Bibliometric analysis of outdoor recreation researches

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 235 - 245, 31.12.2024

Ferhat Kılıçarslan , Tebessüm Ayyıldız Durhan

https://doi.org/10.53601/tourismandrecreation.1430149

Öz

Outdoor recreation is a field in which interest has increased in parallel with the increasing demand for integration with nature in recent years. Based on the idea that the academic literature on outdoor recreation is limited especially locally, the aim of this study is to conduct a bibliometric analysis of the studies in the Turkish literature between 2010 and 2023. The studies examined in the research were limited on the basis of Turkish studies in 4 databases: Google Scholar, TR Index, Asos Index, CEEOL. By searching the keyword "outdoor recreation", the studies on outdoor recreation were examined in terms of year, type, field index and keyword bibliometric features by bibliometric analysis method. Gephi version 0.10.1 and PowerPoint were used for data visualization. According to the data obtained, a total of 53 studies were found in 4 databases. According to the findings obtained as a result of the analysis conducted with bibliometric analysis methods, it was determined that studies on outdoor recreation started to be researched more with an increasing demand after 2019, and that outdoor recreation studies show relationships with outdoor sports and tourism studies. However, considering the quantity of international literature, it can be said that outdoor recreation studies in Turkish literature need more focus in terms of quantity.

Anahtar Kelimeler

Outdoor, Recreation, Bibliometrics.

Açık alan rekreasyonu çalışmalarına dair bibliyometrik analiz

Öz

Açık alan rekreasyonu, son yıllarda doğayla bütünleşme talebinin artmasıyla birlikte ilginin paralel olarak arttığı bir alan olarak güncelliğini korumaktadır. Açık alan rekreasyonuna yönelik akademik alan yazının özellikle yerelde sınırlı kaldığı düşüncesinden hareketle mevcut araştırma gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı 2010-2023 yılları arasında Türkçe literatürde yer alan çalışmaların bibliyometrik analizinin gerçekleştirilmesidir. Araştırmada incelenen çalışmalar Google Akademik, TR Dizin, Asos Index, CEEOL olmak üzere 4 veri tabanında yer alan Türkçe çalışmalar baz alınarak sınırlandırılmıştır. Açık alan rekreasyonu anahtar kelimesi taranarak açık alan rekreasyonu konusunda yapılan çalışmalar bibliyometrik analiz yöntemiyle yıl, tür, alan indeksi ve anahtar kelime gibi bibliyometrik özellikleri açısından incelenmiştir. Verilerin görselleştirmesinde Gephi versiyon 0.10.1 ve PowerPoint kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre 4 veri tabanında toplam 53 çalışmaya rastlanmıştır. Bibliyometrik analiz yöntemleri ile yapılan analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre, açık alan rekreasyonuna dair çalışmaların 2019’dan sonra artan bir talep ile daha fazla araştırılmaya başlandığı, açık alan rekreasyonu çalışmaların doğa sporları ve turizm çalışmaları ile ilişkiler gösterdiği tespit edilmiştir. Bununla beraber uluslararası alan yazınının niceliği düşünüldüğünde Türkçe literatürde açık alan rekreasyonu çalışmalarına nicelik bakımından daha fazla odaklanmaya ihtiyaç duyulduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Açık Alan, Rekreasyon, Bibliyometrik.

Etik Beyan

Bu çalışmada kullanılan anket yöntemi için Gazi Üniversitesi Etik Kurulu’ndan 12/12/2023 tarihli ve 21 nolu toplantısında E-77082166-604.01.02-824548 numara sayılı kararı ile izin alınmıştır.

Kaynakça

• Ak, D. (2022). Uşak kent merkezinde bir açık alan rekreasyon kaynağı olarak bazı orman içi dinlenme yerlerinin mevcut rekreasyon potansiyellerinin gülez yöntemi ile değerlendirilmesi. International Journal of Contemporary Tourism Research, 6(2), 148-161. https://doi.org/10.30625/ijctr.1150694
• Andkjær, S. (2008). Friluftsliv i Danmark. Unges deltagelse i friluftsliv set i kulturelt perspektiv. Doktora Tezi, Institute of Sports Science and Clinical Biomechanics.
• Andre, E., Williams, N., Schwartz, F., & Bullard, C. (2017). Benefits of Campus Outdoor Recreation Programs: A Review of the Literature. Journal of Outdoor Recreation, Education, and Leadership, 9, 15-25. https://doi.org/10.18666/JOREL-2017-V9-I1-7491.
• Ardahan, F. (2012). Duygusal zekâ ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin doğa sporu yapanlar örneğinde incelenmesi. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 3(3), 20-33.
• Ardahan, F., & Lapa, T. Y. (2011). Açık alan rekreasyonu: bisiklet kullanıcıları ve yürüyüşçülerin doğa sporu yapma nedenleri ve elde ettikleri faydalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1327-1341.
• Aras, S. (2022). İklim Değişikliğinin Turizm ve Açık Alan Rekreasyonuna Etkisinin İncelenmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 10(4), 3645-3661.
• Bayrak, A., & Demirel, M. (2023). Web of science veri tabanında yayımlanan rekreasyon ve doğal çevre etkileşimi konulu makalelerin bibliyometrik analizi. Sportive, 6(1), 28-39.
• Bell, S., Tyrväinen, L., Sievänen, T., Pröbstl, U., & Simpson, M. (2007). Outdoor recreation and nature tourism: A European perspective. Living Reviews in Landscape Research, 1(2), 1-46.
• Birol, S. Ş., & Aydın, E. (2019). Açık alan rekreasyonunda kent merkezlerine yenilikçi bir yaklaşım: millet bahçeleri. Journal of International Social Research, 12(66).
• Thompson Coon, J., Boddy, K., Stein, K., Whear, R., Barton, J., & Depledge, M. H. (2011). Does participating in physical activity in outdoor natural environments have a greater effect on physical and mental wellbeing than physical activity indoors? A systematic review. Environmental science & technology, 45(5), 1761-1772. https://doi.org/10.1021/es102947t
• Çelik, E. O. (2019). Dağcılık sporu ile uğraşan bireylerin doğaya bağlılık, bilinçli farkındalık, öz kontrol düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans tezi, Anadolu University, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Çetinkaya, G., & Kaplan, M. (2020). Açık alan rekreasyon etkinliği olarak piknik yapan bireylerin çevre tutum ve davranışlarının incelenmesi. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(4), 642-664.
• Çıvak, B., & Emir, O. (2021). Boş zaman ve rekreasyon konulu lisansüstü tezlerde araştırma paradigması eğilimi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(3), 2186-2202.
• Cordell, H. K. (2012). Outdoor recreation trends and futures: A technical document supporting the forest service 2010 rpa assessment. General technical report SRS–150Asheville, NC: U.S. Department of Agriculture Forest Service, Southern Research Station.
• Demir, M., & Aracı, S. (2022). Bibliometric analysis of studies on rural tourism with a critical perspective. Journal of Applied Tourism Research, 3(1),25-36
• Demiral, S. (2018). Açık alan rekreasyonuna katılan bireylerin serbest zaman tatmin düzeylerinin incelenmesi: Şavşat-Karagöl örneği. Yüksek Lisans tezi, Batman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.
• Dinç, S. C. (2021). Açık alan rekreasyonu kapsamında doğa macera eğitim paradigması. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 7(2), 348-377.
• Doğan, Y. I., & Şahin, B. (2022). Açık rekreasyon alanı ziyaretçilerinin aktivitelere katılım durumlarına göre yenilenme deneyimi ve deneyimleme kalitesi düzeylerinin incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3).
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285-296. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.04.070
• Eban, F. (2022). Rekreasyon yönetimi alanında yapılmış akademik çalışmaların bibliyometrik analizi. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(2), 162-174.
• Eryılmaz, G., & Unur, K. (2019). Açık alan rekreasyon etkinliklerine katılan bireylerin pozitif ve negatif duygu durumlarının karşılaştırılması. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 3(4), 562-578.
• Frances, K. (2006). Outdoor Recreation as an Occupation to Improve Quality of Life for People with Enduring Mental Health Problems. The British Journal of Occupational Therapy, 69, 182-186. https://doi.org/10.1177/030802260606900406.
• Genç, N., Bulut, Z., & Yılmaz, G. (2022). Açık alan rekreasyonu ve sürdürülebilirlik kavramlarını bir arada kullanan uluslararası çalışmaların bibliyometrik analizi. To & Re 2022, 4 (1) 42-49.
• Genç, N., Yilmaz, G., & Taştan, Z. (2023). The historical journey of recreation research: A bibliometric study (1955-2022). Journal of ROL Sport Sciences, 1022-1039.
• Godbey, G. (2009). Outdoor recreation, health, and wellness: Understanding and enhancing the relationship. Resources For The Future. RFF Discussion Paper, 09(21). http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1408694
• Godbey, G., Crawford, D. W., & Shen, X. S. (2010). Assessing hierarchical leisure constraints theory after two decades. Journal of Leisure Research, 42(1), 111–134. https://doi.org/10.1080/00222216.2010.11950197
• Gözen, E. (2020). Rekreasyon Bilim Alanının Geçmişten Günümüze Bibliyometrik Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(2) 572-588.
• Güneş, S. G., Varol, F., & Aksu, H. S. (2021). TR dizinde taranan dergilerde yayınlanan rekreasyon konulu makalelerin bibliyometrik analizi. Co-Editors, 1, 305-209.
• Güneş, S.G., Gündoğdu K., & Aksu, H. S. (2022). ULAKBİM tarafından taranan ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış Gönüllü Turizm Konulu Makalelerin Bibliyometrik Analizi. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism, Recreation and Sports Sciences (ATRSS), 5 (1): 1-15
• Hjerpe, E. E. (2018). Outdoor recreation as a sustainable export industry: A case study of the boundary waters wilderness. Ecological Economics, 146, 60–68.
• Holmes, T. P., Bowker, J. M., Englin, J., Hjerpe, E., Loomis, J. B., Phillips, S., & Richardson, R. (2016). A synthesis of the economic values of wilderness. Journal of Forestry, 114(3), 320-328. https://doi.org/10.5849/jof.14-136
• Humagain, P., & Singleton, P. A. (2023). Exploring tourists' motivations, constraints, and negotiations regarding outdoor recreation trips during COVID-19 through a focus group study. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 36, 100447. https://doi.org/10.1016/j.jort.2023.100626
• İnce, S. (2019). Rekreasyonel açık alanların kullanıcı kısıtlayıcılarının belirlenmesi: Ankara Altınpark örneği. Yüksek Lisans tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Keçeci, O., Gözeller, A. B., & Sevil, T. (2020). Doğa mı yoksa insan mı daha tehlikeli? Doğa yürüyüşlerinde risk faktörlerinin belirlenmesi. Herkes için Spor ve Rekreasyon Dergisi, 2(1), 18-26.
• Kocalar, A. C. (2020). Rekreasyon/rekreaktif-oyun-spor alanlarının (ROSA) kentsel tasarımı ve planlanması (uygulama örnekleri). İdealkent, 11(31), 2054-2083.
• Kurt Dündar, A., & Gülcan, B. (2022). Turizm ve Rekreasyonda Stebbins’in Ciddi Boş Zaman Teorisinin Bibliyometrik Analizi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(9): 1235-1248.
• Məmmədov, V., Mustafayev, M., & Mehdizadə, R. (2022). Yaşıllaşdırılmış məkanların landşaft dizaynın həllinin formalaşmasına təsir edən amillər. Adau-Nun Elmi Əsərləri, 30-37. https://doi.org/10.30546/2790-5799.2.2022.30-37.
• Nordh, H., Vistad, O. I., Skår, M., Wold, L. C., & Bærum, K. M. (2017). Walking as urban outdoor recreation: Public health for everyone. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 20, 60–66. https://doi.org/10.1016/j.jort.2017.09.005
• Paluska, S., & Schwenk, T. (2000). Physical Activity and Mental Health. Sports Medicine, 29, 167-180. https://doi.org/10.2165/00007256-200029030-00003.
• Pröbstl, U., Wirth, V., Elands, B. H., & Bell, S. (Eds.). (2010). Management of recreation and naturebased tourism in European forests. Springer Science & Business Media, New York.
• Rosenberger, R. S., & Loomis, J. B. (2000). Using meta‐analysis for benefit transfer: In‐sample convergent validity tests of an outdoor recreation database. Water Resources Research, 36(4), 1097-1107.
• Saçlı, Ç., & Kahraman, C. Ö. (2019). Açık alan rekreasyonu olarak yamaç paraşütü etkinliğine katılanların motivasyonları ve etkinlik memnuniyetlerinin belirlenmesi: Arsuzfest örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1249-1269.
• Shores, K. A., Scott, D., & Floyd, M. F. (2007). Constraints to outdoor recreation: A multiple hierarchy stratification perspective. Leisure sciences, 29(3), 227-246. https://doi.org/10.1080/01490400701257948
• Tb, S. (2023). The Benefit of Outdoor Activity for Child Development. Annals of Physiotherapy & Occupational Therapy, 5(4), 1-10. https://doi.org/10.23880/aphot-16000241
• Tekeli, M., & Bozkurt, İ. (2021). Rekreasyon ve turizm: Scopus veri tabanına dayalı bibliyometrik bir analiz. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(5) 1291-1308.
• Ünal, A., & Çelen, O. (2021). Türkiye'de turizm konulu yayımlanmış bibliyometrik çalışmaların analizine yönelik bir araştırma. Pearson Journal of Social Sciences & Humanities, 6(16), 267-295.
• White, E. M., Bowker, M., Askew, A. E., Langner, L. L., Arnold, J. R., & English, D. (2016). Federal outdoor recreation trends: effects on economic opportunities. Report prepared for the National Center for Natural Resources Economic Research (NCNRER). NCNRER Working Paper Number 1.
• Yazgeç, G. (2019). Doğa ve macera rekreasyonu etkinliklerine katılan bireylerin serbest zaman doyumu ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi: Fethiye destinasyonu örneği. Yüksek Lisans tezi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Yerlisu Lapa, T., & Köse, E. (2021). Geçmişten günümüze serbest zaman çalışmalarının bibliyometrik analizi: journal of leisure research örneği. Spor Bilimleri Dergisi / Hacettepe Journal of Sport Sciences, 32(1), 38-52. https://doi.org/10.17644/sbd.790765
• Yersüren, S., & Özel, Ç. H. (2020). Boş zaman ve rekreasyon konulu tezler üzerine bibliyometrik bir çalışma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2): 1139-1159.