OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN EĞİTİMİNDE AİLE KOÇLUĞU

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 599 - 624, 29.12.2023

Aynur Gıcı Vatansever , Emine Ahmetoğlu

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1214061

Öz

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) zihinsel yetersizlikten sonra en yaygın yetersizlik türü olarak açıklanmaktadır. Bu durum, otizmin nedenlerinin ortaya konulmasının, olası önleme yollarının belirlenmesinin ve daha da önemlisi çocuk-aile eğitiminin önemini ve ihtiyacını açıkça ortaya koymaktadır. OSB tanısı olan çocuklarda erken ve yoğun davranışsal müdahale en etkili müdahale biçimidir. Bu kapsamda nitelikli ve işlevsel erken ve yoğun özel eğitim verebilmek ancak aile işbirliği ile mümkün olmaktadır. Alanyazında erken müdahalenin özel eğitimciler ve aile üyeleri tarafından sunulması erken müdahale programlarını çeşitlendirip zenginleştirdiği gibi öğrenilen becerilerin genellenme olasılığını da arttırmaktadır. OSB tanılı çocuklarının eğitimine katılımlarını sağlayabilmek için ailelere sunulan yetişkin öğrenme yollarından biri koçluk uygulamalarıdır. Koçluk uygulamaları, ailelere sunulduğunda aile koçluğu adını almaktadır. Aile Koçluğu modelinde aile ve uzman arasında tecrübe ve bilgi alışverişi yapılmaktadır. Bu modelde süreç, danışmanlık alan ve koçluk yapan uzmanın ortak planlama yapması, ortak hedef belirlemesi, koçun bilgi sunması, danışanın uygulama pratiği ve koçun uygulama pratiklerine geri bildirim vermesi şeklinde ilerler. Ek olarak, çalışmada aile koçluğunun uygulandığı araştırmaların bulguları ışığında uygulama ve araştırma öneriler de sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Aile Koçluğu, Koçluk Uygulamaları, Otizm Spektrum Bozukluğu

Teşekkür

Yazarlar Prof. Dr. Elif TEKİN İFTAR'a çalışmaya katkılarından dolayı teşekkürlerini iletirler.

Kaynakça

• Acarlar, F. (2001). Sembolik oyunun dil gelişimi ve dil bozukluklarıyla ilişkisi. Özel Eğitim Dergisi, 3, 25-33. doi: 10.1501/Ozlegt_0000000059
• Anstine-Templeton, R., & Johnston, M.A. (2004). Helping children with learning disabilities succeed: The family-school connection. In D. B. Hiatt-Michael (Ed.). Promising practices connecting schools to families of children with special needs (pp. 57-78). USA: Information Age Publishing Inc.
• APA-American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Association.