Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının E-Kitap ve Etkileşimli E-Kitap Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 23, 30.04.2015

Seda Özer Yalın Kılıç Türel

https://doi.org/10.17569/tojqi.33601

Cited By: 15

Öz

Öz

 Bu araştırmanın amacı bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının e-kitap ve etkileşimli kitaba ilişkin algılarını metafor analizi yoluyla incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2013-2014 öğretim yılı Bahar döneminde Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi lisans programına devam eden (1., 2. ,3. ve 4. sınıf) öğretmen adayı oluşturmaktadır. Katılımcılardan “E-kitap …… gibidir. Çünkü…..” ve “Etkileşimli e-kitap …… gibidir. Çünkü…..”  ifadelerini metafor kullanarak doldurmaları istenmiştir. Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarından elde edilen bu veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının e-kitaba yönelik geçerli 153, etkileşimli kitaba yönelik geçerli 151 metafor geliştirdikleri görülmüştür. Araştırmanın bulguları ışığında öğretmen adayları e-kitaba ilişkin olumlu ve olumsuz metaforlar üretirlerken, etkileşimli kitaba yönelik sadece olumlu metaforlar ürettikleri ve etkileşimli e-kitap kullanımını daha cazip gördükleri söylenebilir. Salt metin formatı dışında sunulan etkileşimli kitapların öğrenme sürecinde kullanımının önemi yine bu araştırma sonuçlarıyla desteklenmiştir. Araştırma sonucunda bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının e-kitaba ilişkin geliştirdikleri metaforlar arasında ilk sırayı “kolay taşınabilir” metaforu almaktadır. Bu özellik e-kitabın avantajları arasında sayılmaktadır. Öğrencilerin etkileşimli kitaba yönelik geliştirilen metaforları arasında ise ilk sırayı “birden çok duyuya hitap eder” metaforu almıştır. Çoklu ortam materyalleri ile öğrenme ortamının desteklenmesinin öğrenciler için önemi, bu çalışmada vurgulanmıştır.

 Anahtar Sözcükler: E-kitap, etkileşimli kitap, metafor, bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi

  

Abstract

 The purpose of this study is to determine the perception of ICT teacher candidates regarding the concepts of e-book and interactive book through the use of metaphors. The study group consisted of 158 teacher candidates studying at Firat University, Education Faculty, Department of Computer and Instructional Technology Education. In this study, participants were asked to fill the blanks such as “e-book looks like … because …” and “Interactive e-book looks like … because …”. Data collected from ICT teacher candidates were analyzed through content analysis method. Based on the results, we found 153 valid metaphors for e-books and 151 valid metaphors for the interactive books (z-books). Results show that while participants generate both positive and negative metaphors in regard to e-books, there were only positive metaphors generated for interactive books.  Participants accepted interactive e-books more attractive than e-books due to its more than only-text feature. Based on the analyses, “transportability” was the most stressed metaphor for e-books while participants uttered the “address of different senses” metaphor most for interactive books. Consequently, the importance of supporting learning environments with interactive books that include multimedia components were emphasized in this study.

 Keywords: E-book, interactive e-book, metaphor, ICT teacher candidates

Anahtar Kelimeler

E-book, interactive e-book, metaphor, ICT teacher candidates

Kaynakça

• Abdullah, N. ve Gibb, F. (2008). Students' attitudes towards e-books in a Scottish Higher Education Institute: Part 1, Library Review, 57 (8), 593–605.
• Aedo, I., Díaz, P., Fernández, C., Martín, G. M. ve Berlanga, A. (2000). Assessing the utility of an interactive electronic book for learning the PASCAL programming language, IEEE Transactions on Education, 43(3), 403-413.
• Berge, Z. L. (2002). Active, interactive, and reflective learning. The Quarterly Review of Distance Education, 3(2), 181-190.
• Bodomo, A., Lam, M. ve Lee, C. (2003). Some students still read books in the 21st century: A study of user preferences for print and electronic libraries, The Reading Matrix, 3(3), 34-49.
• Byers, D. N. (1997, April). So why use multimedia, the Internet, and lotus notes? Technology in Education Conference[Eğitimde Teknoloji Konferansı]’nda sunulan bildiri. San Jose, CA. (ERIC Document Reproduction Service No. ED413023).
• Cambridge, (2014). 24 Ocak 2014 tarihinde http://dictionary.cambridge.org/dictionary/british/interaction?q=interaction adresinden erişilmiştir.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(147), 3-13.
• -
• Chen, J., Li, Q. ve Jia, W. (2005). Automatically generating an e-textbook on the web, World Wide Web: Internet and Web Information Systems, 8, 377–394.
• Chu, H. (2003). Electronic books: Viewpoint from users and potential users, Library Hi Tech, 21(3), 310-346.
• DeFrance, N.,Khasnabis, D. ve Palincsar, A. S. (2010). Reading and technology. Peterson, P. , Baker, E. ve McGaw, B. (Ed.) International Encyclopaedia of Education (3. baskı) içinde. 20 Şubat 2014 tarihinde http://www.sciencedirect.com/science/referenceworks/9780080448947 adresinden erişilmiştir.
• Duran, E. ve Ertuğrul, B. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin elektronik ders kitaplarına yönelik görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 347-365.
• Fox, E. A. (1998). The Future of electronic publishing, scholarship in the electronic world seminar of April 13.
• Goldstein, L.B. (2005). Becoming a teacher as a hero’s journey: Using metaphor in preservice teacher education. Teacher Education Quarterly, 32(1), 7-24.
• Grimshaw, S., Dungworth, N., McKnight, C. ve Morris, A. (2007). Electronic books: Children’s reading and comprehension. British Journal of Educational Technology, 38(4), 583-599.
• Guerrero, M. C , M. ve Villamil, O. S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ELS teaching and learning. Language Teaching Research, 6(2), 95-120.
• Gunter, B. (2005), Electronic books: A survey of users in the UK, Aslib Proceedings, 57(6), 513–522.
• Gümüş, S., Güler, E., Güler, C. ve Özöğüt Erorta, Ö. (2012). Mobil cihazlar için etkileşimli e-kitap tasarım araçları. XVII. Türkiye'de İnternet Konferansı’nda sunulan bildiri. Anadolu Üniversitesi: Eskişehir.
• Gürcan, H.İ. (2005). E-kitap yayımcılığı ve uygulamaları. X. Türkiye'de Internet Konferansı’nda sunulan bildiri. Anadolu Üniversitesi: Eskişehir.
• Güven, B. ve Güven S., (2009). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde metafor oluşturma becerilerine ilişkin nicel bir araştırma. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 503-512.
• Ismail, R. ve Zainab, A.N. (2007). Factors related to e-books use amongst IT students, International Conference on Library and Information Science (ICOLIS), 265-275. Kuala Lumpur: Malezya.
• Kelley, A, C. (2011). Designing an e-book for a fifth-grade classroom (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). California State University: California.
• King, K. (2002). Identifying success in online teacher education and professional development, Internet and Higher Education, 5, 231-246.
• Korat, O. (2010). Reading electronic books as a supportfor vocabulary, story comprehensionand word reading in kindergarten and first grade, Computers & Education, 55, 24–31.
• Kropman, M., Schoch, H.P. ve Teoh, H.Y. (2010). An experience in e-learning: using an electronic textbook. 3 Şubat 2014 tarihinde http://www.ascilite.org.au/conferences/perth04/ procs/pdf/kropman.pdf adresinden erişilmiştir.
• Lakoff, G. ve Johnson, M. (2005). Metaforlar hayat, anlam ve dil. (Çev: G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Lam, P., Lam, S-L. Lam, J. ve McNaught, C. (2009). Usability and usefulness of eBooks on PPCs: How students’ opinions vary over time. Australasian Journal of Educational Technology, 25(1), 30–44.
• Mansor, N., Hassanuddin, N. A. ve Abdullah, Z. (2012). An emprical study on e-book usage. 3 Haziran 2014 tarihinde http://crs.phg.my/v1/participants/full_paper/AN_EMPIRICAL_STUDY_ON_E BOOK_USAGE30082012135341.docx adresinden erişilmiştir.
• Martinez, M.A., Sauleda, N. ve Huber, G.L. (2001). Metaphors as blueprints of thinking about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 17, 965-977.
• Maykut, P. ve Morehouse, R. (1994). Beginning qualitative research. London: Falmer Press
• .
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2011). Etkileşimli e-kitap ile ilgili ortak çalışmalar. 3 Aralık 2011 tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/duyuruincele.php?id=9 adresinden erişilmiştir.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2.baskı).Thousand Oaks, CA: Sage.
• Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006), Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması, AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 293-310.
• Öngöz, S. (2011). Bir öğrenme aracı olarak elektronik kitap. 5. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu. Fırat Universitesi: Elazığ.
• Öztürk, E. ve Can, I. (2013). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin elektronik kitap okumaya ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 137-153.
• Rogers, M. (2001). Survey reveals college students’ growing preference for e-texts, Library Journal, 126, 2, 31.
• Rukancı, F. ve Anameriç, H. (2003). E-kitap teknolojisi ve kullanımı. Türk Kütüphaneciliği, 17(2), 147-166.
• Russell, J. W., Kozma, R. B., Jones, T., Wykoff, J., Marx, N. ve Davis, J. (1997). Use of simultaneous-synchronized macroscopic, microscopic, and symbolic representations to enhance the teaching and learning of chemical concepts. Journal of Chemical Education, 74(3), 330-334.
• Saban, A., Koçbeker B. N. ve Saban, A. (2007). Prospective teachers’ conceptions of teaching and learning revealed through metaphor analysis. Learning and Instruction, 17, 123–139.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Educational Administration: Theory and Practice, 55, 459-496.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281–326.
• Schwartzman, R. ve Tuttle, H.V. (2002). What can online course components teach about instructionand learning? Journal of Instructional Psychology, 29, 3, 179-188.
• Silman, F. ve Şimşek, H. (2006). Türkiye ve Amerika birleşik devletleri okulları ve merkezi eğitim kurumlarına mecazlar yoluyla bir bakış. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 23, 177–187.
• Silverman, D. (2000). Doing qualitative research: A practical handbook. London: Sage.
• Simon, E. J. (2001). Electronic textbooks: A pilot study of student e-reading habits. 20 Nisan 2014 tarihinde http://www.ericjsimon.com/papers/papers/ebook.pdf erişilmiştir.
• Singh, K. (2010). Metaphor as a tool in educational leadership classrooms. Management In Education, 24(3), 127–131.
• Soules, A. (2008). New types of e-books, e-book issues, and implications for the future, The Acquisitions Librarian, 19, 3, 367-388.
• Türnüklü, A. (2001). Eğitimbilim alanında aynı araştırma sorusunu yanıtlamak için farklı araştırma tekniklerinin birlikte kullanılması, Eğitim ve Bilim, 26(120), 8-13.
• Tüzün, H., 2006. Eğitsel bilgisayar oyunları ve bir örnek: Quest Atlantis. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 220-229.
• Wilson, R. ve Landoni, M. (2008). EBONI electronic textbook design guidelines. 3 Şubat 2014 tarihinde http://ebooks.strath.ac.uk/eboni/guidelines/Guidelines.pdf adresinden erişilmiştir
• .
• Yeung, Y.-Y. (2004, Eylül). A learner-centered approach for training science teachers through virtual reality and 3D visualization technologies: Practical experience for sharing. International Forum on Education Reform[Eğitim Reformları Hakkında Uluslararası Forum]. Bangkok: Thailand.
• Yıldırım A. ve Şimşek H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zhang, D. (2005). Interactive multimedia-based e-learning: A study of effectiveness. The American Journal of Distance Education, 19(3), 149–162.