SAĞLIK İLETİŞİMİNDE İNFOGRAFİKLER: DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ VE SAĞLIK BAKANLIĞI COVID-19 İNFOGRAFİKLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 3, 769 - 785, 01.07.2021

Asuman Kaya , Ayça Yılmaz

Öz

Bilgi iletim aracı olarak infografikler, aktarılmak istenen mesajı kolay okunabilmesi ve anlaşılması için ilgi çekici hale getirilip belirli grafiklerle desteklenmiş çeşitli illüstrasyonlar ve sembollerle hazırlanmış olan tasarımlardır. Özellikle olağanüstü durumlarda yaşanan paniğin en aza indirilmesi, konu hakkında bilgilendirme ve yönlendirme yapmak için infografikler önem kazanmaktadır. Sağlık iletişimi uygulamaları en önemli örneklerindendir.
Küresel bir sağlık krizi dolayısıyla olağanüstü durum olarak nitelendirilen COVID-19 pandemisi ile ilgili olarak kriz iletişimini yürüten ve en yetkin kurumlar olan uluslararası düzeyde Dünya Sağlık Örgütü ile ulusal düzeyde Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın, sağlık iletişimi çerçevesinde yayınlamış olduğu infografiklerin değerlendirilmesi makalenin amacını oluşturmaktadır.
Bu amaçla Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı’nın resmi internet sitelerinde pandemi, hastalık, yapılması ve yapılmaması gerekenler gibi konularda yayınlamış olduğu infografiklere ulaşılmıştır. Tasarımlar ilk olarak amaç soruları çerçevesinde sayı tarih ve konu dağılımı olarak kategorilendirilmiştir. Yine tasarımlar işlenen tema/yer verilen konu bağlamında değerlendirilmiştir. İkinci olarak belirlenen dört tema (genel bilgilendirme, maske kullanımı, COVID-19 ve influenza, döngüyü kırmak) çerçevesinde seçilen toplam sekiz infografik incelenmiştir. Bunun için öncelikle tasarımlarda, kullanılan öğeler, göstergeler tanımlanmıştır. Sonrasında ise tasarım ilke ve elemanları, görsel tasarım ilke ve elemanları açısından tasarım boyutu ve anlamlandırılma şekilleri ekseninde analiz edilerek değerlendirilmiştir.
Çalışmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Dünya Sağlık Örgütü’nün tasarımlarında uyarı, Sağlık Bakanlığının tasarımlarında ise bilinçlendirme amacı taşıdığı görülmektedir. Bununla birlikte her iki kurumun tasarımlarında kullanılan görseller çoğunlukla küresel ortak bir dil açısından anlam bulabilmektedir. Yine de hedef kitlelerine uygun göstergelerin seçimi konusunda net bir yargıya varılamamaktadır. Dünya Sağlık Örgütünün infografik tasarımlarında verilmek istenen mesajların kısa, vurgulu ve görsellerin anlatılmak istenen mesajı destekler nitelikte kullanıldığı belirlenmiştir. Sağlık Bakanlığı’nın ise uzun yazı kullanıldığı, bilgilerin tekrar edildiği ve görsel kullanımının minimum düzeyde tutulduğu görülmektedir. Bununla birlikte, tasarım ilkeleri açısından Dünya Sağlık Örgütü’nün tasarımlarının daha başarılı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Dünya Sağlık Örgütü, Sağlık Bakanlığı; İnfografik, Sağlık İletişimi

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

INFOGRAPHICS IN HEALTH COMMUNICATION: COMPARATIVE ANALYSIS OF WORLD HEALTH ORGANIZATION’S AND MINISTRY OF HEALTH OF TURKEY’S COVID-19 INFOGRAPHICS

Öz

Infographics as a means of transmitting information are designs with specific graphics that make the message to be transmitted interesting for easy reading and understanding. Health communication applications are one of the most important examples.
The aim of the article is the evaluation of the infographics published by the World Health Organization and the Ministry of Health of Turkey, which are the most competent institutions at international and national level, that conduct crisis communication regarding the COVID-19 pandemic, which is described as an emergency situation due to a global health crisis.
For this purpose, infographics by both institutions on their official websites on issues such as pandemic, disease, do's and don'ts were reached. Designs were first categorized within the framework of purpose questions, and designs were evaluated in terms of theme and emphasis. A total of eight infographics selected within the framework of four themes determined secondly (general information, use of masks, COVID-19 and influenza, breaking the cycle) were analyzed and evaluated on design criteria and their interpretation.
The following conclusions were reached in the study: It is seen that the World Health Organization has a warning purpose in its designs and the Ministry of Health's designs have an aim to raise awareness. However, the visuals used in the designs of both institutions can often find meaning in terms of a global common language. Nevertheless, a clear judgment cannot be reached regarding the selection of suitable indicators for the target audience. In the infographic designs of the World Health Organization, it has been determined that the messages were given in a short and emphatic way and the visuals are used to support the message. In the infographic designs of the Ministry of Health, it is seen that long writing is used, the information is repeated, and the use of visuals is kept at a minimum level. However, it has been found that the designs of the World Health Organization are more successful in terms of design principles.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, World Health Organization, Sağlık Bakanlığı, Infographic, Health Communications

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Akgül, Selma Koç (2017). “Olağanüstü Durumlar, İletişim ve Habercilik Yaklaşımları”. TRT Akademi 2(3): 6-47.
• Aktoz, Meryem vd. (2020). “Türk Kardiyoloji Derneği Uzlaşı Raporu: COVID-19 Pandemisi ve Kardiyovasküler Hastalıklar Konusunda Bilinmesi Gerekenler”. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 48 (1): 1-48.
• Durmuş, Duygu Aktaş (2019). Etkileşimli İnfografik: Türkiye Bağımsız Sinema Tarihi Örneği. Sanatta Yeterlik Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Erişti, Suzan Duygu Bedir (2017). Yeni Medya ve Görsel İletişim Tasarımı. Ankara: Pegem Akademi.
• Güler, Tuğcan (2016). “Yazılı Tarihin Başlangıcından Günümüz Dünyasına Piktogramların İşlevi Üzerine Bir Değerlendirme”. İdil Sanat ve Dil Dergisi 5(25): 1521-1538.