Türkiye'den Japonya'ya Göç Edenlerin Yaşam ve Emekliliğe Bakış Açıları: Tokyo Örneği

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 2, 287 - 300, 18.08.2019

İkuko Murakami , Ahmet Melik Baş

Öz

Bu çalışmada Türkiye’den Japonya’ya göç edenlerin
yaşam tarzı ve emekliliğe bakış açıları araştırılmak üzere Tokyo’ya yerleşen
kişiler ile görüşülmüştür. Görüşmede kartopu örneklem tekniği ile yarı
yaplandırılmış soru kağıdı kullanılmıştır ve sosyo-demografik bilgiler ile
birlikte kişilerin yaşlılık döneminde hangi ülkede yaşamak istekleri, yaşlılık
sigortasına katılım durumu, Japonya’nın yaşam tarzına adaptasyonu, emekliliğe
bakış açıları gibi konular sorulmuştur. Araştırmanın sonucunda katılımcıların
çoğunun, eşinin uyruğu fark etmeksizin Türkiye’de yaşamak istediği görülmüştür.
Türkiye’yi seçme gerekçesi olarak; Japonya’daki emeklilik yaşının oldukça ileride olması, emekli maaşının
düşük olması gibi koşullarının uygun olmamasını dile getirmişlerdir. Bunun
dışında günlük yaşamında her şeyin pahalı olması ile birlikte, iki toplum
arasındaki kültürel farklılıklar, dini açıdan sıkıntılar gibi konular üzerinde
durulmuştur. Yine de katılımcılar genel olarak Japonya’da yaşam tarzı ve çalışma
koşullarının düzgün olduğu için olumlu bir şekilde değerlendirmiştir. Ayrıca
katılımcılar, emeklilik döneminde Türkiye’de yaşasalar da Japon yaşlılar gibi çalışmaya
devam etmek istediklerini ve böylece aktif kalmak dilediklerini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Japonya, Türk göçmenler, emeklilik yaşamı

Kaynakça

• Acar, İ.A. ve Kitapçı, İ. (2008). Sosyal Güvenliğin Demografik Boyutu: Türkiye’deki Emeklilik Sistemindeki Değişim, Maliye Dergisi, 154, 77-98.
• Asutay, H. ve Atik, O. (2013). Dış göç Yazınında Kimlik Arayışının İzleri, Trakya University Journal of Social Science, 15(1), 49-62.
• Atchley, R.C. (1989). A Continuity Theory of Normal Ageing, The Gerontologist, 29, 183-190.
• Cumming, E. & Henry, W.E. (1961). Growing Old: The Process of Disengagement, New York: Basic Books. Çelik C. (2008). Almanya’da Türkler: Sürekli Yabancılık, Kültürel Çatışma ve Din. Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 5(3), 105-142.
• Demirbilek, T. ve Özgür, A.Ö. (2017). Gümüş Ekonomi ve Aktif Yaşlanma Bağlamında Yaşlı İstihdamı, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(1), 14-28.
• Demirkol, E. (2011). Çin İşi, Japon İşi, Acep Bu Kimin İşi? Fatsa’dan Nagoya’ya, Kebikeç, 32, 75-102.
• Deniz, T. (2014). Uluslararası Göç Sorunu Perspektifinde Türkiye, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1), 175-204.
• Dündar, A.M. (2004). Japonya’da Türk-Tatar Diasporası, Modern Türklük Araştırma Dergisi, 1(1), 75-89.
• Erol, S. (2011). Yaşlılık Sigortası ve Emeklilik Yaşı Tartışması, Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 40-65.
• Havighurst, R.J. (1961). Successful Ageing, The Gerontologist, 1, 8-13.
• Iguchi, Y. (2002). Foreign workers and labour migration policy in Japan, Asia Pacific Business Review, 8(4), 119-140.
• Kondo, A. (2002). The development of immigration policy in Japan, Asian and Pacific Migration Journal, 11(4), 415-436.
• Şahin, B. (2010). Almanya’daki Türk Göçmenlerin Sosyal Entegrasyonunun Kuşaklar Arası Karşılaştırması: Kültürleşme, Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 55, 103-134.
• Yılmaz, G. (2005). Emek Göçünün Tarihsel Arka Planı AB’deki Göçmen İşçilerin Durumu, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 2-7.
• Kurtaran, G. (2012, 20 Ağustos). Japonlar, Türkiye’yi yeniden keşfetti. http://www.milliyet.com.tr/japonlar-turkiye-yi-yeniden-kesfetti-ekonomi-1583748/ (Erişim Tarihi: 17 Ağustos 2016).
• Matsumoto, T. (2018, 30 Temmuz). Japan’s open to foreign workers. Just don’t call them immigrants. https://www.scmp.com/week-asia/business/article/2152880/japans- open- foreign- workers-just-dont-call-them-immigrants (Erişim Tarihi 10 Ağustos 2018).
• Merton, R.K. (1951). Social Theory and Social Structure: Toward the Codification of Theory and Research, Science and Society, 15(4), 366-369. Mori, Togo et al. (Çev.). Tokyo: Misuzu-shobou.
• National Institute of Population and Social Security Research [NIPSSR] (2014). Social Securit in Japan. Tokyo: National Institute of Population and Social Security Research (IPSS).
• Obe, M. (2018, 30 Mayıs). Famous for its resistance to immigration, Japan opens its doors. https://asia.nikkei.com/Spotlight/Cover-Story/Famous-for-its-resistance-to-immigration-Japan-opens-its-doors (Erişim Tarihi 10 Ağustos 2018).
• Oda, T. (1993). Some Conceptual Considerations about Successful Aging and Issues of Studies on Successful Aging, Tokushima University Social Science Research, 6, 127-139.
• Oda, T. (2004). Theories of Adaptation in Social Gerontology Revisited, Kobe University Research Center for Human Sciences Departmental Bulletin, 11(2), 361-376.
• Yalçın, M. (2014). İki Dillilik Olgusu ve Almanya’daki Türklerin İki Dilli Eğitim Sorunu, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(3), 1641-1651.
• Yamanaka, K. (1993). New Immigration Policy and Unskilled Foreign Workers in Japan, Pacific Affairs, 66 (1), 72-90.
• Yaylagül, N.K., Yazıcı, S. ve Leeson, G. (2015). Turkish refugee and their use of health and social services in London. Ali Sirkeci et al. (Ed..), Turkish Migration, Identity and Integration içinde (s. 35-43). London: Transnational Press London.
• WHO (2002). Active Ageing A Policy Framework.