İDEOLOJİ VE INSTAGRAM: TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNİN YÖNETTİĞİ INSTAGRAM HESABININ KAMU DİPLOMASİSİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 221 - 231, 02.07.2020

Ayşegül Akaydın Aydın Mustafa Cebrail Sadakaoğlu

Öz

Dijital iletişim ortamlarının gelişmesiyle birlikte kamu diplomasisinde diyalog ve etkileşime kapalı geleneksel yaklaşımların yerini, açık diyalog ve karşılıklı etkileşimin özendirildiği yeni bir anlayış almıştır. Bu minvalde bilgi güvenliğine olan hassasiyetleri bakımından son derece katı kurumların başında gelen dünya ordularının dijital mecralarda varlık oluşturduğu ve stratejik iletişim faaliyetleri yürüttükleri gözlenmektedir. Uzun zamandan bu yana resmi internet hesabı bulunan ancak sosyal medya mecralarına olan mesafeli yaklaşımıyla bilinen Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), başta Instagram olmak üzere Twitter, Youtube ve Flickr adlı sosyal paylaşım platformlarında açtığı hesaplardan bilgi, belge, fotoğraf ve videolar paylaşmaktadır. TSK’nin sosyal paylaşım ağlarından yürüttüğü iletişim faaliyetleri ilk bakışta kamuoyunun desteğini almak maksadıyla icra edilen bir tür halkla ilişkiler çalışması şeklinde tanımlanabilir. Ancak dijital iletişim ortamlarının küresel düzlemde etkileşime cevaz veren algoritmaları ve dış politik hedeflere destek verecek şekilde tasarlanan içerik seçimleri nedeniyle yapılan paylaşımlar uluslararası etkiye sahiptir. Bu nedenle çalışmanın kuramsal çerçevesini oluşturan başlangıç varsayımı; TSK tarafından yönetilen sosyal paylaşım ağları üzerinden yürütülen stratejik iletişim faaliyetlerinin aslında bir kamu diplomasisi örneği olduğudur. Diğer yandan Louis Althusser’in kitle iletişim araçları bağlamında ortaya koyduğu “devletin ideolojik aygıtları” yaklaşımı çalışmanın teorik çerçevesini oluşturmakta ve sosyal paylaşım ağları üzerinden tartışılmaktadır. Bu maksatla TSK tarafından yönetilen Instagram hesabı, çalışmanın araştırma evreni olarak kavranmakta ve örneklem olarak belirlenen Kasım 2018-Kasım 2019 tarihleri arasında paylaşılan yaklaşık 1500 tekil içerik sınıflandırılmaktadır. Sınıflandırılan içerik ve etkileşim oranları çalışmanın varsayımını kanıtlamak maksadıyla dil, söylem, meşrulaştırma biçimleri ve ideoloji bakımından içerik analizine tabi tutulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

TSK, Instagram, Kamu Diplomasisi, İdeoloji ve Söylem

Kaynakça

• Althusser, L. (2003). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (Çev. Alp Tümertekin). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Bat M. ve Vural B. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal Of Yasar University, 20 (5), 3348-3382.
• Castells, M. (2016). İletişimin gücü. (Çev. Beyza Becerikli). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Fraser, T. (1980). The Middle East: 1914–1979. New York: Saint Martin's Press.
• Hart, M. (2007). Dünya tarihine yön veren en etkin yüz. (Çev. Nurşan Üstüntaş). İstanbul: Neden Kitap.
• Hayden, C. (2013). Social diplomacy, public diplomacy and network power. Georgetown: Georgetown University Press.
• Kaplan, A. ve Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! the challenges and opportunities of social media. Business Horizons, 53.
• Kazancı, M. (2002). Althusser, ideoloji ve iletişimin dayanılmaz ağırlığı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 55(1), 55-87.
• Kılıç, M. (2018). Hannibal’ın savaş taktiklerine genel bir bakış. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 25-60.
• Mutlu, E. (1994). İletişim sözlüğü. Ankara: Ark Yayınevi.
• Şahinkaya, A. & Şahin Ö. E. & Arslan, A. ve Kırık, A. M. (2015). Televizyon izleme davranışına sosyal medya ve ikincil ekran kullanımının etkileri. Sobider, 2 (4), 151-168.
• Tzu, S. (2008). Savaş üzerine. (Çev. Adil Demir). İstanbul: Kastaş Yayınları. Url-1: https://www.instagram.com/p/B_kj8YTAkty/ (Erişim Tarihi: 21.02.2020).
• Url-2: https://www.instagram.com/p/B_DE34KCgQZ/ (Erişim Tarihi:21.02.2020).
• Url-3: https://www.instagram.com/p/B9d_GDcJmGN/ (Erişim Tarihi: 21.02.2020).
• Url-4: http://www.dijitalajanslar.com/internet-ve-sosyal-medya-kullanici-istatistikleri/ (Erişim Tarihi: 21.09.2017).
• Url-5: https://twiplomacy.com/blog/world-leaders-instagram-2018/ (Erişim Tarihi:10.11.2019).
• Url-6: https://www.instagram.com/tskgenelkurmay/?hl=tr (Erişim Tarihi: 21.11.2019).