VAHŞETİN ÖZÜNE YOLCULUK: LADY MACBETH, CADILAR VE “GÜNAHSIZ MACBETH”

Yıl 2024, , 1 - 24, 31.01.2024

Elif Baş

https://doi.org/10.33207/trkede.1264454

Öz

William Shakespeare’in en bilinen tragedyalarından Macbeth’le ilgili yapılan değerlendirmelerin çoğunda şeytani ve kötücül sıfatlar Macbeth karakterinden ziyade Lady Macbeth karakterine yakıştırılır. Öyle ki, Macbeth karakteri cinayet işlemek için kendi iradesine neredeyse hiç ihtiyaç duymaz, karısı ya da cadılar tarafından yönlendirilen soylu bir kahraman olarak seyirci karşısına çıkar. Hatta Macbeth’in çirkin yüzünü belirsizleştirmek için bazı dönemlerde pek çok sahne ya kesilir ya da değiştirilir. 17. yüzyılın sonunda başlayan bu yaklaşım yüzyıllar boyunca devam eder. Bu makalenin amacı Lady Macbeth ve cadıların neden bu vahşetin temelindeymiş gibi yargılandıklarını toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında sorgulamaktır. Amaç Lady Macbeth’i temize çıkarmak değil, her karakterin şiddetle olan ilişkisini oyunda sunulan bilgiler ışığında değerlendirmektir. Bunun yanı sıra, oyundaki şiddet döngüsüne bakılarak hangi karakterin ne zaman ve ne şekilde yargılandığı ataerkil toplumun onayladığı hiyerarşi bağlamında değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Lady Macbeth, Macbeth, Toplumsal cinsiyet, Performans tarihi

A Journey into Atrocity: Lady Macbeth, the Witches, and “Innocent” Macbeth

Öz

Kaynakça

• BIGGINS, Dennis (1976), “Sexuality, Witchcraft, and Violence in Macbeth”, Shakespeare Studies, 8, 255-277.
• BRADLEY, A. C. (1992), Shakespearean Tragedy, Macmillan Education, New York.
• BRAUNMULLER, A. R. (1997), “Introduction”, William Shakespeare, Macbeth, Cambridge UP, Cambridge.
• BLOOM, Harold (2010), “Introduction,” Ed. Harold Bloom, William Shakespeare’s Macbeth, Bloom’s Literary Criticism, New York.
• BURNETT, Thornton Mark (1993), “The ‘fiend-like Queen’: Rewriting Lady Macbeth”, Parergon, 11.1, 1-19.
• CALDERWOOD, James L. (2010), “Macbeth: Counter-Hamlet”, Ed. Harold BLOOM, William Shakespeare’s Macbeth, Bloom’s Literary Criticism, New York, 7-31.
• CALHOUN, Howell V. (1942), “James I and the Witch Scenes in ‘Macbeth’”, The Shakespeare Association Bulletin, 17, 184-189.
• COHEN, Derek (1993), Shakespeare’s Culture of Violence, St. Martin’s Press, New York.
• EAGLETON, Terry (2011), William Shakespeare, Çev. A. Cüneyt YALAZ, Boğaziçi Ünv. Yayınevi, İstanbul.
• GARBER, Marjorie (2010), Shakespeare’s Ghost Writers: Literature as Uncanny Causality, Routledge, New York & London.
• GREENBLATT, Stephen (1994), Shakespeare and Cultural Traditions, University of Delaware Press, Newark.
• HARRIS, Jonathan Gil (2010), “Introduction,” Ed. Jonathan Gil Harris, Shakespeare and Literary Theory, Oxford University Press, Oxford.
• HAZLITT, William (2009), Characters of Shakespeare’s Plays, Cambridge University Press, New York.
• KANTOROWICZ, Ernst H. (2016), The King’s Two Bodies, Princeton University Press, Princeton and Oxford.
• KENNY, Amy (2019), Humoral Wombs on the Shakespearean Stage, Palgrave Macmillan, London.
• KNIGHT, Wilson (2005), The Wheel of Fire, Routledge, London.
• MOSCHOVAKIS, Nick (2008), “Introduction: Dualistic Macbeth? Problematic Macbeth?”, Ed. Nick Moschovakis, Macbeth New Critical Essays, Routledge, New York & London, 13-84.
• NIELSEN, Elizabeth (1965), “Macbeth: The Nemesis of the Post-Shakespearian Actor”, Shakespeare Quarterly, 16.2, 193-199.
• REID, Robert Lanier (2010), “Macbeth’s Three Murders”, Ed. Harold BLOOM, William Shakespeare’s Macbeth, Bloom's Literary Criticism, New York, 117-130.
• ROSENBERG, Marvin (2005), “Macbeth and Lady Macbeth in the Eighteenth and Nineteenth Centuries”, Ed. John Russell BROWN, Focus on Macbeth, Routledge, London, 73-86.
• SHAKESPEARE, William (2010), Macbeth, Çev. Bülent BOZKURT, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• SHAKESPEARE, William (2020), Macbeth, Çev. Sabahattin EYÜBOĞLU, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• SHAKESPEARE, William (1997), Macbeth, Ed. A. R. BRAUNMULLER, Cambridge University Press, Cambridge.
• SHAMAS, Laura (2007), “WE Three” The Mythology of Shakespeare’s Weird Sisters, Peter Lang, NewYork.
• THOMPSON, Edward H. (1993), “Macbeth King James and the Witches”, Studii de limbi si literature modern: studii de anglistica si americanisticai Erişim adresi:http://www.faculty.umb.edu/gary_zabel/Courses/ Phil%20281b/Philosophy%20of%20Magic/Arcana/Witchcraft%20and%20Grimoires/macbeth.htm
• USONGO, Kenneth (2017), Politics and Romance in Shakespeare’s Four Great Tragedies, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle upon Tyne.
• VROMEN, Suzanne (1987), “Georg Simmel and the Cultural Dilemma of Women”, History of European Ideas, 8.4-5, 563-579.
• WHALEN, Richard F. (2013), “The Scottish/Classical Hybrid Witches in Macbeth”, Brief Chronicles, 4, 59-72.
• WHITE, Robert S. (2018), Ambivalent Macbeth, Sydney University Press, Australia.