Kültürel Mirasın Dijital Ortamda 3 Boyutlu Arşivlenmesi: Maghoki-Attar Camii Sanal Model Örneği

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 181 - 191, 15.06.2021

Fatih Varol Abdurahman Yasin Yiğit Ali Ulvi

Öz

Tüm dünyada kültürel mirasa konu olan eserler sürekli tehdit ve tehlike altında bulunmaktadır. Mimari yapılar ve arkeolojik kazı alanları özellikle; savaşlar, kirlilik (hava kirliliği, asit yağmuru, vb.), bilinçsiz turizmin yanı sıra deprem, sel veya iklim değişiklikleri gibi çevresel felaketler tarafından tehdit edilmektedir. Kültürel mirasın ve arkeolojik alanların korunması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla en hızlı, ayrıntılı ve kolay bir şekilde dijital arşivleme çalışmalarının sürdürülmesi gerekmektedir. Somut kültürel miras eserleri, dijital kameralar yardımıyla fotoğraflanarak 2 boyutlu (2B) olarak arşivlenebilmektedir. Bilgisayar ve bilgi teknolojilerindeki son gelişmelerle birlikte, somut kültürel mirasın 3 boyutlu (3B) modelleri oluşturularak arşivleme çalışmaları hız kazanmıştır. Bu çalışmada, dijital el kameraları kullanılarak elde edilen 2B resimlerden 3B modeller oluşturulmuştur. Oluşturulan 3B modeller ile Özbekistan/Buhara şehrinde bulunan tarihi Maghoki-Attar Camii’nin dijital arşivlenmesi sağlanmıştır. Çalışmanın sonuçları, kültürel mirasın arşivlenmesi çalışmalarında dijital fotogrametri tekniklerinin kullanımının doğruluk, zaman ve maliyet açısından avantajlar sağladığını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Kültürel Miras, Dijital Arşivleme, Fotogrametri, 3B Model

Kaynakça

• Referans1-Andres, A. N., Pozuelo, F. B., Marimon, J. R. & Gisbert, A. M. (2011). Generation Of Virtual Models Of Cultural Heritage, Journal Of Cultural Heritage, 13(2012), 103-106.
• Referans2-Arias, P., Ordó˜Nez, C., Lorenzo, H. & Herraez, J. (2006). Methods For Documenting Historical Agro-Industrial Buildings: A Comparative Study And A Simple Photogrammetric Method, Journal Of Cultural Heritage, 7, 350-354.
• Referans3-Chiabrando, F., Nex, F., Piatti, D. & Rinaudo, F. (2011). UAV And RPV Systems For Photogrammetric Surveys In Archaelogical Areas: Two Tests In The Piedmont Region (Italy), Journal of Archaeological Science, 38, 697-710.
• Referans4-Çelik, M. Ö., Hamal, S. N. G. & Yakar, İ. (2020). Yersel Lazer Tarama (YLT) Yönteminin Kültürel Mirasın Dokümantasyonunda Kullanımı: Alman Çeşmesi Örneği, Türkiye LİDAR Dergisi, (2)1, 15-22.
• Referans5-El-Hakim, S., Beraldin, A. & Picard, M. (2002). Detailed 3D Reconstruction Of Monuments Using Multiple Techniques. ISPRS/CIPA International Workshop On Scanning For Cultural Heritage Recording, Corfu, Greece, 58-64.
• Referans6-Haddad, N. A. (2010). From Ground Surveying To 3D Laser Scanner: A Review Of Techniques Used For Spatial Documentation Of Historic Sites, Journal Of King Saud University, 23, 109-118.
• Referans7-Güleç Korumaz, A., Dülgerler, O. N. & Yakar, M. (2011). Kültürel Mirasın Belgelenmesinde Dijital Yaklaşımlar, Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Dergisi, 26(3), 67-83.
• Referans8-Ortiz, P., Sanchez, H., Pires, H. & Perez, J. A. (2006). Experiences About Fusioning 3D Digitalization Techniques For Cultural Heritage Documentation, IAPRS Volume XXXVI, Part 5, 25-27, Dresden/Germany
• Referans9-Rahman, S. (2013). Heritage Management Challenges in Historic Town of Ludlow, England, World Applied Sciences Journal, 24(12), 1589-1596.
• Referans10-Ulvi̇, A., & Yiğit, A. Y. (2019). Kültürel Mirasın Dijital Dokümantasyonu: Taşkent Sultan Çeşmesinin Fotogrametrik Teknikler Kullanarak 3B Modelinin Yapılması, Türkiye Fotogrametri Dergisi, 1(1), 1-6.