MUBI’DE YAYIMLANAN TÜRK YAPIMI KISA FİLMLERİN TEMATİK ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 1060 - 1075, 01.10.2024

Emre Aşılıoğlu

https://doi.org/10.7456/tojdac.1521435

Öz

MUBI platformunda yayınlanan 49 Türk yapımı kısa film incelenmiş ve çoğunluğunun kurmaca (%78) ve az bir kısmının belgesel (%22) türünde olduğu belirlenmiştir. İncelenen filmlerde yönetmenlik pozisyonunda cinsiyet eşitliği sorunu gözlemlenmiş, çoğunluğun erkek yönetmenlerden oluştuğu ortaya çıkmıştır. Dil kullanımı açısından Türkçe'nin baskın olduğu (%59,18) ve bazı filmlerin hiç diyalog içermediği (%22,45) tespit edilmiştir. Ana kahramanların cinsiyet dağılımında ise kadın ve erkek karakterlerin benzer sıklıkta kullanıldığı gözlemlenmiştir. Filmlerin çoğunluğunun Marmara Bölgesi'nde çekildiği ve Türkiye'nin coğrafi çeşitliliğinin sinemaya yansıdığı görülmüştür. Tematik analizde toplumsal ve psikolojik sorunlar ön plana çıkmış, özellikle göç, kadın hakları gibi toplumsal konuların yoğunlukla işlendiği (%58,16) ve melankoli, yalnızlık gibi psikolojik temaların da (%18,36) bulunduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, MUBI'de yayınlanan Türk kısa filmleri, dil çeşitliliği, cinsiyet temsiliyeti, coğrafi dağılım ve zengin tematik içerikleriyle Türkiye sinemasının çeşitli yönlerini izleyiciyle buluşturduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

MUBI, Kısa Film, Dijital Platformlar

THEMATIC ANALYSIS OF TURKISH SHORT FILMS RELEASED ON MUBI

Öz

49 Turkish short films published on the MUBI platform were analysed and it was determined that the majority of them were in the fiction genre (78%) and a few were in the documentary genre (22%). In the analysed films, the problem of gender equality in the directing position was observed and it was revealed that the majority of the directors were male. In terms of language use, it was determined that Turkish was dominant (59.18%) and some films did not contain any dialogue (22.45%). In the gender distribution of the main characters, it was observed that female and male characters were used with similar frequency. It was observed that the majority of the films were shot in the Marmara Region and the geographical diversity of Turkey was reflected in the cinema. In the thematic analysis, social and psychological problems came to the forefront, and it was determined that social issues such as migration and women's rights were intensively handled (58.16%) and psychological themes such as melancholy and loneliness (18.36%). In conclusion, it has been observed that Turkish short films published on MUBI bring together various aspects of Turkish cinema with the audience through their language diversity, gender representation, geographical distribution and rich thematic content.

Anahtar Kelimeler

short films, MUBI, Digital Platforms

Kaynakça

• Barsam, R., & Monahan, D. (2010). Looking at movies: An introduction to film (P. Simon Ed. 3 ed.). UK: W. W. Norton & Company, Inc.
• BBC (2020). Are digital platforms killing cinemas? Efe Cakarel, founder of MUBI, answers. Retrieved [Video]. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=WPkzfTR6ugU
• Bigiç, N. Ç. (2019). Türkiye’de belgesel film festivalleri: Filmler, seçimler, etkenler. Istanbul: Doruk Publications.
• Bordwell, D., & Thompson, K. (2008). Film art: An introduction (8 ed.). United States of America: McGraw-Hill.
• Boyatzis, R.E. (1998). Transforming qualitative information: thematic analysis and code development. İngiltere: Sage.
• Can, A. (2010). Kısa Film. Konya: Tablet Publications.
• Cannes, F. d. (2024). Short Films in Competition, Regulations 2024. Retrieved January 2024, from https://www.festival-cannes.com/en/take-part/submit-a-film/regulations-for-short-films-in-competition/
• Cooper, P., & Dancyger, K. (2005). Writing the short film (Vol. 3). United States of America: Elsevier Focal Press.
• Dikkol, S. (2020). Türkiye’de BLU TV deneyimini ekonomik ve sembolik sermaye bağlamında okumak. Gümüşhane University Faculty of Communication Electronic Journal, 8(1), 478-502. doi: https://doi.org/10.19145/e-gifder.671271
• Erkılıç, H., & Duruel Erkılıç, S. (2021). COVID-19 pandemisi sürecinde dijital platformların yükselişi: Sinema değer zincirindeki değişim sinema endüstrisini nasıl etkiler?. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi(2021 Özel Sayı: 2. Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu, Süreklilikler ve Kesintiler: Kültürler, Pazarlar ve Siyaset), 99-126. https://doi.org/10.24955/ilef.1037981
• Felango, C. (2015). Discovering short films: The history and style of live-action fiction shorts. United States of America: Palgrave Macmillan.
• Frey, M. (2021). MUBI history: Connections, community and curation. In M. Frey (Ed.), MUBI and the curation model of video on demand (53-76). UK: Palgrave Macmillan.
• IFSAK. (2024). 44th IFSAK National Short Film and Documentary Competition. Retrieved February 2, 2024 from https://www.ifsak.org.tr/44-ifsak-ulusal-kisa-film-ve-belgesel-yarismasi/
• Kandar, B. (2018). How digital platforms impact the film Industry in Turkey? [Unpublished master dissertation] Bilkent University.
• McLuhan, M. (2013). Understanding media: The extensions of man. United States of America: Ginko Press.
• Mert, Ş. E. (2021). Türkiye'de çevrimiçi izleyicilik: İsteğe bağlı video (VOD) hizmeti ve izleyicisi [Unpublished doctoral dissertation]. Ankara University.
• MUBI. (2024). Awards and Festivals. Retrieved February, 2024, from https://mubi.com/tr/awards-and-festivals?page=2
• Öztürk, S. (2017). Sound as a means of creating meaning in short film production. Erciyes Journal of Communication, 5(2), 366-382. doi:https://doi.org/10.17680/erciyesakademia.297261
• Shambu, G. (2020). Yeni sinefil (B. Demirtaş, Çev.). Istanbul: Yort.
• Smits, R., & Nikdel, E. W. (2019). Beyond Netflix and Amazon: MUBI and the curation of on-demand film. Studies in European Cinema, 16(1), 22-37.
• Starosta, J. A., & Izydorczyk, B. (2020). Understanding the phenomenon of binge-watching—A systematic review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(12), 1-16. doi:https://doi.org/10.3390/ijerph17124469
• Stoll, J. (2024). Number of Netflix paid subscribers worldwide from 1st quarter 2013 to 4th quarter 2023. Statista. Retrieved September 2, 2024 from https://www.statista.com/statistics/250934/quarterly-number-of-netflix-streaming-subscribers-worldwide/
• Şahin, M. (2024). A study on MUBI's economic and symbolic capital as a new cinephile space in the digital age. Erciyes Communication Journal, 11. doi: https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1347730
• Turgut, O. (2022). Sinefillerin beğeni tercihleri: toplumsal ayrım ölçeğinde bir değerlendirme. Sinecine: Journal of Film Studies, 13(2), 255-292. doi: https://doi.org/10.32001/sinecine.1123801
• Türkyılmaz, T. (2023). Dijital film platformlarına kategorik bir yaklaşım: film festivallerinin genel özellikleri üzerinden MUBI dijital film platformunun incelenmesi. Motif Academy Journal of Folklore, 16(44), 1985-2011. doi: https://doi.org/10.12981/mahder.1339064
• Toor, A. (2015). How a small streaming site became the Netflix for indie film. The Verge. Retrieved April 12, 2024 from https://www.theverge.com/2015/10/6/9463225/mubi-streaming-service-independent-films-efe-cakarel-interview
• Yahşi, E. (2021). Elit sinema değil, herkes için iyi sinema. Oksijen. Retrieved May 19, 2024 from https://gazeteoksijen.com/yazarlar/elcin-yahsi/elit-sinema-degil-herkes-icin-iyi-sinema-19515
• Zor, I. (2013). Kısa filmde anlatı yapısı: Cannes Film Festivali’nde gösterime girmiş dört Türk filmi üzerine bir çözümleme [Unpublished master dissertation]. Anadolu University.