Re-evaluating the Law No. 6356 on Trade Unions and Collective Bargaining in its Tenth Year

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 84 - 95, 30.03.2023

Mehtap Demir

Öz

The Trade Unions and Collective Bargaining Law No. 6356, which is intended to be produced with a libertarian approach, has completed its for a decade in force. However, social partners have concerns that the aforementioned law's aspect of moving the Turkish industrial relations system forward and seeking solutions to stereotyped problems remains weak. As a matter of fact, it is possible to see the right attitude in these concerns both in the preparation process and in the articles that were changed afterwards. This study aims to evaluate the Trade Unions and Collective Bargaining Law No. 6356 based on its general rationale. With the general rationale and the expectations in the preparation process of the law, it was discussed whether there was a parallelism with the place the law wanted to reach in its 10th year, and the written press and parliamentary minutes were used while making these discussions. In the study, the changes in the law were also discussed and it was tried to reveal where the law was at the point of reaching its goal.

Anahtar Kelimeler

Law on Trade Unions and Collective Bargaining No. 6356, Union, Collective Bargaining, Legal regulations, Disadvantaged Groups

6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununu Onuncu Yılında Yeniden Değerlendirmek

Öz

Özgürlükçü bir yaklaşımla üretilmesi amaçlanan 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu yürürlükteki 10. yılını doldurmuştur. Ancak anılan kanunun Türk endüstri ilişkileri sistemini ileriye taşıma ve kalıplaşmış sorunlara çözüm arama yönünün cılız kaldığı konusunda sosyal tarafların kaygıları bulunmaktadır. Nitekim gerek hazırlanış sürecinde gerekse sonradan değiştirilen maddelerde bu kaygılardaki haklı tutumu görmek mümkün.
Bu çalışma 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu Iş Sözleşmesi Kanunu’nu genel gerekçesinden yola çıkarak değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Genel gerekçe ve kanunun hazırlanış sürecindeki beklentilerle, kanunun 10. yılında ulaşmak istediği yere paralellik olup olmadığı tartışılmış bu tartışmaları yaparken yazılı basın ve meclis tutanaklarından yararlanılmıştır. Çalışmada kanunda meydana gelen değişiklikler de ayrıca ele alınmış ve kanunun hedefine ulaşma noktasında nerede olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, Sendika, Toplu Pazarlık, Yasal Düzenlemeler, Dezavantajlı Gruplar

Kaynakça

• Akyiğit, E. (2018). İş Hukuku (11 bs.). İstanbul, Seçkin Yayınları.
• Aydın, U. & Keskin, Ö. (2015). 2821 Sayılı Kanundan 6356 Sayılı Kanuna: Türkiye’de Sendikalar Hukukunun Dönüşümü. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1 (2), 1-41
• AYM, Anayasa Mahkemesi E.1970/48, K.1972/3, 09/02/1972 tarihli kararı
• AYM, Anayasa Mahkemesi E.2014/177, K.2015/49, 14/05/2015 tarihli kararı
• AYM, Anayasa Mahkemesi E.2018/90, K.2019/85, 14/11/2019 tarihli kararı
• AYM, Anayasa Mahkemesi E.2020/57, K.2020/83, 30/12/2020 tarihli kararı
• Başbuğ, A. (2016). Alt İşveren İle Toplu İş Sözleşmesi Yapılması ve 6552 Sayılı Kanunla Getirilen Üçlü Toplu İş İlişkisi Sistemi. İş ve Hayat, 2 (3), 119-129
• Canbolat, T. (2014). 6356 Sayılı Kanunda Öngörülen Çerçeve Sözleşmenı̇n Hukukı̇ Nı̇telı̇ğı̇. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Ali Rıza Okur'a Armağan, 523-542
• Çelik, N. (2011). İş Hukuku Dersleri (24 bs.). İstanbul, Beta Basım AŞ.
• Delican, M. (2010). Cumhuriyet Döneminde Türk Endüstri İlişkileri: İşçi Sendikalarının Dünü, Bugünü . Journal of Social Policy Conferences , 0 (51) , 12-33
• Demir, M. (2018). Çok Düzeyli Toplu Pazarlık ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi.
• DİSK (2012), 15 Ekim 2012 Tarihli ve 159 No.lu Basın Açıklaması
• DİSK (2012), 16 Ekim 2012 Tarihli ve 160 No.lu Basın Açıklaması
• DİSK (2012), 18 Ekim 2012 Tarihli ve 162 No.lu Basın Açıklaması
• DİSK (2012), 18 Ekim 2012 Tarihli ve 162 No.lu Basın Açıklaması
• DİSK (2012), 3 Ekim 2012 Tarihli ve 147 No.lu Basın Açıklaması
• DİSK (2012), 5 Ekim 2012 Tarihli ve 150 No.lu Basın Açıklaması
• https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_g_sd.birlesim_baslangic?PAGE1=1&PAGE2=1&p4=21231&p5=B
• Petrol-İş, (2012). https://petrol-is.org.tr/haber/disk-toplu-iliskileri-yasa-tasarisi-geri-cekilsin-5516
• R.G. (2020), 7226 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.
• RG (2017), 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu
• RG, (2012) 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu
• RG. (2013), 6385 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. RG. (2013),6552 Sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun.
• Şahin, A., & Söylemez, A. (2017). Sendikalara Yönelik Politikaların Belirlenmesinde Sendikaların Rolü ve 6356 Sayılı Sendikalar Kanunu. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17, 135-144.
• TBMM (1962), MM 126 ek 01 No'lu Komisyon Raporu, https://www5.tbmm.gov.tr/ tutanaklar/TUTANAK/MM__/d01/c016/mm__010 16074ss0132.pdf
• TBMM (1962), MM 132 No.lu Komisyon Raporu, https://www5.tbmm.gov.tr/ tutanaklar/TUTANAK/MM_/d01/c016/mm__010 16074ss0132.pdf
• TBMM (1970), https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MM__/d03/c006/mm__ 03006101ss0133.pdf
• TBMM (1981), 573 No.lu. Komisyon Raporu, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/ TUTANAK/MGK_/d01/c009/mgk_01009144ss0573.pdf
• TBMM (1981), 574 No.lu Komisyon Raporu, https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/ TUTANAK/MGK_/d01/c009/mgk_01009145ss0574.pdf
• TBMM (2012), Genel Kurul Tutanağı 24. Dönem 3. Yasama Yılı,
• Tiyek, R. (2018). Türkiye’de Endüstri İlişkileri, R. Tiyek (Ed.), Karşılaştırmalı Endüstri İlişkileri içinde (ss. 35-56). Bursa:Dora Yayınları
• TÜRK-İŞ (2012). https://www.turkis.org.tr/storage/2021/10/2822eepfc74r-pdf.pdf
• TÜRK-İŞ (2012). https://www.turkis.org.tr/storage/2021/10/9o0lg0z2hx56-pdf.pdf
• Yargıtay, 22. Hukuk Dairesi 2017/16620 Esas ve 2017/4576 Karar Yazısı