Sinop İli Yamaç Paraşütü Potansiyelinin Destinasyon Özellikleri ve Turizm Deneyimleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 231 - 250, 19.12.2023

Ramazan Güzel Gülizar Cengiz

Öz

Değişen modern insan ihtiyaçları doğrultusunda ve gelişen ekipman teknolojisi sayesinde her geçen gün sıra dışı sporlara yönelen ya da bu faaliyetleri deneyimlemek isteyen insan sayısı artmaktadır. Turistik bölgelerdeki işletmeler, sundukları alternatif seçeneklere bu sporları ekleyerek ziyaretçilerin ilgisini çekmeyi amaçlamaktadır. Turistik deneyimi çeşitlendirmek ve ziyaretçilere farklı bir bakış açısı sunmak amacıyla yapılan bu faaliyetlerden önce destinasyonların sahip olduğu özellikler açısından bu etkinliklere uygunluğu ve gelen ziyaretçilere bekledikleri deneyimi yaşatabilme ihtimalleri iyi araştırılmalıdır. Aksi takdirde kaynakların yanlış alana aktarılması söz konusu olabilir. Sinop ili özellikle yaz aylarında deniz turizmi amacıyla ziyaret edilmekte olduğundan şehri yılın her döneminde çekici kılacak alternatif turizm çeşitlerinin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Şehirdeki belirli bölgelerde yamaç paraşütü faaliyetleri gerçekleştirilmekle birlikte bu sporun Sinop ili için önemli bir fırsat olabileceği düşünülmektedir. Bu sebeple çalışmada Sinop ilinin destinasyon özellikleri açısından yamaç paraşütüne uygunluğunu saptamak ve destinasyonda yaşanan yamaç paraşütü turizmi deneyimlerini derinlemesine incelemek amaçlanmıştır. Buhalis (2000) ile Pine ve Gilmore (1998)’un çalışmalarına dayanarak yazarlar tarafından toplam on sorudan oluşan bir görüşme formu hazırlanmıştır. Sinop ilinde daha önce yamaç paraşütü yapmış 11 pilot ile görüşülmüştür. Manuel olarak değerlendirilen görüşme bulguları neticesinde birtakım yönetsel önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Destinasyon özellikleri, Turizm deneyimi, Macera Sporu, Yamaç Paraşütü, Sinop.

Etik Beyan

Bu çalışma için Sinop Üniversitesi 10/04/2023 tarih ve E-57428665-050.01.04-172311 sayılı “Etik Kurul Onayı” alınmıştır.

Kaynakça

• Akkuş, G. (2019). Destinasyon bileşenleri ile duygusal deneyimler arasındaki ilişki ve değişkenlerin davranışsal niyet üzerindeki etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (71), 1261-1277.
• Akkuş, G. ve Akkuş, Ç. (2016). Erzurum ili potansiyel turistik arz kaynaklarının incelenmesi. Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 99–119.
• Akkuş, G. (2017). Kış turizmi destinasyonunda yaşanan unutulmaz turizm deneyimleri: Kültürlerarası karşılaştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(3), 223-236.
• Akkuş, G., & Güçtemur, S. (2021). Yalnızçam Uğurludağ kış sporları turizm merkezinin potansiyeli ve bölge ekonomisine etkisine yönelik paydaş görüşlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (30), 309-330.
• Arpacı, Ö., Zengin, B., & Batman, O. (2012). Karaman’ın mağara turizmi potansiyeli ve turizm açısından kullanılabilirliği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(2), 59-64
• Arslan Ayazlar, R. (2015a) Akış deneyiminin yamaç paraşütü deneyim doyumu ve yaşam doyumuna etkileri. Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütü.
• Arslan Ayazlar, R. (2015b). Flow phenomenon as a tourist experience in paragliding: A qualitative research, Procedia Economics and Finance, 26, 792-799.
• Arslan Ayazlar, R. & Yüksel, A. (2018). Flow experience in paragliding: Effects on experience and life satisfaction. Tourism Analysis, 23(4), 461-473.
• Baldemir, E., & Kurnaz, H. A. (2013). İlçelerin turizm potansiyellerinin analitik hiyerarşi yöntemi ile sıralanması: Muğla örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 51-67.
• Buhalis, Dimitrios (2000). Marketing the competitive destination of the future, Tourism Management, S. 21, s. 97-116.
• Butler, R.W. (2001). Tartan Mythology: The traditional tourist image of scotland, içinde G. Ringer (Editör), Destinations: cultural landscapes of tourism (ss. 121-139). London: Routledge.
• Chae, S., Shin, J., Shin, Y., Hwang, S., Park, J., Song, G., & Kim, J. (2022). Aerodynamic
• effects of canopy inflation in paragliding. Journal of Mechanical Science and Technology. https://doi.org/10.1007/s12206-022-0320-6
• Çakıcı, A.C, Aksu M. (2007). Çekim yeri seçiminde grup etkisi: Yerli turistler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(2) 183 – 194.
• Dağdeviren, A., Saral, C., Çoşkun, N. ve Yılmaz, Z. (2020). Bayramören ilçesinde yamaç paraşütü turizmi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2): 881- 89
• Elmas, B., Akkuş, Ç. ve Akkuş, G. (2013). Erzurum ili temel ve destekleyici turistik ürün çeşitlerinin değerlendirilmesi. Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 84–108.
• Eren, D., Yılmaz, İ., & Atasoy, F. (2017). Turizmde destinasyon seçimini etkileyen çekici faktörler: Yozgat üzerine bir değerlendirme. II. Uluslararası Bozok Sempozyumu, Yozgat. http://acikerisim.nevsehir.edu.tr/xmlui/handle/20.500.11787/3466
• Etmyonline, Online etymology dictionary (2022) https://www.etymonline.com/. Erişim tarihi: 08.12.2022
• Feltracco, P., Barbieri, S., Galligioni, H., Pasin, L., MariaGaudio, R., Tommasi, A., MariaAvato, F. (2012). A fatal case of anaphylactic shock during paragliding. Journal of Forensic Sciences. https://doi.org/10.1111/j.1556-4029.2012.02187.x
• Gauler, R., Moulin, P., G.Koch, H., Wick, L., Sauter, B., Michel, D., Knecht, H. (2006). Paragliding accidents with spinal cord injury: 10 Years Experience at a Single Institution. Spine. https://doi.org/10.1097/01.brs.0000216502.39386.70
• Ghosh, T., Mandal, S. (2019). Medical tourism experience: Conceptualization scale development, and validation, Journal of Travel Research, 58(8), 1288-1301.
• Gössling, S. (2002). Global environmental consequences of tourism. Global Environmental Change, 12(4), 283-302.
• Gössling, S., Scott, D., & Hall, C. M. (2013). Tourism and water: Interactions and impacts. Channel View Publications.
• Gupta, S., Vajic, M. (1999). The contextual and dialectical nature of experiences, in Fitzsimmons, J. and Fitzsimmons, M. (Eds.): New Service Development, pp.33–51, Sage, Thousand Oaks, CA.
• Gülhan, G., Torlak, S. E., & Atay Ç. (2012). Doğal ve kültürel değerlere sahip alanlarda turizm potansiyellerinin değerlendirilmesi: Selçuk örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 135-143.
• Inskeep, E. (1991). Tourism planning: An integrated and sustainable development approach. John Wiley & Sons.
• Ivanov, M. (2019). Essence, peculiarities and trends in the development of extreme tourism in Bulgaria. Knowledge-International Journal, 30(6), 1779-1784.
• Karademir, Y., & Güven, Ö. (2016). Türkiye’de yamaç paraşütçülerinin problemleri. International Journal of Social Science, 48, 433-457.
• Kruger-Franke, M., HSiebert, C., & Pforringer, W. (1991). Paragliding injuries. British Journal of Sports Medicine. https://doi.org/10.1136/bjsm.25.2.98 Kültür Bakanlığı, 2023
• https://yatirimisletmeleruygulama.kultur.gov.tr/Acente.Web.Sorgu/Sorgu/acentesorgu LeCompte, M. D., & Goetz, J. P. (1982). Problems of reliability and validity in ethnographic research. Review of educational research, 52(1), 31-60.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
• Mekinc, J., Mušič, K. (2016). Elements of safety in paragliding. Annales Kinesiologiae, 7(1), 67-80.
• Nikolovska, B., & Nikolovski, Z. (2021). Alternative forms of tourism in order to increase the tourist offer and attractiveness–the case of the Republic of North Macedonia. Knowledge-International Journal, 46(1), 215-22
• Obilet, https://www.obilet.com/otobus-bileti/sinop. Erişim tarihi: 13.01.2023 Oh, H., Fiore, A. M., & Jeoung, M. (2007). Measuring experience economy concepts: Tourism applications. Journal of Travel Research, 46(2), 119-132.
• Ocak, G. (2019) Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları
• Page, S. J., & Connell, J. (2006). Tourism: A Modern Synthesis. Cengage Learning EMEA. Hampshire, United Kingdom.
• Pavić, L., Rančić, M., & Mijatov, M. (2013). Potential for paragliding tourism development in Niška Banja (South Serbia). Turizam, 17(3), 110-120.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Pine, B. J., Gilmore, J. H. (1998). Welcome to the Experience Economy. Harvard Business Review, 76: 97-105.
• Pine, B. J., Gilmore, J. H. (1999). The Experience economy: Work is theatre & every business a stage, Harvard Business Press, Boston, MA
• Saçlı, Ç., Kahraman, C. Ö. (2019). Açık alan rekreasyonu olarak yamaç paraşütü etkinliğine katılanların motivasyonları ve etkinlik memnuniyetlerinin belirlenmesi: Arsuzfest örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1249-1269.
• Schmitt, B. (1999). Experiential marketing. Journal of Marketing Management, 15(1), 53-67. Sinop Valiliği, 2022. Yıllara göre ziyaretçi sayıları. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından hazırlanan ppt kaynağından alınmıştır
• Stamboulis, Y., Skayannis, P. (2003). Innovation strategies and technology for experience- based tourism. Tourism Management, 24(1), 35-43
• Stasek, P., & Karban, P. (2021). Kinematics of the movement of the pilot of a paraglider simulator. 2021 22nd International Conference on Computational Problems of Electrical Engineering (CPEE)
• Swarbrooke, J., Beard, C., Leckie, S., & Pomfret, G. (2003). Adventure tourism: The New Frontier. Butterworth-Heineman.
• Türk Dil Kurumu, TDK (2022) https://www.tdk.gov.tr/ Erişim: 19.12.2022 Terra, M., F.P.M.Vloemans, A., & Breederved, R. S. (2013). Frostbite injury: A paragliding accident at 5500 Meters. Acta Chirurgica Belgica. https://doi.org/10.1080/00015458.2013.11680900
• Tovar, C., & Lockwood, M. (2008). Social impacts of tourism: An Australian regional case study. International journal of tourism research, 10(4), 365-378.
• Tuban, B. (2019). Bir alternatif turizm türü olarak yamaç paraşütü: Uçmakdere üzerine bir Çalışma. Doktora Tezi. Namık Kemal Üniversitesi.
• Tüfekci, Ö.K.,(2014). Spor organizasyonlarında destinasyon pazarlaması ile memnuniyet arasındaki ilişkinin incelenmesi: Anadolu kupası yüzme müsabakalarında bir araştırma. Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 19(1).
• Türk Hava Yolları, https://www.turkishairlines.com/tr-int/ucak-bileti/sinop-ucak-bileti/. Erişim:13.01.2023 https://turkeyoutdoor.org/2021/01/30/macera-turizmi-ne-demektir/ erişim .18/10/2022
• Varol, F., Aksu, H. S., & Demirel, M. (2022). Evaluation of outdoor recreation potential of destinations in terms of paragliding: The case of Konya. Tourism and Recreation, 4(1), 13-23.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Genişletilmiş 10. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Wilkes, M., Charles, R., Long, G., Massey, H., Eglin, C., & Tipton, M. (2021). Ergonomics of paragliding reserve parachute deployment in linear acceleration. Applied Ergonomics. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2020.103229
• Zeller, T., Billing, A., & Lob, G. (1992). Injuries in paragliding. International Orthopaedics. https://doi.org/10.1007/bf00182706
• Zolfani, S. H., Sedaghat, M., Maknoon, R., & Zavadskas, E. K. (2015). Sustainable tourism: a comprehensive literature review on frameworks and applications. Economic research-Ekonomska istraživanja, 28(1), 1-30.