Bisikletçilerin Rekreasyon Fayda ve Beslenme Bilgi Düzeyleri

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 3, 314 - 322, 30.07.2025

Recep Ayhan , Hüseyin Çiçek , Mehmet Öçalan

https://doi.org/10.22282/tojras.1653719

Öz

Bu araştırmada, Bisikletçilerin, rekreasyonel fayda ve beslenme bilgi düzeyleri incelenmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Ülkemiz sınırlarında yaşayan bisiklet kullanıcıları oluşturmaktadır. Örneklemini ise bu sporu icra eden 395 birey oluşturmaktadır. Araştırma amaçlı örneklem yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada toplanan veriler normallik analizi, güvenirlik analizi, betimsel istatistikler, bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans ve Pearson korelasyon analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde; yaş ile rekreasyon fayda ve beslenme bilgi arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Cinsiyet ile ölçekler arasında anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Katılımcılarım gelir ile rekreasyon fayda, arasında anlamlı fark tespit edilirken, beslenme bilgi düzeyinde anlamlı fark tespit edilmemiştir. Eğitim düzeyleri ile ölçekler arasında anlamlı fark tespit edilmiştir. BKİ (Beden Kitle İndeksi) ile rekreasyon fayda ve beslenme bilgi düzeyleri arasında anlamlı fark tespit edilememiştir. Son olarak, ölçekler arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Rekreasyon fayda düzeyleri yükseldikçe beslenme bilgi düzeyleri de yükselmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon fayda , beslenme bilgi , bisiklet

The Knowledge Levels of Cyclists Regarding Recreational Benefits and Nutrition

Öz

In this study, cyclists' leisure benefit and nutritional knowledge levels were examined. Relational screening model was used in the study. The universe of the study consists of cyclists living within the borders of our country. The sample consists of 395 individuals who practice this sport. The study was conducted with the purposeful sampling method. The data collected in the study were analyzed using normality analysis, reliability analysis, descriptive statistics, independent groups t-test, one-way variance and Pearson correlation analysis. When the research findings were examined; a positive significant relationship was determined between age and leisure benefit and nutritional knowledge. No significant difference was determined between gender and scales. While a significant difference was determined between the income of the participants and leisure benefit, no significant difference was determined in nutritional knowledge level. A significant difference was determined between education levels and scales. No significant difference was determined between BMI (Body Mass Index) and leisure benefit and nutritional knowledge levels. Finally, positive significant relationships were determined between scales. As leisure benefit levels increased, nutritional knowledge levels and levels also increased.

Anahtar Kelimeler

Leisure benefit , nutritional knowledge , cycling

Kaynakça

• Akgül, B. M., Ertüzün, E., & Karaküçük, S. (2018). Rekreasyon fayda ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 25-34.
• Aksu, H. S. (2020). Rekreasyon ve ihtiyaç kavramı. Sporda Akademik Yaklaşımlar-6, Ankara: Gece Kitaplığı.
• Ayhan, R., Akay, B., Öçalan, M., & Orhan, R. (2022). Üniversite öğrencilerinin rekreasyon fayda düzeyleri ile akademik öz-yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 7(3), 258-276. https://doi.org/10.31680/gaunjss.1146884
• Ayyıldız, T., Akgül, B. M., & Karaküçük, S. (2017). Investigation of the level of leisure benefits of individuals who participate pilates exercises in their leisure. Proceedings of the Multidisciplinary Academic Conference, 737-743.
• Baki, A. (2021). The effect of leisure benefits on loneliness of university students. Asian Online Journal Publishing Group Asian Journal of Education and Training, 7(3), 189-194. https://doi.org/10.20448/journal.522.2021.73.189.194
• Berrigan, D., Dodd, K., Troiano, R. P., Reeve, B. B., & Ballard-Barbash, R. (2006). Physical activity and acculturation among adult Hispanics in the United States. Research quarterly for exercise and sport, 77(2), 147-157.
• Besler, H. T., Rakıcıoğlu, N., Ayaz, A., Büyüktuncer Demirel, Z., Gökmen Özel, H., Samur, F. G., & Yıldız, E. (2015). Türkiye’ ye Özgü Besin ve Beslenme Rehberi (1. bs, C. 1). Merdiven Reklam Tanıtım.
• Buehler, R., Pucher, J., Merom, D., & Bauman, A. (2011). Active travel in Germany and the U.S. Contributions of daily walking and cycling to physical activity. American journal of preventive medicine, 41(3), 241-250. https://doi.org/10.1016/J.AMEPRE.2011.04.012
• Cochran, W. G. (1977). Cochran_1977_Sampling_Techniques__Third_Edition.pdf. 448. https://www.wiley.com/en-us/Sampling+Techniques%2C+3rd+Edition-p-9780471162407
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159. https://doi.org/10.1037/0033-2909.112.1.155
• Cook, O., & Dobbin, N. (2022). The association between sport nutrition knowledge, nutritional intake, energy availability, and training characteristics with the risk of an eating disorder amongst highly trained competitive road cyclists. Sport Sciences for Health, 18(4), 1243-1251. https://doi.org/10.1007/S11332-022-01003-1/FIGURES/2
• Dallongeville, J., Marécaux, N., Cottel, D., Bingham, A., & Amouyel, P. (2001). Association between nutrition knowledge and nutritional intake in middle-aged men from Northern France. Public health nutrition, 4(1), 27-33. https://doi.org/10.1079/PHN200052
• Doğan, M. N. (2018). Hukuk fakültesi öğrencilerinin rekreasyonel aktivitelerden elde ettikleri faydaların ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi].
• Durhan Ayyildiz, T., & Karaküçük, S. (2017). Çocuklarıyla baby gym aktivitelerine katılan ebeveynlerin rekreasyon fayda düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(4), 43-53. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaunjss/issue/32639/346920
• Erai̇l, S., Cebi̇, A. I., Cebi, M., & Demir, M. (2023). Examination of attitudes towards healthy nutrition in athletes. Medicine Science, 12(4), 1257-1262. https://doi.org/10.5455/medscience.2023.08.159
• Ertüzün, E., Hadi, G., & Fidan, E. (2020). Spor merkezine üye bireylerin rekreasyon fayda düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 11(3), 231-244. https://doi.org/10.17155/OMUSPD.657210
• George, D., & Mallery, P. (2020). IBM SPSS Statistics 26 Step by Step: A Simple Guide and Reference (6. bs). Routledge.
• Güldür, B. B., & Yaşartürk, F. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin rekreasyon faaliyetlerine katılımındaki fayda ve yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES, 6.
• Heaney, S., O’Connor, H., Michael, S., Gifford, J., & Naughton, G. (2011). Nutrition knowledge in athletes: a systematic review. International journal of sport nutrition and exercise metabolism, 21(3), 248-261. https://doi.org/10.1123/IJSNEM.21.3.248
• Hendrie, G. A., Coveney, J., & Cox, D. (2008). Exploring nutrition knowledge and the demographic variation in knowledge levels in an Australian community sample. Public Health Nutrition, 12, 1365-1371. https://doi.org/10.1017/S1368980008003042
• Ho, T. K. (2008). A study of leisure attitudes and benefits for senior high school students at PingTung City and country in Taiwan. Unpublished doctoral dissertation). United States Sports Academy, Daphne, AL.
• Israel, G. D. (1992). Determining sample size, university of florida cooperative extension service, ınstitute of food and agriculture sciences, EDIS. (t.y.). Geliş tarihi 09 Haziran 2025, gönderen https://www.sciepub.com/reference/174775
• Karasar, N. (2024). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler (N. Karasar, Ed.; 2. bs, C. 39). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Keskin, Y., Akar, Y., Erdem, Ö., & Erol, S. (2022). Yetişkinlerin beslenme bilgisi ve besin tercihleri ile beden kütle indeksi arasındaki ilişki: kesitsel bir çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemsirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(2), 149-162. https://doi.org/10.46483/DEUHFED.790935
• Kocaer, G., & Yaşartürk, F. (2022). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleğe yönelik tutum, serbest zaman ilgilenim ve rekreasyon faaliyetlerine yönelik fayda düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bartın İli Örneği). International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES, 8. https://orcid.org/0000-0003-4934-101X
• Kürkçü Akgönül, E., Musa, M., Bozkurt, Ç., & Bayansalduz, M. (2023). Rekreatif etkinliklere katılan yetişkin bireylerde rekreasyon fayda düzeylerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, s. https://doi.org/https://doi.org/10.38021asbid.1323027
• Kürkçü-Akgönül, E., Musa, M., Bozkurt, Ç., & Bayansalduz, M. (2023). Rekreatif etkinliklere katılan yetişkin bireylerde rekreasyon fayda düzeyinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı), 113-124. https://doi.org/10.38021/ASBID.1323027
• Lee, C. J., Tseng, C. C., & Liu, M. Y. (2015). Study on community Tai Chi Chuan participants’ leisure benefits and well-being: Using Taoyuan City as an example. Technology and health care : official journal of the European Society for Engineering and Medicine, 24 Suppl 1(s1), S289-S295. https://doi.org/10.3233/THC-151086
• Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370-396. https://doi.org/10.1037/h0054346
• O’Brien, G., & Davies, M. (2007). Nutrition knowledge and body mass index. Health Education Research, 22(4), 571-575. https://doi.org/10.1093/HER/CYL119
• Öngun Yilmaz, H., Aydin Hakli, D., Toğuç, H., Çobanoğlu, Z., Önel Sayar, C., Erkul, C., & Murat Günal, A. (2021). Nutrition knowledge scale (NKS): Development, factor structure, and validation for healthy adults. Progress in Nutrition, 23(3), e2021104-e2021104. https://doi.org/10.23751/PN.V23I3.11030
• Özdemir, O., & Kılınç, Z. (2024). Antalya ilinde rekreasyon amaçlı spor yapan bireylerin yaşam tatmini ve rekreasyon fayda düzeylerinin incelenmesi. Ulusal Kinesyoloji Dergisi, 5(1), 1-10. https://www.turkishkinesiology.com/index.php/ukd/article/view/111
• Öztürk, Y. (2025). Rekreasyon fayda farkındalığı ve yaşam doyum düzeyi arasındaki İlişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 36, 1237-1250. https://doi.org/10.21076/vizyoner.1096705
• Parmenter, K., Waller, J., & Wardle, J. (2000). Demographic variation in nutrition knowledge in England. Health education research, 15(2), 163-174. https://doi.org/10.1093/HER/15.2.163
• Pekcan, A. G., Şanlıer, N., & Baş, M. (2022). Beslenme rehberleri: Besine dayalı beslenme rehberleri ve diyet referans değerleri (Besin Ögesi Alım Miktarları) Önerileri. Içinde Türkiye Beslenme Rehberi (1. bs, C. 1, ss. 1-8). Hazar Reklam Mat. Yay. Dan. Eği. Kır. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
• Philipp, S. F. (1997). Race, gender, and leisure benefits. Leisure Sciences, 19(3), 191-207. https://doi.org/10.1080/01490409709512249
• Piralaiy, E., Khani, M., Mehrirokh, Z., Esmealy, L., & Esmealy, B. (2024). The relationship of nutrition knowledge, nutrition attitude, and physical activity with biomotor abilities and body mass ındex among female adolescent students. International Journal of Nutrition Sciences, 9(2), 124-131. https://doi.org/10.30476/IJNS.2024.101659.1301
• Pucher, J., & Buehler, R. (2012). City Cycling (J. Pucher & R. Buehler, Ed.). The MIT Press. https://doi.org/10.7551/mitpress/9434.001.0001
• Pucher, J., Buehler, R., Bassett, D. R., & Dannenberg, A. L. (2010). Walking and Cycling to Health: A Comparative Analysis of City, State, and International Data. American Journal of Public Health, 100(10), 1986. https://doi.org/10.2105/AJPH.2009.189324
• Raz-Yurovich, L. (2022). Leisure: Definitions, trends, and policy ımplications. population research and policy review: ın cooperation with the Southern Demographic Association (SDA), 41(3), 981-1019. https://doi.org/10.1007/s11113-021-09675-2
• Rojek, C., Shaw, S., & A.J., V. (2006). A handbook of leisure studies. Palgrave Macmillan.
• Sahin, E., & Yalcin, I. (2024). Examining the relationship between the perceived benefit and life engagement of individuals participating in sportive recreational activities. Journal of Physical Education & Sport, 24(12), 2179-2186. https://doi.org/10.7752/JPES.2024.12317
• Samruayruen, K., & Kitreerawutiwong, N. (2022). Exploration of the definition and components of food and nutrition literacy among junior secondary school students: a qualitative study. BMC Nutrition, 8(1), 27. https://doi.org/10.1186/s40795-022-00519-6
• Sánchez-Muñoz, C., Zabala, M., & Muros, J. J. (2016). Nutritional intake and anthropometric changes of professional road cyclists during a 4-day competition. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 26(7), 802-808. https://doi.org/10.1111/SMS.12513,
• Serdar, E. (2020). The Effects of Perceived Freedom in Leisure on Leisure Benefits: Students of The Faculty of Sports Science. https://doi.org/10.15314/tsed.753226
• Shephard, K. (2008). Higher education for sustainability: seeking affective learning outcomes. International Journal of Sustainability in Higher Education, 9(1), 87-98. https://doi.org/10.1108/14676370810842201
• Spronk, I., Kullen, C., Burdon, C., & O’connor, H. (2014). Systematic Review Relationship between nutrition knowledge and dietary intake. British Journal of Nutrition. https://doi.org/10.1017/S0007114514000087
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (C. Campanella, Ed.; 6. bs). Pearson Education.
• Teki̇n, R., Harmanci, H., & Gümüşgül, O. (2024). Master atletlerde rekreasyon fayda farkındalığının incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 185-197. https://doi.org/10.33459/CBUBESBD.1435688
• Thomas, D. T., Erdman, K. A., & Burke, L. M. (2016). Position of the academy of nutrition and dietetics, dietitians of canada, and the american college of sports medicine: nutrition and athletic performance. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 116(3), 501-528. https://doi.org/10.1016/j.jand.2015.12.006
• Tucker, L. L. (1996). Puritans at Play: leisure and recreation in colonial new england. History: Reviews of New Books, 24(3), 103-104. https://doi.org/10.1080/03612759.1996.9951258
• Valmórbida, J. L., Goulart, M. R., Busnello, F. M., & Pellanda, L. C. (2017). Nutritional knowledge and body mass index: A cross-sectional study. Revista da Associacao Medica Brasileira (1992), 63(9), 736-740. https://doi.org/10.1590/1806-9282.63.09.736