Jinekolojik onkoloji polikliniğine başvuran hastalarda HPV prevalansının sitolojik ve kolposkopik bulgularıyla birlikte değerlendirilmesi

Ferah Kazancı; M.anıl Onan

Araştırma Makalesi

Jinekolojik onkoloji polikliniğine başvuran hastalarda HPV prevalansının sitolojik ve kolposkopik bulgularıyla birlikte değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 1, 10 - 17, 06.12.2019

Ferah Kazancı , M.anıl Onan

Öz

Jinekolojik onkoloji polikliniğine başvuran hastalarda HPV prevalansının
sitolojik ve kolposkopik bulgularıyla
birlikte değerlendirilmesi

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Jinekolojik
Onkoloji Bilim Dalı, Ankara

Ferah Kazancı, M.Anıl Onan

GİRİŞ

Kadınlarda dünyada dördüncü en sık kanser olan serviks kanserinin nedeni human papillomavirus (HPV) olup, en sık HPV 16 ve 18 etkendir. Bu çalışmada anormal ve normal sitolojilerde HPV tip dağılımının sıklıgı ve kolposkopik bulguları değerlendirildi.

GEREÇ VE YÖNTEMLER:

GÜTF Jinekolojik Onkoloji kliniğine başvuran 288 Hastadan alınan servikal örneklerden HPV DNA , servikal smearların sitolojik incelemesi yapıldı. Taramada HPV 16 ve 18 pozitif ve diğer yüksek riskli HPV pozitif ve sitoloji ≥ASCUS olan olgulara kolposkopik muayene yapılıp şüpheli saptanan bölgelerden biyopsi alınmıştır.

BULGULAR.

HPV pozitif olgularda yaş ortalaması 39.6±9.5 idi. Olguların 66 (%22.9) sında HR-HPV(yüksek riskli –HPV) pozitif saptanmıştır. En sık saptanan HPV tipleri; 16, 56, 18, 66, 51, 52 (%6.3, 3.8, 3.1,3.1, 2.8, 2.1) dir.

HPV pozitiflilerde %39.4’ünde anormal sitoloji olup, olguların %19.7’si ASCUS, %9.1 LSIL, %6.1 ASC-H, %4.5 HSIL idi. HSIL lezyonlar ise sadece izole HPV 16, 18 grupta bulunmuştur.Anormal sitolojili ve/veya HR-HPV ‘si olan 55(%19.1) hastaya kolposkopi yapılmış ve anormal bulguları HPV pozitif grupta, negatif gruba göre anlamlı olarak yüksek olup, oranlar sırasıyla %8 ve %1 bulunmuştur.

Kolposkopide anormallik saptanan olguların 26(%9)’sına servikal biyopsi yapılmıştır. Biyopsi yapılan 14 hastanın (%4.9) ’ü patolojik değerlendirme normal iken, CIN2 ve CIN3 bulunan 7 hastanın
6’sı HPV 16 ve 18 grubu ile enfekte olduğu belirlenmiştir.

SONUÇ

Çalışmamızda, HR- HPV pozitifliği ve tip 66 oranı Türkiye’de yapılan toplum
temelli taramaya göre yüksek bulunmuştur. Yüksek dereceli
lezyonlar HPV 16 ve 18 grubunda daha fazla tesbit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: HPV DNA,
Pap smear, Kolposkopi

Evaluation of the
prevalence of HPV with cytological and colposcopic findings in patients
admitted to the gynecological oncology department.

OBJECT:
Cervical cancer is the fourth most common cancer for women worldwide with a
great proportion proved to be related to human papillomavirus (HPV) infection,
especially type 16 and 18. In this study, we
evaluated the frequency of HPV type
distribution in abnormal and normal cervical smears, and colposcopic findings.

MATERIALS AND METHODS:

HPV DNA and cervical smears
was performed from cervical specimens taken from 288 patients who
applied to GÜTF Gynecologic Oncology Clinic. HPV 16 and 18 positive and/or other high-risk HPV positive and cytology
≥ASCUS were assessed by colposcopy.

RESULTS:

The mean age was 39.6 ± 9.5 in HPV-positive cases. HR-HPV
(high-risk-HPV) was positive in 66 (22.9%) of the cases. The most commonly
detected HPV types are respectively; 16, 56, 18, 66, 51, 52 (%6.3, 3.8, 3.1,
3.1, 2.8, 2.1). Abnormal cytology was detected in 39.4% of HPV positive cases.
The distribution of the cases with abnormal cytology were like as;
19.7% ASCUS, 9.1% LSIL, 6.1% ASC-H, 4.5% HSIL. HSIL lesions were found
only in isolated HPV 16, 18 groups. Abnormal colposcopic examination findings
were significantly higher in the HPV positive group. Cervical biopsy was
performed in 26 (9%) of the cases with abnormal colposcopic findings. Biopsy
were in 14 (4.9%) of 26 patients normal while 6
of 7 patients with CIN2 and CIN3 group were infected by HPV type 16 and 18.

CONCLUSION:

In our study, type of HPV 66 and the
proportion of HR- HPV positivity rate
was higher than community-based screening in Turkey. High grade lesions were
detected more in HPV 16 and 18 groups.

Key Word: HPV DNA,
Pap smear, Colposcopy.

GİRİŞ

Serviks kanseri dünyada
kadınlar arasında en sık dördüncü kanser olup kansere bağlı ölümlerde de
dördüncü sırada yer almaktadır. GLOBOCON 2018 verilerine göre, her yıl
serviks kanserli 570000 yeni tanı ve 311000 ölüm vakası olup, bunların yaklaşık
%84.3’ü az gelişmiş ülkelerde
izlenmiştir (1). Türkiye kanser istatistikleri 2014 yılındaki verilerine
göre, serviks kanser insidansı 4/100.000, mortalite hızı 2/100.000, yıllık
yeni vaka sayısı 1800 olup en sık görülen 9. kanserdir (2). Gelişmiş ve
gelişmekte olan ülkelerdeki serviks kanserine bağlı mortalite ve morbiditedeki büyük farklılığın
nedeni gelişmiş ülkelerdeki etkin tarama programların uygulanmasından dolayıdır
(3). HPV, enfekte
kişiyle seksüel ilişki sonrası bulaşmakta ve ilk bir yıl genelde testler ile
saptanabilmektedir. Hayat boyu HPV bulaş olasılığı %50-80’dir ve
20-25 yaş aralığında ilk tepe noktasından sonra prevalans giderek azalmakla beraber bazı bölgelerde
ikinci tepe noktası menopoz ve
öncesi döneminde yapmaktadır. HPV
tipleri klinik olarak, düşük riskli (LR-HPV), olası yüksek riskli ve yüksek
riskli HPV’ler [(HR-HPV) 16,18,31,33,35,39,45,51,56,58,59,68,73 ve 82] olmak
üzere 3 kategoriye ayrılmaktadır (4). HPV tiplerinin
prevelansı ve dağılmıda dünyada coğrafik
bölgelere göre farklılık göstermektedir. HPV prevalansını ve genotip dağılımının
değerlendirilmesi, proflaktik HPV aşısının etkisinin izlenmesinde çok önemlidir. Etkin tarama programları ve proflaktik aşı uygulandığında serviks kanseri eradike
edilebilir kanserdir.

Bu çalışmanın amacı,
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Jinekolojik Onkoloji polikliniğine
başvuran hastalarda HPV enfeksiyon tiplerinin prevalansını belirleme ve HPV
tiplerine göre kolposkopik bulguları ve histopatolojik sonuçlarını
değerlendirerek ülkemizin verilerine katkı sağlamaktır.

MATERYAL ve METOD

Çalışma populasyonu

Çalışmamıza, ocak 2017- şubat 2018 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Tıp
Fakültesi Hastanesi Jinekolojik Onkoloji Polikliniği’ne başvuran ‘ HPV DNA ve pap smear’ (co-test) testi yapılan 24-74 yaş arasında 288 hasta dahil edilmiştir.
Örnekler, post-koital kanama, kötü kokulu lökore, disparoni, kasık ağrısı gibi
şikayetler ile başvuran hastalardan alınmıştır. Gebeler, önceden tanı ve tedavi
alan vulva, vajen, serviks kanserli vakalar, histerektomi ve servikal
konizasyon yapılanlar çalışma kapsamı dışında tutulmuştur.

Servikal
Sürüntü Örneklerinin Real PCR yöntemi ile incelenmesi

Alınan servikal sürüntü örnekleri,
‘PreservCyt®’ solüsyonu içerisine konarak Moleküler Mikrobiyoloji
Laboratuvarı’na gönderilmiştir. Örnekler, Cobas 4800 System Software Version
2.2 (Roche Diagnostics Ltd, İsviçre) cihazında, aynı ticari kit kullanılarak
tam otomatize bir sistem ile DNA ekstraksiyonu gerçekleştirilmiş ve kalitatif
olarak ‘real time PCR’ yöntemi ile çalışılmıştır. Kullanılan yöntem 14 yüksek
riskli onkojen HPV tipini saptayabilen FDA onaylı bir testtir; Tip 16 ve 18
ayrımını ayrıca yapabilirken, kalan 12 onkojen tipi ‘diğer yüksek riskli HPV
(HR-HPV: 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68)’ olarak
sonuçlandırmaktadır. Çalışmamızda HR-HPV pozitif çıkan örnekler ise, QIAGEN
Rotor-Gene Q cihazında (Qiagen, Almanya) NML Genotypes 14 Real-TM Quant (NML Diagnostic, İtalya) kiti ile tekrar
çalışılmış ve dört farklı dalga boyu kullanılarak diğer yüksek riskli HPV’ler
genotiplendirilmiştir.

Servikal sitolojinin ve biyopsi materyallerin histopatolojik
değerlendirmesi

Sıvı bazlı
sistem ile toplanan eksfloiye servikal hücreler, patoloji bölümü
tarafından modifiye Bethesda sistemine göre sitolojik incelemesi yapılmıştır.
Anormal pap smear test sonuçları; ASCUS (önemi bilinmeyen atipik hücreler ),
LSIL (düşük dereceli skuamoz intraepitelyal lezyon), ASC-H (atipik skuamoz
hücreler- yüksek dereceli skuamoz lezyon ekarte edilmeyen ), HSIL (yüksek
dereceli skuamoz intraepitelyal lezyon), AGC-NOS (önemi bilinmeyen atipik
glanduler hücreler), skuamoz hücreli kanser ve
kolposkopi eşliğinde yapılan servikal biyopsi sonuçları servikal
intraepitelyal neoplazi derceleri (CINI-III) ve invaziv servikal kanser olarak
tanımlanmıştır (5,6).

Kolposkopik muayenede hasta seçimi

Taramada HPV tip 16, 18 pozitiflilere ve diğer
yüksek riskli HPV DNA pozitif olup beraberinde
sitoloji incelemelerinde
≥ASCUS lezyon saptananlara kolposkopik muayeneye refere edilmiştir (7,8,9).
Kolposkopik muayene de; öncelikle serviksteki mukus, kuru bir tamponla
silindikten sonra en az 30-45 saniye süreyle %3’ lük asetik asit ve/ veya lugol
solüsyonu uygulanarak, serviks önce düşük büyütme ile (6-10 büyütme) olacak şekilde
klasik teknikle inceleme yapılmıştır. Kolposkopide; orijinal skuamozepitel, kolumnar
epitelyum, transformasyon zonu değerlendirilerek, hiperkeratozis yada
lökoplaki( asetik asit sürülmeden serviks de izlenen asetobeyaz alanlar),
asetobeyaz epitel, ince yada kaba punktuasyon, mozaisizm, atipik damarlanma
saptanan bölgelerden biyopsi alınmıştır (10,11).

İstatistiksel Yöntem

Araştırma verisi SPSS 22.0 istatistik
paket programı aracılığıyla değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler ortalama(±)standart
sapma, ortanca (min;maks), frekans dağılımı ve yüzde olarak sunulmuştur. Kategorik
değişkenler için gruplar arasında sıklık bakımından fark olup olmadığı ise
Pearson ki-kare ve Continutiy correction Ki-Kare testleri kullanılarak karşılaştırılmıştır.
Bu çalışmanın İstatistiksel anlamlılık değeri p≤0.05 olarak kabul edilmiştir.

BULGULAR

Figure2: HPV tiplerinin dağılımı

Figure1: Çalışma populasyonundaki
subgrupların yaş dağılımı

Tablo1:Figure3: Çalışma populasyonu HPV tiplerinin çoklu
gruplar halindeki enfeksiyonlarının dağılımı

HPV

ikili (n,%)

üçlü(n,%)

dörtlü(n,%)

HPV16

5(1.7)

1(0.3)

HPV18

2(0.7)

HPV16,18 ve diğer HR-HPV

7(2.4)

3(1)

2(0.7)

Diğer HR-HPV

7(2.4)

3(1)

1(0.3)

Toplam

14(4.9)

6(2)

3(1)

Bu çalışmamızda hastaların 66’sında (%22.9)
HPV DNA pozitif saptanmıştır. HPVnegatif
olgularda yaş ortalaması 43.9±9.5(min24-max74)
iken, HPV pozitiflerde 39.6±9.5 (min19-max 66) olup, gruplar arasında yaş
dağılımındaki farklılık anlamlı bulunmuştur (student t-test ; p<0.01). Hastalar
en fazla 3.ve 5. dekatda ki kişilerden
olup, yaş dağılımlarına göre analiz edildiğinde, HPVpozitif grubun 30-39 yaş
aralığında (%42.4’ü) daha sık izlenmektedir. (Figure1).. Çalışmamızda en sık
saptanan HPV tipleri sırasıyla; 16, 56, 18, 66, 51 ve 52 (%6.3, 3.8, 3.1, 3.1,
2.8)’dir (Figure2). Çalışmamızda
vakaları HPV16 ve 18, HPV16,18 ve diğer yüksek riskli grup,sadece diğer yüksek
riskli HPV grup ve HPV negatif gruplar olarak ayrı ayrı yaş dağılımlarını ve
histopatolojik sonuçlarını
karşılaştırdık (Figure3). HPV pozitifliler incelendiğinde; % 14.9’unun tek
bir tip HR-HPV ile , %8’nin ise hastanın
çoklu HPV tipleri enfekte olduğu izlenmiştir (Tablo 1). HPV pozitif hastalarda
normal ve anormal sitoloji oranları sırasıyla %60.6, %39.4 bulunmuştur. Anormal
sitolojili HPV positif hastalar arasında da %19.7’si ASCUS, %9.1’i LSIL, %6.1’i
ASC-H, %4.5’u HSIL saptanmıştır. HPV pozitif ve negatif gruplardaki
anormal sitoloji test sonuçları arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı
bulunmuştur. İzole HPV 16, 18 grupta LSIL’den HSIL ‘a doğru derecesi yüksek
lezyonlarda istatistiksel olarak anlamlı olacak şekilde yüksek bulunmuştur.
HSIL lezyonlar sadece bu izole HPV 16,
18 grupta grupta izlenmiştir ( Tablo 2). Anormal sitolojili ve/veya HR-HPV ‘si
olan 55(%19.1) hastaya kolposkopik muayene yapılmış ve 26(%9)’sına servikal
biyopsi yapılmıştır. Anormal kolposkopik
muayene bulguları HPV pozitif grupta, negatif
gruba göre anlamlı olarak yüksek olup , oranlar sırasıyla %8 ve %1 bulunmuştur.
HPV pozitif gruplar arasında; HPV16,18 ‘li grupta 3 (%1)hastada kolposkopik muayenesi normal
iken 10’unda (%3.4) anormal kolposkopik
bulgular vardı ve bu sonuçlar da istatistiksel olarak anlamlı saptanmıştır ( Tablo
3). İzole HPV 16,18 grupta 11, HPV16,18
ve diğer HR-HPV’lilerde 4, diğer HR- HPV’lilerde 8 ve HPV negatiflilerde ki 3 hastanın
yapılan kolposkopik biyopsi sonuçları incelendiğinde, saptanan
toplam 3 tane CIN 3
ve 4 tane CIN2 vakanın hepsinin
HPV 16 ve 18 ile, CIN1’lerin 4’ünün diğer HR-HPV ile 1’nin ise tip 16,18
ve diğer HR-HPV’lilerle enfekte olduğu saptamıştır (Tablo4).

Tablo 2: HPV subtip gruplar
arasında servikal sitoloji sonuçlarının karşılaştırılması (Pearson chi-square
test; p<0.01)

HPV16 ,18(n,%)

Hpv16,18 ve diğer HR-HPV(n,%)

Diğer HR-HPV(n,%)

HPV Negatif(n,%)

Normal

6(2.1)

9(3.1)

25(8.7)

192(66.2)

ASCUS

4(1.4)

1(0.3)

8(2.8)

25(8.7)

LSIL

2(0.7)

1(0.3)

3(1)

4(1.4)

ASC-H

1(0.3)

3(1)

2(0.7)

HSIL

3(1)

Toplam

15(5.2)

12(4.2)

39(13.5)

222(77.1)

Table
3: HPV pozitif ve negatif gruplar arasında kolposkopik muayene bulgularının
dağılımı (pearson chi-square ; p=0.022)

Kolposkopi

HPV16,18(n,%)

HPV16, 18 ve diğer HR-HPV(n,%)

Diğer HR-HPV(n,%)

HPV Positif(n,%)

HPV Negatif(n,%)

Normal

3(1)

6(2)

11(3.8)

20(6.9)

9(3.1)

Acetowhite

5(1.7)

4(1.4)

6(2)

15(5.2)

2(0.7)

Atipik damarlanma

1(0.3)

3(1)

4(1.4)

1(0.3)

Mosaik pattern

4(1.4)

Toplam

13(4.5)

10(3.5)

20(6.9)

43(14.9)

12(4.2)

Tablo4:
HPV pozitif ve negatif gruplar arasında
kolposkopi altında yapılan servikal biyopsilerin histopatolojik sonuçları

HPV16,18(n,%)

HPV16, 18 ve diğer HR-HPV(n,%)

Diğer HR-HPV(n,%)

HPV negatif

Toplam

Negatif

5(1.7)

2(0.7)

4(1.4)

3(1)

14(4.9)

CIN1

1(0.3)

4(1.4)

5(1.7)

CIN2

4(1.4)

CIN3

2(0.7)

1(0.3)

3(1)

Toplam

11(3.8)

4(1.4)

8(2.8)

3(1)

26(9)

TARTIŞMA

HPV, cinsel yolla
geçen enfeksiyonların en sık nedenlerinden biri olup, asemptomatik
enfeksiyondan, malign genital hastalıklara kadar değişen birçok çeşitli klinik
durumların nedenidir. DNA dizi homoljileri ve filogenetik farklılıklarına göre
tanımlanan HPV genotiplerinin sayısı
200’ü aşmış olup, 40’ tan fazla tipi anogenital bölgede enfeksiyon etkeni
olduğu gösterilmiştir (12,13). HPV
enfeksiyonlarının %80’den fazlası geçicidir, genellikle klinik belirtiler
görülmeden %70-90’ını 1-2 yılda iyileşir. Yüksek risk HPV DNA’nın bir yıldan
daha uzun süre tespit edilmesi persistan enfeksiyonun göstergesidir ve bu durum
prekanseröz lezyon ve servikal kanser gelişimi için majör risk faktördür. Çalışma
grubunun yaşam alışkanlıkları, etnik,
sosyal ve kültürel özellikleri, ülkeler içinde
coğrafik bölgelerdeki değişiklikler ve HPV tipini belirlemede kullanılan
yöntemlerdeki farklılıklar gibi birçok faktör HPV DNA pozitiflik oranları, çoklu enfeksiyon
sıklığı ve genotip prevalansını etkilemektedir (14). Onkojenik tiplerinin ve
HPV genotiplerin coğrafik değişimdeki prevelansı hakkında bilgi, etki edecek
HPV proflaktik aşı belirlemede de esastır (15).

HPV enfeksiyonun tüm
dünyadaki prevelansı yaklaşık %10 (%1.4-25.6)
iken, serviks kanseri vakalarında
ise %99.7'dir (1,16). Toplum bazlı servikal kanser taramasında HPV DNA testi yapılan 1 milyon Türk kadınının başlangıç sonuçlarında Gültekin ve
arkadaşları, HPV pozitiflik oranı %3.5 olarak tespit
etmişlerdir (2). HPV DNA pozitiflik,
%4.3 ile 30-34 yaş grubunda, İstanbul ve Akdeniz bölgesinde en fazla oranda
izlenmiştir. Türkiye’de yapılan diğer çalışmalarda ise HPV prevalansı %3.4 ile
% 46.3 arasında farklı oranlarda saptanmıştır (17,18,19,20,21,22,23,24,25). Bizim çalışmamızda HPV DNA prevalansını %22.9 oramında saptanmıştır ve bu oran Türkiye’de
yapılan bazı çalışmalarla benzerlik
gösterirken bazılarından farklıdır. Bunda çalışma yapılan coğrafi bölge
farklılığının yanında, çalışmada kullanılan kit ve çalışmanın toplum bazlı veya
hastane bazlı özellikte olması gibi birçok faktörün etkili olduğu düşünülmüştür
(2,17,18,20,21,22, 23,24,25 ).

de
Sanjose′ ve Bruni’nin yaptığı metaanalizde, HPV prevalansı ilk tepe noktası 25 yaşında iken, ikinci tepe noktası ise de Sanjose′ Asya dışındaki bölgelerde 45-54 yaş aralığında,
Bruni ise Amerika’da >45 yaş, Afrika’da >55üzerinde
saptamıştır (26,27). Türkiye’de ise HPV DNA pozitiflik oranının
sırasıyla 30-34, 35-39, 40-44, 45-59 ve 60-65 yaş aralığında %4.3, %3.6,
%3.6, %3.2 ve %2.8 olarak saptamıştır
(2). Özdemir, Dursun ve bizim çalışmamızda literatürü destekler tarzda benzer şekilde reprodüktif ve menopozal dönemde HPV DNA pozitifliğinde
iki kez tepe noktası izlenmiştir (17,23,26,27).

Dünya genelinde en sık izole
edilen HR-HPV tipi 16 olup, serviks kanseri olgularının yaklaşık %70’inde ise
HPV tip16 ve18 birlikte sorumludur (28).
de Sanjose’nin metaanalizinde en sık görülen 5 tip sırasıyla;
HPV tip 16,18,31,58 ve 52 olup, tüm HPV
enfeksiyonlarını %50’sini oluşturmaktaydı.
Afrika, Japonya, Tayland’da HPV tip
52; Asya, Afrika, Avrupa’da
HPV tip 18; Amerika, Doğu Avrupa’da HPV
tip 31; Afrika, Güney Amerika’da HPV
tip 58; Güney Avrupa’da HPV tip 66;
Kuzey Amerika’da HPV tip 53 en
sık izlenen genotiplerdir (26). Bruni ve
arkadaşlarının yaptığı metaanalizde ise normal sitolojili hastalarda sıklık
sırasıyla 16, 18, 52, 31, 58, 39, 51 ve 56 olmak üzere onkojenik HPV tipler tespit edilmiştir. HPV tip 31 prevalansı Arupa’da (%2.3), tip 52 ise Kuzey Amerika (%2.1) ve Afrika(%2.4) özellikle diğer bölgelerden
farklı olarak yüksek saptanmıştır. Bazı
uluslarası farklılıklarla birlikte, HPV tip16’dan sonra en sık izlenen ikinci
tip 18 iken , 45 ise en nadir onkojenik tip olarak belirlenmiştir. HPV tip 16
prevalansı Batı Afrika’da (%11.1) en
düşük, Güney Asyda’da ise (%32.3) en
yüksek olmakla beraber global olarak
%22.5 oranında saptanmıştır. Kadınların
%3.2’inde birden fazla HPV tipi ile enfeksiyon izlenmiştir (27).Bizim
çalışmamızda literatürü destekler tarzda, HPV tip 16 en sık izlenen genotip
olup prevalansı %6.3 olarak
saptanmıştır.

Guan ve arkadaşlarının yaptığı
metaanalizde, normal sitoloji, invaziv serviks kanserinde HPV DNA pozitiflik oranı
sırasıyla %12 ve %89 olarak tespit etmişlerdir (28). Her derece lezyonda en
sık HPV tip 16 izlenmiştir. Normal sitoloji(%20.4), ASCUS (%22.9), LSIL
(%25.1) lezyonlar arasında HPV tip
16 pozitifliği çok az değişiklikler gösterirken, HSIL (%47.5) lezyonlarında oldukça yüksek oranda
bulunmuştur. HPV tip 16 pozitifliği, CIN
1’de LSIL dakine benzer şekilde %27.6 oranında iken CIN 2 (% 39.8), CIN3(%58.2)
lezyonlarında artmakta, ICC’de(%62.6) en yüksek değerlere ulaşmaktadır (28). Gültekin’in yaptığı toplum bazlı çalışmada kolposkopi yapılan ve
CIN 3 saptanan 522 hastanın %81.4’ünde HPV tip 16 ile enfekte olduğu izlenmiştir (2).
Bizde ise, HPV
pozitif hastalarda normal ve anormal sitoloji oranları sırasıyla %60.6, %39.4
bulunmuştur. Anormal sitolojili HPV positif hastalar arasında da %19.7 ASCUS,
%9.1 LSIL, %6.1 ASC-H, %4.5 HSIL
saptanmıştır. HSIL lezyonlar diğer çalışmalarda olduğu gibi sadece bu izole HPV 16, 18 grupta grupta izlenmiştir.

Tablo5: Türkiye’de yapılan çalışmalardaki HPV prevalansı ve
hastaların yaş dağılımı

Çalışma

Yılı

N(çalışma populasyonu)

HPV pozitiflik oranı(%)

Yaş aralığı

Gültekin

2018

1.060.992

3.5

30-65

Dursun

2013

6388

15-76

Özalp

2012

564

3.4

27-50

Demir

2012

530

17.9

15-68

Şahiner

2014

517

22.4

17-81

Bayazıt

2018

201

45.2

22-73

Özdemir

2017

837

18-73

Eroğlu

2011

404

32.5

27-67

Çolakoğlu

2017

268

46.3

22-68

Biz

2018

288

22.9

24-74

Tablo6: Çalışmalardaki en sık izlenen HPV tipleri

Çalışma

Çalışmanın yılı

HPV tiplerinin dağılımı

HPV 16(%)

de Sanjose

2007

16,18,31,58,52*

2.5

Bruni

2010

16,18,52,31,58,39,51,56*

22.5

Gültekin

2018

16,51,31,52,18

18.4

Bayazıt

2018

16,58,6,31,33

16.5

Özdemir

2017

16,31,51,18

12.2

Dursun

2013

16,6,11,18,51,33

Çolakoğlu

2017

16,18,52,56,51,84

20.8

Biz

2018

16,56,18,66,52

6.3

*
Metanaliz çalışmaları

Tablo7: Çalışmalardaki anormal ve normal
sitolojilerdeki HPV pozitiflik oranları

Çalışma

yılı

Normal

ASCUS

LSIL

ASC-H

HSIL

Guan

2012

20.4

22.9

25.1

47.5

Gültekin

2018

66.7

6.1

7.8

0.53

0.33

Bayazıt

2018

Dursun

2013

Biz

2018

60.6

19.7

9.1

6.1

4.5

SONUÇ

Çeşitli ülkelerde ve ülkemizin birçok
bölgesinde HPV DNA pozitiflik oranları farklılık göstermektedir. Çalışma
grubunun yaşam alışkanlıklarına, etnik, sosyal ve kültürel özelliklerine, ülkeler
içinde farklı coğrafik bölgelerin özelliklerine, HPV tipini belirlemede
kullanılan yöntemlere ve yapılan çalışmanın türüne (toplum bazlı taramalar,
kesitsel çalışmalar vb.) bağlı olarak HPV DNA pozitiflik oranları, çoklu
enfeksiyon sıklığı ve tip prevalansı değişiklikler göstermektedir (15). Bizim merkezimizde
yaptığımız 3 çalışmada da HPV prevalansı, 2009’da %13.5, 2010’ da %15.02,
2018’de ise %22.9 olup yıllar içinde artış olduğu izlenmiştir (29).
Çalışmamızda HPV prevalansının oranı bazı çalışmalarla benzer bazılarından
farklılıklar saptansa da tip 16’nın
birinci sıklıkta ve yüksek
dereceli lezyonlarda da en sık izlenen tip
olmasıyla dünya ve Türkiye
literatürünü destekleyen sonuçlar elde edilmiştir.

KAYNAKLAR:

1. Bray F, Ferlay
J, Soerjomataram I, et al.Global Cancer Statistics 2018: GLOBOCON Estimates of
Incıdence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries. PMID:
30207593 DOI: 10.3322/caac.21492

2.Gültekin M, Karaca M, Küçükyıldız I,et al. Initial
results of population based cervical cancer screening program using HPV testing
in one millionTurkish women .Int J.Cancer 2018; 142(9) :1952-58. PMID:29235108
doı:10.1002/ijc.31212.

3.Catarino R, Petignat P, Dongui G,et
al. Cervical cancer screening in developing countries at a crossroad:Emerging
techonologies and policy choices. World J Clin Oncol.2015;6(6):281-90
doi:105306/wjco.v6.16.2818.

4. Barron BA, Richart RM. Screening protocols
for cervical neoplastic disease. Gynecol Oncol 1991; 2 (2): 156-67

5. Psyrri A, DiMaio D. Human papillomavirus in cervical
and head-and-neck cancer. Nat Clin Prac Oncol 2008 ; 5(1): 24-31PMID: 18097454
DOI: 101038/ncponc0984

6. Solomon D, Davey D, Kurman
R, et al. Forum Group Members, Bethesda 2001 Workshop. The 2001 Bethesda
System: terminology for reporting result of cervical cytology. JAMA .2002;
287(16): 2114-19 PMID: 11966386 DOI: 10.1001/jama287.16.2114

7. Kisser A, Zech
Meister-Koss I. A systematic review of p16/Ki-67 immuno-testing for triage of
low grade cervical cytology.BJOG 2015; 122(1):64-70.PMID: 25208923 DOI:
10.1111/1471-0528.13076.

8.
Bergeron C, Kerberg H, Sidero M, et al; PALMS Study GROUP. Prospective
Evaluation of p16/Ki-67 Dual -Stained Cytology for managing Women with Abnormal
Paponicolaou Cytology: PALMS Study Results.Cancer Cytopathol.2015; 123(6):373-81.PMID:25891096
DOİ: 10.1002/cncy.21542

9.Wright
Jr ,Stoler MH, Behrens CM, et al.The ATHENA human papillomavirus study:
design,methods,and baseline results .AJOG
2012;206(1):46.e1-46.e11.PMID:21944226 DOI:10.1016/j.ajog.2011.07.024.

10. Practice Bulletin NO.157:
Cervical Cancer Screening and Prevention.Obst&Gynecol.2016; 127(1):e1-e20
PMID: 26695583 DOİ:10.1097/AOG.0000000000001263

11. Modern Colposcopy
Textbook and Atlas Eds Ferris DG, Cox
JT, Wright VC, Forster J 2 ND ed USA
2007

12. IARC monographs on the evaluation of carcinogenic
risks to humans. Human papillomaviruses . 2007;Volume 90 p:1-636

13. Baseman JG, Koutsky
LA.The Epidemiology of human papillomavirus infections.J Clin Virol 2005;
32(1):16-24 PMID: 15753008 DOI:
10.1016/j.jcv.2004.12.008.

14. Cheng Tan S,Ismail MP, Duski DR ,et al.
Prevelance and type distribution of human papillomavirus in Malaysian women
with and without cervical cancer: an updated estimate .Bioscience Reports
2018: 38 ;1268-7834. BSR20171268 DOI:
10.1042/ BSR20171268

15. Munoz N, Bosch FX, de Sanjose
S, et al; International Agency for Research on Cancer Multicenter Cervical
Cancer Study Group. Epidemiologic classification of human papillomavirus types
associated with cervical cancer. N Engl J Med .2003; 348(6):518-27.PMID:12571259
DOI: 10.1056/NEJMoa021641.

16.Clifford GM, Gallus S,
Herrero R, et al. IARC HPV Prevalence Surveys Study Group: Worldwide
distribution of human papillomavirus types in cytologically normal women in the
International Agency for Research on Cancer HPV prevalence surveys: a pooled
analysis. Lancet 2005, 366(9490):991-8. PMID: 16168781 DOI: 10.1.16/SO140-6736(05)67069-9.

17.Dursun P, Ayhan
A, Mutlu L, et al.HPV Types in Turkey: Multicenter Hospital Based Evalution of
6388 Patients in Turkish Gynecologic Oncology Group Centers.Turk Journal of Pathology.2013; 29:210-16.
PMID:24022311 DOI: 10.5146/tipath.2013.01188

18. Özen S, Çimentepe M, Şeflek B,et al. Detection of
human papillomavirus genotypes by pyrosequencıng method.Türk Jinekoloji
Onkoloji Dergisi.2016;4:159-64.

19. Özalp SS, Us T, Arslan E,et al.
HPV DNA and Pap Smear test results in cases with and without cervical
pathology. J Turkısh- German Assoc.2012;13:8-14. PMID: 24627668 DOI: 10.5152/jtqqa.2011.69

20. Demir ET, Ceyhan M, Simsek M, et al. The prevalence
of different HPV types in Turkish women with a normal Pap smear. J Med Virol
2012;84(8):1242-7.PMID: 22711352 DOI: 10.1002/jmv.233333

21. Şahiner F, Kubar A, Yapar M, et al. Detection of
major HPVs by a new multiplex real-time PCR assay using type-specific primers.J
Mic Methods. 2014;97:44-50.PMID: 24365111 DOI: 10.1016/j.mimet.2013.12.012

22. Beyazıt F, Silan F,
Gencer M,et al.The prevelance of human papıllomavirus genotypes detected by PCR
in women with normal and abnormal cervico-vaginal cytology.Ginekologia Polska
2018; 89(2):62-67. PMID: 29512809 DOI: 10.5603/GP.a2018.0011

23. Özdemir BN, Keser H, Ege GA, et al.Prevalence
of High-Risk Human Papıllomavirus and Indentification of Type Using Real- Time
Polymerase Chain Reaction Analysis AND Liquid –Based Cytology.South Clin Ist
Euras 2017;28(3):175-80 DOI: 10.14744/scie.2017.55264

24. EroğluC, Keşli R, Eryılmaz MA,et
al. Serviks kanseri için riskli olan kadınlarda HPV tiplendirmesi ve HPV
sıklığının risk faktörleri ve servikal smear ilişkisi. Nobel Med.2011;7(3):72-7.

25. Çolakoğlu Ş, Bolat FA, Çoban G.
Human papillomavirus (HPV) Prevalence and genotype distribution. J Clin Anal
Med .2017;8(2):109-13.DOI: 10.4328/JCAM.4959

26. de Sanjosé S, Diaz M, Castellsagué X, et
al. Worldwide prevalence and genotype distribution of cervical human papillomavirus
DNA in women with normal cytology: a meta-analysis. LancetInfectDis.
2007;7(7):453-9. PMID: 17597569 DOI: 10.1016/S1473-3099(07)70158-5.

27. Bruni L, Diaz M, Castellsagué
X, et al. Cervical human papillomavirus prevalence in 5 continents:
meta-analysis of 1 million women with normal cytological findings. J Infect
Dis.2010;202(12):1789-99 .PMID: 21067372 DOI: 10.1086/657321

28.Guan P, Howell-Jones R, Li N, et al. Human papillomavirus types
in 115,789 HPV-positive women: a meta-analysis from cervical infection tocancer.
Int J Cancer.2012;131(10):2349-59. PMID: 22323075 DOI: 10.1002/ijc.27485.

29.
Onan MA,Yaman S, Korun ZE, et al. HPV Subtypes In Patients With Cytological
Abnormalities In Gazi University Outpatient Clinic (IGCS 2010)

Abstract

Türkçe Özet

Introduction

Material and Method

Results

Discussion

References

Kaynakça

1. Bray F, Ferlay J, Soerjomataram I, et al.Global Cancer Statistics 2018: GLOBOCON Estimates of Incıdence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries. PMID: 30207593 DOI: 10.3322/caac.21492
2.Gültekin M, Karaca M, Küçükyıldız I,et al. Initial results of population based cervical cancer screening program using HPV testing in one millionTurkish women .Int J.Cancer 2018; 142(9) :1952-58. PMID:29235108 doı:10.1002/ijc.31212. 3.Catarino R, Petignat P, Dongui G,et al. Cervical cancer screening in developing countries at a crossroad:Emerging techonologies and policy choices. World J Clin Oncol.2015;6(6):281-90 doi:105306/wjco.v6.16.2818.
3.Catarino R, Petignat P, Dongui G,et al. Cervical cancer screening in developing countries at a crossroad:Emerging techonologies and policy choices. World J Clin Oncol.2015;6(6):281-90
4. Barron BA, Richart RM. Screening protocols for cervical neoplastic disease. Gynecol Oncol 1991; 2 (2): 156-67
5. Psyrri A, DiMaio D. Human papillomavirus in cervical and head-and-neck cancer. Nat Clin Prac Oncol 2008 ; 5(1): 24-31PMID: 18097454
6. Solomon D, Davey D, Kurman R, et al. Forum Group Members, Bethesda 2001 Workshop. The 2001 Bethesda System: terminology for reporting result of cervical cytology. JAMA .2002; 287(16): 2114-19 PMID: 11966386
7. Kisser A, Zech Meister-Koss I. A systematic review of p16/Ki-67 immuno-testing for triage of low grade cervical cytology.BJOG 2015; 122(1):64-70.PMID: 25208923
8. Bergeron C, Kerberg H, Sidero M, et al; PALMS Study GROUP. Prospective Evaluation of p16/Ki-67 Dual -Stained Cytology for managing Women with Abnormal Paponicolaou Cytology: PALMS Study Results.Cancer Cytopathol.2015; 123(6):373-81.PMID:25891096
9.Wright Jr ,Stoler MH, Behrens CM, et al.The ATHENA human papillomavirus study: design,methods,and baseline results .AJOG 2012;206(1):46.e1-46.e11.PMID:21944226
10. Practice Bulletin NO.157: Cervical Cancer Screening and Prevention.Obst&Gynecol.2016; 127(1):e1-e20 PMID: 26695583
11. Modern Colposcopy Textbook and Atlas Eds Ferris DG, Cox JT, Wright VC, Forster J 2 ND ed USA 2007
12. IARC monographs on the evaluation of carcinogenic risks to humans. Human papillomaviruses . 2007;Volume 90 p:1-636
13. Baseman JG, Koutsky LA.The Epidemiology of human papillomavirus infections.J Clin Virol 2005; 32(1):16-24 PMID: 15753008
14. Cheng Tan S,Ismail MP, Duski DR ,et al. Prevelance and type distribution of human papillomavirus in Malaysian women with and without cervical cancer: an updated estimate .Bioscience Reports 2018: 38 ;1268-7834. BSR20171268
15. Munoz N, Bosch FX, de Sanjose S, et al; International Agency for Research on Cancer Multicenter Cervical Cancer Study Group. Epidemiologic classification of human papillomavirus types associated with cervical cancer. N Engl J Med .2003; 348(6):518-27.PMID:12571259
16.Clifford GM, Gallus S, Herrero R, et al. IARC HPV Prevalence Surveys Study Group: Worldwide distribution of human papillomavirus types in cytologically normal women in the International Agency for Research on Cancer HPV prevalence surveys: a pooled analysis. Lancet 2005, 366(9490):991-8. PMID: 16168781
17.Dursun P, Ayhan A, Mutlu L, et al.HPV Types in Turkey: Multicenter Hospital Based Evalution of 6388 Patients in Turkish Gynecologic Oncology Group Centers.Turk Journal of Pathology.2013; 29:210-16. PMID:24022311
18. Özen S, Çimentepe M, Şeflek B,et al. Detection of human papillomavirus genotypes by pyrosequencıng method.Türk Jinekoloji Onkoloji Dergisi.2016;4:159-64.
19. Özalp SS, Us T, Arslan E,et al. HPV DNA and Pap Smear test results in cases with and without cervical pathology. J Turkısh- German Assoc.2012;13:8-14. PMID: 24627668
20. Demir ET, Ceyhan M, Simsek M, et al. The prevalence of different HPV types in Turkish women with a normal Pap smear. J Med Virol 2012;84(8):1242-7.PMID: 22711352
21. Şahiner F, Kubar A, Yapar M, et al. Detection of major HPVs by a new multiplex real-time PCR assay using type-specific primers.J Mic Methods. 2014;97:44-50.PMID: 24365111
22. Beyazıt F, Silan F, Gencer M,et al.The prevelance of human papıllomavirus genotypes detected by PCR in women with normal and abnormal cervico-vaginal cytology.Ginekologia Polska 2018; 89(2):62-67. PMID: 29512809
23. Özdemir BN, Keser H, Ege GA, et al.Prevalence of High-Risk Human Papıllomavirus and Indentification of Type Using Real- Time Polymerase Chain Reaction Analysis AND Liquid –Based Cytology.South Clin Ist Euras 2017;28(3):175-80
24. EroğluC, Keşli R, Eryılmaz MA,et al. Serviks kanseri için riskli olan kadınlarda HPV tiplendirmesi ve HPV sıklığının risk faktörleri ve servikal smear ilişkisi. Nobel Med.2011;7(3):72-7.
25. Çolakoğlu Ş, Bolat FA, Çoban G. Human papillomavirus (HPV) Prevalence and genotype distribution. J Clin Anal Med .2017;8(2):109-13
26. de Sanjosé S, Diaz M, Castellsagué X, et al. Worldwide prevalence and genotype distribution of cervical human papillomavirus DNA in women with normal cytology: a meta-analysis. LancetInfectDis. 2007;7(7):453-9. PMID: 17597569
27. Bruni L, Diaz M, Castellsagué X, et al. Cervical human papillomavirus prevalence in 5 continents: meta-analysis of 1 million women with normal cytological findings. J Infect Dis.2010;202(12):1789-99 .PMID: 21067372
28.Guan P, Howell-Jones R, Li N, et al. Human papillomavirus types in 115,789 HPV-positive women: a meta-analysis from cervical infection tocancer. Int J Cancer.2012;131(10):2349-59. PMID: 22323075
29. Onan MA,Yaman S, Korun ZE, et al. HPV Subtypes In Patients With Cytological Abnormalities In Gazi University Outpatient Clinic (IGCS 2010)

Jinekolojik onkoloji polikliniğine başvuran hastalarda HPV prevalansının sitolojik ve kolposkopik bulgularıyla birlikte değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 1, 10 - 17, 06.12.2019

Ferah Kazancı , M.anıl Onan

Öz

Jinekolojik onkoloji polikliniğine başvuran hastalarda HPV prevalansının
sitolojik ve kolposkopik bulgularıyla
birlikte değerlendirilmesi

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Jinekolojik
Onkoloji Bilim Dalı, Ankara

Ferah Kazancı, M.Anıl Onan

ÖZET

GİRİŞ

Kadınlarda dünyada dördüncü en sık kanser olan serviks kanserinin nedeni
human papillomavirus (HPV) olup, en sık HPV 16 ve 18 etkendir. Bu çalışmada
anormal ve normal sitolojilerde HPV tip dağılımının sıklıgı ve kolposkopik
bulguları değerlendirildi.

GEREÇ VE YÖNTEMLER

GÜTF Jinekolojik Onkoloji kliniğine Ocak2017- Şubat 2018 tarihlerinde başvuran 288 Hastadan alınan
servikal örneklerden HPV DNA , servikal smearların
sitolojik incelemesi yapıldı. Taramada HPV 16 ve 18 pozitif
ve diğer yüksek riskli HPV pozitif ve sitoloji ≥ASCUS olan olgulara
kolposkopik muayene yapılıp şüpheli saptanan bölgelerden biyopsi alınmıştır.

BULGULAR.

HPV pozitif olgularda yaş ortalaması   39.6±9.5 idi. Olguların  66
(%22.9)    sında HR-HPV(yüksek riskli –HPV) pozitif
saptanmıştır.  En sık saptanan HPV tipleri; 16, 56, 18, 66, 51, 52 (%6.3,
3.8, 3.1,3.1, 2.8, 2.1) dir.

HPV pozitiflilerde %39.4’ünde anormal sitoloji olup, olguların %19.7’si ASCUS,
%9.1 LSIL, %6.1 ASC-H, %4.5 HSIL idi. HSIL lezyonlar ise sadece
izole HPV 16, 18 grupta bulunmuştur.

Anormal sitolojili ve/veya HR-HPV ‘si olan 55(%19.1) hastaya kolposkopi
yapılmış ve anormal bulguları HPV pozitif grupta, negatif gruba göre anlamlı olarak
yüksek olup, oranlar sırasıyla %8 ve %1 bulunmuştur.

Kolposkopide anormallik saptanan olguların 26(%9)’sına servikal biyopsi
yapılmıştır. Biyopsi yapılan 14 hastanın (%4.9) ’ü patolojik değerlendirme
normal iken, CIN2 ve CIN3 bulunan 7 hastanın
6’sı HPV 16 ve 18 grubu ile enfekte olduğu belirlenmiştir.

SONUÇ

Anahtar Kelimeler: HPV DNA,
Pap smear, Kolposkopi

Evaluation of the
prevalence of HPV with cytological and colposcopic findings in patients
admitted to the gynecological oncology department.

MATERIALS AND METHODS:

RESULTS:

CONCLUSION:

In our study, type of HPV 66 and the
proportion of HR- HPV positivity rate
was higher than community-based screening in Turkey. High grade lesions were
detected more in HPV 16 and 18 groups.

Key Word: HPV DNA,
Pap smear, Colposcopy.

GİRİŞ

MATERYAL ve METOD

Çalışma populasyonu

Servikal
Sürüntü Örneklerinin Real PCR yöntemi ile incelenmesi

Servikal sitolojinin ve biyopsi materyallerin histopatolojik
değerlendirmesi

Kolposkopik muayenede hasta seçimi

İstatistiksel Yöntem

BULGULAR

Figure1: Çalışma populasyonundaki
subgrupların yaş dağılımı

Figure2: HPV tiplerinin dağılımı

Figure3: Çalışma populasyonu

Tablo1: HPV tiplerinin çoklu
gruplar halindeki enfeksiyonlarının dağılımı