4.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BASİT ANLAMA VE ÇIKARIMSAL ANLAMA SORULARINA VERDİKLERİ CEVAPLARIN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 1319 - 1331, 30.05.2024

Sema Duran Baytar Nalan Çevik

https://doi.org/10.24315/tred.1465333

Öz

Okumanın en temel amacı olma özelliği taşıyan anlam kurma süreci bilişsel beceriler ve üst düzey bilişsel beceriler birlikte kullanılarak gerçekleştiğinde daha etkili olmaktadır. Öğrencilerin derinlemesine düşünerek okuma yapmaları daha önemli hale gelmiştir. Sınıflarda öğretimsel amaçla sıklıkla kullanılan ders kitaplarında ise ağırlıklı olarak basit düzey sorular yer almaktadır. Bu durumun öğrencilerin basit anlama soruları ve çıkarımsal anlama sorularına verdikleri cevaplarda farklılığa sebep olduğu düşünülmektedir. Okuduğunu anlama becerisi çocukların eğitim yaşamında akademik başarının temeli sayılabileceğinden çocukların basit anlama ve çıkarımsal anlama sorularına verdikleri cevapları incelemek önem kazanmaktadır. Bu noktadan çıkışla araştırmanın amacı ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin basit anlama soruları ve çıkarımsal anlama sorularına verdiği cevapların incelenmesidir. Araştırma, temel yorumlayıcı nitel araştırma deseni şeklinde kurgulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırma Edirne ili Merkez ilçede bulunan bir ilkokula devam etmekte olan 4. sınıf öğrencileri (n=105) ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada anlamayı değerlendirmek için; iki adet “Basit Anlamayı Değerlendirme Testi” ve iki adet “Çıkarımsal Anlamayı Değerlendirme Testi olmak üzere toplam dört adet başarı testi kullanılmıştır. Veriler her hafta bir başarı testi kullanılarak dört haftada toplanmıştır. Başarı testlerinde, öyküleyici metinler ve her metnin sonunda altı açık uçlu soru yer almaktadır. Metinler kolaydan zora doğru uygulanmıştır. Bu araştırmanın sonucunda, öğrencilerin basit anlama sorularına verdikleri cevapların doğruluk yüzdesinin daha yüksek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Okuduğunu Anlama, Basit Anlama, Çıkarımsal Anlama

Kaynakça

• Akyol, H. (2019). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Akyol, H. & Kırkkılıç, A. (2014). İlköğretimde Türkçe Öğretimi. H. Akyol (Der.), Okuma (s 15 48) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S. & Çetinkaya, Ç. (2013). Anlamaya yönelik nasıl sorular soruyoruz? Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-56.
• Algül, Ö. & Bozkurt, B. Ü. (2021). Okuduğunu anlama sürecinde çıkarım becerisine ilişkin belirlemeler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 53, 175-204.
• Bahap Kudret, Z. & Baydık, B. (2016). Başarılı ve başarısız dördüncü sınıf okuyucularının okuduğunu anlama ve özetleme becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(3), 317-346.
• Basaraba, D., Yovanoff, P., Alonzo, J. & Tindal, G. (2013). Examining the structure of reading comprehension: Do literal, inferential, and evaluative comprehension truly exist? Reading and writing, 26, 349-379.
• Baştuğ, M. (2020). Başarı için okuduğunu anlama: İlkokul 4. İstanbul: Rega Yayınları.
• Bayat, N. & Çetinkaya, G. (2020). Çıkarım becerisi ile okuduğunu anlama arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 45(203), 177-190.
• Bos, L. T., De Koning, B. B., Wassenburg, S. I. & van der Schoot, M. (2016). Training inference making skills using a situation model approach improves reading comprehension. Frontiers in Psychology, 7, 173447.
• Cain, K., Oakhill, J. V., Barnes, M. A. & Bryant, P. E. (2001). Comprehension skills, inference-making ability, and their relation to knowledge. Memory & cognition, 29(6), 850-859.