The Relationship Between Nutrition and Travel: A Study on the Vacation Preferences of Gluten-Free Dieters

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 1 - 16, 04.06.2024

Ezgi Atik Emre Atik

Öz

Today, people's awareness of health and their tendency towards healthy living have led to new nutritional approaches. In this context, gluten-free diet is considered as a current approach in which wheat and products produced from wheat are excluded from the diet. The gluten-free diet is not only a current approach to nutrition, but also a mandatory lifelong diet for people with certain conditions. The aim of this study is to identify the problems of people who have to eat gluten-free due to various health conditions during their travels. The population of the study consists of people who have to eat gluten-free throughout their lives, such as celiac patients, and who also participate in tourism travel. Within the scope of the research, structured online survey technique was used to collect data and data were obtained from 218 people in total through convenience sampling. As a result of the research, it was concluded that the nutritional condition of gluten-free dieters is an important factor that directly affects their travel during their touristic travels, these people have major problems in getting information, and their access to safe food in hotel establishments offering food and beverage services is quite limited. This study is important in terms of revealing that health and nutrition-related conditions in Turkey, a country rich in tourism diversity, can still be a limiting factor in touristic activity.

Anahtar Kelimeler

tourism, food and beverage services, nutrition approaches, gluten-free diet

Etik Beyan

For this study, "Ethics Committee Approval" was obtained from Pamukkale University Social and Human Sciences Scientific Research and Publication Ethics Committee with the date and number 24.04.2022-E.199027.

Teşekkür

We would like to thank the celiac associations that supported the research and the celiac patients who voluntarily agreed to participate.

Beslenme ve Seyahat İlişkisi: Glutensiz Beslenen Kişilerin Tatil Tercihleri Üzerine Bir Araştırma

Öz

Günümüzde insanların sağlık konusunda bilinçlenmesi ve sağlıklı yaşama yönelmeleri yeni beslenme türlerini ortaya çıkartmıştır. Bu bağlamda glütensiz beslenme, buğday ve buğdaydan üretilen ürünlerin beslenmeden çıkartıldığı güncel bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir. Glütensiz beslenme güncel bir beslenme yaklaşımı olmanın da ötesinde bazı rahatsızlıklara sahip insanların yaşam boyu uymaları gereken zorunlu bir diyeti ifade etmektedir. Yapılan bu çalışmanın amacı, çeşitli rahatsızlıkları sebebiyle glütensiz beslenmek durumundaki kişilerin tatilleri süresince yaşadıkları sorunları tespit etmektedir. Araştırmanın evrenini çölyak hastaları gibi yaşamları boyunca glütensiz beslenmek durumunda olan ve turizm amaçlı seyahatlere katılan kişiler oluşturmaktadır. Yapılan araştırma kapsamında verilerin toplanmasında yapılandırılmış çevrimiçi anket tekniğinden yararlanılmış ve kolayda örnekleme ile toplamda 218 kişiden veriler elde edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda glütensiz beslenen kişilerin turistik amaçlı seyahatlerinde beslenme durumlarının seyahatlerini doğrudan etkileyen önemli bir unsur olduğu, bu kişilerin bilgiye ulaşmada önemli sorunlar yaşadıkları ve yiyecek ve içecek hizmeti sunan otel işletmelerinde kişilerin güvenilir gıdaya erişimlerinin oldukça kısıtlı olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Yapılan çalışma, turizm çeşitliliği bakımından zengin bir ülke olan Türkiye’de sağlık ve beslenme ile ilişkili durumların günümüzde hala turistik hareketlerde kısıtlılık yaratan bir unsur olabileceğini göstermesi bakımından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

turizm, yiyecek ve içecek hizmetleri, beslenme yaklaşımları, glütensiz beslenme

Etik Beyan

Bu çalışma için Pamukkale Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu'ndan 24.04.2022-E.199027 tarih ve sayısı ile "Etik Kurul Onay" alınmıştır.

Teşekkür

Araştırmaya destek veren çölyak derneklerine ve gönüllü olarak katılmayı kabul eden çölyak hastalarına teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Arıcı, S. & Bayram, Ü. (2021). Gastronomi turizmi ve ilişkili kavramlar. İçinde S. Şengül & A. Kurnaz (Ed.), Gastronomi Turizmi (ss.25-44). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Arman, A. & Ak, S. (2021). Yemek, kültür ve turizm arasındaki ilişkiler. İçinde S. Şengül & A.Kurnaz (Ed.), İçinde Gastronomi Turizmi (ss.1-24). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bell, G. D. H. (1987). The history of wheat cultivation. In Lupton, F.G.H. (Eds.), Wheat Breeding: Its Scientific Basis (pp. 31-49). Dordrecht: Springer Netherlands.
• Biesiekierski, J. R. (2017). What is gluten?. Journal of Gastroenterology and Hepatology, 32, 78-81.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (20. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Celiac Disease Definiton. (n.d.). In World Gastroentererology Organisation. Retrieved from https://www.worldgastroenterology.org/guidelines/celiac-disease.
• Ciacci, C., Cirillo, M., Sollazzo, R., Savino, G., Sabbatini, F., & Mazzacca, G. (1995). Gender and clinical presentation in adult celiac disease. Scandinavian Journal of Gastroenterology, 30(11), 1077-1081.
• Cohen, E., & Avieli, N. (2004). Food in tourism: Attraction and impediment. Annals of Tourism Research, 31(4), 755-778.
• Cvetković, B., Kalenjuk, B., Tešanović, D., & Babić, M. (2016). Gastronomic needs of modern tourists as a problem of tourism market. Researches Review of the Department of Geography, Tourism and Hotel Management, 45(2), 117-131.
• Day, L., Augustin, M. A., Batey, I. L., & Wrigley, C. W. (2006). Wheat-gluten uses and industry needs. Trends in Food Science & Technology, 17(2), 82-90.
• El Khoury, D., Balfour-Ducharme, S., & Joye, I. J. (2018). A review on the gluten-free diet: Technological and nutritional challenges. Nutrients, 10(10), 1410.
• Eren, S. (2020). Food-related barriers to gastronomy and tourism: The role of food allergies and diet preferences. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 1117-1129.
• Falcomer, A. L., Santos Araújo, L., Farage, P., Santos Monteiro, J., Yoshio Nakano, E., & Puppin Zandonadi, R. (2020). Gluten contamination in food services and industry: A systematic review. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 60(3), 479-493.
• Glütensiz Gıda Ürünü Satış Yükümlülüğü Getirilmesine İlişkin Tebliğ, Resmi Gazete (2024, 5 Mart). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/03/20240305-6.htm.
• Gujral, N., Freeman, H.J. & Thomson, A.B. (2012) Celiac disease: Prevalence, diagnosis, pathogenesis and treatment. World J Gastroenterol, 18(42): 6036-59.
• Jansson-Knodell, C. L., Hujoel, I. A., West, C. P., Taneja, V., Prokop, L. J., Rubio-Tapia, A., & Murray, J. A. (2019). Sex difference in celiac disease in undiagnosed populations: A systematic review and meta-analysis. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 17(10), 1954-1968.
• Kızıldemir, Ö., Öztürk, E., & Sarıışık, M. (2014). Türk mutfak kültürünün tarihsel gelişiminde yaşanan değişimler. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(3), 191-210.
• Korbiel, K. (2023). Selected aspects of tourist activity among people suffering from celiac disease. Studia Periegetica, 42(2).
• Lin, J., Cui, Q., Xu, H., & Guia, J. (2022). Health and local food consumption in cross-cultural tourism mobility: An assemblage approach. Tourism Geographies, 24(6-7), 1103-1122.
• Mangelsdorf, P. C. (1953). Wheat. Scientific American, 189(1), 50-59.
• Mayo Clinic Staff (2021) Gluten Free Diet. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth /gluten-free-diet/art-20048530.
• McCarthy, N. (2017). The Number Of Americans Going Gluten-Free Has Tripled Since 2009. Retrieved from https://www.forbes.com/sites/niallmccarthy/2017/01/17/the-number-of-americans-going-gluten-free-has-tripled-since-2009-infographic/? sh= 2e90c20532f2.
• Muñoz-Mazón, A., Orea-Giner, A., Fernandez Munoz, J. J., Santiago, C., & Fuentes-Moraleda, L. (2021). Risk perception before travelling: Solutions for consumers with vulnerabilities. Journal of Services Marketing, 35(6), 791-806.
• Parry, J. (1985). Death and digestion: The symbolism of food and eating in North Indian mortuary rites. Man, 612-630.
• Sağlık Bakanlığı (2019). İçinde B. Çakır & D. Özdemir (Ed.) Erişkin Bazı Metabolizma Hastalıkları ve Çölyak Hastalığı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları.
• Sağlık Bakanlığı (2021). Çölyak ve Görülme Sıklığı. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/metabolizma-ve-colyak/colyak-gorulme-sikligi.html
• Saruhan, Ş. C. ve Özdemirci, A. (2011). Bilim, Felsefe ve Metodoloji. İstanbul: Beta Basım.
• See, J. A., Kaukinen, K., Makharia, G. K., Gibson, P. R., & Murray, J. A. (2015). Practical insights into gluten-free diets. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 12(10), 580-591.
• Shewry, P. (2019). What is gluten-Why is it special?. Frontiers in Nutrition, 6, 101.
• Singh, P., Arora, S., Singh, A., Strand, T. A., & Makharia, G. K. (2016). Prevalence of celiac disease in Asia: A systematic review and meta‐analysis. Journal of Gastroenterology and Hepatology, 31(6), 1095-1101.
• Studerus, D., Hampe, E. I., Fahrer, D., Wilhelmi, M., & Vavricka, S. R. (2018). Cross-contamination with gluten by using kitchen utensils: fact or fiction? Journal of Food Protection, 81(10), 1679-1684.
• Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği, Resmi Gazete (2017, 26 Ocak). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017 /01/20170126M1-6.htm.
• What gluten free consumers want. (2023). In Coeliac UK. Retrieved from https://www.coeliac.org.uk/food-businesses/brands-and-manufacturers/what-gluten-free-consumers-want/.
• What is Celiac Disease?. (n.d.). In National Celiac Association Retrieved from https://nationalceliac.org/resources/what-is-celiac-disease-2/
• Wieser, H., Koehler, P., & Scherf, K. A. (2023). Chemistry of wheat gluten proteins: Qualitative composition. Cereal Chemistry, 100(1), 23-35.
• Wieser, H., Segura, V., Ruiz-Carnicer, Á., Sousa, C., & Comino, I. (2021). Food safety and cross-contamination of gluten-free products: A narrative review. Nutrients, 13(7), 2244.
• Yıldız, Ö. (2020). Yiyecek, kültür ve turizm ilişkisi. İçinde A. Akbaba & N. Çetinkaya (Ed.), Gastronomi ve Yiyecek Tarihi (İkinci Baskı). (ss.73-88). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yolal, M. (2016). Turizm Araştırmalarında Örnekleme – Bibliyometrik Bir Araştırma. Ankara: Detay Yayıncılık.
• York, S. (2000). Remembering Well: Rituals for Celebrating Life and Mourning Death. California: John Wiley & Sons.