Sağlık Politikası Analizi: Türkiye'de Covid-19 Pandemi Döneminde Uygulanan Sağlık Politikaları

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 11 - 29, 25.06.2021

Mesut Can Türkoğlu , Fatma Kantaş Yılmaz

Öz

Tarih boyunca çeşitli salgın hastalıklar ve virüsler hep var olmuştur. Bu hastalıkların etkilerinin belli bir süreç sonunda en aza indirilebilmesi çoğu zaman mümkün olmuştur. Covid-19 salgını da bu tarz bir hastalıktır. Böylesi bir salgınla mücadele etmek için vatandaşlara, kurumlara ve devletlere önemli görevler düşmektedir.
Ülkemizde Covid-19 ile mücadele tüm hızıyla sürmekteyken bu çalışmada Türkiye özelinde Covid-19 salgını ile ilgili yürütülen sağlık politikaları tartışılmıştır. Bu çalışma nitel türde bir araştırmadır ve doküman analizi yöntemiyle hazırlanmıştır. “Walt & Gilson Politika Üçgeni” modeli kullanılarak analiz edilen dokümanlar içerik, bağlam, süreç ve aktörler olmak üzere dört ana tema üzerinden ele alınmıştır.
Doküman analizi sonuçları incelendiğinde; Covid-19 virüsünün ülkemize girişinin engellenemeyeceği, yalnızca geciktirilebileceği tespit edilmiştir. Koronavirüsün dünyaya yayılmasından yaklaşık üç ay sonra ülkemizde bu virüsün varlığı saptanmış, ancak salgının etkisi uygulanan başarılı politikalar sayesinde hiçbir zaman kontrolden çıkmamıştır. Bu sürecin ana aktörü olan Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı’nın öncülüğünde uygulanan önlem stratejileri ile vatandaşlar bilinçlendirilmiş, hiçbir virüsün alınacak tedbirlerden daha güçlü olamayacağı halka benimsetilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemi, Politika, Aktörler

Kaynakça

• Akçacı, T. & Çınaroğlu, M. S. (2020). Yeni koronavirüs (Covid-19) salgınının lojistik ve ticarete etkisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 2020 Special Issue, 447-456.
• Akyol, G., Başkan, A. H. & Başkan, A. H. (2020). Yeni tip koronavirüs (Covid-19) döneminde spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin karantina zamanlarında yaptıkları etkinlikler ve sedanter bireylere önerileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 190-203.
• Altın, Z. (2020). Covid-19 pandemisinde yaşlılar. Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi, 30, 49-57.
• Aslan, R. (2020). Tarihten günümüze epidemiler, pandemiler ve Covid-19. Göller Bölgesi Aylık Ekonomi ve Kültür Dergisi, 8(85), 35-41.
• Balcı, Y. & Çetin, G. (2020). Covid-19 pandemi sürecinin Türkiye’de istihdama etkileri ve kamu açısından alınması gereken tedbirler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Covid-19 Sosyal Bilimler Özel Sayısı, 19(37), 40-58.
• Boyacı, İ. (2020). Türkiye sağlık sisteminin dönüşümü (2003-13): Covid-19 pandemisi ile mücadele sürecinde sağlık reformlarına yeniden bakış. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Covid-19 Sosyal Bilimler Özel Sayısı, 19(37), 59-80.
• Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), 112-142.
• Budak, F. & Korkmaz, Ş. (2020). Covid-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerlendirme: Türkiye örneği. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, (1), 62-79.
• Buse, K., Mays, N. & Walt, G. (2012). Making health policy. McGraw-hill education (UK).
• Çınar, F. & Oğuz, M. (2020). Türkiye'de Covid-19 pandemisine yönelik stratejilerin Swot analizi ile değerlendirilmesi. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 2(2), 1-11.
• Darı, A. B. (2017). Sosyal medya ve sağlık. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Dergisi, 6(18), 731-758.
• Darıcı, M. (2020). Politika yapım süreçlerinde bilim insanlarının rolleri: Covid-19 ile mücadele kapsamında oluşturulan bilim kurulu örneği. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Aralık 2020, 464-472.
• Duran, H. (2020). Devletlerin korona virüsle karşılaştırmalı mücadele stratejileri. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, Nisan 2020, Sayı:317, 1-26.
• Erdem, İ. (2020). Koronavirüse (Covid-19) karşı Türkiye'nin karantina ve tedbir politikaları. Elektronik Türk Araştırmaları, 15(4).
• Eryer, A. & Konuk, T. (2020). İstatistiki göstergelerle Covid-19 pandemisinin etkileri: Türkiye. KAYES 2020, 21-33.
• Gemlik, H. N., Eldemir, G. & Arslanoğlu, A. (2021). Covid-19 pandemi döneminde dijital hastanelerin instagram iletişimi üzerine nitel bir araştırma. Assam Uluslararası Hakemli Dergi, 8(18), 19-27.
• Gündüz, F. (2020). Türkiye’nin yeni koronavirüs (Kovid-19) salgını ile sınavı: güvenli gelecek inşası çalışmaları ve kamuoyu algısı. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(23), 447-467.
• Karataş, A. & Avcı, S. B. (2018). Türkiye’nin sağlık politikalarının stratejik tasarım okulu perspektifinden değerlendirilmesi. I. Uluslararası Siyaset ve Sosyal Bilimler Sempozyumu, 283-312
• Kayıkcı, S. (2021). Türkiye’de influenza pandemisi politikası analizi: Covid-19 örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (43), 333-345.
• Kutlu, R. (2020). Yeni koronavirüs pandemisi ile ilgili öğrendiklerimiz, tanı ve tedavisindeki güncel yaklaşımlar ve Türkiye’deki durum. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 14(2), 329-344.
• McKibbin, W. & Fernando, R. (2020). The global macroeconomic impacts of covid-19: Seven scenarios. Asian Economic Papers, 1-55. Mutluer Gündüz, F. & Bal, N. (2020). Yeni koronavirüs (Kovid-19) pandemisiyle mücadelede Türkiye devletinin izlediği stratejik iletişim. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 382-421.
• Sığrı, Ü. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Basım.
• Şanlı, O. (2020). Keynesyen model bağlamında Covid-19 pandemisinin küresel ekonomiye muhtemel etkileri: ABD ve Çin ekonomileri üzerine bir araştırma. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(5), 597-634. ISSN: 2148-9963.
• T.C. İçişleri Bakanlığı. (2021). 81 il valiliğine tam kapanma tedbirleri genelgesi gönderildi. https://www.icisleri.gov.tr/81-il-valiligine-tam-kapanma-tedbirleri-genelgesi-gonderildi (Erişim Tarihi: 13.05.2021).
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2020). Covid-19 (Sars-cov-2 enfeksiyonu) genel bilgiler, epidemiyoloji ve tanı. https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/covid-19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.pdf (Erişim Tarihi: 01.05.2021).
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2021). İlk koronavirüs aşısı sağlık bakanı Fahrettin Koca’ya yapıldı. https://www.saglik.gov.tr/TR,78148/ilk-koronavirus-asisi-saglik-bakani-fahrettin- kocaya-yapildi.html (Erişim Tarihi: 13.05.2021).
• Tosunoğlu, Ş. & Kasal, S. (2020). Yeni koronavirüs (Covid-19) salgını ve sağlıklı küresel ekonomi için politika uygulamaları: IMF'nin rolü. Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), 35-49.
• TRT Haber. (2021). Cumhurbaşkanı Erdoğan aşı oldu. https://www.trthaber.com/haber/gundem/cumhurbaskani-erdogan-asi-oldu-547272.html (Erişim Tarihi: 13.05.2021).
• Turan, A. & Hamza Çelikyay, H. (2020). Türkiye’de Kovid-19 ile mücadele: politikalar ve aktörler. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1), 1-25.
• Türk Tabipler Birliği. (2020). Covid-19 pandemisi iki aylık değerlendirme raporu. https://www.ttb.org.tr/userfiles/files/rapor-sunum.pdf (Erişim Tarihi: 13.05.2021)
• Türkiye Bilimler Akademisi. (2020). Covid-19 küresel salgın değerlendirme raporu (5. versiyon). TÜBA Yayınları, Ankara.
• Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı. (2020). Türkiye’nin sağlık altyapısı ve Covid-19 yönetim süreci. https://www.tga.gov.tr/turkiyenin-saglik-altyapisi-ve-covid-19-yonetim- sureci/?gclid=EAIaIQobChMI7ZeLmbzE8AIVkv93Ch2org5_EAAYASAAEgJlivD_ BwE (Erişim Tarihi: 12.05.2021).
• Urhan, G. & Arslankoç, S. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde sosyal politika ve yerel yönetimler: İstanbul ilçe belediyeleri örneği. Çalışma ve Toplum, 69(2).
• Walt, G. & Gilson, L. (1994). Reforming the health sector in developing countries: the central role of policy analysis. Health Policy and Planning, 9(4), 353-370.
• Yener, D. (2020). Türkiye’nin koronavirüsle mücadelesine bilim kurulu yön veriyor. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/turkiyenin-koronavirusle- mucadele-politikasina- bilim-kurulu-yon-veriyor/1777215 (Erişim Tarihi: 03.05.2021).
• Yılmaz, A. (2020). İşte Kovid-19 savaşçısı bilim insanları. https://www.milliyet.com.tr/gundem/iste-kovid-19-savascisi-bilim-insanlari-6154577 (Erişim Tarihi: 13.05.2021).
• Yükseler, Z. (2020). Koronavirüs (Covid-19) salgınının istihdam ve büyümeye etkisi. https://www.researchgate.net/publication/340511319_KORONAVIRUS_COVID- 19_SALGINININ_ISTIHDAM_VE_BUYUMEYE_ETKISI (Erişim Tarihi: 13.05.2021).