SINIF VE TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ DRAMA YÖNTEMİNİ KULLANMAYA YÖNELİK ALGILARININ VE ÖZ YETERLİK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 1 - 13, 28.06.2018

Ayfer Şahin

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.437577

Cited By: 3

Öz

Öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor
becerilerini en üst seviyeye çıkarmak, onları hayata her yönüyle hazırlamak
günümüz eğitim programlarında sürekli vurgulanmaktadır.  Bu yönüyle sınıf içerisinde öğrencilerin
öğrenmenin merkezinde olmaları ve süreçte aktif olarak yer almaları önemli
görülmektedir.  Öğrencilerin derslerde
aktif olmalarını sağlayacak en önemli yöntemlerden birisi de dramadır. Drama;
“doğaçlama, rol oynama vb. tiyatro ya da drama tekniklerinden yararlanılarak,
bir grup çalışması içinde, bireylerin bir yaşantıyı, bir olayı, bir fikri, kimi
zaman da soyut bir kavramı ya da davranışı, eski bilişsel örüntülerin yeniden
düzenlenmesi yoluyla ve gözlem, deneyim, yaşantıların gözden geçirildiği  ‘oyunsu’ süreçlerde anlamlandırılması,
canlandırılması”dır. Bu araştırmada Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin
Sınıf Eğitimi ve Türkçe Eğitimi 4. sınıflarında okuyan ve drama içerikli dersi
almış öğretmen adaylarının drama yöntemine ilişkin öz yeterlik düzeylerinin,
yöntemle ilgili algılarının ve almış oldukları drama eğitimi ile ilgili
düşüncelerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. 
Ayrıca cinsiyet ve öğrenim gördükleri bölümlere göre yeterlilik
düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır.
Araştırma tarama modelinde gerçekleştirilmiş, var olan durumun olduğu gibi
ortaya konulmasının amaçlandığı betimsel bir çalışma olup;  veriler, 46 soruluk beşli likert tipindeki
bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde,
aritmetik ortalama, standart sapma ve t-testi kullanılmıştır.
Karşılaştırmalarda anlamlılık düzeyi .05 düzeyinde test edilmiştir.  Araştırmanın sonucunda; öğretmen adaylarının
drama yöntemini kullanabilme yeterliliklerinin ve yönteme karşı algılarının
orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Ayrıca çalışma grubundaki öğretmen adaylarının
cinsiyet ve öğrenim gördükleri bölümlere göre; 
algı, öz yeterlilik ve üniversitede almış oldukları eğitimle ilgili
puanlarının anlamlı düzeyde farlılaşmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Drama yöntemi, sınıf öğretmeni adayı, Türkçe öğretmeni adayı, algı, öz yeterlik

THE PERCEPTIONS AND SELF-EFFICACY LEVELS OF PROSPECTIVE PRIMARY SCHOOL AND TURKISH LANGUAGE TEACHERS IN TERMS OF USING DRAMA AS A TEACHING METHOD

Öz

Today’s education programs constantly emphasize goals
such as optimizing students’ cognitive, affective and psychomotor skills, and
aim to prepare them for life. In this sense, student-centered activities and
active participation are of great importance. Drama is one of the most
effective ways to encourage students’ active participation. “Drama is the art
of portraying and making sense of an experience, event, idea or even sometimes
an abstract notion or behavior by making use of drama techniques like
improvisation, acting etc. This process also occurs through reorganizing
cognitive patterns in the past, and through “play-like” processes in which
previous experiences and life events are revised”. The current study aims to
reveal the self-efficacy levels and perceptions of prospective fourth grade
Turkish language and classroom teachers having taken drama courses and studied
at the Primary School and Turkish Teaching Departments of Ahi Evran University.
The study also examined whether the self-efficacy levels of students from these
departments differentiate in terms of departmental focus and gender. The study
is  descriptive, meaning that it aims to
reveal the current situation in total and makes use of a screening model. The
data of the study was gathered using a five-point Likert scale including 46
questions. During the data analysis processes, the researcher made use of
frequency, percent, arithmetic average, standard deviation and t-tests. The
level of significance of the comparisons was .05. The study findings suggest
that the drama related perceptions and self efficacy skills of prospective
teachers were moderate. Additionally, among the participant teachers there was
found to be no significant correlation between teachers' scores and their
gender, departments, perceptions, self-efficacy levels and drama courses they
currently take.

Anahtar Kelimeler

Drama method, prospective classroom teacher, prospective Turkish teacher, perception, self efficacy

Kaynakça

• Adıgüzel, H. Ö. (1993). Oyun ve yaratıcı drama ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akbaş, A. ve Çelikkaleli, Ö. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz- yeterlik inançlarının cinsiyet, öğrenim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 98-110.
• Altıntaş E. ve Kaya, H. (2012). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının drama yöntemiyle fen ve teknoloji dersinin işlenmesine yönelik öz-yeterlik ve tutumları. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(4), 287-295.
• Ataman, M. (2009). Türkçe dersinde kullanılabilecek yaratıcı etkinlikler ve yaratıcı yazma örnekleri. Ankara: Kök Yayıncılık. Baldwin, P., ve Hendy, L. (1996), The Drama Book, London, Collins Educational.
• Başçı, Z. ve Gündoğdu, K. (2011). Öğretmen adaylarının drama dersine ilişkin tutumları ve görüşleri: Atatürk Üniversitesi örneği. İlköğretim Online, 10(2), 454-467. http://ilkogretim-online.org.tr Erişim Tarihi: 17 Nisan 2016.
• Bertiz, H. (2005). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının yaratıcı dramaya yönelik tutumları ve öyküleme çalışmalarına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. Büyüköztürk, Ş.; Kılıç Çakmak, E.; Akgün, Ö.E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Ceylan, Ş. ve Ömeroğlu, E. (2011). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının drama eğitimi hakkındaki tutumlarını değerlendirmeye yönelik ölçek geliştirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 15-26.
• Coşkun, İ. (2013). Türkiye Ve Bulgaristan’da ilkokuma yazma sürecinde öğrencilerin ürettikleri yazıların okunaklılık bakımından incelenmesi. Turkish Studies – (International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic), 8(8):357-378.
• Çetingöz, D. (2012). Okul Öncesi Eğitimi Öğretmen Adaylarının Yaratıcı Drama Yöntemini Kullanmaya Yönelik Öz Yeterlikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 131-142.
• Çetingöz D. ve Cantürk Günhan, B. (2011). Drama uygulamalarının okul öncesi eğitimi öğretmen drama etkinlikleri planlama becerilerine yönelik görüşleri üzerindeki etkileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, Haziran 2011, ss.89-99.
• Çoban, E. Ç. (2007). Sosyal beceri sorunu olan öğrenciler ve annelerine uygulanan yaratıcı drama etkinlikleri programının öğrencilerin sosyal beceri düzeylerinin gelişimi üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Doğan, S. (2013). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algısı ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi (Ağrı ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi, Erzincan.
• Doğan, B. ve Özberk, E.,H. (2013).Türkçe öğretmeni adaylarının tiyatro ve drama uygulamaları dersine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Eğitim Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2 (1); 253-264. Fenli, A. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı drama dersine yönelik tutumları (MAKÜ örneği). Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi. Mehmet Akif ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Fulford, J., Hutchings, M., Ross, A. ve Schmitz, H. (2001). İlköğretimde drama, (Çev. Leyla Küçükahmet, Hande Borçbakan, S. Sadi Karamaoğlu). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Güler, M. (2015). Sınıf ve branş öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik öz yeterlik algı düzeyleri ve görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Amasya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya.
• Güney, S. (2009). Drama tekniklerinin ilköğretim 4 ve 5. sınıflarda kullanımı (Dede Korkut Hikâyeleri örneği) (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kadim, M. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin oyun öğretimine ilişkin öz yeterliklerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Kahyaoğlu, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim öğretmen adaylarının mesleki öz yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 73-84.
• Karakaya, N. (2007). İlköğretimde drama ve örnek bir uygulama. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Ankara, Cilt 27, Sayı 1,s:103-139 Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kılıçaslan, M. ve Gün, F. (2011). Okulöncesi öğretmenlerinin yükseköğretimde verilen drama dersinin yeterliliğine ilişkin düşüncelerinin incelenmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya. www.iconte.org adresinden Erişim Tarihi: 14 Mart 2016.
• Koç, İ. (2013). Öğretmenlerin sosyal bilgiler dersinde dramayöntemini uygulama ve drama tekniklerine ilişkin yeterliliklerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi, sosyal bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• Maden, S. (2010).Türkçe öğretmenlerinin drama yöntemini kullanmaya yönelik öz yeterlilikleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt:7,Sayı: 14, ss:259–274.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2012). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu drama dersi (5. ve 6. sınıflar öğretim programı). Ankara: MEB http://ttkb.meb.gov.tr/program2. Erişim Tarihi, 03.02.2016.
• O’Neill, C. ve Lambert, A. (1991). Drama structures a pratical handbook for teachers. Chelpenman, England: Heinemann Educational Books, Inc.
• Ömeroğlu, E. (1990). Anaokuluna giden 5-6 yaşındaki çocuklara sözel yaratıcılıklarını gelişimine yaratıcı drama eğitiminin etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Önder, A. (2006). İlköğretimde Eğitici Drama, Temel İlkeler, Uygulama Modelleri ve Örnekleri. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Pinciotti, P. (1993). Creative drama and young children: the dramatic learning connection. Arts Education Policy Review, vol. 94, ıssue: 6, p24, 5p.
• San, İ. (2002). Eğitimde yaratıcı drama, yaratıcı drama, 1985–1995, Yazılar, (1. cilt). Ankara: Naturel Yayıncılık.
• Toye, N. ve Prendiville F. (2003), Drama and traditional story for the early years. London And New York, Routledge Falmer Taylor & Francis Group.
• Tutuman, O. Y. (2011). Türkçe öğretmenlerinin yaratıcı drama uygulama yeterlilikleri. https://dspace.deu.edu.tr/xmlui/handle/12345/7168. Erişim Tarihi: 18 Nisan 2016.
• Uzuner Yurt, S. ve Eyüp, B. (2012). Sınıf öğretmenlerinin öğrenme öğretme sürecinde drama etkinliklerine yer verme durumlarının incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34.
• Ünal, E. (2004). Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören son sınıf öğrencilerinin ilköğretimde drama dersine ilişkin tutumları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:5 Sayı:2