16. VE 17. YÜZYIL SANATÇILARININ FIRÇALARINDAN BİR KADIN KAHRAMAN; JUDİTH VE HOLOFERNES YORUMLARI

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 1088 - 1098, 01.10.2024

Filiz Kara Bilgin

https://doi.org/10.7456/tojdac.1512822

Öz

Kahramanlık kavramı genellikle erkeklere atfedilmiş bir olgu olarak ortaya çıksa da tarih kadın kahramanlarla doludur. Savaş zamanlarında, toplumların zor durumda kaldığı hallerde elini erkekler kadar taşın altına koyan bu kadınlardan bazıları hikâyelere, destanlara, roman ve resimlere konu olmuş ve kendini tarihin tozlu sayfalarından sıyırmayı başarmışlardır. Judith ve Holofernes hikâyesi, Rönesans ve Barok dönemlerinde sanatçılar arasında büyük ilham kaynağı olmuş, farklı sanatsal yaklaşımlarla ele alınmış önemli bir konudur. Bu tablolar, Judith'in cesareti ve Holofernes'in ölümü üzerinden güçlü bir drama ve sembolizm sunarak, ressamların hayal gücünü ve teknik yeteneklerini zorlamıştır. Eski ahitte ele alınan hikâyenin anlatımını her sanatçı kendi perspektifinden ele almış, eser sanatçının yaşadığı bölge, dönem ve cinsiyetine göre farklı anlatılmıştır. Bu sebeple 16. ve 17. yüzyılda konuya dair betimlemeler, dönemin sanat anlayışlarını ve toplumsal değerlerini yansıtan ilginç bir doküman niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada kahramanlık, erdem, şiddet ve intikam duygularının ön plana çıktığı Judith efsanesini ele alan eserlerin hem duygu hem de göstergeler yönünden betimsel incelemesi yapılmış, konu Holofernes’in katli sonrasını anlatan eserler ile sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Judith, Holofernes, Kadın Kahraman, 16. – 17. Yüzyıl Resimleri.

A HEROINE FROM THE BRUSHES OF 16TH AND 17TH CENTURY ARTISTS; JUDITH AND HOLOFERNES REVIEWS

Öz

Although the concept of heroism is usually attributed to men, history is full of female heroes. Some of these women, who took at least as much responsibility as men in times of war and when societies were in a difficult situation, became the subject of stories, epics, novels and paintings, and managed to free themselves from the dusty pages of history. Judith and Holofernes is an important subject that inspired artists of the Renaissance and Baroque periods and was treated with different artistic approaches. These paintings have challenged the imagination and technical skills of painters by presenting a powerful drama and symbolism through Judith's courage and Holofernes' death. Each artist approached the narration of the Old Testament story from his perspective, and the work was told differently according to the region, period, and gender of the artist. For this reason, the descriptions of the subject in the 16th and 17th centuries are an interesting document that reflects the understanding of art and social values of the period. In this study, a descriptive analysis of the works dealing with the legend of Judith, in which the feelings of heroism, virtue, violence, and revenge come to the fore, has been made in terms of both emotion and signs. The subject is limited to the works after the massacre of Holofernes.

Anahtar Kelimeler

Judith, Holofernes, Heroine, 16th - 17th Century Paintings.

Kaynakça

• Artnet, (2024, Mart 24). https://news.artnet.com/art-world-archives/elisabetta-sirani-bolognese-painter-2319366 adresinden alındı.
• Bisceglia, A. Judith with the Head of Holofernes. Cristofano Allori (Firenze 1577-1621). https://www.uffizi.it/en/artworks/judith-with-the-head-of-holofernes
• Brine K. R. (2010). The Sword of Judith- Judith Studies Across the Disciplines. OBP Collection.
• Ciletti, E., & Lähnemann, H. (2010). Judith in the Christian Tradition. In Ciletti E., Lähnemann H., & Brine K. (Eds.), The Sword of Judith: Judith Studies Across the Disciplines (s. 41-66). https://doi.org/ 10.2307/j.ctt5vjt5x.5
• Diksoy, İ., & Mercin, L. (2019). Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programındaki Grafik tasarım Kazanımlarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 293-319.
• Erdal, B., & Erkan, A. (2021). Modern Resim Sanatında Judith Betimlemeleri. Tarih Okulu Dergisi, 14(54), 3569 - 3587.
• Ergüven, M. (2002). Yoruma Doğru. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Fine Art America, (2024, Şubat 20). fineartamerica.com/featured/5-judith-and-holofernes-tintoretto.html adresinden alındı.
• Fine Art America, (2024, Şubat 20). fineartamerica.com/featured/judith-and-maidservant-with-the-head-of-holofernes-artemisia-gentileschi.html adresinden alındı.
• Galeria Borghese, (2024, Mart 24). www.collezionegalleriaborghese.it/en/opere/judith-and-holofernes adresinden alındı.
• Graham-Dixon, A. (Ed.). (2008). Sanat Atlası. (Çev: A. Sabuncuoğlu vd.). İstanbul: Boyut Yayıncılık.
• Gombrich E. H. (1999). Sanatın Öyküsü. Remzi Kitabevi. İstanbul.
• Güler, C. (2010). Işığın Simgesi Olarak Sarı Rengin Kavramsal Etkinliği ve Sanat Eğitimindeki Yeri. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Harris, A. S. (2010). Artemisia Gentileschi and Elisabetta Sirani: Rivals or Strangers? Woman's Art Journal, Vol. 31, No. 1 (SPRING / SUMMER 2010), pp. 3-12 (13 pages). https://www.jstor.org/stable/40605234
• Kotaman, A. (2023). Sanatın Erkeksiz Tarihi. Karakarga Yayınları.
• Kunsthistorisches Museum, (2024, Şubat 20). www.khm.at/de/objektdb/detail/390/?lv=detail adresinden alındı.
• Llewellyn, K. (2010). The Example of Judith in Early Modern French Literature. In Brine K., Ciletti E., & Lähnemann H. (Eds.), The Sword of Judith: Judith Studies Across the Disciplines (s. 213-226). https://doi.org/10.2307/j.ctt5vjt5x.1
• Lucas, P. J. (1992). Judith and the Woman Hero. The Yearbook of English Studies Vol. 22, Medieval Narrative Special Number (1992), pp. 17-27 (11 pages). Published By: Modern Humanities Research Association. https://doi.org/10.2307/3508373
• Mann, J. W. (1997). Caravaggio and Artemisia: Testing the Lmits of Caravaggism. Studies in Iconography, Vol. 18 (1997), pp. 161-185 (25 pages). https://www.jstor.org/stable/23924073
• Met Museum, (2024, Mart 24). www.metmuseum.org/art/collection/search/437745 adresinden alındı.
• Müze Biletleri, (2024, Şubat 20). www.muzebiletleri.com/bilet/ italya/roma/sistina-sapeli/#Tavan_Koseleri_ 8211_Pandantifler adresinden alındı.
• Pointon, M. (1981). Artemisia Gentileschi’s “The Murder of Holofernes”. American Imago, Vol. 38, No. 4 (Winter 1981), pp. 343-367 (25 pages).
• Portal, F. (1845). Symbolic Colours An Essay on Symbolic Colours: in Antiquity, the Middle Ages, and Modern Times. London: J Weale Publishing. https://books.google.com.tr/books?id =qkQAAAAYAAJ&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q=fifteenth&f=false
• Schmitz, B. (2015). Judith and Holofernes: An Analysis of the Emotions in the Killing Scene (Jdt 12:10- 13:9). Ancient Jewish Prayers and Emotions: Emotions associated with Jewish prayer in and around the Second Temple period, 2015, pp. 177-192 (16 pages). https://www.jstor.org/stable/j.ctvbkjtvk.13
• Stocker, M. (1998). Judith, Sexual Warrior: Women and Power in Western Culture. New Haven, Yale University Press 278.
• Tolley, K. (1999). Xena, Warrior Princess, or Judith, Sexual Warrior? The Search for a Liberating Image of Women's Power in Popular Culture. History of Education Quarterly, Vol. 39, No. 3 (Autumn, 1999), pp. 337-342. https://www.jstor.org/stable/37001
• Uffizi Gallery, (2024, Mart 08). www.uffizi.it/en/artworks/judith-with-the-head-of-holofernes adresinden alındı.
• Virtualuffizi, (2024, Mart 08). https://www.virtualuffizi.com/palma-il-vecchio.html adresinden alındı.
• Web Gallery of Art, (2024, Şubat 20). wga.hu/html_m/c/catena/judith.html adresinden alındı.
• Web Gallery of Art, (2024, Şubat 20). www.wga.hu/html_m/p/palma/vecchio/judith.html adresinden alındı.
• Web Gallery of Art, (2024, Şubat 20). www.wga.hu/html_m/m/massys/jan/judith.html adresinden alındı.
• Yudit. Eski Ahit Apokrif İncili. (2024, Şubat 15). https://kutsal-kitap.net/bible/tr/index.php?mc=3&sc=1274 adresinden alındı.
• Ziolkowski, T. (2009). Re-visions, fictionalizations, and post figurations: The myth of Judith in the twentieth century. The Modern Language Review, 104(2), 311-332. https://www.jstor.org/stable/25654857?seq=3