YORGOS LANTHIMOS SİNEMASINDA BİYO-İKTİDAR PRATİKLERİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 1076 - 1087, 01.10.2024

Onur Akşit

https://doi.org/10.7456/tojdac.1522369

Öz

Yorgos Lanthimos, kendine özgü anlatım dili ve çarpıcı görsel estetiği ile modern sinemanın dikkat çeken yönetmenlerinden biridir. "Yunan Tuhaf Dalgası" akımı içinde anılan filmleri, toplumsal normlar, iktidar ilişkileri ve bireyin bu yapılar içindeki konumunu sorgulayan temalar etrafında şekillenir. Michel Foucault'nun biyopolitika ve biyoiktidar kavramları, Lanthimos'un filmografisini analiz etmek için güçlü bir teorik çerçeve sunar ve devletin toplumsal yaşamı nasıl kontrol ettiğini açıklar. "Dogtooth" filminde ebeveynlerin çocukları üzerindeki mutlak kontrolü, "The Lobster"da zorunlu çift olma toplumu ve "The Killing of a Sacred Deer"da bireylerin kaderlerinin başkalarının kararlarına bağlı olması, Lanthimos'un iktidar ilişkilerini nasıl ele aldığını gösterir. Bu çalışma, özellikle Lanthimos'un ilk dönem filmleri ve "Kind of Kindness"ı Foucault'nun biyoiktidar kavramı bağlamında analiz ederek, yönetmenin filmlerinin modern toplumdaki iktidar yapılarını sorgulayan derin bir eleştiri sunduğunu göstermeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sinema, Yorgos Lanthimos, Yunan Tuhaf Dalgası, Biyo-iktidar, Biyo-politika

BIOPOWER PRACTICES IN THE CINEMA OF YORGOS LANTHIMOS

Öz

Yorgos Lanthimos is one of the prominent directors of modern cinema, known for his unique narrative style and visual aesthetics. His films, which are included in the "Greek Weird Wave" movement, are shaped around themes that question social norms, power relations, and the individual's place within these structures. Michel Foucault's concepts of biopolitics and biopower, which explain how the state controls social life, provide a powerful theoretical framework for analyzing Lanthimos' filmography. The absolute control of parents over their children in Dogtooth, the forced societal couplehood in The Lobster, and the dependence of individuals' fates on the decisions of others in The Killing of a Sacred Deer illustrate how Lanthimos addresses power relations. This study aims to show that the director's films offer a deep critique that questions power structures in modern society, especially by analyzing Lanthimos' early films and his latest film Kind of Kindness in the context of Foucault's concept of biopower.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Yorgos Lanthimos, Greek Weird Wave, Biopower, Biopolitics.

Kaynakça

• Akşit, O. (2024, Temmuz 24). Lanthimos'un Sürreal "Ucuz Roman"ı: Kinds of Kindness. Ethnocollective: ethnocollective.com adresinden alındı.
• Aronofsky, D. (Director). (2010). Black Swan [Film]. Fox Searchlight Pictures.
• Avranas, D. (Director). (2013). Miss Violence [Film]. Feelgood Entertainment.
• Boone, J. (24 Temmuz 2024) With 'Kinds of Kindness,' Yorgos Lanthimos Invites You Back Into His World. A.Frame: aframe.oscars.org adresinden alındı.
• Cowper, William (1913). The Complete Poetical Works. Oxford University Press.
• Cuarón, A. (Director). (2006). Children of Men [Film]. Universal Pictures.
• Euripides (1999). Woman at the Edge: Four Plays by Euripides. Routledge.
• Eurythmics. (1983). Sweet Dreams (Are Made of This) [Song]. On Sweet Dreams (Are Made of This). RCA Records.
• Falvey, E. (2022). The Cinema of Yorgos Lanthimos: Films, Form, Philosophy. Bloomsbury Academic.
• Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu. İmge Kitabevi Yayınları.
• Foucault, M. (2002). Toplumu Savunmak Gerekir. Yapı Kredi Yaınları.
• Foucault, M. (2007). Cinselliğin Tarihi. Ayrıntı Yayınları. Foucault, M., Maniglier, P. & Zabunyan, D. (2011). Foucault at the Movies. Columbia University Press
• Kusama K. (Director). (2005). Aeon Flux [Film]. Paramount Pictures.
• Ka-Sin Lee, H. (2024). Resisting Neoliberal Biopolitics: Queer Desire in Yorgos Lanthimos’ The Favourite (2018). Neoliberalism And/In/As Media, 44(2), 19-29.
• Kassovitz, M. (Director). (2008). Babylon A.D. [Film]. 20th Century Fox.
• Koutras, Y. (Director). (2009). Strella [Film]. Heretic.
• Koutras, Y. (Director). (2014). Xenia [Film]. Heretic.
• Koutras, Y. (Director). (2015). Chevalier [Film]. Heretic.
• Lanthimos, Y. (Director). (2009). Dogtooth [Film]. Boo Productions.
• Lanthimos, Y. (Director). (2011). Alps [Film]. Yorgos Lanthimos Films.
• Lanthimos, Y. (Director). (2015). The Lobster [Film]. Element Pictures, Scarlet Films, Faliro House Productions.
• Lanthimos, Y. (Director). (2017). The Killing of a Sacred Deer [Film]. A24, Element Pictures, Film4.
• Lanthimos, Y. (Director). (2024). Kind of Kindness [Film]. Element Pictures, Film4, TSG Entertainment, Searchlight Pictures.
• Makridis, B. (Director). (2018). Pity [Film]. Feelgood Entertainment.
• Niccol, A. (Director). (1997). Gattaca [Film]. Columbia Pictures.
• Papanikolaou, D. (2021). Greek Weird Wave: A Cinema of Biopolitics. Edinburgh University Press.
• Radford, M. (Director). (1984). 1984 [Film]. Thorn EMI.
• Ross, G. (Director). (2012). The Hunger Games [Film]. Lionsgate.
• Scott, R. (Director). (1982). Blade Runner [Film]. Warner Bros.
• Tsangari, A. (Director). (2010). Attenberg [Film]. Straub/Huillet Productions.
• Wachowski, L., & Wachowski, A. (Directors). (1999). The Matrix [Film]. Warner Bros.
• Weir, P. (Director). (1998). The Truman Show [Film]. Paramount Pictures.