FARKLI TEST KURAMLARINDAN HESAPLANAN MADDE AYIRT EDİCİLİK PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 732 - 744, 11.05.2021

Ezgi Mor Dirlik

https://doi.org/10.24315/tred.700445

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın temel amacı Klasik Test Kuramı(KTK) ve Parametrik Olmayan Madde Tepki Kuramına(POMTK) dayalı olarak kestirilen madde ayırt edicilik parametrelerinin karşılaştırılması ve benzerliklerinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda nicel araştırma yaklaşımı içinde yer alan korelasyonel türde bir araştırma yöntemi tercih edilmiştir. İlkokul ve ortaokullarda görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerinden oluşan 226 kişi araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırma kapsamında geçerlik ve güvenirlik çalışmaları ile psikometrik nitelikleri sorgulanmış olan 38 maddeden oluşan öğretmenlerin tek tip öğrenci kıyafetine ilişkin tutumunu belirlemeyi amaçlayan Tek Tip Öğrenci Kıyafetine İlişkin Öğretmen Tutum Ölçeği kullanılarak veri toplanmıştır. Toplanan veriler üzerinden iki yaklaşım gözetilerek madde ayırt edicilik parametreleri kestirilmiştir. KTK için madde ayırt edicilik parametreleri nokta çift serili korelasyon katsayıları ile POMTK için ise ölçeklenebilirlik katsayıları ile hesaplanmıştır. Veri analizleri R programında yer alan “ctt”, “mokken” paketleri ve SPSS 22.0 kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Hesaplanan parametreler arasındaki ilişkiler oldukça yüksek ve manidar bulunmuştur. Bulgulara göre madde ayırt edicilik parametresi kestirimlerinde KTK ve POMTK yaklaşımların birbirinin yerine kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

madde ayırt ediciliği, klasik test kuramı

Kaynakça

• Baykul, Y. (2010). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Berberoğlu, G. (1989). Erişi testlerine madde seçiminde klasik test kuramı ve rasch modelinin karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, Cilt:13 S:74, 61-67.
• Can, S. (2003). Ortaöğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı sözel bölümünün madde tepki kuramı modellerine göre analizi. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara).
• Crocker, L. M., & Algina, J. (2006). Introduction to classical and modern test theory 2nd edth ed. Victoria: Thomson Wadsworth.
• Çelen, Ü. (2008). Klasik test kuramı ve madde tepki kuramı yöntemleriyle geliştirilen iki testin geçerlilik ve güvenilirliğinin karşılaştırılması, İlköğretim Online, 7(3), 758-768.
• Çelen Ü., ve Aybek, E. C. (2013). Öğrenci başarısının öğretmen yapımı bir testle klasik test kuramı ve madde tepki kuramı yöntemleriyle elde edilen puanlara göre karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 4(2), 64-75.
• Çelik, D. (2001). Madde tepki kuramının (mtk) bir-, iki-, ve üç parametreli modellerinin milli eğitim bakanlığı ortaöğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı testi verilerine uygunluğu. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara).
• Christensen, K. B., & Kreiner, S. (2010). Monte Carlo tests of the Rasch model based on scalability coefficients. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 63(1), 101-111.
• Courville, T. G. (2005). An empirical comparison of item response theory and classical test theory item /person statistics. (Doctoral dissertation, A&M University, Texas.)
• DeMars, C. (2010). Item response theory. Oxford University Press.
• Egberink, I. J. A. L. (2010). Applications of item response theory to non-cognitive data. (Doctoral dissertation University of Groningen).
• Egberink, I. J., & Meijer, R. R. (2011). An item response theory analysis of Harter’s Self-Perception Profile for Children or why strong clinical scales should be distrusted. Assessment, 18(2), 201-212.
• Embretson, S. E., & Reise, S. P. (2000). Item response theory for psychologists. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara :Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Fan, X. (1998). Item response theory and classical theory: an empirical comparison of their item-person statistic. Educational and Psychological Measurement, 58(3), 357-381.
• Hambleton, R.K. (1990). Item response theory: introduction and bibliography. Psicothema, 2(1), 97-107.
• Hambleton, R.K. (1994). Item Response theory: a broad psychometric framework for measurement advances. Psicothema, 6(3), 535-556.
• Hambleton, R.K., Swaminathan H., and Rogers, H.J. (1991). Fundamentals of item response theory. California: Sage Publications Inc.
• Hambleton, R. K., & Jones, R. W. (1993). Comparison of classical test theory and item response theory and their applications to test development. Education Measurement: Issues and Practice, 12(3) , 38-47.
• Junker, B. W., & Sijtsma, K. (2001). Nonparametric item response theory in action: An overview of the special issue. Applied Psychological Measurement, 25(3), 211-220.
• Junker, B. W., & Sijtsma, K. (2001). Cognitive assessment models with few assumptions, and connections with nonparametric item response theory. Applied Psychological Measurement, 25(3), 258-272
• Kılıç, İ. (1999). Madde tepki kuramının (MTK) bir, iki ve üç parametreli modellerinin Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi'nin (ÖSYM) Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) uygunluğu. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara).
• Kuijpers R. E., van der Ark L.A., Croon, M.A.(2013). Standard errors and confidence intervals for scalability coefficients in Mokken scale analysis using marginal models. Social Methodology, 43:42–69.
• Ligtvoet R, van der Ark LA, Marvelde JM, Sijtsma, K. (2010). Investigating an Invariant Item Ordering for Polytomously Scored Items. Educational Psychological Measurement, 70:578–595.
• Linn, R.L. (1998). Educational measurement. New York: Macmillan Publishers.
• McDonald, R.P. & Paunonen, S. (2002). A Monte Carlo Comparison of Item and Person Statistics based on Item Response Theory versus Classical Test Theory. Journal of Educational and Psychological Measurement,62, 921-943.
• Meijer, R. R. (2010). A comment on Watson, Deary, and Austin (2007) and Watson, Roberts, Gow, and Deary (2008): How to investigate whether personality items form a hierarchical scale?. Personality and Individual Differences, 48(4), 502-503.
• Meijer, R. R., Egberink, I. J., Emons, W. H., & Sijtsma, K. (2008). Detection and validation of unscalable item score patterns using item response theory: an illustration with Harter's Self-Perception Profile for Children. Journal of Personality Assessment, 90(3), 227-238.
• Molenaar, I. W. (2001). Thirty years of nonparametric item response theory. Applied Psychological Measurement, 25(3), 295-299.
• Özkurt, S. (2002). Madde Tepki Kuramı`nın (MTK) bir-, iki-, ve üç- parametreli modellerinin bir İngilizce yeterlik başarı testi verilerine uygunluğu. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara).
• Progar, Š., Sočan, G., & Peč, M. (2008). An empirical comparison of item response theory and classical test theory. Horizons of Psychology, 17(3), 5-24.
• Reise, S.P., Ainsworth, A.T., and Haviland, M.G. (2005). Item Response theory. Fundamentals, applications, and promise in psychological research. Current Directions in Psychological Science, 14(2), 95-101.
• Sijtsma, K., & Molenaar, I. W. (2002). Introduction to nonparametric item response theory (Vol. 5). Sage.
• Sijtsma, K., Meijer, R. R., & van der Ark, L. A. (2011). Mokken scale analysis as time goes by: An update for scaling practitioners. Personality and Individual Differences, 50(1), 31-37.
• Stage, C. (1998). A comparison between item analysis based on Item Response Theory and Classical Test theory. A study of the SweSAT Subtest WORD. Educational Measurement, 29.
• Van Schuur, W. H. (2011). Ordinal item response theory: Mokken scale analysis (Vol. 169). Sage.
• Yapar, T. (2003). İki parametreli tepki kuramı (MTK) modelinin yetenek kestirimleriyle Başkent Üniversitesi İngilizce yeterlik sınavının yordama geçerliğini inceleme çalışması. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.)
• Yalçın, M. (1999). Eğitimi araştırma ve geliştirme dairesi başarı testlerinin madde-tepki kuramının bir, iki, üç parametreye uygunluğu. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara).
• Yeğin, O. P. (2003). Başkent Üniversitesi İngilizce yeterklik sınavının (Büiys) madde Madde Tepki Kuramı`nın (MTK) üç parametreli modelinin kullanımıyla elde edilen yetenek kestirimlerinin yordama geçerliği. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara).