Rekreasyon fayda algısı ile rekreasyon aktiviteleri katılım sıklığı ilişkisi üzerine bir araştırma

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 307 - 317, 31.12.2024

Okan Çolak

https://doi.org/10.53601/tourismandrecreation.1454711

Öz

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin rekreasyonel faaliyetlerin faydalarına ilişkin algıları ile bu tür faaliyetlere katılım sıklıkları arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış ve veri toplama tekniği olarak anket tercih edilmiştir. Çalışmaya Harran Üniversitesi Osmanbey Kampüsü'nde öğrenim gören toplam 683 lisans öğrencisi katılmıştır. Çalışma, katılımcıların cinsiyet, yaş, öğrenim gördükleri fakülte, sınıf düzeyi, ağırlıklı not ortalamaları, aylık gelir düzeyleri, geldikleri bölge, ikamet ettikleri yerdeki çevreleri ve öğrenim sürecince kaldıkları yere göre faaliyetlere katılım sıklıklarında önemli farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma ayrıca, katılımcıların rekreasyon faaliyetlerinden algıladıkları faydalarda yaş, yüksekokul veya fakülte, sınıf düzeyi, aylık gelir, memleket ve ikamet yerine göre anlamlı farklılıklar olduğunu göstermiştir. Ek olarak, rekreasyon faaliyetlerine katılım sıklığı ile bu faaliyetlerden algılanan faydaların tüm alt boyutları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak, bu bulgular demografik özellikler, katılım ve rekreasyonel faaliyetlerin faydaları arasındaki ilişkiye dair mevcut literatüre katkıda bulunmaktadır. Çalışma, faaliyetlerin ve tesislerin öğrencilerin tercih ve ihtiyaçlarına göre planlanması için önemli çıkarımlar sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon Aktiviteleri, Fayda Algısı, Aktivite Katılım Sıklığı, Üniversite Öğrencileri

A study on the relationship between recreation benefit perception and frequency of participation in recreation activities

Öz

This study aims to investigate the relationship between university students' perceptions of the benefits of recreational activities and their frequency of participation in such activities. This study employed a quantitative research method, with a preference for using a questionnaire as the data collection technique. A total of 683 undergraduate students at Harran University Osmanbey Campus participated in the study. The study revealed substantial differences in the frequency of participants' engagement in activities based on participants' gender, age, faculty, grade level, weighted grade point averages, monthly income, hometown region, permanent residence environment and place of residence. The study also revealed important discrepancies in the perceived benefits of recreational activities among participants stratified by age, institution of higher education or faculty, grade level, monthly income, hometown, and place of residence. Additionally, the study found a significant positive relationship between the frequency of participation in recreational activities and all sub-dimensions of the perceived benefits of such activities. Consequently, these findings contribute to existing literature on the relationship among demographic characteristics, participation, and recreational activity benefits. The study offers important implications for planning activities and facilities according to students' preferences and needs.

Anahtar Kelimeler

Recreation Activities, Benefit Perception, Frequency of Activity Participation, University Students

Kaynakça

• Akgül, B. M., Ertüzün, E. & Karaküçük, S. (2018). Leisure benefit scale: a study of validity and reliability. Gazi Journal of Physical Education and Sport Sciences, 23(1), 25-34. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/394422
• Aksu, H. S. (2020). Rekreasyon ve ihtiyaç kavramı. In İ. Kayantaş, & M. Söyler (Eds.), Sporda Akademik Yaklaşımlar - 6 (pp. 71-90). Ankara: Gece Publishing.
• Akyüz, H. (2020). Rekreasyon bölümü öğrencilerinin rekreasyon fayda ve yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies - Social Sciences, 15(5), 2323-2336. https://dx.doi.org/10.47356/TurkishStudies.44285
• Ardahan, F., & Kalkan, A. K. (2017). Açık alan rekreasyonunun ortaya çıkışı. In, F. Ardahan (Ed.), Açık Alan Rekreasyonu (pp. 1-18). Detay Yayıncılık, Ankara.
• Aslan, S., & Karaküçük, S. (1997). Devlet yurtlarında kalan bayan öğrencilerin rekreasyonel sorunları. (Ankara örneği). Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(3), 51-71. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/290461
• Ayhan, R., Akay, B., Öçalan, M., & Orhan, R. (2022). Üniversite öğrencilerinin rekreasyon fayda düzeyleri ile akademik öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 7(3), 258-276. https://doi.org/10.31680/gaunjss.1146884
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi publishing.
• Bright, A. D. (2000). The role of social marketing in leisure and recreation management. Journal of Leisure Research, 32(1), 12-17. https://doi.org/10.1080/00222216.2000.11949878
• Bülbül, A., Ölçücü, B., & Akyol, G. (2021). Spor elemanlarının rekreasyon fayda farkındalığı ile bedenlerini beğenme düzeyleri arasındaki ilişki. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 50, 110-123. https://doi.org/10.17498/kdeniz.934526
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demiral, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi publishing.
• Can, E. (2015). Boş zaman, rekreasyon ve etkinlik turizm ilişkisi. İstanbul Journal of Social Sciences, (10), 1-17. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/161944
• Chen, C.-C., Cheng, C.-H., & Lin, S.-Y. (2013). The relationship among leisure involvement, leisure benefits, and happiness of elementary schoolteachers in Tainan County. International Research in Education, 1(1), 29-51. http://dx.doi.org/10.5296/ire.v1i1.3970
• Chin-Tsai, K. (2013). Leisure involvement, leisure benefits, quality of life, and job satisfaction: A case study on 2011 Creating Sports Island Plan in Chiayi City, Taiwan Held by Sports Affairs Council, Executive Yuan. International Review of Management and Business Research, 2(2), 421-428. https://irmbrjournal.com/papers/1371453909.pdf
• Christensen, K. M., Holt, J. M., & Wilson, J. F. (2013). The relationship between outdoor recreation and depression among older adults. World Leisure Journal, 55(1), 72-82. https://doi.org/10.1080/04419057.2012.759143
• Cuenca-Amigo, M., Aristegui, I., Cuenca, M., & Amigo, M. L. (2017). The importance of leisure in older adults living in Spain. Annals of Leisure Research, 20(2), 222-239. https://doi.org/10.1080/11745398.2016.1217493
• Demirbaş, L. (2020). Öğretmenlerin rekreasyon etkinliklerine katılım sıklıklarının, mutluluk ve yaşam kalitesine olan etkisi. Batman Üniversitesi, SBE Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı, Batman.
• Demirel, M., Kaya, A., Budak, D., Bozoğlu, M. S., & Er, Y. (2021). Effect of Covid-19 Pandemic on recreational awareness and quality of life. Turkish Journal of Sport and Exercise, 23(2), 197-207. https://doi.org/10.15314/tsed.947795
• Dirlik, R., & Köroğlu, Ö. (2021). Açık alan rekreasyon faaliyetlerinin yaşam doyumuna etkisi. Journal of Recreation and Tourism Research, 8(1), 48-72. https://doi.org/10.31771/jrtr.2021.91
• Duman, S., Yurtdaş, Ş. Ş., & Ordu, B. (2022). Sosyal yeterlik ve rekreasyonel katılım, akış deneyiminin belirleyicileri midir? Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 157-172. https://doi.org/10.30803/adusobed.1213576
• Ellis, G. D., D. M. Compton, B. T., & Bohlig, M. (2002). Campus recreation participation, health, and quality of life. Recreational Sports Journal, 26(2), 51-60. https://doi.org/10.1123/rsj.26.2.51
• Eravşar, H. (2020). Rekreasyonun psikolojik iyi oluş ve yaşam tatminine etkisi. Ankara: IKSAD publishing.
• Erol, D., & Koçak, E. (2021). Rekreasyon alanlarının planlanmasında ve yönetiminde kullanılan yöntemlerin evrimi. In Ü. Gaberli, & Y. Yağmur (Eds.), Açık ve kapalı alan rekreasyonu (pp. 133-153). Ankara: Nobel Publishing.
• Eryılmaz, G., & Akgündüz, Y. (2017). Bireyleri rekreatif faaliyetlere yönelten motive edici faktörler. Journal of Recreation and Tourism Research, 4(1), 13-26. https://www.jrtr.org/index.php/jrtr/article/view/172/173
• Eskiler, E., Yıldız, Y., & Ayhan, C. (2019). The effect of leisure benefits on leisure satisfaction: Extreme sports. Turkish Journal of Sport and Exercise, 21(1), 16-20. https://doi.org/10.15314/tsed.522984
• Geng, W., Wan, Q., Wang, H., Dai, Y., Weng, L., Zhao, M., . . . Duan, Y. (2023). Leisure involvement, leisure benefits, and subjective well-being of bicycle riders in an urban forest park: the moderation of age. Forests, 14(8), 1-17. https://doi.org/10.3390/f14081676
• Gökçe, H. (2020). Rekreasyon ve yerel yönetimler. Ankara: Pegem Publisging.
• Güldür, B. B., & Yaşartürk, F. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin rekreasyon faaliyetlerine katılımındaki fayda ve yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 6(2), 495-506. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1110629
• Gümüş, H., & Koç, M. C. (2019). Rekreasyon alan tercihi ve psikolojik iyi oluş. In, Ö. Karataş, M. İlkim, & M. Altınkök (Ed.), Spor bilimleri alanında araştırma ve derlemeler (pp. 308-318), Ankara: Gece Akademik Publishing.
• Güven, Y. (2018). Çalışanların rekreasyon etkinliklerine katılım sıklıklarının mutluluk ve yaşam kalitesi üzerine olan etkisi, Gazi Üniversitesi: SBE Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Haşıloğlu, S. B., Baran, T. & Aydın, O. (2015). Pazarlama araştırmalarındaki potansiyel problemlere yönelik bir araştırma: Kolayda örnekleme ve sıklık ifadeli ölçek maddeleri. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, 2(1), 19-28. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/424146
• Ho, T. K. (2008). A Study of Leisure Attitudes and Benefits for Senior High School Students at Ping Tung City and Country in Taiwan (Unpublished doctoral dissertation). United States Sports Academy, Daphne AL. Ho, T. S. (2018). An exploration of relationship among leisure involvement, leisure benefits, quality of life, and training effects of collegiate athletes. The International Journal of Organizational Innovation, 10(4), 327-344. https://www.ijoi-online.org/attachments/article/56/
• İskender, A., Avcı, C., & Yaylı, A. (2015). Gençlerin serbest zaman değerlendirme aracı olarak rekreatif faaliyetlere katılım düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Recreation and Tourism Research, 2(1), 36-42. https://jrtr.org/index.php/jrtr/article/view/127/129
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ankara: Asil Publishing.
• Karakan, H. İ. (2021). Gastronomi temalı rekreasyon etkinlikleri. In S. K. Avan, E. K. Şimşek, Ö. Yayla, & M. C. Birinci (Eds.), Rekreasyon ve turizm araştırmaları (pp. 42-52). Konya: Çizgi Publishing.
• Karakaya, M., Kaya, B., Erkekli, S., & Yavuz, E. (2021). Anaokullarında serbest zaman aktivitelerine katılan ebeveynlerin rekreasyon fayda düzeylerinin incelenmesi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7(45), 1768-1779. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.696
• Kement, Ü. (2019). Üniversite öğrencilerinin ticari nitelikli rekreasyon etkinliklerine katılım sıklıklarının ve harcama düzeylerinin incelenmesi: Bingöl Üniversitesi örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 676-692. https://doi.org/10.26677/TR1010.2019.185
• Kim, J., Chun, S., Heo, J., Lee, S., & Han, A. (2016). Contribution of leisure-time physical activity on psychological benefits among elderly immigrants. Applied Research Quality Life, (11), 461-470. https://doi.org/10.1007/s11482-014-9374-7
• Kırtepe, A., & Uğurlu, F. M. (2023). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin rekreasyon etkinliklerine katılım sıklıkları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 952-966. https://doi.org/10.38021/asbid.1312145
• Kozak, M. A., & Doğantan, E. (2016). An assessment of students’ recreation participation. US-China Education Review, 6(8), 467-480. https://doi.org/10.17265/2161-6248/2016.08.001
• Lee, D. J., Yu, G. B., & Sirgy, M. J. (2023). Testing the benefits theory of leisure wellbeing. Applied Research in Quality of Life, 18, 2705-2748. https://doi.org/10.1007/s11482-023-10204-w
• Li, J., Zeng, B., & Li, P. (2021). The influence of leisure activity types and involvement levels on leisure benefits in older adults. Front. Public Health, 9, 1-10. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.659263
• Müderrisoğlu, H., & Uzun, S. (2004). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Orman Fakültesi öğrencilerinin rekreasyonel eğilimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A(2), 108-121. https://doi.org/10.18182/tjf.31717
• Önaç, A. K., Birişçi, T., Gündel, H., Işıkel, N., & Çalışkan, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel eğilimleri üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 55(1), 1-9. https://doi.org/10.20289/zfdergi.390683
• Öz, N. D., & Ardahan, F. (2023). Kırsalda düzenlenen rekreasyonel aktivitelerin kadınların sosyal sermaye ve yaşam doyumuna etkisi. Journal of Global Sport and Education Research, VI(2), 72-83. https://doi.org/10.55142/jogser.1298354
• Öztürk, Y. (2021). Modern Toplumda Rekreasyon İhtiyacı ve Fayda Farkındalığı. In, S. K. Avan, E. K. Şimşek, Ö. Yayla, & M. C. Birinci (Eds.), Rekreasyon ve turizm araştırmaları (pp. 7-13), İstanbul: Çizgi Publishing.
• Öztürk, Y. (2022). Rekreasyon fayda farkındalığı ve yaşam doyum düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. Vizyoner Dergisi, 13(36), 1237-1250. https://doi.org/10.21076/vizyoner.1096705
• Parlak, T. (2023). Eğitim fakültesi öğrencilerinin rekreasyon fayda algıları ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dalı, Konya.
• Sevil, T. (2012). Boş Zaman ve Rekreasyon: Kavram ve Özellikler. In S. Kocaekşi (Ed.), Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi, (pp. 2-25), Eskişehir: T.C. Anadolu University Publishing.
• Soyer, F., Yıldız, N. O., Demirel, D. H., Serdar, E., Demirel, M., Ayhan, C., & Demirhan, O. (2017). Üniversite öğrencilerinin rekreatif etkinliklere katılımlarına engel teşkil eden faktörler ile katılımcıların yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(2), 2035-2046. https://doi.org/10.33459/cbubesbd.364082
• Şimşek, K. Y. (2018). Ticari Rekreasyon, Ankara: Detay Publishing.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson.
• Torkildsen, G. (2005). Leisure and recreation management, London and Newyork: Taylor Birnd Francis Group.
• Üstgörül, Y. E. (2021). Turizm işletmelerinde rekreasyonel sportif aktiviteler, Ankara: Detay Publishing.
• Üstün, Ü. D., & Üstün, N. A. (2020). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklerin faydaları hakkındaki farkındalıklarının incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(SI1), 38-48. https://doi.org/10.33468/sbsebd.128
• Xu, H., Yuan, M., & Li, J. (2019). Exploring the relationship between cycling motivation, leisure benefits and well-being. International review for spatial planning and sustainable development A: Planning Strategies and Design Concepts, 7(2), 157-171. https://doi.org/10.14246/irspsda.7.2_157
• Yalçınkaya, N. (2019). Üniversite öğrencilerinin rekreasyon fayda algıları ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
• Yalçınkaya, N., Ayhan, C., & Soyer, F. (2019). Beden eğitimi ve spor bölümü öğrencilerinin rekreasyonel fayda algısı ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. ERPA International Congresses on Education Book of Proceedings (pp. 395-400). Sakarya, Türkiye: Edugarden Org. Publishing.
• Yalçınkaya, N., Soyer, F., & Ayhan, C. (2022). The effect of leisure benefits on happiness. Journal of Human Sciences, 19(4), 641-647. https://doi.org/10.14687/jhs.v19i4.6341
• Yerlisu, L. T., Ağyar, E., & Bahadır, Z. (2012). Yaşam tatmini, serbest zaman motivasyonu, serbest zaman katılımı: Beden eğitimi ve spor öğretmenleri üzerine bir inceleme (Kayseri İli Örneği). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, X(2), 53-59. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000220