9.SINIF GÖRSEL SANATLAR DERSİNDE UYGULANAN ETKİN ÖĞRENME YAKLAŞIMLARININ ÖĞRENCİLERİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNE ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 181 - 189, 01.04.2020

Sehran Dilmaç

Öz

Bu araştırmanın amacı, etkin öğrenme yaklaşımı uygulamalarının 9.sınıf öğrencilerinin eleştirel
düşünme becerilerine etkisini incelemektir. Araştırmanın modeli deneysel desenin ön-test, son-test
deney kontrol gruplu modeli göz önünde bulundurularak düzenlenmiştir. Araştırma grubunu;
Anadolu’nun doğusunda bulunan bir ildeki lisede 2018-2019 bahar döneminde Görsel Sanatlar dersini
alan 9. Sınıf öğrencileri öğrencilerinden oluşmaktadır. Yansız atama yöntemi ile seçilen deney ve
kontrol grupları ile araştırma 5 haftalık bir süreçte gerçekleştirilmiştir. Araştırmada etkin öğrenme
yönteminin 9. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini belirleyebilmek için altı alt boyuttan
oluşan “eleştirel düşünme ölçeği” kullanılmıştır. Tüm verilerin analizinde SPSS 23 paket programı
kullanılmıştır. Çalışmanın normal dağılım gösterip göstermediğine ilişkin her bir ölçek için test
sonuçlarına göre Shapiro-Wilk testi uygulanmıştır. Kontrol ve deney gruplarının ön test puanları
arasındaki farkı incelemek için bağımsız gruplara t-testi uygulanmış ve anlamlı farkı incelemek
amacıyla kovaryans analizi (ANCOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler
ışığında son-test puanları dikkate alındığında etkin öğrenme yaklaşımına uygun olarak derslerin
işlendiği deney grubunun lehine olumlu bir farkın ortaya çıktığı belirlenmiştir. Etkin öğrenme
yaklaşımlarının öğrencilerin ölçeğin altı alt boyutunda da eleştirel düşünme becerilerine olumlu bir
etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sanat Eğitimi, Etkin Öğrenme, Yaratıcılık, Eleştirel Düşünme

Kaynakça

• Açıkgöz, K.Ü. (2002). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları. Akbıyık, C., 2002. Elestirel düsünme eğilimleri ve akademik başarı. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Çekiç, S., (2007). Matematik öğretmenliği lisans öğrencilerinin eleştirel düşünme gücü düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir. Demir, M. K., (2006). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler derslerinde eleştirel düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara. Demirel, Ö. (2002). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık. Gökalp, N. (2005). Öğrenme ve etkin öğrenme. Journal of İstanbul Kültür University, 1(2), 1-8. Güven, M., Kürüm, D. (2004). Öğrenme stilleri ve eleştirel düşünme arasındaki ilişkiye genel bir bakış. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya. Ishiyama, T. J., McClure, M., Hart, H., Amico, J., (1999). Critical thinking disposition and locus of control as predictors of evaluations of teaching Strategies. College Student Journal, 33 (2), 269–278. Kalkan, G., (2008). Yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme düzeyleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir. Korkmaz, H. (2001). Çoklu zekâ kuramı tabanlı etkin öğrenme yaklaşımının öğrenci başarısına ve tutumuna etkisi. Eğitim ve Bilim. 119 (1), 71-78. Kürüm, D., (2002). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme gücü. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir. Mercin, L. (2009). Resim derslerinin işbirlikli öğrenme yöntemi ile uygulamasına yönelik öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim. 1(2), 302-317. Özdemir, S., Yalın, H. İ., (2007). Web tabanlı asenkron öğrenme ortamında bireysel ve işbirlikli problem temelli öğrenmenin eleştirel düşünme becerilerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 79-94. Topçu, M. S., Çiftçi, A. (2019). 21. yüzyıl becerileri ve STEM. A.D.Ö. Özçelik ve M. N. Tuğluk (Ed.). Eğitimde ve endüstride 21. yüzyıl becerileri içinde(s.95-116). 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi. Tsui, L., (1999). Courses and instruction affecting critical thinking. Research in Higher Education. 40 (2), 185–198. Varaki, B. S., (2006). A reflection on three Web-based teaching critical thinking: toward a compromise approach. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 39( Elektronik Kaynaklar URL1: Johnson, T. E., Archibald, T. N., Tenenbaum, G., (2010). Individual and team annotation effectes on students’ reading comprehension, critical thinking and meta-cognitive skills. Computers in Human Behaviour. 1-12. www.elseiver.com/locate/comphumbeh. Erişim Tarihi: 14.05.2019.