OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU TANILI BİREYLER VE EBEVEYNLERİNİN COVİD 19 SÜRECİNDE YAŞADIKLARI GÜÇLÜKLER

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 3, 2022 - 2041, 27.09.2024

Eda Gökler , Ayşe Tuba Ceyhun

https://doi.org/10.24315/tred.1470683

Öz

Dünya ve ülkemizi etkileyen Covid-19 salgın sürecinde Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tanılı çocuğa sahip ebeveynlerin yaşadıkları güçlükleri belirlemeyi amaçlayan bu araştırma nitel araştırma yöntemlerinden ‘’durum çalışması’’ olarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’nin çeşitli illerinden katılan Otizm Spektrum Bozukluğu tanılı çocuğa sahip olan 10 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler ebeveynler ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığı ile toplanmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilere içerik analizi yapılarak ana tema ve alt temalar oluşturulup bulgulara ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda OSB tanılı çocuğa sahip ebeveynler Covid-19 salgın sürecinde çocuklarının uzaktan eğitimden yeterince yararlanamadıklarını ve bu yüzden çocuklarının gelişiminde gerileme gözlemlediklerini ifade etmişlerdir. Aynı zamanda araştırmada Covid-19 salgına bağlı sosyal izolasyon sürecinin OSB’li çocuklarında davranış problemleri, uyku ve beslenme sorunlarına neden olduğunu belirtilmiştir. Araştırma kapsamında OSB’li çocuğa sahip ebeveynlerin yaşadıkları güçlüklere yönelik eğitim sisteminden, sağlık sisteminden beklentileri ve toplumsal kabule yönelik önerileri bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Otizm Spektrum Bozukluğu, Covid-19 Salgını, Ebeveyn Görüşleri

Kaynakça

• Yamada, A., Suzuki, M., Kato, M., Suzuki, M., Tanaka, S., Shindo, T., Taketani, K., Akechi, T. ve Furukawa, T. (2007).
• Emotional distress and its correlates among parents of children with pervasive developmental disorders. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 61(6), 651-657.
• Yazıcı, D. N. ve Akman, B. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin otizmli çocukların kaynaştırılması hakkındaki düşüncelerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(1), 105-128.
• Yersel, Ö.B., Akbaş, A. ve Durualp E. (2021). Pandemi Sürecinde Özel Gereksinimli Çocukların Günlük Yaşam Aktiviteleri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(1), 126-145.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, I., Yanardağ, M., Birkan, B. ve Bumin, G. (2004). Effects of swimming training on physical fitness and water orientation in autism. Pediatrics International, 46(5), 624-626.
• Yılmaz, G. (2021). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Beslenme Davranışlarının Annelerin Yaşam Kalitesine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yozgat Bozok Üniversitesi.
• Yirmiya, N. ve Shaked, M. (2005). Psychiatric disorders in parents of children with autism: A metaanalysis. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 46(1), 69-83.