Sosyal Medya Fenomen Özelliklerinin Takipçilerin Destinasyonu Ziyaret Etme Niyeti Üzerindeki Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: Ek 1, 83 - 92, 09.11.2020

Ebru Avcı Bilsen Bilgili

Öz

Bilgi teknolojilerindeki büyük gelişmeler ve beraberinde getirdiği sürekli yenilikler, tüketici davranışlarının farklılaşmasına yol açmaktadır. Özellikle yeni nesil dijital tüketicilerinin bulundukları medya alanları, bu alanlarda geçirdikleri süre ve bilgi arama-değerlendirme şekilleri farklılık göstermektedir. Tüketiciler, çeşitli fenomenleri takip ederek ve yapılan paylaşımları dikkate alarak eyleme geçmektedirler. Takipçileri için önemli bir bilgi kaynağı haline gelen fenomenlerin bazı özellikleri, takipçilerin tutum ve satın alma davranışlarının üzerine etkisi bulunmaktadır. Bu araştırmada, fenomenlerin güvenilirlik, yenilikçilik ve yakınlık özelliklerinin takipçilerin destinasyonu ziyaret etme niyeti üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, İstanbul ilinde kolayda örnekleme yöntemi ile sosyal medya fenomen takipçisi olan 18 yaş ve üzeri 350 kişi üzerine anket uygulanmıştır. Toplanan veriler frekans analizi, güvenilirlik analizi, doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik model testi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre fenomen özelliklerinin destinasyona yönelik davranışsal niyet üzerinde pozitif yönlü bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar doğrultusunda, araştırmacılara ve uygulamacılara çeşitli öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fenomen Pazarlama, Turizm Sektörü, Destinasyon Pazarlaması, Kaynak Güvenilirliği

The Effect of the Characteristics of the Social Media Phenomenon on the Followers' İntention to Visit a Destination

Öz

Major developments in information technologies and accompanying continuous innovations lead to the change in consumer behaviors. Especially the media areas of next generation digital consumers differ in term of the time they spend in these areas and the way they look for and evaluate information. Consumers take action by following various phenomena and considering their shares. Some characteristics of the phenomena who have become an important source of information for their followers have an effect on the followers' attitudes and buying behaviors. The purpose of this study is to investigate the effects of the reliability, innovativeness and proximity to followers of the phenomena on the followers' intention to visit a destination. For this purpose, a questionnaire was applied to 350 people aged 18 and older who are followers of a social media phenomenon by using convenience sampling method in İstanbul province. The collected data was assessed by frequency analysis, reliability analysis, confirmatory factor analysis and structural equation modeling. According to the results obtained, it has been determined that the characteristics of the phenomenon have a positive effect on the behavioral intention towards the destination. İn line with the results, various recommendations have been developed for researchers and practitioners.

Anahtar Kelimeler

Fenomenon Marketing, Follower, Tourism Sector, Destination Marketing, Source Credibility

Kaynakça

• Akdoğan, K. (2019). Sosyal Medya Fenomenlerinin Satın Alma Davranışı Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yozgat Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yozgat.
• Amelina, D. & Zhu, Y. Q. (2016). Investigating Effectiveness of Source Credibility Elements on Social Commerce Endorsement: The Case of Instagram in Indonesia. Pacific Asia Conference on Information Systems, (ss.XX-XX), Haziran 27- Temmuz 1, Chiayi/Tayvan.
• Amos, C., Holmes, G., & Strutton, D. (2008). Exploring the Relationship between Celebrity Endorser Effects and Advertising Effectiveness. International Journal of Advertising, 27(2), 209-234.
• Armağan, E. & Doğaner, M. C. (2018). Fenomen Pazarlaması: Youtube Güzellik Vloggerları Üzerine Bir Araştırma. 1st International Congress of Political, Economic and Financial Analysis -2018 (PEFA’18), (ss.223-234), 26-28 Nisan, Nazilli/Aydın, Türkiye.
• Aslan, A. & Ünlü, D. G. (2016). Instagram Fenomenleri ve Reklam İlişkisi: Instagram Fenomenlerinin Gözünden Bir Değerlendirme. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(2), 41-65.
• Assaker, G., Vinzi, V. E. & O’Connor, P. (2011). Examining the Effect of Novelty Seeking, Satisfaction, and Destination Image on Tourists’ Return Pattern: A Two Factor, Non-Linear Latent Growth Model. Tourism Management, 32(4), 890-901.
• Avcı, İ. & Yıldız, E. (2019). Fenomenlerin Güvenilirlik, Çekicilik ve Uzmanlık Özelliklerinin Marka Tutumu, Satın Alma Niyeti ve Elektronik Kulaktan Kulağa Pazarlama Üzerindeki Etkileri: Instagram Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(38), 85-107.
• Avcılar, M. Y., Demirgüneş B. K. & Açar, M. F. (2018). Instagram Reklamlarında Ürün Destekçisi Olarak Sosyal Medya Fenomeni Kullanımının Reklama Yönelik Tutum ve E-Wom Niyetine Etkilerinin İncelenmesi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 11(21), 1-27.
• Baltaş, Z. (Ağustos 2019). Kişiliğin Sosyal Medya Kullanımındaki Rolü ve İş Hayatı, http://www.kaynakdergisi.net/makaleler.asp?sayi=45&sira=522, Erişim Tarihi: 10.08.2019.
• Carvalho, A. F. E. M. D. (2012). The Effects of Celebrity Endorsement on Consumers Purchasing İntentions. Doctoral Dissertation. ISCTE Business School, Instituto Universitario de Lisboa.
• Chaudhuri, A. (1999). Does Brand Loyalty Mediate Brand Equity Outcomes?. Journal of Marketing Theory and Practice, 7(2), 136-146.
• Chen, Y., Shang, R. & Li, M. (2014). The Effect of Perceived Relevance of Travel Blogs Content on the Behavioral İntention to Visit a Tourist Destinastion. Computers in Human Behavior, 30(-), 787-799.
• Costanza, G. (2016). Belki Tanımıyorsunuz ama Yüzbinlerce Takipçileri Var: Türkiye'nin En Ünlü Youtuber'ları, https://onedio.com/haber/belki-tanimiyorsunuz-ama-yuzbinlerce-takipcileri-var-turkiye-nin-en-unlu-youtuber-lari-735132, Erişim Tarihi: 07.07.2020.
• Coşkun, C. (Temmuz 2020). Sosyal Medyada Fenomenler ve Dijital Nüfuzlular. https://www.kenandabirkuyu.com/sosyal-medyada-fenomenler-ve-dijital-nufuzlular Erişim Tarihi: 07.07.2020.
• Ergun, N., Bayrak, R. & Doğan, S. (2019). Turizm Pazarlaması için Önemli Bir Pazarlama Kanalı Olan Instagram’da Nitel Bir Araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 82-100.
• Eru, O., Karapınar Çelik, I., Çelik, S. & Cop, R. (2018). Kaynak Olarak Youtuber’a Güvenilirliğin ve Marka Güveninin Gençlerin Satın Alma Niyetine Etkisi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2), 219-238.
• Fırat, D., Candan, B. & Bilgili, B. (2019). Infleuncer Özelliklerinin Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisi. 24.PPAD Pazarlama Kongresi, (ss.1057-1074), 1-4 Mayıs, İzmir.
• Globe Dijital Report (Ağustos 2020). Dijital in 2019, https://wearesocial.com/global-digital-report-2019, Erişim Tarihi:10.08.2020.
• Glucksman, M. (2017). The Rise of Social Media Influencer Marketing on Lifestyle Branding: A Case Study of Lucie Fink. Journal of Undergraduate Research in Communications, 8(2), 77-87.
• Gretzel, U. (2018). Influencer Marketing in Travel and Tourism. İçinde, M. Sigala & U. Gretzel, (Eds.), Advances in Social Media for Travel, Tourism and Hospitality: New Perspectives, Practice and Cases, 147-156. New York.
• Hair, J. F, Andersen, R. E., Tatham, R. L. & Black, W. C. (1998). Multivariate Data Analysis (5th Edition), NJ: Prentice-Hall.
• Hallumoğlu, S. (2019). Sosyal Medya Fenomenlerinin Kredibilitesinin Tüketicilerin Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Instagram Kulllanıcıları Üzerinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Johnson, M. D., Herrmann, A. & Huber, F. (2006). The Evolution of Loyalty Intentions. Journal of Marketing, 70(2), 122-132.
• Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural Equation Modeling with the Simplis Command Language. Chicago, IL: Scientific Software International, Inc.
• Kitouna, S. & Kim, Y. (2017). Tourists’ Novelty-Seeking Motivation in Nature-Based Tourism Destinations. International Journal of Tourism and Hospitality Research, 31(10), 45-58.
• Koç, E. (2019). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri: Global ve Yerel Yaklaşım (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kurtuluş, K. (1998). Pazarlama Araştırmaları (Genişletilmiş 6. Baskı). İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
• Lafferty, B. A. & Goldsmith, R. E. (1999). Corporate Credibility’s Role in Consumers’ Attitudes and Purchase İntentions When a High Versus a Low Credibility Endorser is Used in the Ad. Journal of Business Research, 44(2), 109-116.
• Lisichkova, N. & Othman, Z. (2017). The Impact of Influencers on Online Purchase Intent. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mälardalen University, Sweden.
• Lou, C. & Yuan, S. (2019). Influencer Marketing: How Message Value and Credibility Affect Consumer Trust of Branded Content on Social Media. Journal of Interactive Advertising, 19(1), 58-73.
• Magno, F. & Cassia, F. (2018). The Impact of Social Media Influencers in Tourism, Anatolia, 29(2), 288-290.
• Marketing Türkiye (Ekim 2020). Türkiye Tanıtımı için Blogger ve Fenomenlerden Yardım İstenecek, https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/turkiye-tanitimi-icin-blogger-ve-fenomenlerden-yardim-istenecek/, Erişim Tarihi: 07.10.2020.
• Mert, Y. L. (2018). Dijital Pazarlama Ekseninde Influencer Marketing Uygulamaları. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 1299-1328.
• Naumanen, E., & Pelkonen, M. (2017). Celebrities of Instagram-What Type of Content Influences Followers’ Purchase. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Department of Marketing Aalto University School of Business, Finland.
• Ohanian, R. (1990). Construction and Validation of a Scale to Measure Celebrity Endorser’s Perceived Expertise, Trustworthiness, and Attractiveness. Journal of Advertising, 19(3), 39-52.
• Rebolo, M. (2017). How Influencer’s Credibility on Instagram is Perceived by Consumers and its Impact on Purchase Intention. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Universidade Católica Portugues, Portugal.
• Sabuncuoğlu, A. & Gülay, G. (2014). Sosyal Medyadaki Yeni Kanaat Önderlerinin Birer Reklam Aracı Olarak Kullanımı: Twitter Fenomenleri Üzerine Bir Araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 0(38), 1-24.
• Salman, M. (Ekim 2019). Sosyal Medya Turizmi Nasıl Dönüştürüyor https://muratsalman.net/sosyal-medya-turizmi-nasil-donusturuyor/, Erişim Tarihi: 20.10.2019.
• Schomer, A. (Ekim 2020). Influencer Marketing: State of the Social Media Influencer Market in 2020, https://www.businessinsider.com/influencer-marketing-report, Erişim Tarihi: 20.10.2020.
• Seylan, İ. (Temmuz 2020). Sosyal Medya Kullanımı Şirketler İçin Neden Önemli, https://medyavadisi.com/sosyal-medya-kullanimi-sirketler-icin-onemli/, Erişim Tarihi: 07.07.2020.
• Socialpubli, (Ekim 2020). Influencer Marketing Report: A Marketer’s Perspective, https://socialpubli.com/blog/2019-influencer-marketing-report-a-marketers-perspective/#:~:text=Overall%2C%20survey%20results%20conclude%20that,influencer%20marketing%20budgets%20in%202019, Erişim Tarihi: 20.10.2020.
• T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (Temmuz 2020). Dünya Çapında En Çok Takip Edilen Sosyal Medya Fenomenleri Valimiz Yıldırım'ı Ziyaret Etti, https://afyon.ktb.gov.tr/TR-180240/dunya-capinda-en-cok-takip-edilen-sosyal-medya-fenomenl-.html/, Erişim Tarihi: 07.07.2020.
• Teng, S., Khong, K. W., Goh, W. W. & Chong, A. Y. (2014). Examining the Antecedents of Persuasive eWOM Messages in Social Media. Online Information Review, 38(6), 746- 768.
• Turizm Güncel (Temmuz 2020). Tanıtımda Sosyal Medya Etkisi, https://www. turizmguncel.com/haber/tanitimda-sosyal-medya-etkisi/, Erişim Tarihi: 07.07.2020.
• Turizm Günlüğü (Temmuz 2020). 160 Ünlü Fenomen İstanbul’u Tanıtmaya Geliyor, www.turizmgunlugu.com/2018/10/04/160-unlu-fenomen-istanbulu-tanitmaya-geliyor/, Erişim Tarihi: 07.07.2020.
• Ulaştıran, T. (Temmuz 2020). Fenomen Pazarlamasını (Influence Marketing) 2017’de Neler Bekliyor? http://www.pazarlamasyon.com/pazarlama/fenomen-pazarlamasini-influence-marketing-2017’de-neler bekliyor/, Erişim Tarihi: 07.07 2020.
• Uzunoglu, E., & Misci-Kip, S. (2014). Brand Communication through Digital Influencers: Leveraging Blogger Engagement. International Journal of Information Management, 34(5), 592–602.
• Yaman, E. S. (2018). Ürün Yerleştirmede Yeni Bir Alan: Influencer Marketing Sosyal Medyada Influencer Annelerin Takipçileri Tarafından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma. 2. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı: Eğlence ve Ürün Yerleştirme, (ss.268-279), 3-4 Mayıs, İstanbul.
• Zipporah, M. M. & Mberia, H. K. (2014). The Effects of Celebrity Endorsement in Advertisements. International Journal of Academic Research in Economics and Management Sciences, 3(5), 178-188.