TWEET ZİNCİRİNDE DİJİTAL HALKLA İLİŞKİLER: SPOR KULÜPLERİ ÖRNEĞİNDE

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 4, 321 - 338, 30.09.2020

And Algül Esra Danış

Öz

Kitlesi her geçen gün artan spor endüstrisinin özelikle ekonomik açıdan büyüme ve gelişme gösterdiği gerçekleştirilen transfer, kulüp bütçe görüşmeleri ve gelirlerinden görülebilmektedir. Bu durum ise spor sektörünü büyük bir pazar alanı olarak ekonomik değer haline getirirken, marka değeri olan spor kulüplerini karşımıza çıkarmaktadır. Marka devamlılığı ve etkisini arttırmak için kurumsal ve bireysel anlamda itibar ve imaj yönetimi bakımından çeşitli halkla ilişkiler faaliyetlerine spor, özelliklede futbol sektöründe de ihtiyaç duyulmaktadır. Dijitalleşmenin gereği olarak spor kulüplerinin sosyal medyada gerçekleştirdikleri halkla ilişkiler faaliyetleri kulüplerin itibar ve imajına önemli katkı sağlamaktadır. Bu anlamda spor kulüpleri için Twitter, taraftarlarıyla hızlı etkileşim sağladıkları ve kulüp hakkında bilgilerin hızlı ve etkili bir şekilde ilgili hedef kitleye sağlandığı mecraya dönüşmektedir. Twitter taraftarların destekledikleri kulüp hakkında bilgi edinmesini sağlayan önemli bir haber kaynağına dönüşürken, kulüplerde taraftarlarıyla karşılıklı etkileşim içine girerek, kulübe yönelik aidiyet duygusunun güçlenmesine katkı sağlamaktadır. Bu durumda kulüplere olumlu imaj oluşturmaktadır. Paylaşımların sıklıkları ve bahsedilen konuların içeriği vb. konular spor kulüplerinin itibarı ve imajı açısından oldukça önemlidir. Ayrıca sosyal medya spor müsabakaları dışında yapılan, spor kulübüne yönelik ekonomik değer kazandırma çalışmalarına uygun mecra sağlamaktadır. Çalışmanın amacı, Türkiye’ de bulunan spor kulüplerinin halkla ilişkiler faaliyeti olarak Twitter’da hedef kitlesine yönelik nasıl bir iletişim gerçekleştirdiği, dijital halkla ilişkiler çalışmalarına uygun strateji izlenip izlenmediği, yapılan paylaşımlar üzerinden analiz edilerek kulüplerin kurumsal imajlarını nasıl yönettikleri, ele aldıklarını ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda; Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor kulüplerinin belirlenen tarih aralığındaki resmi hesapları üzerinden yapılan Twitter paylaşımları içerik yönetimi ile analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Halkla ilişkiler, Twitter, Spor Kulüpleri, İçerik Analizi, Medya Çalışmaları

Kaynakça

• Aaker, D. (1991). Managing Brand Equity. New York: The Free Press.
• Akansel, B. (2011). Türk Futbolunun Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısı. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Spor Yönetimi Programı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Akar, E. (2010). Sosyal Medya Pazarlaması. Ankara: Elif Yayınevi.
• Alikılıç, Ö.A. (2011). Halkla İlişkiler 2.0: Sosyal Medyada Yeni Paydaşlar, Yeni Teknikler. Ankara: Efil Yayınevi.
• Argan, M., Argan, M.T., Köse, H., ve Gökalp, B. (2013). Using Facebook as a Sport Marketing Tool: A Content Analysis on Turkish Soccer Clubs. İnternet Uygulamaları ve Yönetim Dergisi, 4(1): 25-36.
• Arnold, D. (1992). The Handbook of Brand Management. London: Century Business, The Economist Books.
• Asna, A. (2006). Kuramda ve Uygulamada Halkla İlişkiler. İstanbul: Pozitif yayınları.
• Barutçu, S., ve Tomaş, M. (2013) Sürdürülebilir Sosyal Medya Pazarlaması ve Sosyal Medya Pazarlaması Etkinliğinin Ölçümü. İnternet Uygulamaları ve Yönetim Dergisi, 4(1): 5-23.
• Başok, N., Tos, O., ve Kilimci, C. (2017). Kurumsal Marka Yaratılmasında Halkla İlişkilerin Rolü. Yeni Düşünceler Dergisi, 8: 74-88.
• Bilgin, L. (2010). Olumlu İmaj Yaratmak Halkla İlişkiler. İstanbul: Kum Saati Yayınları.
• Bonnici, T.S. (2014). Brand and Branding. Cooper, C.L. içinde, Wiley Encyclopedia of Management (s. 1-3). New Jersey: John Wiley & Sons.
• Chaney, P. (2009). The Digital Handshake Seven Proven Strategies To Grow Your Business Using Social Media. New Jersey: John Wiley & Sons Inc.
• Clow, K.E., ve Baack, C. (2007). Integrated Advertising Promotion And Marketing Communications. New Jersey: Pearson Press.
• Çakır, M.Ö. (2019). Dünyanın En Değerli Futbol Kulübü Real Madrid Oldu. https://www.aa.com.tr/tr/dunyadan-spor/dunyanin-en-degerli-futbol-kulubu-real-madrid-oldu/1479548 Erişim tarihi: 02.04.2020.
• Çelik, S. (2014). Sosyal Medyanın Pazarlama İletişimine Etkileri. Akademia Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(3): 28-42.
• Demirel, B., ve Durmuş, H. (2017). Futbolun Ticari Sektöre Dönüşmesi ve Süper Lig Takımlarının Sportif ve Mali Başarıları Üzerine Uygulama. İktisat ve Toplum Dergisi, 83: 85-93.
• Erdemir, N. (2017). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Üzerine Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü Tartışma Metinleri. WPS NO/54/2017-01.
• Erdoğmuş, İ.E., ve Çiçek, E. (2012). The Impact of Social Media Marketing on Brand Loyalty. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 58: 1353-1360.
• Evans, A., Twomey, J., ve Talan, S. (2011). Twitter As a Public Relations Tool. Public Relations Journal, 5(1): 1-20.
• Gökçe, E. (2000). Kurumsal Kimlik, Kurumsal İmaj ve Kurumsal Kültürün Halkla İlişkiler Çalışmalarında Yeri ve Önemi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Göksel, G. A. (2015). Spor Kulüplerinde Halkla İlişkiler: Stratejik Kurumsal İletişim Aracı Olarak Yeni Medya. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• Güçdemir, Y. (2012). Sanal Ortamda İletişim (Bir Halkla İlişkiler Perspektifi). İstanbul: Derin Yayınları.
• Güneş, İ., ve Koçyiğit, M. (2018). Spor Pazarlamasında Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerinin Marka İmajındaki Rolü: Konyaspor Taraftarı Üzerinde Bir Araştırma. eKurgu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi, 26(3): 302-319.
• Hutchins, B. (2011). The Acceleration of Media Sport Culture. Information, Communication & Society, 14(2): 237-257.
• İmir, A. (2018). Kurumsal İletişimde Sosyal Medya: THY ve Pegasus Örnekleri. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• İşler, D, Çiftçi, M., ve Yarangümelioğlu, D. (2013). Halkla İlişkiler Aracı Olarak Sosyal Medyanın Kullanımı ve Yeni Stratejiler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1): 174-186.
• Kadıbeşegil, S. (2006). İtibar Yönetimi, 1. Basım. İstanbul: MediaCat Kitapları.
• Kapferer, J.N. (2008). The New Strategic Brand Management: Creating and Sustaining Brand Equity Long Term. UK: Kogan Page.
• Kaplan, A.M., ve Haenlein, M. (2010). Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media. Business Horizons, 53(1): 59-68.
• Karademir, T., Devecioğlu, S., Çoban, B., Açak, M., ve Kafkas, M.E. (2009). Spor Sponsorluğunda Sektörel Yaklaşımlar. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4): 151-157.
• Karadeniz, M. (2009). Pazarlama İletişimi Kapsamında Sponsorluk Faaliyetlerinin Önemi. Journal of Naval Science and Engineering, 5(1): 62-75.
• Karaveli, U. (2019). Markaların Halkla İlişkiler Stratejisi Olarak Sosyal Medya Kullanımları. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Karpat Aktuğlu, I. (2013). Yaratıcı Strateji. A. Yılmaz içinde, Reklamda Yaratıcılık ve Yaratıcı Yazarlık (s. 20-34). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Keeble, G. (1991). Creativity and the Brand. Don Cowley içinde, Understanding Brands by 10 People Who Do (s. 167-182). London: Kogan Page
• Keegan, J., Warren, G., ve Mark, C. (2017). Global Marketing. Ninth Edition. New Jersey: Prentice Hall.
• Keller, K.L. (1993). Conceptualizing, Measuring and Managing Customer- Based Brand Equity. Journal of Marketing, 57(1): 1-22.
• Keskin, S., ve Baş, M. (2015). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Üzerine Etkisinin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3): 51-69.
• Koçyiğit, M. (2017). Halkla İlişkiler Algısının Marka İmajı ve Marka Bağlılığı Üzerindeki Etkisi. Selçuk İletişim, 10(1): 85-97.
• Mangold, W.G., ve Faulds, D.J. (2009). Social Media: The New Hybrid Element of the Promotion Mix. Business Horizons, 52(4): 357-365.
• Mavnacıoğlu, K. (2015). Kurumsal İletişimde Sosyal Medya Yönetimi. Kurumsal Blog Odaklı Bir Yaklaşım. İstanbul: Beta Yayınları.
• Okay, A. (2000). Kurum Kimliği. Ankara: Mediacat Kitapları.
• Okay, A. (2012). Sponsorluk. İstanbul: Der Yayınları.
• Okay, A., ve Okay, A. (2014). Halkla İlişkiler Kavram Strateji ve Uygulamaları. İstanbul: Der Yayınları.
• Okmeydan, C.K. (2018). Marka Olarak Spor Kulüplerinin Sosyal Medya Kullanımı: Türk Spor Kulüpleri Üzerine Bir Araştırma. The Journal of International Scientific Researches, 3(4): 98-110.
• Özata, F.Z. (2015). Sosyal Medya ve Pazarlama. F. Z. Özata içinde, Sosyal Medya (s. 27-51). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Öztürk, M. (2015). Sosyal Medyada Halkla İlişkiler, F. Z. Özata içinde, Sosyal Medya (s. 106-137). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Pelenk Özel, A., ve Yılmaz Sert, N. (2015). Dijital Halkla İlişkiler Kavram ve Araçları. İstanbul: Der Yayınlar.
• Peltekoğlu, F.B. (2009). Halkla İlişkiler Nedir? İstanbul: Beta Yayınları.
• Peltekoğlu, F.B., ve Askeroğlu, E.D. (2019). Dijital Halkla İlişkiler: Fenomenler Dijital Marka Elçisi Olabilir Mi? Selçuk İletişim, 12(2): 1044-1067.
• Pitcher, A.E. (1985). The Role of Branding in International Advertising. International Journal of Advertising, 4(3): 241-246.
• Price, J., Farrington, N., ve Hall, L. (2013). Changing The Game? The Impact of Twitter on Relationships Between Football Clubs, Supporters And The Sports Media. Soccer and Society, 14(4): 446-461.
• Sayımer, İ. (2012). Sanal Ortamda Halkla İlişkiler. İstanbul: Beta Yayınları.
• Sayın, A.A., Armağan, M.V., ve Karakulle, İ. (2017). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Etkileri Üzerine Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46): 437-452.
• Talimciler, A. (2008). Futbol Değil İş: Endüstriyel Futbol. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26: 89-114.
• Tokatlı, M. (2016). Yeni Medya’nın Geleneksel Medya Ve Halkla İlişkiler Meslek Alanı Üzerine Etkileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(45): 877-886.
• Tosun, N. (2007). Marka Değeri Yaratmada Reklam ile Halkla İlişkiler Arasındaki Etkileşim. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 6: 181-199.
• Tufan Yeniçıktı, N. (2016). Halkla İlişkiler Aracı Olarak Instagram: Sosyal Medya Kullanan 50 Şirket Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim, 9(2): 92-115.
• Uzunçarşılı Soydaş, A. (2005). Global İşletmelerde Kurum Kimliği ve Kurumsal Marka. P. Eraslan Yayınoğlu içinde, Kültürlü Ortamlarda Halkla İlişkiler, Kurumsal İletişim ve Yönetim (s. 27-57). İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları.
• Ülger, B. (2003). İşletmelerde İletişim ve Halkla İlişkiler. İstanbul: Der Yayınları.
• Wang, Y. (2014). How Do Sports Organizations Use Social Media to Build Relationships? A Content Analysis of NBA Clubs’ Twitter Use. Graduate School of the University of Alabama Department of Telecommunication and Film. USA.
• Williams, J., Chinn, S.J., ve Suleiman, J. (2014). The Value of Twitter for Sports Fans. Journal of Direct, Data and Digital Marketing Practice, 16(1): 36-50.
• Yazgan, S. (2010). Marka, Markalaşma Süreci ve Aile Şirketlerinin Markalaşmaya Bakış Açısı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Yılmaz, R.A. (2007). Marka Farkındalığı Oluşturmada Sponsorluk ve Rolü: Eskişehir Sinema Günleri’ne Yönelik Bir Değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1): 587-607.