İlkokul 4. Sınıf Öğrenci ve Öğretmenlerinin Küresel Vatandaşlık Algıları

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 2, 216 - 249, 19.04.2017

Nur Leman Balbağ , Burçin Türkcan

https://doi.org/10.17569/tojqi.270274

Cited By: 8

Öz

İlkokul
4. sınıf öğrenci ve öğretmenlerinin küresel vatandaşlık algıları ve Sosyal
Bilgiler dersinde gerçekleştirilen uygulamaların ortaya çıkartılmasının
amaçlandığı bu araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir.
Araştırmanın verileri öğretmen ve öğrencilerle yapılan yarı yapılandırılmış
görüşme yoluyla toplanmıştır. Araştırma kapsamında 30 ilkokul 4. sınıf
öğrencisi ve 15 öğretmenle görüşmeler yapılmıştır. Toplanan veriler tümevarım
analizi yoluyla analiz edilmiştir.  Araştırma
sonuçlarına göre öğrencilerin dünya vatandaşlığı algıları dünya vatandaşlığına
yönelik yaptıkları tanımlar, dünya vatandaşlarının sahip olması gereken
özellikler ile dünya ve dünya vatandaşlığına yönelik farkındalıklar olarak
ortaya çıkmıştır. Öğrenciler dünya vatandaşlığını tüm insanlar ve farklı
topluluklar olarak tanımlamışlardır. Öğretmenlerin küresel vatandaşlığa yönelik
algıları küresel vatandaşlığa yönelik yaptığı tanımlar ve küresel vatandaşların
sahip olduğu özellikler biçiminde sınıflandırılmıştır. Ayrıca araştırma
sonuçlarına göre öğretmenlerin küresel vatandaşlık eğitiminde yaşanan
öğretmenden, okulun imkânlarından, programdan kaynaklı sorunlar ve buna yönelik
çözüm önerileri ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, sosyal bilgiler, küresel vatandaşlık, küresel vatandaşlık eğitimi

Elementary School 4th Grade Students and Teachers’ Perception of Global Citizenship

Öz

The
aim of the study is to investigate pupils’ perceptions for global citizenship,
and their teachers’ utilization of teaching and learning applications and
activities that are supposed to have an effect on pupils’ perceptions. The
study is a qualitative study. The data was collected through semi-structured
interviews from 30 pupils and 15 teachers. The data gathered were analyzed with
the inductive analysis method. The results revealed that the students’
perceptions of citizenship were classified as their definitions of citizenship
and characteristics of citizenship. In relation to pupils’ perception of global
citizenship there categories emerged from the data; their definition of global
citizenship, having prerequisite of global citizenship and having awareness of
the world and global citizenship. As for the teachers’ perceptions of global
citizenship, they were classified as definitions of global citizenship and the
characteristics of global citizenship. In addition, the research results also
demonstrated that there were problems experienced in relation to the global
citizenship education due to the teachers, the school facilities and the
curriculum.

Anahtar Kelimeler

elemantary school, social studies, global citizenships, global citizenship education

Kaynakça

• Acun, I. (2014). Web-supported effective human rights, democracy and citizenship education? Computers & Education. 70 (1). 21-28.
• Açıkalın, M. (2010a). Sosyal bilgiler eğitiminde yeni yaklaşımlar: Çokkültürlü ve küresel eğitim. İlköğretim Online, 9(3), 1226-1237.
• Açıkalın, M. (2010b). The influence of global education on the Turkish social studies curriculum. The Social Studies, 101, 254-259.
• Banks, J.A.(2004). Diversity and citizenship education: Global perspectives. Jossey-Bass, An Imprint of Wiley. 10475 Crosspoint Blvd, Indianapolis.
• Banks, J. A. (2004). Teaching for social justice, diversity, and citizenship in a global world. In The educational forum, Vol. 68, No. 4, pp. 296-305.
• Bîrzéa, C. (2000). Education for Democratic Citizenship: A Lifelong Learning Perspective. Council for Cultural Co-operation, CDCC, 2000.
• Bozkurt, M. (2013). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersi bağlamında küresel eğitime ilişkin görüşleri, (unpublished doctoral dissertation), Anadolu Üniversitesi.
• Çelenk, S. (2003). Okul Başarısının Ön Koşulu: Okul Aile Dayanışması İlköğretim-Online 2 (2), 2003. 28-34.
• Çermik, F. (2015). Sosyal girişimcilik, küresel vatandaşlık ve çevre davranışı arasındaki ilişki: Yapısal Eşitlik Modellemesi, (unpublished doctoral dissertation), Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çolak, K. (2015). Sosyal bilgiler ile vatandaşlık ve demokrasi eğitimi derslerinde küresel vatandaşlık eğitimi, (unpublished doctoral dissertation), Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (second edition). Ankara:Anı Yayıncılık.
• Ersoy, A. F. (2012). Sosyal bilgiler dersinde öğretmenlerin etkili vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2007.
• Ersoy, A. F.(2014)Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12.3, 2111-2124.
• Ersoy, A. F. (2013). Global citizenship education in social studies: Experiences of Turkish teachers and students in international conflict and war. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi-Journal of QualitativeResearch in Education, 1(1), 7-30.
• Fairbrass, S.(2002). Citizenship or Global Citizenship. Teaching Business&Economics. Autumn 6,3, 42-48
• Garii, B. (2000). US Socialstudies in the 21st century: Internationalizing the curriculum for global citizens. The Social Studies, 91(6), 257-264.
• Gibson, K., L.Rimmington, G. M, & Landwehr-Brown, M. (2008). Developing global awareness and responsible world citizenship with global learning. Roeper Review,30(1), 11-23.
• Göz, N. L. (2010). İlköğretimde Demokrasi ve Vatandaşlık, yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi.
• Gündüz, M. ve Gündüz, F. (2007). Yurttaşlık bilinci. 3. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Hillyard, A. K. (2011). Constructions of global citizenship: An Albertan case study. Master Thesis, Alberta: University of Alberta, Faculty of Graduate Studies and Research
• İçen, M. and Akpınar, E. (2012). Küresel vatandaşlık eğitiminin uluslararası sorunların çözümündeki rolü. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 277-289.
• Kaçmazoğlu, H. Bayram. Doğu-Batı çatışması açısından globalleşme. Eğitim Araştırmaları Dergisi 6 (2002), 44-55.
• Kan, Ç. (2009b). Sosyal bilgiler eğitiminde küresel vatandaşlık. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 25-30.
• Lawson, H. (2001). Active citizenship in schools and the community.Curriculum Journal, 12(2), 163-178.
• NCSS (2002). Creating effective citizens. Washington, D.C. National Council for the Social Studies.
• Oxfam (2006). Developing global citizens within Curriculum for Excellence. Learning and Teaching in Scotland.
• Özyurt, C. (2008). Küreselleşme, ulusal eğitim ve siyasal toplumsallaşma. İçinde M.Safran & D. Dilek (Ed.), 21. yüzyılda kimlik, vatandaşlık ve tarih eğitimi (s.211-227). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods . SAGE Publications, inc.
• Schattle, H. (2008). Education for global citizenship: Illustrations of ideological pluralism and adaptation, Journal of Political Ideologies, 13 (1), 73–94.
• Schissler, H. (1990). Limitations and Priorities for International Social Studies Textbook Research. International Journal of Social Education, 4(3), 81-89.
• Sunal, C. S. and Haas, M. E. (2002). Socia lstudies for the elementary and middle grades: A constructive approach. Boston: Allyn and Bacon.
• Tarman, B. & Acun, İ. (2010). Sosyal bilgiler eğitimi ve yeni bir sosyal bilgiler hareketi. Journal of Social Studies Education Research. 1 (1), 1-16
• Türkcan, B., Bozkurt, M., (2015). “İlkokul Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi Bağlamında Kimlik, Kültür ve Yurttaşlık Algıları / Turkish Studies , 10(11) Summer 2015, p. 1501-1526.
• Qualification and Curriculum Authority (QCA) (1998). Education for citizenship and the teaching of democracy in schools: Final report of the advisory group on citizenship 22 September
• Yaşar, Ş., Gültekin, M. and Anagün, Ş. (2005). İlköğretimde öğrencilere çevre bilinci kazandırmada probleme dayalı öğrenme kapsamında geliştirilen örnek uygulamalar. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (s. 580-585). Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
• Yaşar, Ş. (2008). Sosyal bilgiler ve dünya vatandaşlığı. Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi, 229-245.
• Yeşil, R. (2002). Okul ve ailede insan hakları ve demokrasi eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yeşil, R. (2001). İlköğretim düzeyinde okul ve ailenin demokratik davranışlar kazandırmadaki etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, K. (2013), ilköğretim öğrencilerinin vatandaşlık eğitimi ile ilgili temel kavramlara ilişkin algılarının incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [H. U. Journal of Education. 28(1),453-46