TİPOGRAFİNİN SİMGEDEN İMGEYE DÖNÜŞÜMÜ

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 282 - 292

Aynur Karagöl

https://doi.org/10.7456/tojdac.1562522

Öz

Yazı sesin görselleştirilmesini sağlamıştır. Böylece sesin sembolik bir temsilcisi olmuştur. Makineleşme ile yazılı iletişim zenginleşmiş, sanat akımları ve teknolojik gelişmelerle birlikte yeni görsel estetik değerler ortaya çıkmıştır. Yazı, sembolik bir ifadeden imgelerin oluştuğu bir sürece geçmiştir. Tasarımda önemli bir görsel unsura dönüşen tipografi, renk ve şekillerle geniş bir kompozisyon yelpazesi sunmaktadır. Tipografik görselliğin bir yöntemi tipogramlar ile kelimenin anlamıyla biçimini birleştirerek, algılaması kolay ve etkili bir görsellik sunduğu görülmektedir. Özellikle durağan ve hareketli görüntülerde, içeriğe dair bilgi veren tipografi, deneysel çalışmalarla zengin bir görsel dünya sunmaktadır. Bu bağlamda, tipografinin kullanımı sadece estetik bir işlev görmekle kalmaz, aynı zamanda içerikle güçlü bir ilişki kurarak iletişimi derinleştirir ve görsel anlatımı zenginleştirir. Çalışmada literatür araştırması, tipografik uygulamalar incelenerek görünenin analizi ile niteliksel bir yöntem izlenmiştir. Çalışmanın amacı tipografinin hem hedef kitleye bilgi veren hem de tasarımın ana unsuru veya tek unsuru olarak kompozisyonu taşıması açısından kritik bir rolünü incelemektir. Yazının evriminde ve iletişimde önemli bir rol oynamış, sesin sembolik dünyasından görsel imgelerin yoğunluğuna doğru uzanan bir yolculuğun parçası olmuştur. Tipografinin, alfabe ile imgeleşmesi, kitleselleşen medyalar ile gelişen durağan ve hareketli görüntü ile simgeleşen değişimi izlenmektedir. Çalışmanın kapsamını durağan ve hareketli tipografi uygulamalarının simgeleşen kompozisyonlarıdır. Araştırmada sesin imgeleşmesi ile oluşan harfler, bir tasarım unsuru olan simgeleşmekte ve kitlelere belli anlamlar iletmektedir. Çalışma ile tipografinin imge ve simge kavramlarıyla değişimi panoramik bir bakış ile sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tipografi, yazı, tipogram, görüntü, görsel tasarım, hareketli görüntü, durağan görüntü, tipografik görsel tasarım

TRANSFORMATION OF TYPOGRAPHY FROM SYMBOL TO IMAGE

Öz

Writing enabled the visualization of sound, thus becoming a symbolic representation of sound. Written communication was enriched with mechanization, and new visual aesthetic values emerged with art movements and technological developments. Writing has moved from a symbolic expression to a process where images are formed. Typography, which has become an important visual element in design, offers a wide range of compositions with colors and shapes. It is seen that a method of typographic visuality combines typograms with the literal form, offering an easy-to-perceive and effective visuality. Typography, which provides information about the content, especially in static and moving images, offers a rich visual world with experimental studies. In this context, the use of typography not only serves an aesthetic function, but also deepens communication and enriches visual expression by establishing a strong relationship with the content. In the study, a qualitative method was followed with literature research, typographic applications and the analysis of the visible. The aim of the study is to examine the critical role of typography in terms of both informing the target audience and carrying the composition as the main or sole element of the design. It has played an important role in the evolution of writing and communication, and has been part of a journey extending from the symbolic world of sound to the density of visual images. The transformation of typography into imagery with the alphabet, and the symbolic change with the developing static and moving images with the mass media are being monitored. The scope of the study is the symbolic compositions of static and moving typography applications. In the research, the letters formed by the imagery of sound become symbols, a design element, and convey certain meanings to the masses. The study presents the transformation of typography with the concepts of imagery and symbol with a panoramic view.

Anahtar Kelimeler

Typography, writing, typogram, image, visual design, moving image, still image, typographic visual design.

Kaynakça

• Armstrong, H. (2012). Grafik Tasarım Kuramı: Meslek Alanından Okumalar. Espas Yayınları.
• Arnheim, R. (2021). Görsel Düşünme. Metis Yayıncılık. Art Term Dada. (2024, Haziran 20). Tate: https://www.tate.org.uk/art/artterms/ d/dada#:~:text=Dada%20was%20an%20art%20movement,satirical%20and%20nonsens ical%20in%20nature adresinden alındı
• Baines, P., & Haslam, A. (2005). Type and Typography. Laurence King Publishing Ltd.
• Baudrillard, J. (2013). Tüketim Toplumu Söylenceleri/Yapıları. Ayrıntı Yayınları.
• Becer, E. (2018). İletişim ve Grafik Tasarım. Dost Kitapevi.
• De Sassure, F. (1985). Genel Dilbilim Dersleri. Birey Toplum Yayınları.
• Ekmekci, G. (2022). Görsel İletişim Tasarımında Hareketli Grafikler ve Tarihi. Görsel İletişimi Tasarlamak (s. 96-119). içinde: Yem Yayınları. GMK. (2024, Haziran 12). Grafik Tasarım Meslek Kuruluşu: https://gmk.org.tr/haberler/dunyadan/tipografik-hareketler adresinden alındı
• Harris, P., & Ambrose, G. (2012). Görsel Tipografi Sözlüğü. Literatür Yayıncılık.
• Harris, P., & Ambrose, G. (2014). Grafik Tasarımda Tipografi. Literatür Yayıncılık.
• Liu, S; Volcˇicˇ, Z; Gallois, C;. (2015). Introducing intercultural communication. SAGE Publications.
• Sarıkavak, N. K. (2004). Çağdaş tipografinin temelleri. Seçkin Yayıncılık. Türk Dil Kurumu. (2024, Haziran 15). Türk Dil Kurumu Sözlük: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
• Vienne, V., & Heller, S. (2023). Grafik Tasarımı Değiştiren 100 Fikir. Literatür Yayıncılık.
• Yule, G. (2010). The Study of Language. Cambridge University Press.
• Zor, A. (2014). Modern Sanat Akımlarının Grafik Tasarıma ve Tipografinin Doğuşuna Etkisi. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi,, 1-7.