THE NARRATIONAL ROLE OF LIGHTING DESIGN IN THE LIGHTS OF THE DARK CITY

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 3, 1136 - 1161, 01.07.2025

Saygın Koray Doğaner

https://doi.org/10.7456/tojdac.1674124

Öz

This study focuses on the narrative role of lighting design in the film Dark City and examines how various lighting techniques contribute to the processes of establishing atmosphere, creating narrative rhythm and reflecting character psychology. The aim of the research is to demonstrate that light is not only a visual or technical element but also a fundamental carrier of narrative. In the descriptive and interpretive analysis, different types of lighting such as pool of light, pulsing light and piercing light are categorised and their emotional and symbolic effects are evaluated. Each type of light is analysed in the context of specific scenes, showing how the lighting supports the protagonist's fragmented identity, internal conflicts and the film's themes of memory manipulation and dystopian control. The findings reveal that when light is consciously positioned in the frame, it enhances not only the visuality but also the emotional and intellectual depth of the narrative. In the film Dark City, light does not only serve realism. In the film, light design becomes a structural element that expands the meaning of the narrative by interacting with the audience's perception. As a result, light design in this film functions as an indispensable component of cinematic narrative and provides a powerful expression of themes such as illusion, control and self-discovery.

Anahtar Kelimeler

Lighting Design , Narration , Visual Storytelling , Dark City , Perception and Reality

Etik Beyan

Etik beyan gerektirmmiyor, film incelemesi.

KARANLIK ŞEHiR'İN IŞIKLARINDA: IŞIK TASARIMININ ANLATIMSAL ROLÜ

Öz

Bu çalışma, Dark City filminde kullanılan ışık tasarımının anlatımsal rolüne odaklanmakta ve çeşitli aydınlatma tekniklerinin atmosfer kurma, anlatı ritmi oluşturma ve karakter psikolojisini yansıtma süreçlerine nasıl katkı sağladığını incelemektedir. Araştırmanın amacı, ışığın yalnızca görsel veya teknik bir unsur değil, anlatının temel bir taşıyıcısı olduğunu ortaya koymaktır. Betimleyici ve yorumlayıcı yöntemlerle yürütülen analizde, ışık havuzu, yanıp sönen ışık ve delip geçen ışık gibi farklı aydınlatma türleri kategorilere ayrılarak bunların duygusal ve simgesel etkileri değerlendirilmektedir. Her bir ışık türü, belirli sahneler bağlamında ele alınmış ve bu sahnelerde aydınlatmanın baş karakterin parçalanmış kimliğini, içsel çatışmalarını ve filmin bellek manipülasyonu ile distopik kontrol temalarını nasıl desteklediği gösterilmiştir. Elde edilen bulgular, ışığın bilinçli bir biçimde kadraj içinde konumlandırıldığında yalnızca görselliği değil, anlatının duygusal ve düşünsel derinliğini de artırdığını ortaya koymaktadır. Dark City filminde ışık, yalnızca gerçekçiliğe hizmet etmekle kalmaz. Filmde ışık tasarımı izleyici algısıyla etkileşime girerek anlatının anlamını genişleten bir yapı öğesi haline gelir. Sonuç olarak, bu filmde ışık tasarımı, sinemasal anlatımın vazgeçilmez bir bileşeni olarak işlev görmekte ve yanılsama, denetim ile öz keşif gibi temaların güçlü biçimde ifade edilmesini sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Işık Tasarımı , Anlatım , Görsel Anlatı , Karanlık Şehir , Algı ve Gerçeklik

Kaynakça

• Algan, E. (1999). Görüntü yönetmenliğine giriş. Çözüm İletişim Hizmetleri.
• Barnwel, J. (2011). Film yapımının temelleri. Literatür Yayınları.
• Bordwell, D., & Thompson, K. (2012). Film sanatı (E. Yılmaz & E. S. Onat, Trans.). De Ki Yayınları.
• Brown, B. (2014). Sinematografi: Kuram ve uygulama (S. Taylaner, Trans.). Hil Yayınları. (Original work published 2012)
• Butler, A. M. (2011). Film çalışmaları. Kalkedon Yayınları.
• Combes, P., & Tiffin, J. (1978). TV production for education. Focal Press.
• Çalışkan, F., & Nişancı, İ. (2021). 'Kış Uykusu' filminde iç mekânlarda aydınlatmanın anlatı ile ilişkisi. OPUS Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(35), 2323–2361.
• Elsaesser, T., & Hagener, M. (2015). Film theory: An introduction through the senses (2nd ed.). Routledge.
• Hurkman, A. V. (2014). Color correction handbook: Professional techniques for video and cinema. Peachpit Press.
• Karavit, C. (2006). Işık gölge: Görsel sanatlardaki serüven. Telos Yayınları.
• Kafalı, N. (1990). Ussal ışık yönlendirmesi ve efekt aydınlatması. Kurgu Dergisi, (7), 167–190. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kars, N. (2003). Televizyon programı yapalım herkes izlesin. Derin Yayınları.
• Mäkinen, V., & Näsi, S. (2022). Ecological approach to cinematographic lighting of the human face. Baltic Screen Media Review, 10(2), 270–282. https://doi.org/10.2478/bsmr-2022-0020
• Malkiewicz, K., & Mullen, M. D. (2005). Cinematography: A guide for filmmakers and film teachers. Simon & Schuster.
• Murnau, F. W. (Director). (1922). Nosferatu [Film]. Prana Film.
• Parramon, J. (1993). Işık ve gölge. Remzi Kitabevi.
• Proyas, A. (Director). (1998). Dark City [Film]. New Line Cinema; Mystery Clock Cinema.
• Scott, R. (Director). (1982). Blade Runner [Film]. The Ladd Company; Shaw Brothers; Blade Runner Partnership.
• Vardar, B. (2012). Sinema ve televizyon görüntüsünün temel öğeleri. Beta Yayıncılık.
• Wiene, R. (Director). (1920). Das Cabinet des Dr. Caligari [Film]. Decla-Bioscop.
• Wurtzel, A. (1979). Television production (2nd ed.). McGraw-Hill.
• Zettl, H. (1981). Television production handbook (4th ed.). Wadsworth Publishing Company.