OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN PEDAGOJİK İNANÇLARININ ÖZ-YETERLİK VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 838 - 852, 11.05.2021

Aykut Arslan , Ali Yiğit Kutluca

https://doi.org/10.24315/tred.742927

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın temel amacı; okul öncesi öğretmenlerinin öğretme-öğrenmeye yönelik pedagojik inançların öz-yeterlik ve eleştirel düşünme becerileri açısından incelenmektir. Bununla birlikte okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerileri, pedagojik ve öz-yeterlik inançlarının kıdem, yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Sakarya ili Adapazarı, Arifiye, Erenler ve Serdivan ilçelerinde MEB’e bağlı okullarda görev 272 okul öncesi öğretmenin katıldığı ve ilişkisel tarama modelin de gerçekleştirilmiştir. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin bilgilerini toplamak için “Pedagojik İnanç Sistemleri Ölçeği, Eleştirel Düşünme Tutum Ölçeği ve Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçekler yardımıyla toplanan verilerin analizi SPSS 22 yardımıyla çözümlenmiştir. Bu araştırmadaki problem sorularını yanıtlamak için, betimsel istatistikler yapılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre okul öncesi öğretmenlerinin pedagojik ve öz-yeterlik inançlarının yüksek olduğu, eleştirel düşünme tutumlarının ortalamanın üzerinde olduğu sonucuna ulaşılmış, okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme tutumları ve öz-yeterlik inançlarının, pedagojik inanç ile orta düzeyde ve anlamlı bir ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Buna ek olarak ilgili bağımsız değişkenlerin birlikte, okul öncesi öğretmenlerinin pedagojik inanç düzeyi üzerindeki toplam varyansın yaklaşık %35’ini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

okul öncesi eğitim, okul öncesi öğretmenleri, pedagojik inanç, eleştirel düşünme, öz-yeterlik

Kaynakça

• Akbaba, a. ve Birsen, k. (2015). Okul Öncesi Öğrencilerinin Düşünme Becerilerinin Gelişmesine Yönelik Öğretmen Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 148-160.
• Bal, M. (2011). “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerileri ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi” (Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward A Unifying Theory Of Behavioral Change. Psychological Review, 84(2), 191.
• Bandura, A. (2010). Self‐Efficacy.The Corsini Encyclopedia Of Psychology,1.3
• Bauer, S. (2008). What Qualities Should Preschool Teachers Have.
• Beijaard, D. Meijer, P. C. ve Verloop, N. (2004). Reconsidering Research On Teachers’ Professional İdentity. Teaching And Teacher Education, 20(2), 107-128.
• Burger, K. (2010). How Does Early Childhood Care And Education Affect Cognitive Development? An İnternational Review Of The Effects Of Early İnterventions For Children From Different Social Backgrounds. Early Childhood Research Quarterly, 25(2), 140–165. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2009.11.001
• Burke, L. A., ve Williams, J. M. (2008). Developing Young Thinkers: An İntervention Aimed To Enhance Children's Thinking Skills. Thinking Skills And Creativity, 3(2), 104-124.
• Can, Ş. ve Kaymakçı, G. (2015). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri. Education Sciences, 10(2), 66-83.
• Chant, R. H., Heafner, T. L. ve Bennett, K. R. (2004). Connecting Personal Theorizing And Action Research İn Preservice Teacher Development. Teacher Education Quarterly, 31(3), 25-42.
• Çolak, İ. Yorulmaz, Y. İ. ve Altınkurt, Y. (2017). Öğretmen Öz-yeterlik İnancı Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 20-32.
• Ciani, K. D. Summers, J. J. ve Easter, M. A. (2008). Gender Differences İn Academic Entitlement Among College Students. The Journal of Genetic Psychology, 169(4), 332-344.
• Dalioğlu, S. ve Adıgüzel, O. C. (2017). Öğretmen Adaylarının Olası Benlikleri, Öz-Yeterlik İnançları ve Öğretmenliğe İlişkin Tutumları Arasındaki İlişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 487-496.
• Dilek, H. (2018) Türkiye’deki Okul Öncesi Eğitim Programı Güncellemesi: Öğretmenlerin Güncelleme Hakkındaki İlk Görüşleri Nelerdir?.
• Ennis, R. H. (1985). A Logical Basis For Measuring Critical Thinking Skills. Educational Leadership, 43(2), 44-48
• Erdoğan, Ç. ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin Eğitim Sürecine Katılımına İlişkin Öğretmen ve Yönetici Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 399-431.
• Eren, H. (2019) “Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Pedagojik İnançlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma”, (Yüksek Lisans Tezi), Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Hacettepe Üniversitesi.
• Fives, H. ve Buehl, M. M. (2012). Spring cleaning for the “messy” construct of teachers beliefs: What are they? Which have been examined? What can they tell us?. DOI: 10.1037/13274-019
• Fung, D. ve Howe, C. (2012). Liberal Studies in Hong Kong: A New Perspective On Critical Thinking Through Group Work. Thinking Skills and Creativity, 7(2), 101-111.
• Gazioğlu. Ö. (2018). “Öğretmenlerin Öğrenen Merkezli Yaklaşımda Karşılaştığı Sorunlara Yönelik Atıfsal Akıl Yürütmeleri ve Pedagojik İnançları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, (Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Işik, A., Çıltaş, A., ve Baş, F. (2010). Öğretmen Yetiştirme ve Öğretmenlik Mesleği. Journal of Graduate School of Social Sciences, 14(1).
• Kaçar, T. ve Beycioğlu, K. (2017). İlköğretim Öğretmenlerinin Öz-Yeterlik İnançları. Elementary Education Online, 16(4).
• Karademir, Ç. A. (2013). “Öğretmen Adaylarının Sorgulama Ve Eleştirel Düşünme Becerilerinin Öğretmen Öz Yeterlik Düzeyine Etkisi”.( Yüksek Lisans Tezi), Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Adnan Menderes Üniversitesi.
• Karaşar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.(15. Baskı).
• Karataş, K. ve Başbay, M. (2014). Öz Yönetimli Öğrenmeye Hazırbulunuşluk Düzeyinin Eleştirel Düşünme Eğilimi, Genel Öz Yeterlik ve Akademik Başarı Açısından Yordanması. Elementary Education Online, 13(3).
• Kartal, T. (2012). İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2).
• Kıvrak, E. ve Dönmez, S. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji Dersi Öz-Yeterlik İnançlarının Denetim Odağına Göre Farklılığının İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 13-38.
• Kutluca, A. Y. (2018). Öğretmen Öz-Yeterliğinin Motivasyon ve Epistemolojik ve Pedagojik İnanç Sistemleri Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 7(2), 175-192.
• Korkmaz, Ö. (2009). Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Eğilim ve Düzeyleri. Journal of Kirsehir Education Faculty, 10(1).
• Levin, B. ve He, Y. (2008). Investigating The Content And Sources Of Teacher Candidates' Personal Practical Theories (PPTs). Journal Of Teacher Education, 59(1), 55-68.
• Levin, B. B. He, Y. ve Allen, M. H. (2013). Teacher Beliefs İn Action: A Cross-Sectional, Longitudinal Follow-Up Study Of Teachers' Personal Practical Theories. The Teacher Educator, 48(3), 201-217.
• Massa, S. (2014). The Development Of Critical Thinking İn Primary School: The Role Of Teachers’ Beliefs. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 141, 387-392. Mcmahon, G. (2009). Critical Thinking And ICT İntegration İn A Western Australian Secondary School. Journal of Educational Technology ve Society, 12(4), 269.
• Mutlu, E. ve Aktan, E. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Düşünme Eğitimi ile İlgili Tutumlarının İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(4), 799-828.
• Morris, I. (2010). Why the west rules-for now: The patterns of history and what they reveal about the future. Profile books.
• Narin, N. ve Aybek, B. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 336-350.
• Özelçi. S. Y. ve Saracaloğlu, A. S. ve. (2011). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Tutumları ile Denetim Odaklarının İncelenmesi. İlköğretim Online, 10 (2), 468-478.
• Özelçi, Y. S. (2012). “Eleştirel Düşünme Tutumuna Etki Eden Faktörler: Sınıf Öğretmeni Adayları Üzerine Bir Çalışma” (Doktora Tezi), Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
• Özsırkıntı, D., Akay, C., ve Bolat-Y, E. (2012). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okul Öncesi Eğitim Programı Hakkındaki Görüşleri (Adana ili örneği). Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 313–331.
• Pajares, M. F. (1992). Teachers’ Beliefs And Educational Research: Cleaning Up A Messy Construct Review Of Educational Research, 62(3), 307-332.
• Pekdoğan, S., VE KANAK, M. (2019) Okul Öncesi Eğitimin İlkokul Sürecindeki Sosyal Davranışlara Yansıması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(3), 906-917.
• Pıerro, R. C. (2015). Teachers’Knowledge Implementation of Early Childhood Learning Standards in Science and Math in Prekindergarten and Kindergarten. Directed by Dr. Linda L. Hestenes. 104 pp.
• Phan, H. P. (2010). Critical Thinking As A Self-Regulatory Process Component İn Teaching And Learning. Psicothema, 22(2), 284-292.
• Polat, S. (2014). “Eleştirel Düşünme Becerisi Öğretiminin Çok Yönlü İncelenmesi”, “Doktora Tezi), Eğitim Bilimler Enstitüsü, Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Punch, K. F., ve Oancea, A. (2014). Introduction To Research Methods İn Education. Washington DC, LA: Sage Publication.
• Razali, N. M. & Wah, Y. B. (2011). Power Comparisons Of Shapiro-Wilk, Kolmogorovsmirnov, Lilliefors And Anderson-Darling Tests. Journal Of Statistical Modeling Andanalytics, 2(1), 21-33.
• Richardson, V. (1996). The Roles Opf Attitudes And Beliefs İn Learning To Teach. Newyork: MacMillan, Handbook Of Research On Teacher Education ( 2nd ed.PP. 102-119).
• Richardson, V. (2003). Preservice Teachers’ Beliefs. Teacher Beliefs And Classroom Performance: The İmpact Of Teacher Education, 6, 1-22.
• Schunk D.H. (1995) Self-Efficacy And Education And Instruction. In: Maddux J.E. (eds) Self-Efficacy, Adaptation, and Adjustment. The Plenum Series in Social/Clinical Psychology.
• Skaalvik, E. M. ve Skaalvik, S. (2017). Teacher Stress And Teacher Self-Efficacy: Relations And Consequences. In Educator Stress (pp. 101-125). Springer, Cham.
• Slone, M. ve Shoshani, A. (2017). Children Affected By War And Armed Conflict: Parental Protective Factors And Resistance To Mental Health Symptoms. Frontiers İn Psychology, 8, 1397
• Soysal, Y., Radmard, S. ve Kutluca, A. Y. (2018). Pedagojik İnanç Sistemleri Ölçeğinin Uygulamalı Olarak Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Higher Education And Science,(Baskıda).
• Temel, S. (2014). The Effects Of Problem-Based Learning On Pre-Service Teachers’ Critical Thinking Dispositions And Perceptions Of Problem-Solving Ability. South African journal of education, 34(1).
• Tepe, D. ve Demir, K. (2012). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.( 137-158).
• Türk, Ö. (2008). “İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Öz-Yeterlikleri ve Mesleki Doyumlarının İncelenmesi”, (Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yeditepe Üniversitesi.
• Türkmen, L. (2007). The Influences Of Elementary Scıence Teachıng Method Courses On A Turkısh Teachers College Elementary Educatıon Major Students'attıtudes Towards Scıence And Scıence Teachıng. Journal of Baltic Science Education, 6(1).
• Ünüvar, Ü. A. (2011). Okulöncesi Eğitimde Kalitenin Geliştirilmesine İlişkin İdareci, Öğretmen ve Veli Görüşleri (Doctoral Dissertation), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi.
• Vujicic, L. Cepic, R. ve Papak, P. P. (2010). Affirmation of the Concept of New Professionalism in the Education of Preschool Teachers: University of Rijeka Faculty of Teacher Education 978-84-613-9386
• Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An Essential Motive To Learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91. Willingham, D. T. (2007). Critical Thinking: Why İt İs So Hard To Teach?. American Federation Of Teachers Summer 2007, p. 8-19.
• Wilkins, J. L. (2008). The Relationship Among Elementary Teachers’ Content Knowledge, Attitudes, Beliefs, And Practices. Journal of Mathematics Teacher Education, 11(2), 139-164.