İş Kazasından Kaynaklanan Tazminat Davalarında Geçici Ödeme

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 2 - 34, 25.02.2024

Yasemin Taşdemir , Ali Tutar

Öz

11.01.2011 yürürlük tarihli 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 76. maddesinde hukuk sistemimizde yeni ve özgün bir düzenleme yapılmıştır. İş kazasından kaynaklanan tazminat davalarında uygulama imkânı olan oldukça mümkün olan geçici ödemeye, Kanun’un yürürlük tarihinden uzun zaman geçmiş olmasına rağmen uygulamada pek karşılaşılmamaktadır.
Çalışmamızda öncelikle iş kazası kavramı ve unsurları, sonrasında geçici ödeme kavramı, hukuki niteliği ve koşulları açıklanmıştır. Çalışmamızın son bölümünde ise iş kazasından kaynaklanan tazminat davalarında geçici ödeme uygulamasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Sonuç kısmında ise iş kazasının ülkemizde son yıllarda özellikle artış gösteren bir sorun olduğu ve geçici ödeme uygulamasının mağduriyeti gidermekte yardımcı olabilecek araçlardan biri olduğu açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İş Kazası, Maddi Tazminat, Manevi Tazminat, Geçici Ödeme, Geçici Hukuki Koruma

Advance Payment in Lawsuits Arising from Occupational Accidents

Öz

A new and unique regulation has been made in Turkish Law with the 76th article of the Turkish Code of Obligations (TCO) No. 6098 dated 11.01.2011. Advance payment, which is quite possible to apply in compensation cases due to occupational accidents, is not encountered in many cases, even though the TCO has been in force for a long time.
In the study, firstly the concept of occupational accident and its elements, then the concept of the advance payment, its legal nature and conditions are explained. In the last part of the study, explanations regarding advance payment in compensation cases arising from occupational accidents are included. In the conclusion, it is explained that occupational accidenst are a problem that has increased in recent years in Turkey and that the advance payment is one of the solutions that can help eliminate the grievance.

Anahtar Kelimeler

Occupational Accident, Material Compensation, Immaterial Compensation, Advance Payment, Provisional Measures of Protection

Kaynakça

• Akın L, ‘Çimento Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliğinden Doğan Sorumluluk’ iç Levent Akın ve H. Serdar Şardan (ed) Çimento Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği (Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası 2011).
• Akyiğit E, İş Hukuku (13. Baskı Seçkin Yayınevi 2021).
• Alp NS, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Kapsamında Rücu Davaları (Seçkin Yayınevi 2018).
• Alper Y, Sosyal Sigortalar Hukuku (Güncellenmiş 11. Baskı Dora 2020).
• Altıner FZ, ‘İşverenin İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Maddi Tazminat Yükümlülüğü’ (2009) 13 (3-4) EÜHFD 265-289.
• Altınkan O, Türk Borçlar Hukukunda Geçici Ödemeler (TBK m. 76), (Seçkin Yayınevi 2023).
• Antalya G, ‘6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Madde 76 Düzenlemesi: “Geçici Ödeme”’ (2013) 8 (Özel Sayı) Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan, C. I Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi 185-200.
• Antalya G, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt: I (Seçkin Yayınevi 2019).
• Araslı U, ‘Yeni Borçlar Yasası’nın İş Kazası ve Meslek Hastalıklarından Doğan Maddi Tazminat Davalarında Getirdiği Sistem ve Hakkaniyet İndirimi’ (2011) (24) Sicil İş Hukuku Dergisi 143-155.
• Arıcı K, Türk Sosyal Güvenlik Hukuku (2. Baskı Gazi Kitabevi 2022). Aslanköylü R ve Karaoğlan Nİ, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi C. II (Bilge Yayınevi 2023).
• Baycık G, ‘Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Haklarında Yeni Düzenlemeler’ (2013) (3) Ankara Barosu Dergisi 103-170.
• Çelik N, Caniklioğlu N, Canbolat T ve Özkaraca E, İş Hukuku Dersleri (36. Baskı Beta Yayınevi 2023).
• Çenberci M, Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi (Olgaç Matbaası, 1985).
• Çoban N, ‘İş Kazalarından Doğan Maddi Tazminat Faizinin Hukuki Niteliği’ (2019) 14 (4) Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi 69-96.
• Deynekli A, ‘Türk Borçlar Kanunu’nda Yer Alan Önemli Usul Hükümleri’ (2011) 2 (2) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 45-97.
• Eren F, Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı (Sevinç Matbaası 1975).
• Erişir E, Geçici Hukuki Korumanın Temelleri ve İhtiyati Tedbir Türleri (On İki Levha Yayıncılık 2013).
• Evren ÖK, İş Hukukunda Ücret ve Uygulaması (Seçkin Yayınevi 2011).
• Güzel A, Okur AR ve Caniklioğlu N, Sosyal Güvenlik Hukuku (Yenilenmiş 19. Baskı Beta Yayıncılık 2021).
• https://www.sgk.gov.tr/Istatistik/Yillik/fcd5e59b-6af9-4d90-a451-ee7500eb1cb4 ET: 21.01.2024. https://www.walkfree.org/global-slavery-index/findings/regional-findings/europe-and-central-asia/ accessed 21.01.2024.
• Kaplan ET, ‘İşverenin Koruma ve Gözetme Borcu’ (2003) 7 (2) İş Hukuku ve İktisat Dergisi 2-16.
• Kılıçoğlu AM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Turhan Kitabevi 2011).
• Kılıçoğlu Yılmaz K, ‘Geçici Ödemeler’ (2014) 110 TBB Dergisi 109-128.
• Koçali K, ‘Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2012-2020 Yılları Arası İş Kazaları Göstergelerinin Standardizasyonu’ (2021) 12 (2) Akademik Yaklaşımlar Dergisi 302-327.
• Kurt G, ‘Türk Borçlar Kanunu Madde 76 Kapsamında Geçici Ödemeler’ (Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2022).
• Makaracı Başak A ve Tek GS, ‘Türk Borçlar Kanunu’nda Getirilen Geçici Ödeme Hakkında Düşünceler’ (2013) 15 (Özel Sayı) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1111-1141.
• Narmanlıoğlu Ü, ‘Kanuni Süresinde Ücreti Ödenmeyen İşçinin İş Görmekten Kaçınabilme Hakkı (İmkânı)’ (2010) 12 (Özel Sayı) DEÜHFD 607-633.
• Oğuz Ö, ‘İş Kazası ve Meslek Hastalığında Sigortalıya Yapılan Yardımlar’ (2018) 7 (18) Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi 317-332.
• Öz T, Yeni Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Başlıca Değişiklikler ve Yenilikler (Vedat Kitapçılık 2011).
• Özekes M, Pekcanıtez H ve Atalay O, Medeni Usul Hukuku, Cilt: III (On İki Levha Yayıncılık 2017).
• Pekcanıtez H, Belirsiz Alacak Davası (HMK m. 107) (Yetkin Yayınları, 2011).
• Sevimli KA, ‘Türk Borçlar Kanunu m.417 ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Işığında Genel Olarak İşçinin Kişiliğinin Korunması’ (2013) (36) Çalışma ve Toplum 107-148.
• Simil C, Belirsiz Alacak Davası (On İki Levha Yayıncılık, 2013).
• Sözer AN, Türk Sosyal Sigortalar Hukuku (Güncellenmiş 6. Baskı Beta Yayıncılık 2023).
• Sümer HH, İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku (Seçkin Yayınevi 2022). (İş Sağlığı)
• Sümer HH ve Kayırgan H, Sosyal Güvenlik Hukuku Davaları (Seçkin Yayıncılık 2023).
• Sümer HH, Sosyal Güvenlik Hukuku (Güncellenmiş 4. Baskı Seçkin Yayıncılık 2023). (Sosyal Güvenlik)
• Süzek S, Bireysel İş Hukuku (21. Baskı Beta Yayınevi 2021).
• Şakar M, Sosyal Sigortalar Uygulaması (Yenilenmiş 12. Baskı Beta Yayıncılık 2017).
• Şener, B, ‘Türk Borçlar Hukukunda Geçici Ödemeler’ (2017) 19 (Özel Sayı) Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan DEÜHFD 1623-1690.
• Tiftik M ve Adıgüzel A, ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na Göre Genel Hizmet Sözleşmesinde İşverenin İşçiyi Koruma Borcu’ (2016) 1 Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 319-356.
• Topuz M, ‘6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Uyarınca Haksız Fiilden Doğan Borç İlişkilerine Dair Yargılamalarda Geçici Ödemeler (TBK M. 76)’ (2012) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Hukuk Sempozyumu Özel Sayısı, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümlerinin Değerlendirilmesi Sempozyumu (3-4 Haziran 2011) Sempozyum No: III, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, 247-285.
• Tuncay AC ve Çıplak D, ‘Haksız Fiilde Geçici Ödeme (Ya Da Geçici Ceza)’ (2018) 16 (186) Legal Hukuk Dergisi 2749-2784.
• Tuncay AC, Ekmekçi Ö ve Gülver E, Sosyal Güvenlik Hukuku (Yenilenmiş 22. Bası Beta Yayıncılık 2023).
• Tuncer Kazancı İ, ‘Yargı Kararları ve 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde İhtiyati Tedbirlere İlişkin Bazı Sorunlar’ (2012) 8 (23) MİHDER 75-126.
• Türk Borçlar Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/499), chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem23/yil01/ss321.pdf ET: 02.01.2024.
• Ulusan İ, Özellikle Borçlar Hukuku ve İş Hukuku Açısından İşverenin İşçiyi Gözetme Borcu ve Bundan Doğan Hukuki Sorumluluk (Kazancı Kitap Ticaret AŞ 1990).
• Uşan F ve Erdoğan C, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku (Güncellenmiş 4. Baskı Seçkin Yayıncılık 2023).