İdareye Takdir Yetkisi Veren Kanun Hükmünün Yorumu Ekseninde Takdir Yetkisinin Yargı Yoluyla Denetimi

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 45 - 103, 28.02.2025

Mehmet Fatih Metin

Öz

İdarenin işlemlerinin yargı yoluyla denetiminde karşılaşılan hususlardan biri, takdir yetkisinin sınırının tespitidir. İdarenin takdir yetkisinin yargı yoluyla incelenebileceğini kabul eden görüşler, takdir yetkisinin hukukiliğinin sınırını belirlemeye çalışmaktadır. Ayrıca idareye takdir yetkisi veren kanun hükmü baz alındığında, bu hükmün yorumunun takdir yetkisinin kapsamını belirlediği açıktır. Nitekim yargı organının, ilgili kanun hükmüne ilişkin olarak yasama organının yahut idarenin yorumuyla kendini sınırlandırması, takdir yetkisinin sınırına bir etkisi olacaktır. Bu yönüyle, yargı organının takdir yetkisi veren kanun hükmünü yorumlarken otonom bir yetkisinin olup olmadığı önemli bir mesele teşkil etmektedir.
Bu çalışmada, öncelikle idari fonksiyon içerisinde yer alıp yargı yoluyla denetimden bağışık tutulmayan işlemlerin kapsamı incelenerek takdir yetkisine konu olan işlemlerin genel görünümü ortaya konulmuştur. İdarenin takdir yetkisinin yargı yoluyla denetimi ekseninde ise İngiliz, Amerikan, Türk ve Fransız hukukundan örnekler verilmiştir. Sözü edilen karşılaştırmalı hukuktan verilen örmekler yoluyla yargı organının otonom yorumlama yetkisinin sınırı izah edilmiştir. Ayrıyeten bu çalışmada, Türk ve Fransız hukukunda anayasa yargısının kurulmasına dek etkili olduğu düşünülen yasamanın üstünlüğü ilkesine dair teorik tartışmalara değinilerek bu ilkenin gerek kaynağını aldığı İngiliz ve Amerikan hukukundaki görünümü gerekse Türk ve Fransız hukukuna olan tesiri incelenmiştir. Sonuç olarak ise Türk ve Fransız hukukunda anayasa yargısının kurulmasının, takdir yetkisinin denetiminde rol oynadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İdari Fonksiyon, Yasamanın Üstünlüğü, Takdir Yetkisi, Hukukilik Denetimi, Kanun Hükmünün Yorumu

Judicial Review of Discretionary Authority in the Context of the Interpretation of the Legal Provision Granting Discretionary Authority to the Administration

Öz

One of the issues encountered in the judicial review of administrative acts is the determination of the limits of discretionary power. The opinions that accept that the administrative discretion can be judicially reviewed try to determine the limit of the legality of the discretionary power. Moreover, based on the legal provision granting discretionary power to the administration, it is clear that the interpretation of this provision determines the scope of the discretionary power. As a matter of fact, the judicial body limiting itself to the interpretation of the legislature or the administration regarding the relevant legal provision will have an impact on the limit of the discretionary power. In this respect, it is an important issue whether the judicial body has an autonomous authority in interpreting the legal provision that grants discretionary power.
In this study, firstly, the scope of the transactions that are within the administrative function and not immune from judicial review is analyzed and the general view of the transactions subject to discretionary power is presented. On the axis of judicial review of the administrative discretion, examples from English, American, Turkish and French law are given. Through these comparative law examples, the limits of the judicial body's autonomous interpretation power are explained. Furthermore, this study examines the theoretical debates on the principle of supremacy of the legislature, which is thought to have been effective until the establishment of constitutional jurisdiction in Turkish and French law, and analyzes both the appearance of this principle in English and American law from which it originated and its impact on Turkish and French law. As a result, it is seen that the establishment of constitutional jurisdiction in Turkish and French law played a role in the control of discretionary power.

Anahtar Kelimeler

Administrative Function, Legislative Supremacy, Discretion, Review of Legality, Interpretation of Provisions of Law

Kaynakça

• '5 U.S. Code § 706- Scope of Review' (LII / Legal Information Institute) <https://www.law.cornell.edu/uscode/text/5/706.> accessed 20 May 2024. Ağaoğulları MA, Sokrates’ten Jakobene Batı’da Siyasi Düşünceler (6.Baskı, İletişim Yayınları 2015)
• Akyılmaz B, Sezginer M ve Kaya C, Açıklamalı-İçtihatlı Türk İdari Yargılama Hukuku (Savaş Yayınevi 2019).
• Alan N, ‘Anayasanın İdari Yargıda Somutlaştırılması’ (1997) 92 Danıştay Dergisi 3-36.
• Alan N, 'İptal Davalarının Ön ve Esastan Kabul Şartları' (1983) 50-51 Danıştay Dergisi 22-50.
• Allan TRS, 'Legislative Supremacy and The Rule of Law: Democracy and Constitutionalism' (1985) 44 The Cambridge Law Journal 111-143.
• Altındağ H, İdarenin Yargısal Denetiminde Kanunilik Blokunun Genişlemesi (On İki Levha Yayıncılık 2016).
• Altındağ H, 'Yasama Kısıntısı' (2016) 8(20) Hukuk ve Adalet Eleştirel Hukuk Dergisi 247-266.
• Alvazzi del Frate P, ‘The Référé Législatif and The Cahiers de Doléances of 1789’ in Paola Maffei and Gian Maria Varanini (eds), Honos alit artes Studi per il settantesimo compleanno di Mario Ascheri (Firenze University Press 2014) 305-312.
• Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri hakkında Kanun, Kanun Numarası: 44, Kabul Tarihi: 22.04.1962, RG 25.04.1962/11091.
• Arat Özkaya N, Türk İdare Hukuku’nda İdarenin Hukuk Sınırları İçinde Hareket Serbestisi, Takdir Yetkisi ve Bunun Sınırları Üzerine Bir İnceleme (Beta Yayınları 2015).
• 'Arbitrary' (Cambridge Dictionary) <https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/arbitrary> accessed 20 May 2024.
• 'Arbitrary' (LII / Legal Information Institute) <https://www.law.cornell.edu/wex/arbitrary> accessed 20 May 2024.
• 'Arbitrary' (Oxford Dictionary) <https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/arbitrary?q=arbitrary> Erişim Tarihi 20 May 2024.
• Atıl Kaya, Ö. 'Amerikan İdare Hukuku’nda Beklenen Gelişme: Chevron Doktrini Artık Hükümsüz' 2024 12(2) Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1015-1032.
• Atıl Kaya Ö, ‘Why United States Clean Water Act Citizen Suit Provision Is More Difficult to Implement Today’ (2019) 21 Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1645-1679.
• Ayaydın C, 'İdari Yargının Sahip Olduğu İşlevler ve Tabi Olduğu Sınırlamalar Hakkında Bazı Tespitler ve Değerlendirmeler' (2011) 69(1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 505-592.
• Balta TB, İdare Hukuku: Genel Konular (Ankara Üniversitesi Basimevi 1970).
• Barrett JM, 'Legislative History, the Neutral, Dispassionate Judge, and Legislative Supremacy: Preserving the Latter Ideals Through the Former Tool' (1997) 73 Notre Dame L. Rev 819-838.
• Başpınar R, ‘İdarenin Takdir Yetkisinin Yargı Denetimine Tabi Tutulması’ (1971) 3 Danıştay Dergisi 59-86.
• Bonnard R, İdarenin Kazaî Murakabesi (Ahmet Reşat Turnagil çev., Devlet Basımevi 1939).
• Bowers KR and Sheffner DJ, ‘Supreme Court’s’ Major Questions" Doctrine' 2022 Congressional Research Service 1-6.
• Boulanger ÖD, ‘Eksik Düzenlemeler Aleyhine İptal Davası Açma Yöntemi Üzerine Bir İnceleme’ (2021) 1 Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi 55-86.
• 'Capricious' (Cambridge Dictionary) <https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/capricious> accessed 20 May 2024.
• ‘Capricious’ (LII / Legal Information Institute) <https://www.law.cornell.edu/wex/capricious> accessed 20 May 2024.
• 'Capricious' (Oxford Dictionary) <https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/capricious?q=capricious> accessed 20 May 2024.
• Ceylan M, ‘Danıştay Kararlarında Anayasaya Uygun Yorum Yöntemi' iç 5.İdare Hukuku Buluşması “‘Danıştay Karar İncelemeleri’” 4-6 Mayıs 2018 Büyükada / İstanbul (Filiz Kitabevi 2019) 347-371.
• Correia EO 'A Legislative Conception of Legislative Supremacy' (1992) 42 Case W. Res. L. Rev. 1129- 1207.
• Craig PP, 'The Nature of Reasonableness Review'. (2013) 66(1) Oxford Legal Studies Research Paper No. 78/2013 <https://ssrn.com/abstract=2298612> accessed 12 April 2024.
• Çınarlı S ve Azak K, ‘Disiplin Cezalarında Gerekçe İlkesi’, (2021) 153 Danıştay Dergisi 109-142.
• Dâver B, İcra Organının İstisnaî Yetkileri Bakımından Fevkalâde Hal Rejimleri (Türkiye'de- Yabancı Memleketlerde) (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları 1961).
• De Lamothe OD, 'Fransız Danıştayı' (Hasan Bahri Gültekin çev.) (1983) 50-51 Danıştay Dergisi 3-21.
• 'De novo (Ballotpedia)' <https://ballotpedia.org/De_novo> accessed 20 May 2024.
• Derdiman RC, İdarî Yargının Genel Esasları (Aktüel Yayınları 2014).
• Dicey AV, Introduction to the Study of the Law of the Constitution (Macmillan 1889).
• Duguit L, Kamu Hukuku Dersleri (Süheyl Derbil çev., Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1954).
• Duran L, 'Danıştay’ın 1979 Yılı Kararları Üzerine Kısa Mülahazalar' (1980) 13(2) Amme İdaresi Dergisi 47-71.
• Düğer S, ‘Anglosakson ve Kıta Avrupası Hukuk Sistemlerinde İdarenin Yargısal Denetiminin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi’ (2019) 1 Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi 61-88.
• Ekins R, Laws S and Casey C, The Impact of the Human Rights Act 1998 in Twenty-Five Cases (Policy Exchange 2024) 1-59.
• Endicott T, ‘Otantik Yorum’ (İsmail Köküsarı çev.) (2021) 25(2) Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 211-236.
• Enockson P, 'Adminstrative Law and Procedure'. (1996) 73 Denv. U. L. Rev. 619-635.
• Erarslan Z, 'Anayasa Mahkemesi' (Atatürk Ansiklopedisi) <https://ataturkansiklopedisi.
• gov.tr/bilgi/anayasa-mahkemesi/> Erişim tarihi: 24 May 2024.
• Erhürman T, 'Birleşik Krallık İdare Hukukunda Ultra Vires'. (2012) 61(2) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 599-646.
• Erhürman T, Yüksek İdare Mahkemesi’nin Görev Alanı (Işık Kitabevi 2013).
• Erkut C, Hukuka Uygunluk Bloku İdare Hukukunda Hukukun Genel Prensipleri Teorisi (Tıpkı Basım, T.C. Danıştay Yayın İşleri Müdürlüğü 2016).
• Eroğlu H, İdare Hukuku: Genel Esaslar, İdari Teşkilât ve İdarenin Denetlenmesi (Turhan Kitabevi 1985).
• Eskridge JWN, 'Spinning Legislative Supremacy' (1989) 78 Geo. LJ 319-352.
• Farber DA, 'Statutory Interpretation and Legislative Supremacy’(1989) Geo. L.J. 281-318.
• Feyzioğlu T, Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Kazai Murakabesi: Yabancı Memleketlerde-Türkiyede. (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi 1951).
• Frändberg Å, From Rechtsstaat to Universal Law-State: An Essay in Philosophical Jurisprudence (Springer International Publishing 2014).
• Gaffney JM, 'Judicial Review Under the Administrative Procedure Act (APA)' 2020 Congressional Research Service 1-5.
• Gardbaum S, 'Separation of Powers and The Growth of Judicial Review in Established Democracies (or Why Has The Model of Legislative Supremacy Mostly Been Withdrawn From Sale?)' (2014) 62 The American Journal of Comparative Law 613-640.
• Garry PM, 'Judicial Review and the Hard Look Doctrine' (2006) 7(1) Nev. LJ 151-170.
• Gerçek A, Türk Vergi Hukukunda İdarenin Takdir Yetkisi (Yaklaşım Yayıncılık 2006).
• Giritli İ, Türkiyede ve Yabancı Memleketlerde Hükûmet Tasarrufları. (Sulhi Garan Matbaası 1958).
• Goldsworthy J, 'Legislative intentions, Legislative Supremacy, and Legal Positivism' 2005 42 San Diego L. Rev 493-518.
• Gözler, K, İdare Hukuku 1.Cilt (3.Baskı, Ekin Yayınları 2019).
• Gözler K, İdare hukuku. 2.Cilt (3. Baskı, Ekin Yayınları 2019).
• Gözler K, Türk Anayasa Hukuku Dersleri (19.Baskı, Ekin Yayınevi 2015).
• Günday M, İdare Hukuku. (10. Baskı, İmaj Yayınevi 2011).
• Halpérin JL, Five Legal Revolutions Since The 17th Century: An Analysis of A Global Legal History (Springer 2014).
• 'Hard look review' (Ballotpedia) <https://ballotpedia.org/Hard_look_review> Erişim Tarihi 20 May 2024.
• Hessick FA, ‘Quasi-Sovereign Standing’ (2018) 94 Notre Dame L. Rev 1927-1954.
• İsbir B, 'İdari Yargıda İptal Davasının Tarihsel Gelişimi' (2011) İÜHFM (Prof. Dr. İl Han Özay’a Armağan) 951-966.
• Johnson WG and Tournas LM, 'The Major Questions Doctrine and the Threat to Regulating Emerging Technologies’ (2022) 39 Santa Clara High Tech. LJ 137-196.
• Kanlıgöz C, ‘İdari İşlemlerde Yazılı Bildirim’ 1988 40(1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 173-192.
• Kaplan G, İdari Yargılama Hukuku (3.Baskı, Ekin Yayınları 2018).
• Karabatak R, 'Türk Hukukunda Kanunların Anayasaya Uygun Yorumu' (1998) 94 Danıştay Dergisi 94 28-48.
• Karabulut M, 'İngiltere’de İdarenin Yargısal Denetimi Üzerine Bir İnceleme' (2000) 102 Danıştay Dergisi 16-28.
• Karahanoğulları O, (2011) 35 ‘İdarenin Yargısal Denetimine Yönelik Anayasa Değişiklikleri ve Takdir Yetkisinin Yargısal Denetimi’ Mülkiye Dergisi 43-64.
• Karaman E, 'Fransız Anayasa Yargısında Somut Norm Denetimi Dönemi', (2015) 1(2) Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 65-88.
• Karamustafaoğlu T, ‘İngiliz İdare Hukuku ve Ultra Vires Doktrini’ iç Ord. Prof. Dr. Ernst E. Hirsch’e Armağan (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları 1964) 45-73.
• Kaya C, ‘Fransız Hukukunda Vize Reddi, Gerekçe Yükümlülüğü ve Conseil D’etat Denetimi’ 2001 9(3-4) 110-123.
• Kılıç F, 'İngiltere ve Türkiye’de İdarenin Yargısal denetiminde Makullük ilkesi'. (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi 2020).
• Kozel, RJ, ‘Statutory Interpretation, Administrative Deference, and the Law of Stare Decisis’ (2019) 97 Tex. L. Rev 1125-1161.
• Köküsarı İ 'Osmanlı-Türk Anayasal Tarihinde Yasama Yorumu ve Uygulaması'. (2018) 67(4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 807-855.
• Maltz EM, 'Rhetoric and Reality in the Theory of Statutory Interpretation: Underenforcement, Overenforcement, and the Problem of Legislative Supremacy' (1991) 71 BUL Rev 767-792.
• 'Major Questions Doctrine' (Ballotpedia) <https://ballotpedia.org/Major_questions_
• doctrine> accessed 12 May 2024.
• Martenet V, ‘Judicial Deference to Administrative Interpretation of Statutes from a Comparative Perspective’ (2021) 54(1) Vanderbilt Law Review 83-146.
• Mathews J, U.S. Administrative Law: A Casebook (3rd Edition, ‎ Independently published 2022).
• Monast JJ, 'Major Questions About the Major Questions Doctrine' (2016) 68 Admin. L. Rev. 445-489.
• Montesquieu CLS, Kanunların Ruhu Üzerine (Berna Günen çev., 3. Baskı, Türkiye İş Bankası 2019).
• Mumcu U, 'İngiliz Hukukunda Ultra Vires Kavramı' (1970) 27(1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 37-66.
• Necatigil ZM, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Anayasa ve Yönetim Hukukunun Esasları. (Işık Kitabevi 2015).
• Oakes J, 'Legislative Supremacy: Myth or Reality?' (2003) Cardozo Pub. L. Pol’y & Ethics J. 21-24.
• Onar E, 'Türkiye’de Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi Alanında Öncüler' iç Mehmet Turhan ve Hikmet Tülen (ed.), Anayasa Yargısı İncelemeleri-1(Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2006) 1-40.
• Onar SS, İdare Hukukunun Umumî Esasları 1. Cilt (3. Baskı, İsmail Akgün Matbaa ve Kitapçılık Müesseseleri 1966).
• Oytan M, 'Fransa’da Anayasa Konseyinin Kuruluşu, Görevleri ve İşleyişi Konusunda Bir İnceleme'. (1980) 13(3) Amme İdaresi Dergisi 25-38.
• Örücü E, ‘Conseil d'Etat: Türk İdare Hukukunun Fransız Katmanı’ (Seyit Rasim Doru çev.) (2021) 70(1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 47-73.
• Özay İH, Devlet İdari Rejim ve Yargısal Korunma (Denemeler) (Filiz Kitabevi 1986).
• Özay İH, Günışığında Yönetim. (Filiz Kitabevi 2004).
• Öztürk KB, 'Fransız Anayasa Yargısında Somut Norm Denetimi' iç Merih Öden, Levent Gönenç, Selin Esen, Ali Ersoy Kontacı, Deniz Polat ve Ali Erdem Doğanoğlu (edr), Prof. Dr. Erdal Onar'a Armağan 2.Cilt (Ankara Üniversitesi 2013) 1189-1226.
• Parker R, ‘Administrative Interpretations’ (1951) 5(4) Miami L. Rev. 533- 540.
• Perry A, ‘The Flexibility Rule In Administrative Law’ 2017 76(2) The Cambridge Law Journal (Forthcoming) <https://papers.ssrn.com/abstract=2893766> accessed 25 December 2024.
• Ramshaw A, ‘The Case For Replicable Structured Full Proportionality Analysis In All Cases Concerning Fundamental Rights’ (2019) 39(1) Legal Studies 120-142.
• Sarıca R, 'Türk Devlet Şurası İçtihatlarına Göre Hükümet Tasarrufları' (1942) 8(3-4) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 457-472.
• Sarıca R, İdarî Kaza: Cilt I: İdarî Davalar (Kenan Matbaası 1949).
• Sayer T, ‘Statutory interpretation and the administrative state: refocusing the purposivist/intentionalist debate’ in Legal Studies (Cambridge University Press, 2024).
• Saygın E, ‘Ölçülülük İlkesine Yönelik Türk ve İngiliz İdare Hukuku Yaklaşımı Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz’, (2017) 75(2) Ankara Barosu Dergisi 57-88.
• Seçkin S ve Üstün G, ‘İdari İşlemlerde Takdir Yetkisi ve Gerekçe İlkesi’ 2015 21(2) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 509-534.
• Shapiro M, 'Administrative Discretion: The Next Stage' 1983 92(8) The Yale Law Journal 1487-1522.
• 'Skidmore v. Swift & Co' (Ballotpedia) <https://ballotpedia.org/Skidmore_v._Swift_%26_Co> accessed 12 May 2024.
• Sohoni M, 'The Major Questions Quartet'. (2022) 136 Harv. L. Rev. 262-318.
• Solak M, ‘Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması ve Olağanüstü Yönetim Usulü’ iç Konularına Göre Karşılaştırmalı Dünya Anayasaları (Türkiye Büyük Millet Meclisi Araştırma Hizmeti Başkanlığı Yayınları 2022) 131- 199.
• Srirangam V, 'A Difference in Kind-Proportionality and Wednesbury' (2016) 4(1) ISLRev 46-66.
• Steinzor R, Core Concepts in Administrative Law (3rd Edition, ‎ Independently published 2023).
• Sustein CR, 'Deregulation and The Hard-Look Doctrine’ (1983) The Supreme Court Review 1: 177-213.
• Sustein CR, 'There Are Two" Major Questions Doctrines'. (2021) 73 Admin. L. Rev. 475-494.
• Sümer N, ‘İngiliz Hukukunda Haklı Beklentiler Doktrini’ (2019) 1 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 163-196.
• Şahin A, Devlet İktidarının Sınırlandırılması Bağlamında “Türkiye Toplumunun Anayasal İnsan Hakları (1808- 2011)” (Yetkin Yayınları 2012).
• Şahin AH, Danıştay Kararları Işığında Üstün Kamu Yararı Kavramı (Seçkin Yayıncılık, 2022).
• Şahin C, Amerikan Federal İdare Hukukunda “Regülasyon”. (On İki Levha Yayıncılık 2010).
• Şen M, 'İdarenin Yargısal Denetiminin Sınırlarına İlişkin Modeller' (2013) 17(2) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1623-1642.
• Tan T ve Bayazıt B, İdare Hukuku. (10.Baskı, Turhan Kitabevi 2021).
• Tanrıverdi AA, ‘İdare Hukukunda Gerekçe İlkesi ve Sağladığı Hukuki Koruma’ 2023 3(2) Kırıkkale Hukuk Mecmuası 551-580.
• Teter MJ, 'Gridlock, Legislative Supremacy, and The Problem of Arbitrary Inaction'. (2012) 88 Notre Dame L. Rev. 2217-2232.
• 'Ultra Vires' (Cambridge Dictionary) <https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/ultra-vires> Erişim Tarihi 12 April 2024.
• 'Ultra vires' (Oxford Dictionary) <https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/ultra-vires?q=ultra+vires> Erişim Tarihi 12 April 2024.
• Ulusoy AD, Yeni Türk İdare Hukuku (4.Baskı, Yetkin Yayıncılık 2021).
• Van Der Haegen, M, 'Transformation of the Cassation Model in France, The Netherlands and Belgium: Piercing the Legalistic Veil' in Alan Uzelac ve Cornelis Hendrik Van Rhee(ed.), Transformation of Civil Justice Unity and Diversity (Springer International Publishing 2018) 349-378.
• Walters DE, 'The Major Questions Doctrine at the Boundaries of Interpretive Law' 2023 109(2) Iowa Law Review 465-540.
• Yıldırım R, Açıklamalı Kaynakçalı İdare Hukuku Kavramları Sözlüğü (Mimoza Yayınları 2006).
• Yıldız H, 'İdare Hukukunun Kısa Tarihçesi'. (2018) 22(4) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 197-223.
• Zabunoğlu YK, İdare Hukuku 1.Cilt (Yetkin Yayınları 2012).
• Zabunoğlu YK, İdare Hukuku 2.Cilt (Yetkin Yayınları 2012).
• Zaring D, 'Reasonable Agencies' (2010) Virginia Law Review, 135-197.
• Zeybek AC, 'Yargı İçtihatlarının Hukuk Kaynağı Olarak Değer ve Yeri’, (1988) 68-69 Danıştay Dergisi 46-109.