GÜNÜMÜZ GRAFİK TASARIMINDA HARFLEMENİN YERİ VE KULLANIM ALANLARI

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 244 - 253, 02.07.2020

Merve Ersan

Öz

Harf biçimleri grafik tasarımda kullanılan en önemli iletişim araçlarından biridir. Harf biçimlendirme ya da harfleme, temel tipografik düzenlemenin ötesinde harf biçim ve yapılarının oluşturulmasına odaklanır. Günümüz teknolojisi tasarımcıya yazı karakterleri bakımından hız, kullanım kolaylığı ve neredeyse sınırsız seçenek sunsa da, birçok tasarımda ilgili iş için özel tasarlanmış harf biçimleri ile oldukça farklı ve özgün sonuçlara ulaşılmaktadır. Harfleme tek bir kullanım ve amaca göre hazırlanmış özel bir harf kombinasyonudur. Harfleme yapacak bir tasarımcı çizeceği kelime için önce tüm alfabeyi çizip daha sonra gerekli harfleri yerleştirmez, bunun yerine kelime ya da cümleyi bir bütün olarak alıp özgün bir görsel yaratır. Harfler oldukça karakteristik biçimler ve düzenlemelerde kullanıldığı için harfleme çalışmaları bulundukları içeriğe özgüdür. Bu biçimler, birçok farklı duygu aktaracak şekilde çeşitlilik gösterebilir. Harfleme ve kaligrafi uygulamaları, kendine özgü biricik ve tekrarlanamaz doğaları ile öne çıkmakta ve geçmişten günümüze grafik tasarımda sıklıkla kullanılmaktadır. Günümüz Grafik Tasarımında Harflemenin Yeri ve Kullanım Alanları başlıklı bu araştırmada, belirli bir amaç için özel olarak tasarlanmış harf biçimlendirmelerinin grafik tasarımdaki yeri araştırılmış, harflemenin tipografi, kaligrafi ve el yazısı ile olan benzerlik ve farklılıkları üzerinde durulmuştur. Harflemenin yazı ve resimlemenin birlikteliğinden oluşan yapısı bu tasarım alanını günümüz grafik tasarımında önemli bir ifade biçimi olarak konumlandırmıştır. Doğrudan mesaj iletme kaygısı taşımayan tasarımlarda kullanılan harflemeler ile kimi zaman okunabilirlikten ödün verilerek yaratıcı ve özgün sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Harfleme, El Yazısı, Harf Biçimlendirme, Tipografi

Kaynakça

• Ambrose, H. ve Gavin, P. (2012). Tipografinin temelleri. (Çev. Bayrak, Bengü.), İstanbul: Literatür Yayınları.
• Artan, H. I., ve Uçar, F. T. (2018). Kaligrafi ve tipografinin afiş sanatına yansımaları. Akademik Sanat, 3(6), 10-27.
• Calligraphy, (2005). The oxford dictionary of english. Oxford University Press.
• Ersan, M. ve Çeken, B. (2016). Harflemelerde okunurluk üzerine bir inceleme. Ulakbilge. 4(7) s. 99-113.
• Dağlı, Ş. Z. (2015). Türk Hat sanatında yazı resimler üzerine yapılan araştırmalar ve yazı resimler. Kalemişi-Türk Sanatları Dergisi, 3(5), 29-46.
• Fowkes, A. (2014). Drawing type: An ıntroduction to ıllustrating letterforms. Massachusetts: Rockport Pub.
• Goudy, F. (1963). The alphabet and elements of lettering. New York: Dover Publications.
• Meggs, P. B. ve Purvis, A. W. (2011). Meggs' history of graphic design. New Jersey: John Wiley & Sons.
• Neuenschwander, B., Currie, L. ve Quay, D. (1993). Letterwork: Creative letterforms in graphic design. Phaidon Press.
• Noordzij, G. (2000). Letterletter: An inconsistent collection of tentative theories that do not claim any other authority than that of common sense. Vancouver: Hartley & Marks.
• Saltz, I. (2011). Typography essentials: 100 Design principles for working with type. Massachusetts: Rockport Publishing.
• Sarıkavak, N. K. (2009). Görsel iletişim ve grafik tasarımda çağdaş tipografinin temelleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Selamet, S. (2012). Türk hat sanatı, harf devrimi ve tipografi üzerine bir değerlendirme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 171-183.
• Sharpe, J. (2014). The art of whimsical lettering. Loveland: Interweave.
• Shinn, N. (2006). The golden age of hand lettering in american advertising. Originally Published in Typographic 61, Winter, 2004.
• Taşçıoğlu, M. (2013). Bir görsel iletişim platformu olarak kitap. İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
• Willen, B. ve Strals, N. (2009). Lettering & type: creating letters and designing typefaces. New York: Princeton Architectural Press.
• Bilak, P. (13 Mayıs 2007). What is typography? Ağ Sitesi: https://www.typotheque.com/articles/what_is_typography Erişim tarihi: 1.5.2016.
• Carson, D. (2009). Design and discovery [Video dosyası]. Ağ Sitesi: https://www.ted.com/talks/david_carson_on_design/transcript?language=en. Erişim tarihi: 1.2.2016