SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI’NIN İKİ YORUMU: HALKA KARŞI ELİTLER Mİ? HALK SAĞLIĞINI SAVUNAN DOKTORLAR MI?

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 378 - 392, 01.04.2021

Ayşecan Kartal

Öz

Bu çalışmada 2002-2011 yılları arasında AK Parti, hükumet ve hükumete yakın olarak konumlanan medyanın Sağlıkta Dönüşüm Programı üzerinde ortaya çıkan politik söylemi incelenmiştir. Bu incelemede 2007 ve 2011 genel seçimleri ve 2009 ve 2014 yerel seçimlerinde sağlık alanındaki reformların ağırlığına odaklanılmıştır. Çalışmada aynı zamanda sağlıkta dönüşüm programına karşı ortaya çıkan muhalif söylemin nasıl şekillendiği de incelenmiştir. Araştırmada hem hükumet tarafından sağlıkta dönüşüm programının nasıl tanıtıldığı ve etrafında nasıl bir siyasi söylem oluşturulduğu incelenerek hem de Türk Tabipler Birliği’nin ve onunla aynı çizgide hareket eden meslek örgütleri ve sendikların nasıl bir muhalif söylem oluşturdukları analiz edilerek sağlığın 2000ler Türkiyesi’nde nasıl bir siyasi tartışma, muhalefet ve kutuplaşma zemini haline geldiği incelenmiştir. 2002-2011 yıllarını kapsayan ve hem hükumete yakın hem de muhalif olan gazetelerden oluşan ayrıntılı bir medya taraması, AK Parti’nin 2002, 2007 ve 2011 yıllarına ait seçim beyannameleri ve Türk Tabipler Birliği’nin yayınları bu incelemeye temel oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler

sağlık politikaları, popülizm, sağlık reformu

TWO INTERPRETATIONS OF HEALTH TRANSFORMATION PROGRAMME: ELITES AGAINST THE PEOPLE? OR THE DOCTORS DEFENDING THE PUBLIC HEALTH?

Öz

This study which analyzes the political discourse that was generated around the health reform by Justice and Development Party, government and the pro-government media. The research focuses especially on the significance of health transformation programme has throughout the 2007 and 2011 parliamentary election campaigns as well as 2009 and 2014 local election campaigns. The study also analyzes how the anti- health reform discourse was generated. This research ,while looking at how the health transformation program was portrayed by the government and how a pro-reform discourse was generated around it, at the same time analyzing the how Turkish Medical Association and professional associations and unions that share the same values with TMA form an opposing discourse, scrutinize how health became a primary ground of political debate, contestation and polarization in the Turkey of early 2000s. A extensive media-scanning covering the 2002-2011 period of both pro and anti-government newspapers, 2002, 2007 and 2011 election bulletins of Justice and Development Party and the publications of TMA are used as primary sources for this study.

Anahtar Kelimeler

health policy, populism, health policy reform

Kaynakça

• Ağartan, T. (2007) “Sağlıkta Reform Salgını” Keyder, Ç. Üstündağ, N. Ağartan, T. ve Yoltar Ç. (der.), Avrupa’da ve Türkiye’de Sağlık Politikaları: Reformlar, Sorunlar, Tartışmalar içinde, İstanbul: İletişim Yayınları, 37-54.
• Ağartan, T. (2008) Turkish Health System in Transition: Historical Background and Reform Experience. Basılmamış Doktora Tezi, New York: State University of New York.
• Ağartan, T. (2012) “Marketization and Universalism or Crafting the Right Balance in the Turkish Health Care System.” Current Sociology 60 (4): 456-471.
• Buğra, A. ve A. Candaş. (2011) “Change and Continuity under an Eclectic Social Security Regime: The Case of Turkey.” Middle Eastern Studies 47(3): 515-528.
• Dorlach, T. (2016) “AKP between Populism and Neoliberalism: Lessons from Pharmaceutical Policy.” New Perspectives on Turkey 55: 55-83.
• Eder, M. (2010) “Retreating State? Political Economy of Welfare Regime Change in Turkey.” Middle East Law and Governance 2(2): 152-184.
• Keyder, Ç. (2007) “Giriş” Keyder, Ç. Üstündağ, N. Ağartan, T. ve Yoltar Ç. (der.), Avrupa’da ve Türkiye’de Sağlık Politikaları: Reformlar, Sorunlar, Tartışmalar içinde, İstanbul: İletişim Yayınları, 15-35.
• Klein, R. (1993) “Health Care Reform: The Global Search for Utopia.” British Medical Journal 307(6907): 752-752.
• Mudde, C. (2004) “Populist Zeitgeist.” Government and Opposition 39 (4): 541-563.
• Mudde, C. ve Cristobal Kaltwasser. (2017) Populism: a very short Introduction, Oxford; New York: Oxford University Press.
• Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü (2017) T.C Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2016, Ankara: Sağlık Bakanlığı. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (2003) Sağlıkta Dönüşüm Programı, Ankara: Sağlık Bakanlığı.
• Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı (2006) Türkiye Ulusal Sağlık Hesapları Hane Halkı Sağlık Harcamaları 2002-2003.
• Yılmaz, V. (2013) “Changing Origins of Inequalities in Access to Health Care Services in Turkey: From Occupational Status to Income.” New Perspectives on Turkey 48: 55-77.