Öz
Hüseyin Rahmi’yi romancı olarak
belli bir şöhrete kavuşturan Mürebbiye, esas itibariyle Tanzimat’tan sonraki
yıllarda Türk toplumunda görülen alafrangalıklardan biri olan mürebbiyelik
konusunun sakıncalı taraflarını ortaya koymak üzere kaleme alınmıştır. Yazar devrin
modası olan natüralizm ve soyaçekim üzerinde de durmakla beraber, romanda vurgulanmak
istenen esas mesele, yabancı bir kadının, yerli ve millî değerlerden uzak bir Osmanlı
ailesini nasıl sarstığı ve küçük çocukların terbiyesi için tutulan mürebbiyelerin
gerçek yüzünün ne olduğunu mizahî bir üslûpla anlatmaktır.
Bu makalede Tanzimat’tan sonraki
yıllarda giderek artan alafrangalaşma süreci, farklı kesimlerde alafrangalığa
nasıl bakıldığı, alafrangalık konusundaki belli başlı göstergeler ve bu süreç
içinde Mürebbiye romanı ele alınıp incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmet Mithat Efendi, Avrupa Âdâb-ı Muâşereti yahut Alafranga, İstanbul 1312 (1894).
- Ahmet Refik, Tarihî Sîmâlar, İstanbul 1331.
- Aksel, Malik. İstanbul’un Ortası, (hzl. Beşir Ayvazoğlu), İstanbul 2011.
- Asiltürk, Bâki, “Ahmet Midhat Efendi Müsteşrikler Kongresi’nde”, Türk Dili (Ahmet Midhat Efendi Özel Bölümü), sayı 521, Mayıs 1995.
- Beşir Fuad, Şiir ve Hakikat-Yazılar ve Tartışmalar, (hzl. Handan İnci), İstanbul 1999.
- Cevdet Kudret, “Alafranga Dedikleri”, Tarih ve Toplum, sayı 4, Nisan 1984.
- Yirmisekiz Mehmet Çelebi’nin Fransa Seyahatnâmesi-Sefâretnâme-i Mehmed Çelebi, (hzl. Şevket Rado), İstanbul 1970.
- Hüseyin Rahmi, Mürebbiye, İstanbul 1315.
- Kaplan, Mehmet, “Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanlarında Aslî Tipler”, Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar, C. I, İstanbul 1976.
- Moran, Berna, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış, C. I, İstanbul 1983.
- Okay, Orhan, Beşir Fuad-İlk Türk Pozitivist ve Natüralisti , 2. b., İstanbul 2008.
- Toker, Şevket, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanlarında Alafranga Tipler, İzmir 1990.
- Uymur, Zeynep, Sâmiha Ayverdi’nin İstanbul’u, İstanbul 2008.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Ekim 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 4 Sayı: 07 |
