DİJİTAL DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE İŞE ALIM DENEYİMLERİ: İNSAN KAYNAKLARI UZMANLARI PERSPEKTİFİ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 4, 546 - 566, 30.12.2024

Orhan Kemal Elçi , Gamze Aydın Toprak , Serdar Bozkurt

Öz

Dijital dönüşümün organizasyonel süreçlere olan etkisi, güncel insan kaynakları uygulamaları alanında kendini göstermektedir. Bu uygulamalardan özellikle işe alım süreçleri, dijital teknolojilerin entegrasyonu ile daha stratejik bir niteliğe kavuşmuş ve veri odaklı hale dönüşmüştür. Çevrimiçi yetenek havuzları, video mülakatlar ve dijital imza sistemleri gibi uygulamalar, geleneksel işe alım yöntemlerinin yerini alarak kurumların daha hızlı ve nitelikli adaylar bulmalarını sağlamaktadır. Ayrıca yapay zekâ destekli aday taramaları, çevrimiçi mülakat platformları ve sosyal medya entegrasyonu gibi dijital araçlarla daha hızlı, objektif ve geniş kapsamlı işe alım süreçleri yürütülebilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, insan kaynakları uzmanlarının dijital dönüşüm sürecinde işe alımda yaşadıkları deneyimlerin incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği tercih edilmiş ve Google Meetings platformu üzerinden katılımcılarla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya teknoloji ve lojistik sektörlerindeki kurumlarda insan kaynakları departmanlarında yönetici veya kıdemli uzman olarak çalışan toplam 11 kişi katılmıştır. Katılımcılara açık uçlu toplam 8 soru yönlendirilmiş ve veriler MAXQDA 2022 paket programına aktarılarak analiz edilmiştir. Katılımcıların görüşleri çerçevesinde dijital dönüşümde anlam, işe alım süreçleri, kullanılan uygulamalar, sosyal medya kullanımı, fayda-maliyet analizi ile karşılaşılacak zorluklar olmak üzere toplam altı -6- tema ortaya çıkmıştır. Temalar, dijital dönüşümün yalnızca teknolojik bir yenilik değil, aynı zamanda organizasyonel bir değişim süreci olduğunu ve bu sürecin çeşitli fırsatlar sunmasının yanında birtakım zorluklar doğurduğunu da göstermektedir. Dijital dönüşümün başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi için stratejik bir yaklaşım benimsenmesi, maliyetlerin etkin yönetilmesi ve insan faktörünün göz önünde bulundurulması gerektiği vurgulanmıştır. Araştırma, literatürdeki benzer çalışmalardan farklı olarak, derinlemesine mülakatlarla katılımcıların deneyimlerine odaklanmış ve dijital dönüşümün içsel dinamiklerini anlamaya yönelik önemli bir katkı sunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dijital Dönüşüm, İnsan Kaynakları Süreçleri, İşe Alım

Digital Transformation on Recruitment Experiences: Insights from HR Professionals

Öz

The impact of digital transformation on organizational processes is particularly evident in the evolution of current human resources practices. Notably, recruitment processes have transitioned into a more strategic and data-driven realm with the integration of digital technologies. Innovations such as online talent pools, video interviews, and digital signature systems have supplanted traditional methods, empowering organizations to swiftly identify qualified candidates. Furthermore, digital tools like AI-supported candidate screening, online interview platforms, and social media integration facilitate faster, more objective, and comprehensive recruitment processes. This study aims to examine the experiences of human resources professionals in recruitment during the digital transformation process. The semi-structured interview technique, one of the qualitative research methods, was preferred in the study, and interviews were conducted with the participants via the Google Meetings platform. A total of 11 people working as managers or senior experts in human resources departments in organizations in the technology and logistics sectors participated in the study. A total of 8 open-ended questions were directed to the participants, and the data were analyzed by transferring them to the MAXQDA 2022 package program. Within the framework of the participants' opinions, six -6- themes emerged: meaning, recruitment processes, applications used, use of social media, cost-benefit analysis, and challenges in digital transformation. The themes show that digital transformation is a technological innovation and an organizational change process that offers both opportunities and challenges. It was emphasized that a strategic approach should be adopted, costs should be managed effectively, and the human factor should be considered for successful digital transformation. Unlike similar studies in the literature, the research focused on the participants' experiences through in-depth interviews and significantly contributed to understanding the internal dynamics of digital transformation.

Anahtar Kelimeler

Digital Transformation, Human Resources Processes, Recruitment

Kaynakça

• Akman-Dömbekci, H., ve Erişen, M. A. (2022). Nitel araştırmalarda görüşme tekniği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 141-160. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227330
• Aksoy Uğurlu, H. Ü. ve Doğan, A. (2023). İnsan kaynakları yönetiminde dijital dönüşüm ve dijitalleşen işe alım işlevi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(45), 1-16. https://doi.org/10.35343/kosbed.1247587
• Alanlı, A. (2022). Kamu sektöründe dijitalleşmenin insan kaynakları yönetimine etkisi; mardin ilinde nitel bir araştırma, PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 100-117.
• Bahiroh, E., & Imron, A. (2024). Innovative human resource management strategies in the era of digital transformation. Management Studies and Business Journal (PRODUCTIVITY), 1(2), 154-162. https://doi.org/10.62207/6wnrgj39
• Bratamanggala, R. I. (2023). Digital Transformation in Human Resource Management: A Systematic Literature Review. Siber International Journal of Education Technology (SIJET), 1(2), 57-64. https://doi.org/10.38035/sijet.v1i2
• Budiarti, I., & Firmansyah, D. (2024). Innovatoion capability: Digital transformation of human resources and digital talent in SMEs. Journal of Eastern European and Central Asian Research (JEECAR), 11(3), 621-637. https://doi.org/10.15549/jeecar.v11i3.1709
• Contreras, F., Jauregui, K., & Rank, S. (2024). The intellectual structure of human resource management and digitalization research: A bibliometric-mapping analysis. Journal of Engineering and Technology Management, 73, 101829. https://doi.org/10.1016/j.jengtecman.2024.101829
• Da Silva, L. B. P., Soltovski, R., Pontes, J., Treinta, F. T., Leitão, P., Mosconi, E., De Resende, L. M. M., &Yoshino, R. T. (2022). Human resources management 4.0: Literature review and trends. Computers & Industrial Engineering, 168, 108111. https://doi.org/10.1016/j.cie.2022.108111
• Datcu, O. C., Tănase, L. M., & Popovici, N. (2022). The impact of digitalization in the hr department: a post-pandemic qualitative analysis. Ovidius University Annals, Economic Sciences Series, 22(2), 309-316. https://doi.org/10.61801/OUAESS.2022.2.40
• Dereli, A. B. (2023). MAXQDA: Yaratıcı veri analizi üzerine notlar. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 13(1), 149-152. https://doi.org/10.53495/e-kiad.1319405
• Dhia, M. R. (2024). The role of technology in tranformation human resource management: systematic literature review. Journal of Global Humanistic Studies. 2(4). 90-99.
• Fenech, D. R., Baguant, D. P., & Ivanov, D. D. (2019). The changing role of human resource management in an era of digital transformation. International Journal of Entrepreneurship. 22(2).
• Galanti, T., & Fantinelli, S. (2024). Managing the future of talents: Digital innovation in learning organizations. The Learning Organization. https://doi.org/10.1108/TLO-06-2023-0096
• Jain, D., &Sharma, H. (2024). Snapshot of digital transformation from the perspective of human resource management: a bibliometric approach. Business Process Management Journal, 30(3), 726-753. https://doi.org/10.1108/BPMJ-06-2023-0458
• Kambur, E., ve Yildirim, T. (2023). From traditional to smart human resources management. International Journal of Manpower, 44(3), 422-452. https://doi.org/10.1108/IJM-10-2021-0622 Karagöz, Y. (2023). SPSS AMOS META uygulamalı nitel-nicel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. 4. Basım, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Klein, M. (2020a). İşletmelerin dijital dönüşüm senaryoları-kavramsal bir model önerisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(74), 997-1019. https://doi.org/10.17755/esosder.676984
• Klein, M. (2020b). İşletmelerde dijital dönüşüm ve etmenleri. Journal of Business in The Digital Age, 3(1), 24-35.
• Leszkiewicz, A., Hormann, T., & Krafft, M. (2022). Smart business and the social value of AI. In Smart Industry–Better Management (pp. 19-34). Emerald Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/S1877-636120220000028004
• Li, D., & Estacio, J. D. (2024). The evolution of hrm: from personnel management to strategic partner. OALib, 11(08), 1-5. https://doi.org/10.4236/oalib.1111928
• Lou, Y., Hong, A., & Li, Y. (2024). Assessing the role of hrm and hrd in enhancing sustainable job performance and ınnovative work behaviors through digital transformation in ict companies. Sustainability, 16(12), 5162. https://doi.org/10.3390/su16125162
• Ma, W. (2023). Exploring the transformation effects of digitalization on traditional human resources management. Polish Journal of Management Studies, 28(2), 182-202. https://doi.org/10.17512/pjms.2023.28.2.11
• Mantzaris, K., & Myloni, B. (2023). Human vs technology: a cross-cultural comparison of HR professionals' perceptions. International Journal of Manpower, 44(1), 58-76. https://doi.org/10.1108/IJM-05-2020-0197
• Memon, M., Soomro, N., & Qazi, S. W. (2024). Mapping Digital Recruitment Tools Using Advanced Convergent Qualitative Meta-integration. Vision, 0(0). 1-12. https://doi.org/10.1177/09722629231220989
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. Sage Publications.
• Muldowney, L. A., Hynes, S. M., Oglesby, M., & Dwyer, C. P. (2024). A qualitative exploration of advantages and disadvantages to using technology in the process of randomised controlled trial recruitment. HRB Open Research, 6, 56. https://doi.org/10.12688/hrbopenres.13776.2
• Oğuzhan, M. (2023). Kamu yönetiminde dijital dönüşüm: E-devletten dijital dönüşüm ofisine (ss.112-136). Dijitalleşme ve dijital dönüşüm üzerine güncel araştırmalar (eds. Cüneyt Dumrul Zerrin ve Kılıçaraslan Yasemin Dumrul). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Öztırak, M. (2023). İnsan kaynaklarında dijital dönüşüm süreci ik 4.0. (ed. Evren Dinçer). Kamu ve özel sektör boyutuyla insan kaynakları yönetimi, 87-110. İstanbul. Efe Akademi Yayıncılık.
• Poulose, S., Bhattacharjee, B., & Chakravorty, A. (2024). Determinants and drivers of change for digital transformation and digitalization in human resource management: a systematic literature review and conceptual framework building. Management Review Quarterly, 1-26. https://doi.org/10.1007/s11301-024-00423-2
• Rastgar, A. A., Basouli, M., & Kolahi, B. (2024). Digital human resource management: a mix method to ıdentifying technical components. 2024 10th International Conference on Web Research (ICWR), 255-262. https://doi.org/10.1109/ICWR61162.2024.10533367
• Reis, J., Amorim, M., Melão, N., & Matos, P. (2018). Digital transformation: a literature review and guidelines for future research. In: Rocha, Á., Adeli, H., Reis, L.P., Costanzo, S. (eds) Trends and Advances in Information Systems and Technologies. WorldCIST'18 2018. Advances in Intelligent Systems and Computing, vol 745. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-77703-0_41