İnanç turizmi mirasının kültür turizmi arzı içindeki payı, Mersin örneği; İstanbul’daki seyahat acentalarının tur katalogları üzerinden bir değerlendirme

Yıl 2024, , 40 - 49, 30.06.2024

A. Vahap Altürk Burhan Çınar A.celil Çakıcı

https://doi.org/10.53601/tourismandrecreation.1402223

Öz

Türkiye, İslam ve özellikle erken Hristiyanlık inancının somut ve somut olmayan kültürel mirasına sahip olan önemli yerleşim alanlarını sınırları içerisinde bulundurmaktadır. Bu inanç mirası alanları, her iki inançtan kişiler ve gruplar için oldukça önemli olup hem inanç turizmi hem de kültür turizmi bağlamında ziyaretçi çekebilmektedir. Bu çalışmanın amacı öncelikle Türkiye’nin sahip olduğu inanç mirası arzının kültür turizmi içerisindeki payını, sonrasında farklı niteliklere sahip inanç mirasının, inanç turizmi içerisindeki payını; Türkiye’de inanç turizmi koridorunun başlangıç noktası olarak belirlenen Mersin örneği özelinde seyahat acentalarının tur katalogları üzerinden incelemektir. Bu amaç ile İstanbul merkezli A grubu 29 seyahat acentesinin tur katalogları içerik analizi ile incelenmiştir. Bulgulara göre inanç turlarının kültür turlarına oranının %4,8 gibi çok düşük seviyelerde kaldığı tespit edilmiştir. İnanç mirası alanlarının kültür turlarında en çok kullanıldığı bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesi olarak belirlenmiştir. Ayrıca inanç turlarında en çok kullanılan miras alanlarının sırasıyla Hristiyanlık, Musevilik ve İslam dinlerine ait olduğu tespit edilmiştir. İnanç turlarında kültür mirası alanlarının da yoğunlukla tur programlarına dâhil edildiği ortaya konmuştur. Son olarak Mersin’deki inanç mirası alanlarının incelenen turlarda kullanımının oldukça düşük düzeyde kaldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnanç turizmi, Kültür turizmi, Mersin

The share of faith tourism heritage in the supply of cultural tourism, the case of Mersin; an evaluation on the tour catalogs of travel agencies in Istanbul

Öz

Türkiye possesses a wealth of tangible and intangible cultural heritage within its borders, encompassing both Islamic and, notably, early Christian settlements. These faith-based heritage sites hold profound significance for individuals and groups of both faiths, potentially attracting visitors engaged in faith tourism and cultural tourism alike. This study aims to investigate, firstly, the proportion of Türkiye's faith heritage offerings within the broader realm of cultural tourism, and secondly, to delve into the specific utilization of faith heritage sites with varying characteristics within faith tourism through the tour catalogs of travel agencies in the case of Mersin which designated as the starting point of Turkey's faith tourism corridor. To achieve this objective, the content of tour catalogs from 29 Istanbul-based Group A travel agencies was meticulously analyzed. The findings reveal a rather low ratio of faith tours to cultural tours, standing at a mere 4.8%. Notably, the Southeastern Anatolia Region emerged as the area where religious heritage sites are most frequently incorporated into cultural tours. Furthermore, the study identified Christianity, Judaism, and Islam as the faiths whose heritage sites are most commonly featured in faith tours. Interestingly, it was observed that cultural heritage sites are extensively integrated into the itineraries of faith-based tours. Finally, the analysis disclosed a limited use of Mersin's religious heritage sites within the examined tour products.

Anahtar Kelimeler

Heritage tourism, Mersin, faith tourism

Kaynakça

• Akdağ, G., Yağcı, K. & Aydın, M. (2014). Tarsus as a new destination for belief tourism heritage from different religions. Religious Tourism and Pilgrimage 6th Expert Conference, June 2014, ss. 20-23, Veszprem.
• Aktaş Polat, A., Polat, S. & Batman, O. (2013). İnanç turizminde Ashâb-ı Kehf Mağarası: Doğu Akdeniz Örneği. II. Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, 19 Nisan 2013, ss. 193-205, Adana.
• Alaeddinoğlu, F. & Okudum R. (2015). Van’da alternatif bir turizm çeşidi inanç turizmi ve Akdamar kilisesini ziyaret eden turistlerin beklentileri. Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi, 21-23 Mayıs 2015, ss. 543-553, Ankara.
• Aulet, S. & Vidal, D. (2018). Tourism and religion: sacred spaces as transmitters of heritage values. Church, Communication and Culture, 3(3), 237–259, Doi: 10.1080/23753234.2018.1542280
• Başçı, A. (2011). Türkiye’de İnanç Turizmi Kapsamında Aziz Pavlus’un Yeri, Önemi ve Turistik Ürün Potansiyelinin Değerlendirilmesinde Tanıtım Faaliyetlerinin Rolü. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Eğitimi Ana Bilim Dalı, Turizm İşletmeciliği Bilim Dalı, Ankara.
• Creswell, J. W. & Poth, C. N. (2018). Qualitative Inquiry & Research Design Choosing Among Five Approaches (4th ed.). Sage, Thousand Oaks, CA.
• Çukurova Kalkınma Ajansı, (2022a, Şubat). 2014-2023 Çukurova Bölge Planı. http://www.cka.org.tr/dosyalar/Bolge_Plani08012015.pdf, Erişim Tarihi: 05.02.2022.
• Çukurova Kalkınma Ajansı, (2022b, Şubat). Mersin İli Potansiyel Yatırım Konuları Araştırması. http://www.cka.org.tr/dosyalar/Mersin_potansiyel _yatirim_konulari.pdf, Erişim Tarihi: 05.08.2022.
• Erçolak, G., Tanrısever, C. & Pamukçu, H. (2019). İnanç Turizmi Kapsamında Aziz Paulus’ un Önemi ve Tarsus Turizmine Etkisi. VIII. Ulusal IV. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu,19-20 Nisan 2019, ss. 521-532, Mersin.
• Future Market Insights, (2023, Eylül). Faith-based Tourism Market Outlook (2023 to 2033). https://www.futuremarketinsights.com/reports/faith-based-tourism-sector-overview, Erişim Tarihi: 16.09.2023.
• González-González, M. & Fernández-Álvarez, Ó. (2022). Cultural tourism, religion and religious heritage in Castile and León, Spain. International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 10(2), 2-12, Doi: https://doi.org/10.21427/7my5-8d74
• Jackson, R. H. & Hudman, L. E. (1995). Pilgrimage tourism and english cathedrals: The role of religion in travel. Revue De Tourisme, 50(4), 40–48, Doi: https://doi.org/10.1108/eb058206
• Jaelani, A., Setyawan, E. & Hasyim, N. (2016). Religious Heritage tourism and creative economy in Cirebon: The diversity of religious, cultures and culinary. Journal of Social and Administrative Sciences, 3(1), 63–76, Doi: 10.17605/OSF.IO/G856J
• Kökşen, B. (2020). Alahan Manastırı'nın inanç turizmi açısından değerlendirilmesi. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(1), 74-84.
• Kurar, İ., Akbaba, A. & İnal, M. E. (2015). A qualitative study on situation analysis of faith tourism: the case of Tarsus. Turizm Akademik Dergisi, 2(1), 61-76.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2022a, Şubat). Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve 2007-2013 Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı. https://www.ktb.gov.tr/Eklenti/906,ttstratejisi2023 pdf.pdf?0, Erişim Tarihi: 05.02.2022.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2022b). İnanç turizmi, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-10173/inanc-turizmi.html, Erişim Tarihi: 11.08.2022.
• Levent, Y. S. & Uçar, M. (2018). Kültürel rotalar bağlamında Mersin ilinin inanç turizmi potansiyelinin değerlendirilmesi. I. Uluslararası Akdeniz Sempozyumu, 01-03 Kasım 2018, ss. 345-355, Mersin.
• Mersin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2022). Mersin İl Bazında Müze ve Örenyeri İstatistikleri. Bu veriler yazarların talebi üzerine Mersin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından yazarlara gönderilmiştir.
• Munro, D. (2017). Historical perspectives of shifting motives for faith-based travel. International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 5(2), 16-25, doi: 10.21427/D7CD95
• Nyaupane, G. P., Timothy, D. J. & Poudel, S. (2015). Understanding tourists in religious destinations: A social distance perspective. Tourism Management, June 2015(48), 343-353, Doi: 10.1016/j.tourman.2014.12.009
• Okuyucu, A. (2020). İnanç turizmi açısından Türkiye’de dini çekiciliklerin dağılışı. Turkish Studies-Social, 15(5), 2611-2628, Doi: http://dx.doi.org/10.47356/TurkishStudies.44886
• Okuyucu, A. & Somuncu, M. (2013). Türkiye’de inanç turizmi: bugünkü durum, sorunlar ve gelecek. International Conference on Religious Tourism and Tolerance, 09-12 Mayıs 2013, ss. 627-643, Konya.
• Olsen, D. R. (2003). Heritage, tourism, and the commodification of religion. Tourism Recreation Research, 28(3), 99–104. Doi: 10.1080/02508281.2003.11081422
• Presti, O. L. & Petrillo, C. S. (2010). Co-management of religious heritage: An Italian case-study. Tourism Review, 58(3), 301-311.
• Sharpley, R. & Sundaram, P. (2005). Tourism: A sacred journey? the case of Ashram Tourism, India. International Journal Of Tourism Research, 7(3), 161-171, Doi: 10.1002/jtr.522
• Simone-Charteris, M. & Stephen, B. (2010). The development of religious heritage tourism in Northern Ireland: opportunities, benefits and obstacles. Turizam: međunarodni znanstveno-stručni časopis, 58(3), 229–257.
• Şaman, E. (2009). Mersin İli İnanç Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi: Mersin’de İnanç Turizmine Katılanların Profili Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı, Turizm İşletmeciliği Bilim Dalı, Mersin.
• Türkiye Kültür Portalı, (Şubat, 2024). Aya Tekla Manastırı.https://www.kulturportali.gov.tr/ turkiye/mersin/gezilecekyer/aya-thekla-manastiri, Erişim Tarihi: 15.02.2024.
• Türkiye Kültür Portalı, (Şubat, 2024). Alahan Manastırı. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/ mersin/gezilecekyer/alahan-manastiri, Erişim Tarihi: 15.02.2024.
• United Nations World Tourism Organization (2015). Tourism at World Heritage Sites – Challenges and Opportunities, International Tourism Seminar, 26 Mart 2013, ss. 7-14, İzmir.
• Vorzsak, M. & Napoca, C. (2009). The place of religious tourism in Romania's tourist Industry, Wseas Transactions on Business and Economics, 8(6), 425-434.
• Woodward, S. C. (2004). Faith and tourism: Planning tourism in relation to places of worship, Tourism and Hospitality Planning & Development, 1(2), 173–186, Doi: doi.org/10.1080/1479053042000251089
• Yatırım İşletmeleri Genel Müdürlüğü, (Ağustos, 2022). Seyahat acentası arama motoru <,http://yatirimisletmeleruygulama.kultur.gov.tr/Acente.Web.Sorgu/Sorgu/acentesorgu, Erişim Tarihi: 14.08.2022.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.