Evde Yaşayan Yaşlı Bireylerde Sağlık Okuryazarlığı ve Sağlık Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, , 706 - 721, 10.12.2024

Fatma Arpacı , Ömer Faruk Cantekin

https://doi.org/10.20296/tsadergisi.1526802

Öz

Bu çalışma, evde yaşayan yaşlı bireylerde sağlık okuryazarlığı ve sağlık algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi amacı ile planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmada “Demografik Bilgi Formu”, Aras ve Bayık Temel (2017) tarafından Türkçeye uyarlanan “Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği” ile Kadıoğlu ve Yıldız’ın (2012) Türkçeye uyarladığı “Sağlık Algısı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini olasılıklı olmayan kolayda örnekleme yöntemi ile ulaşılan 200 yaşlı birey oluşturmuştur. Yaşlı bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeyinin (62.10±20.56) ve sağlık algısının (50.27±7.04) orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Yaşlı bireylerin sağlık okuryazarlığı ile sosyal güvence durumu (p<0.01), kronik hastalık olma durumu (p<0.01), düzenli sağlık kontrolü yaptırma durumu (p<0.01) ve sürekli kullandığı ilaç durumu (p<0.01) arasında istatiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Sağlık algısı yaş grubu (p<0.01) ve medeni duruma göre anlamlıdır (p<0.05). Sağlık okuryazarlığı ile sağlık algısı düzeyleri arasında istatiksel olarak anlamlı, orta derecede ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir (r= 0.404; p<0,01). Sağlık okuryazarlığının artmasının ve sağlık algısının güçlenmesinin daha sağlıklı ve bağımsız yaşayabilecek yaşlı bireylerin oluşmasına katkı sağlayacağı, böylece yaşlı bireylerin kendilerine ilişkin sağlık yönetimlerini gerçekleştirmelerini kolaylaştıracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

yaşlı birey, sağlık okuryazarlığı, sağlık algısı

Kaynakça

• Alır Derbent, G., Büyüközmen, E., Akkaya, M. A. & Polat, Ö. (2023). Sağlık okuryazarlığı eğitiminin bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeyini geliştirmedeki yerine ilişkin bir uygulama: Foça İlçe Halk Kütüphanesi örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 388-417. https://doi.org/10.54558/jiss.1344260