Metaphoric Perceptions of Middle School Students About the Concept of Secularism

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 3, 240 - 261, 31.07.2018

Muzaffer Çatak

https://doi.org/10.17569/tojqi.322997

Öz

Social
studies is an important course in middle schools. Social studies, however,
varies in scope as social studies benefit from social sciences’ knowledge
production. Social studies include social sciences’ topics as well as such
topics as social responsibility, socialization, social relations. These topics
are directly or indirectly linked to the concept of secularism. The concept of
secularism influences and shapes the political, social, military and even
economic structures of a given country. The purpose of this study, by way of
metaphor, is to examine the concept of secularism that students learn in social
studies courses. In this study, the descriptive survey model was used and the
content analysis was used in determining the categories and themes. The study
group consists of students from two middle schools located in Siirt province
center. The prepared forms were applied to 155 students. In determining the
sample, convenience sampling was utilized from non-random sampling methods. As
a result, when metaphors, categories and category ratios related to secularism
are examined and
they were found as 35% socially and culturally, 25% politically and
administratively, 16% religiously, 13% legally and 11% in the sense of
belonging.  Considering the ratios, it is seen that they are
considered in terms of social and cultural the most and in terms of legal and
sense of belonging the least. The categorization of the secularism concept by
the students at a high rate socially and culturally and politically and
administratively is assessed as positive by considering the definition and
structure of the concept. 

Anahtar Kelimeler

metaphor, Secularism, social studies, , qualitative research

Ortaokul Öğrencilerinin Laiklik Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Öz

Sosyal bilgiler mihver bir ders
olduğundan ortaokullarda önemli bir yeri vardır. Bununla beraber sosyal
bilgiler, sosyal bilimlerin bilgi üretiminden faydalandığı için kapsam
bakımından çeşitlilik göstermektedir. Sosyal bilgiler, sosyal bilimlerin
yanında öğrencilerin toplumsal sorumluluk, sosyalleşme, toplumsal ilişkiler
gibi unsurlara da önem vermektedir. Bu unsurlar, laiklik kavramı ile doğrudan
veya dolaylı olarak birbirleriyle bağlantılıdır. Bu kavram bir ülkenin baştan
ayağa siyasi, sosyal, askeri hatta ekonomik olarak neredeyse bütün yapılarını
etkilemekte ve şekillendirmektedir. Bu çalışmanın amacı; öğrencilerin, sosyal
bilgiler dersi ile edindikleri laiklik kavramını, metafor yolu ile nasıl
algıladıklarını ortaya koyarak incelemektir. Bu araştırmada tarama modeli
kullanılmış olup, kategorilerin ve temaların belirlenmesinde ise içerik
analizinden faydalanılmıştır. Çalışma
grubunu, Siirt
il merkezinde yer alan iki ortaokulun öğrencileri oluşturmaktadır. Hazırlanmış
olan form 155 öğrenciye uygulanmıştır.  Örneklemin
belirlenmesinde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme
kullanılmıştır. Sonuç olarak, laiklikle ilgili oluşturulan metaforlar,
kategoriler ve kategorilerin oranları incelendiğinde; sosyal ve kültürel açıdan %35, siyasi ve idari açıdan
%25, dini açıdan %16, hukuki açıdan %13, aitlik açısından %11 olduğu
görülmektedir. Oranlara bakıldığında en fazla sosyal- kültürel ile siyasi -
idari açıdan ele alındığı, en az ise hukuki ve aitlik açısından ele alındığı
görülmektedir. Öğrencilerin laiklik kavramını sosyal- kültürel ve siyasi- idari
açıdan yüksek oranda kategorileştirmesi, kavramın tanımı ve yapısı göz önünde
bulundurulduğunda olumlu olarak değerlendirilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Laiklik, sosyal bilgiler, metafor, nitel araştırma

Kaynakça

• Akgün, S. K., (2006). Halifeliğin Kaldırılması ve Laiklik. 2. Baskı, İstanbul: Temel Yayınları.
• Bilgili, Ali. S. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı. Ali S. Bilgili (Ed.). Sosyal Bilgilerin Temelleri içinde (s.35- 59). Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çoşkun, M. (2010). Lise Öğrencilerinin 'İklim' Kavramıyla İlgili Zihinsel İmgeleri (Metaforları). Turkish Studies, 5(3), 919.
• Gökdeniz, K. (2016). Din ve Vicdan Özgürlüğü; Padovalımarsilius'tan Modern Hukuk Devletine Kavramın İçeriği. (Turkish). Journal Of International Social Research, 9(44), 1074-1083.
• Dinçkol, B. (2002). Türkiye'de Anayasal Düzen ve Laiklik. ( http://acikerisim.ticaret.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11467/130/Bihterin%20Din%C4%93kol.pdf?sequence=1) 02.06.2017.
• Ertan, T. F. (2007). Türkiye Cumhuriyeti Anayasalarında Laiklik. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 39, 409-423.
• Kahraman, M. (2008). Avrupa Birliği Ülkelerinde ve Türkiye'de Laiklik/Secularism in the European Union Countries and Turkey. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9).
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Source Book. (2. Edition), London: Sage Publications.
• Öztaş, F. (2016). Türkiye'de Yazılı Basının Laiklik Kavramına Bakışı. Journal of Graduate School of Social Sciences, 20(4), 1201-1217.
• Özturalı, İ. M., (1999). Türkiye’de Laikliğin Serüveni. 2. Baskı, İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
• Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler.Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 281-326.
• Saray, M., (2006). Türklerde Dini ve Kültürel Hoşgörü, Atatürk ve Laiklik. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Turgut, Y., (2014). Verilerin Kaydedilmesi, Analizi, Yorumlanması: Nicel ve Nitel.. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s.191-248) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.