Parliamentary Transformation in Kuwaiti Politics and the Opening of the National Assembly (1963-1967)

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 4, 136 - 159

Ayfer Özçelik , Hilal Baytar

Öz

Kuwait, strategically located among the Gulf countries, shares borders with Iraq and Saudi Arabia and spans an area of 17,818 square kilometers. Its political legitimacy is rooted in the Islamic teachings and tribal traditions prevalent in the Arab world, which have guided the development of Kuwait's distinctive governance model. From the mid-18th century onwards, the administrative structure of Kuwait was shaped under the leadership of the Al-Sabah family, part of the Utub tribe, which migrated from the interior of the Arabian Peninsula and established dominance in local governance. By the early 19th century, Kuwait's emirs accepted an autonomous status under the Ottoman Empire, adopting the title kaymakam and flying the Ottoman flag on their ships. However, the 1899 Protectorate Agreement signed by Emir Mubarak with Britain marked a turning point, bringing Kuwait under British protection. Following World War I, Britain expanded its influence in the region, effectively severing Kuwait from the Ottoman Empire and transforming it into a sheikhdom under British oversight.
In the political transformation process of Kuwait, the establishment of the Consultative Assembly in 1921 and the Legislative Assembly in 1938 stood out as important steps that formed the cornerstones of the parliamentary structure. The rapid development of the oil industry after World War II affected the economic and social structure of the country and accelerated the modernization process. This process, which began with the gaining of full independence on June 19, 1961, continued with the proclamation of the first constitution in 1962 and the opening of the National Assembly in January 1963, was a critical turning point that shaped Kuwait's modern political structure and made it one of the examples of parliamentary systems in the region.
In this context, our study, which focuses on the Kuwaiti National Assembly, which emerged at an earlier period compared to the other Gulf Sheikhdoms, aims to present an analysis of the internal dynamics and international influences that enabled Kuwait's transition from its traditional tribal monarchical structure to a modern national parliamentary system.

Anahtar Kelimeler

Kuwait, Al Sabah, 1962 Constitution, Council/Assembly, Kuwait National Assembly

KUVEYT SİYASETİNDE PARLAMENTER DÖNÜŞÜM ve ULUSAL MECLİSİN AÇILIŞI (1963-1967)

Öz

Körfez ülkeleri arasında stratejik bir konuma sahip olan Kuveyt, 17.818 km²’lik yüzölçümüyle Irak ve Suudi Arabistan’a sınır komşusudur. Siyasi meşruiyetini, Arap dünyasında hâkim olan İslam öğretileri ile kabile geleneklerine dayandıran Kuveyt, bu değerler çerçevesinde kendine özgü bir yönetim modeli geliştirmiştir. 18. yüzyılın ortalarından itibaren ülkenin idari yapısı, Arap Yarımadası’nın iç kesimlerinden göç eden ve yerel yönetimde üstünlük kazanan Utub Kabilesine mensup El-Sabah Ailesinin liderliği etrafında şekillenmiştir. 19. yüzyılın başlarından itibaren Kuveyt emirleri, Osmanlı Devleti’ne özerk bir statüyle bağlı kalmayı kabul etmiş; bu emirler kaymakam unvanını benimsemiş ve gemilerinde Osmanlı bayrağını dalgalandırmışlardır. Ancak 1899 yılında Emir Mübarek’in İngiltere ile imzaladığı Protektora (Koruma) Anlaşması, Kuveyt’in İngiliz himayesi altına girmesine yol açmıştır. Birinci Dünya Savaşı’nın ardından bölgedeki nüfuzunu güçlendiren İngiltere, Kuveyt’i fiilen Osmanlı Devleti’nden koparmış ve kendi kontrolü altında bir şeyhlik sistemine dönüştürmüştür.
Kuveyt’te siyasi dönüşüm sürecinde 1921 yılında İstişare Meclisi’nin, 1938 yılında ise Yasama Meclisi’nin kurulması, parlamenter yapının temel taşlarını oluşturan önemli adımlar olarak öne çıkmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonrasında petrol endüstrisinin hızla gelişmesi, ülkede ekonomik ve toplumsal yapıyı etkilemiş, modernleşme sürecini hızlandırmıştır. 19 Haziran 1961’de tam bağımsızlığın kazanılmasıyla başlayıp, 1962’de ilk anayasanın ilan edilmesi ve Ocak 1963’te de Ulusal Meclis’in açılmasıyla devam eden bu süreç, Kuveyt’in modern siyasi yapısını şekillendirmiş ve bölgedeki parlamenter sistem örneklerinden biri haline gelmesini sağlayan kritik bir dönüm noktasıdır.
Bu bağlamda Körfez Şeyhliklerinin diğerlerine kıyasla erken bir dönemde ortaya çıkan Kuveyt Ulusal Meclisi’ni konu edinen çalışmamız, Kuveyt’in kabile temelli geleneksel monarşik yapısından modern bir ulusal meclis sistemine geçişini mümkün kılan iç dinamiklerin ve uluslararası etkilerin analizini sunmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kuveyt, El Sabah, 1962 Anayasası, Konsey/Meclis, Kuveyt Ulusal Meclisi

Kaynakça

• Abdul Reda, A. R. (1991). A summary of the legal and judicial system in the state of Kuwait. Arab Law Quarterly, 6(3), 267-279.
• Alebrahim, A. (2021/2022). The balancing powers in Kuwait in the 1938 majlis movement. AlMuntaqa, 4(2), 8-26.
• Al-Hamidah, K. (2001). The Kuwaiti experience in exercising judicial review: A comparative study, (10758669). [Doktora tezi, The University of Manchester]. Proquest Dissertations & Theses Global.
• Ali, M. H. (1980). Oil and dependent development: A case study of Kuwait, (1317087). [Yüksek lisans tezi, The Faculty of Pacific Lutheran University]. Proquest Dissertations & Theses Global.
• Al-Nakib, F. (2014). Public space and public protest in Kuwait, 1938–2012. City, 18(6), 723-734.
• Al-Najdi, A. A. (2014). Shaikh Abdullah Al-Salim Al-Sabah, 1895-1965. Arab and Islamic Studies, University Of Exeter.
• Alnajjar, G. (2000). The challenges facing Kuwaiti democracy. Middle East Journal, 54(2), 242-258.
• Alshayeji, A. (1988). Democratization in Kuwait: The national assembly as a strategy for political survival, (8816382). [Doktora tezi, The University of Texas at Austin]. Proquest Dissertations & Theses Global.
• Altan, C. (2017). 1960-1980 dönemi parlamenterlerin sosyolojik özellikleri. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1(1), 90-99.
• Baaklini, A. I. (1982). Legislatures in the gulf area: The experience of Kuwait, 1961-1976. International Journal of Middle East Studies, 14(3), 359-379.
• Bağçeci, Y. (2020). İngiltere’de 1832 parlamento reformu. Researcher Social Science Studies, 8(2), 17-39.
• Baz, A. A. (1981). Political elite and political development in Kuwait, (8119893). [Doktora tezi, The George Washington University]. Proquest Dissertations & Theses Global.
• Beşe, A. (2001). İngiliz siyasal sistemi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Bucaktepe, A. (2015). Birinci ve ikinci meşrutiyet anayasalarında öngörülen devlet modelleri hakkında bir değerlendirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (42).
• Crystal, J. (1989). Coalition in oil monarchies: Kuwait and Qatar. Comparative Politics, 21(4), 427-443.
• Çavuşoğlu, E. (2018). From protectorate to partnership: Britain’s foreign policy toward the Persian Gulf (1971-1991), (504321). [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. Yök Tez Merkezi.
• Doğan, K. C., & Şentürk, S. H. (2017). İngiltere’de on yedinci yüzyıl devrimler çağı ve parlamentarizmin gelişimi doğrultusunda bütçe hakkı. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14).
• Dursun, D. (1993). Cemal Abdünnâsır. TDV İslâm Ansiklopedisi, 7, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 296-301.
• Dursun, D. (2010). Ortadoğu’nun ekonomik, sosyal ve siyasi yapı özellikleri üzerine genel tespitler. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (50), 1231-1273.
• Gözler, K. (2009). İngiltere’de parlamento neden ve nasıl ortaya çıktı: Malî hukukun anayasa hukukundan eskiliği üzerine bir deneme. İçinde Ertuğrul Akçaoğlu (Ed.), Prof. Dr. Mualla Öncel’e Armağan I, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 365.
• Gürel, Ş. (1979). Orta Doğu petrolünün uluslararası politikadaki yeri. Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Khalaf, J. M. (1984). The Kuwait national assembly: A study of its structure and function, (8501705). [Doktora tezi, The State University of New York at Albany]. Proquest Dissertations & Theses Global.
• Kışlalı, A. T. (1984). Eski Yunan’da demokrasi ve demokratik düşünce. Amme İdaresi Dergisi, 17(1), 63-67.
• Küçük, C., & Bilge, M. (2003). Kuveyt. TDV İslâm Ansiklopedisi, 27, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 36-38.
• Murat, T. (2013). Kuveyt üzerinde Osmanlı-İngiliz mücadelesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 307-316.
• Özbudun, E. (1968). İngiltere'de parlâmento egemenliği teorisi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(1), 59-79.
• Parlar, D. S. (2019). Petrol öncesi dönemde Kuveyt siyaset tarihi (1750-1930). Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (43), 243-254.
• Parlar, D. S. (2016). Petrolün ülke politikalarına etkisi: Kuveyt örneği, (431312). [Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. Yök Tez Merkezi.
• Segal, E. (2012). Political participation in Kuwait: Dīwāniyya, majlis and parliament. Journal of Arabian Studies, 2(2), 127-141.
• Taşdöğen, S. (2021). Temsilsiz vergi olmaz ilkesi bağlamında Magna Carta'ya farklı bir bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (40), 120-142.
• Tuzcuoğlu, A. G. F. (1996). Demokratik parlamenter sistemin beşiği İngiltere’nin tarihinden ilginç anekdotlar. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 279-288.
• Ulrichsen, K. C. (2014). Politics and opposition in Kuwait: Continuity and change. Journal of Arabian Studies, 4(2), 214-230.
• Zahrany, S. F. (1982). Political representation in Islam, (8306546). [Doktora tezi, The Catholic University of America]. Proquest Dissertations & Theses Global.