RADYOAKTİF ELEMENTLERİN TAYİNİNDE KULLANILABİLECEK TÜRKİYE DENİZLERİNDEKİ BİYOİNDİKATÖR ORGANİZMALAR

Yıl 2008, Cilt: 9 Sayı: 2, - , 05.08.2016

Fatma Koçbaş Hüseyin Güner

Öz

Radyoaktivite konsantrasyonlarının belirlenmesi ve izlenmesinde canlı ve cansız çevre örnekleri önemli yer tutmaktadır. Bu nedenle, doğal ve yapay radyonüklüidler sedimentte yoğun olarak çalışılmaktadır. Denizel ekosistemde yaşayan biyoindikatör canlılar; çevre kirliliği, doğal ve yapay radyoaktif elementlerin tayini gibi araştırmalarda değerlendirilmektedir. Türkiye denizleri tür çeşitliliği açısından zengindir. Radyoaktivite konsantrasyonlarının belirlenmesi ve izlenmesinde bazı türlerin yoğun olarak kullanıldığı dikkati çekmekte, buna karşın çoğu türün ise henüz çalışılmadığı görülmektedir. Bu çalışmada, denizlerde yaşayan ve besin zincirinde önemli rol oynayan biyoindikatör organizmalar hakkında bilgi vermek ve bu tip çalışmalarda kullanılan organizmaların sayısının arttırılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

biyoindikatör organizmalar, radyoaktivite, radyoaktif element, Türkiye

BIOINDICATOR ORGANISMS AVAILABLE TO USE FOR DETERMINATION OF RADIOACTIVE ELEMENTS IN TURKEY’S SEAS

Öz

In determination of radioactive concentration and monitoring alive and lifeless environmental samples possess a significant place. Thus, intense study is carried out related to natural and artificial radionuclider sediment. Bioindicator living organisms inhabiting in sea ecosystems; are being evaluated in researches such as determinations of environmental pollution, natural and artificial radioactive elements. Turkey’s seas are rich related to diversification of various types. In determining and monitoring radioactivity concentration widespread implementation of some sorts appeal attention and on the other hand inadequate usage of many types is observed. In the present study, providing information about the bioindicator organisms keep living in seas and plays important role in food supply chain and increasing the numbers of the types of organisms used are aimed.

Anahtar Kelimeler

bioindicator organisms, radioactivity, radioactive element, Turkey

Kaynakça

• COGNETTI G. Marine radioactivity. Marine Pollution Bulletin. Volume 18: 94-95, 1987.
• FUKAI R, BROQUET D. Distribution of chromium in marine organisms. Bull. Inst. Océanogr. IAEA Radioactivity In The Sea. Publication No: 16. Vol.65: 19, 1965.
• JENKINS SH. Water Quality. 367-368, 1979. ( Editörler: A. JAMES, L. EDISON, Viley Biological indicators of water quality.420 S. Wiley, Chichester, England).
• KENCE A, DÜZGÜNEŞ O, EKİM T, DEMİRSOY A, KURU M, KOCATAŞ A, ERGEN Z, MATER S, ÖZEL İ,
• KATAĞAN T, KORAY T, ÖNEN M, KAYA M, BARAN İ, AKÇAKAYA HR. Türkiye’ nin biyolojik zenginlikleri. Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını. 165-167. 1990.
• LABONNE M, OTHMAN DB. LUCK JM. Use of non-radioactive, mono-isotopic metal tracer for studying metal (Zn, Cd, Pb) accumulation in the mussel Mytilus galloprovincialis. Applied Geochemistry. 17: 1351-1360, 2002.
• LYNGBY JE, BRIX H. Monitoring of heavy metal contamination in The Limfjord, Denmark, using biological indicators and sediment. The Science Of The Total Environment. 64: 239 – 252, 1987.
• SAMSUNLU A, AKÇA L. Costal pollution and mitigation measures in Turkey. Wat. Sci. Tech.. Vol. 39: 13-20, 1999.
• TOPÇUOĞLU S, ÖZYURT M. The use of microbial proteins for the cultivation of phytoplankton culture. Çekmece Nuclear Research and Training Center (ÇNAEM), Rep. Seri-212: 1-5, 1982.
• UYSAL H. Çamaltı Tuzlası ve civarında bulunan Artemia salina (L.) da tabii gross beta aktivitesinin tesbiti ve ortamın ekolojik şartları mevsimlik varyasyonları hakkında araştırmalar. IV. Bilim Kongresi, 1973, Ankara.
• UYSAL H. The effects of some pollutants on Mytilus galloprovincialis Lam. and Paracentrotus lividus Lam. in the Bays of Izmir and Aliağa Ives Journes Etud Pollutions, C.I.E.S.M. 313 – 317, 1978, Antalya
• ÜNLÜ YM. Bir deniz organizmasında (Hermione hystrix) çinko-65 biyokinetiği ile indikatör özelliğinin araştırılması. Çekmece Nuclear Research and Training Center (ÇNAEM) Rep. Seri-219: 1-87, 1982.
• ÜNSAL M. A preliminary study on the metal content of mussels, Mytilus galloprovincialis (Lamarck) in The Eastern Black Sea. Turkish Journal Of Zoology. 18 (4 ): 265-271, 1994.
• VANDERMEULEN H. The development of marine indicators for coastal zone management. Ocean and Coastal Management. 39: 63-71, 1998.