Arid Karasal Ekosistem Koşulları Altında Oluşmuş Toprakların Sınıflaması ve Dağılımlarının Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 1 - 11, 27.09.2018

Orhan Dengiz , Güntülü Kurşun

https://doi.org/10.21657/topraksu.460709

Cited By: 8

Öz

Çalışmanın amacı, arid karasal
ekosistem koşulları altında, farklı ana materyal ve farklı fizyografik üniteler
üzerinde oluşmuş toprakların belirlenmesi, Toprak Taksonomisi ve Dünya Referans
Sistemine göre toprakların sınıflandırması ve haritalanmasını kapsamaktadır.
Çalışma alanı,  Karaman ili Ayrancı
İlçesinde yer almakta olup, yaklaşık 687 km² bir alanda yürütülmüştür.
577076 m - 596768 m doğu ve 41541331 m – 4174001 m kuzey enlemleri arasında uzanan
çalışma alanının, deniz seviyesinden yüksekliği 991 m ile 1774 m arasında değişmektedir.
Uzun yıllar yıllık ortalama yağışı 330.8 mm ve sıcaklık ise 12 ^oC
dir. Newhall simülasyon modeline göre, toprak sıcaklık rejimi mesic ve toprak
nem rejimi ise zayıf aridic olarak belirlenmiştir. Çalışma
alanına ait iklim verileri, topografik harita, uydu görüntüsü, ortofoto,
jeolojik harita gibi sayısal altlık materyal olarak kullanılmıştır. Arazi,
kullanımı, jeoloji, topografik haritalar ve grid sistemde arazi gözlemleri
sonucu, çalışma alanı içerisinde 47 profil tanımlanarak, horizon esasına göre
toprak örnekleri alınmıştır. Alınan toprak örneklerinin laboratuvarda yapılan
fiziksel ve kimyasal analiz sonuçları ile arazi çalışmalarından elde edilen
verilerin değerlendirilmesi sonucu, toprak taksonomisi alt grup
düzeyinde altı adet ve WRB sınıflandırma sistemine göre ise yedi alt gurupta toprak
sınıfı belirlenmiştir. Toprak profilleri toprak taksonomisine göre alt gurup
düzeyinde, aluviyal depozitler ve yamaç eğimler üzerinde oluşmuş, ochric
epipedon dışında genetik horizonlar içermeyen genç topraklar olan Entisol olarak
sınıflandırılırken, diğerleri ise Aridisoller olarak sınıflandırılmıştır. WRB
sınıflandırma sistemine göre ise, bu topraklar sırasıyla Calcaric Regosol,
Lithic Leptosol, Fluvic Regosol, Colluvic Regosol, Haplic Regosol ve Haplic
Fluvisol olarak sınıflandırılmıştır. Ayrıca, çalışma alanının
büyük bir kısmında Entisoller dağılım gösterirken (%71.9), Aridisoller ise çalışma
alnının % 28.1’ni oluşturmaktır.  

Anahtar Kelimeler

Arid karasal ekosistem, toprak etüt ve haritalama, toprak sınıflaması

Kaynakça

• Kaynaklar Baldwin M, Kellog EC ve Throp J (1938). Soil Classification. Year Book of Agriculture, USDA. Bathgate JD, Duram LA (2003). A Geographic Information Systems Based Landscape Classification Models to Enhance Soil Survey: A Southern Illionis Case Study. Jour. Of Soil and Water Cons. 58:119-127 Bouyocous GJ (1951). A recalibration of the hidrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal, 43: 435-438. Çullu MA (2012). Toprak etüt haritalama ve toprak yönetimi gerekliliği , Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 1(1): 23-25. Dengiz O, Bayramin İ. (2003). Ankara Gölbaşı Topraklarının Farklı Toprak Sınıflandırma Sistemlerine Göre Sınıflandırılması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 7, 61-68. Dengiz O (2007). Characteristics and Classification of Arid Region Soils: Salt Lake Specially Protected Area (Tuz Gölü-Turkey). Asian Journal of Chemistry 19 (3), 2316-2324. Dengiz O, Gülser C, İç S, Kara Z (2009). Aşağı Aksu Havzası Topraklarının Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri ve Haritalanması. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 24 (1): 34-43. Dengiz O, Sarıoğlu, FE (2011). Samsun İlinin Potansiyel Tarım Alanlarının Genel Dağılımları ve Toprak Etüd ve Haritalama Çalışmalarının Önemi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 26 (3): 241-253. FAO/UNESCO (1990). Soil Map of The World, Revised Legend, World Soil Resource Report, 60, Rome. Jackson ML (1958). Soil Chemical Analysis. Prence Hall Inc. Engleewood Cliffs, NJ. USA. Jenny H (1980). The Soil Resource; Origin and Behaviour, Ecol. Studies. 37. Springer Verlag, N.Y. Kapur S, Aydın M, Akça E, Reich P. 2017. The Soils of Turkey. In: Kapur S, Akça E and Günal H (Eds). Climate Change and Soils.World of Soils Book Series, 45-55 pp Lean G. 2008. Down to Earth. Centre for Our Common Future: Geneva. Murat, A. ve Temur S. (1995). Karaman (Ayrancı-Karaman) yöresi talk yatakları, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Orta Anadolu II. Bölge Müdürlüğü, Konya-Selçuk Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Konya Türkiye Jeoloji Bülteni, 38(1), 95-102. Newhall F (1972). Calculation of soil moisture rejime from climatic records. Inpublished. Soil Conservation Service, USDA. Rev. 4. Washington, D.C Richards LA (1954). Diagnosis and Improvement of Saline and Alkalin Soils. U.S. Dept. Agr. Handbook, 60, 109, Riverside. Rhoades, JD (1982). Cation Exchange Capacity. In: A.L. Page (Ed), Methods of Soil Analysis: Part 2-Chemical and Microbiological Properties (2nd ed.), ASA and SSSA Agronomy Monograph No 9,Madison, pp. 149-157. Soil Survey Staff (1992). Procedures for Collecting Soil Samples and Methods Of Analysis For Soil Survey. Soil Surv. Invest. Rep. I. U.S. Gov. Print. Office, Washington D.C. USA. Soil Survey Staff (1993). Soil Soil Survey Manual, USDA. Handbook No: 18 Washington D.C. Soil Survey Staff (1999). Soil Taxonomy. A Basic of Soil Classification for Making and Interpreting Soil Survey. U.S.D.A Handbook No: 436, Washington D.C. Tanju Ö (1996). Toprak Genesisi ve Sınıflaması. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derkitabı, Yayın no: 1472, Ankara Türkeş M (2012). Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi. 4(2), 1-32 UNCCD. 1995. The United Nations Convention to Combat Desertification in those Countries Experiencing Serious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa, Text with Annexes, United Nations Environment Programme (UNEP): Geneva. Van Wambeke AR (2000). The Newhall Simulation Model for estimating soil moisture and temperature regimes. Department of Crop and Soil Sciences. Cornell University, Ithaca, NY. WRB (2014). World References Base for Soil Resources. International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. World Soil Rep., 106. FAO. Rome.