ÇEVRE YOLLARININ 3194 SAYILI İMAR KANUNUN 18. MADDE UYGULAMALARI İLE AÇILMASININ TEORİK İLKELER VE UYGULAMA YÖNLERİNDEN TARTIŞILMASI: VAN İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 2, 407 - 424, 31.08.2021

Yeşim Aliefendioğlu İskender Duman

Öz

Sürdürebilir planlı kentleşmenin sağlanabilmesi adına, mevcut yasal düzenlemeler doğrultusunda etkin kamu yatırım ve düzenlemelerin yapılması oldukça önem taşımaktadır. Bu durumda yasal düzenlemelerin etkin kamu yatırımlarına olanak sağlayacak şekilde dizayn edilmiş olması önemli olduğu kadar toplum ve kamu yararı, mülkiyet hakkı, tarihi ve kültürel değerler gibi unsurlara önem vermesi de zorunlu görülmektedir. Bu çalışmada; çevre yollarının, kamulaştırma yöntemi ile değil 3194 sayılı İmar Kanunun 18. madde uygulamaları ile açılmaya çalışılmasının, yapılan hukuki düzenlemeler, mevcut uygulamalar ve bu uygulamalara ilişkin verilen mahkeme kararları ışığında irdelenmiştir. Bu bağlamda 14.04.2016 tarihli ve 6704 Sayılı Kanunun 9. maddesiyle, 3194 sayılı İmar Kanunun 18. maddesinin kapsamıyla ilgili yapılan düzenlemenin Kanunun temel ilkeleriyle uyumlu olmadığı düşünülmekte olup söz konusu hukuki düzenlemenin öncesinde verilen mahkeme kararlarının ilgili hukuki düzenleme ile ters düştüğü açıkça görülmektedir. Yapılacak olan uygulamaların daha kısa sürede ve başarıyla sonuçlandırılması adına ilgili bölgede yer alan yerel idarelerin ve taşınmaz maliklerinin her aşamada çalışmalara dahil edilmesinde faydalı olacağı düşünülmektedir. Kamulaştırma masraflarından tasarruf amacıyla çevre yollarının 3194 sayılı İmar Kanun 18. maddesi gereğince yapılan uygulamalarla açılmaya çalışılması aşamasında, normal şartlarda imar planı olmayan alanların planlanması ile kamulaştırma masraflarından kaçınarak elde edilen tasarruf ile tarımsal niteliği bozulan alanların, oluşan ekolojik bozulma sonucu yaratacağı maliyetin karşılaştırılması ayrıca önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

İmar Kanunu, 18. madde uygulamaları, çevre yolları, imar planı, , Düzenleme Ortaklık payı (DOP)

Kaynakça

• Aliefendioğlu, Y. (2016). Kentsel Kesimde Kamulaştırılan Taşınmazların Değerleme İşlemleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Hasankeyf İlçesi Örneği. Web Sitesi: http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt9/sayi42_pdf/6iksisat_kamu_isletme/aliefendioglu_yesim.pdf. Erişim Tarihi: 10.11.2019. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), s. 1338-1361.
• Archer, R. W. (1982). Land Pooling by Local Government for Planned Urban Development in Perth, in Doebele, W. ed.: Land Readjustment, Lexington Books, Lexington, MA, s. 29-53.
• Archer, R. W. (1986). Land Pooling for Resubdivision and New Subdivision in Western Australia, HSD Working Papers, 17pp, Human Settlements Division. Asian Institute of Technology, Bangkok.
• Archer, R. W. (1989). Transferring the Urban Land Pooling / Readjustment Technique to the Developing Countries of Asia, Third World Planning Review, 11, s. 307-331.
• Dieterich, H. (1996). Baulandumlegung, C.H.Beck’sche Verlagsbuchhanlung, München, s. 401.
• Doebele, W. (1982). Land Readjustment, D.C. Heath and Co, Lexington, MA, s. 225.
• Koçak H. (2014) İmar Parselinde Malik Değişikliği ve Geri Dönüşüm. Web Sayfası: http://www.tapu-kadastro.net/index.php/makaleler-2/imar-2/514-imar-parselinde-malik-degisikligi-ve-geri-doenuesuem. Erişim Tarihi: 10.11.2019.
• Larsson, G. (1997). Land Readjustment: A modern Approach to Urbanization, Avebury, s. 145.
• Türk, Ş.Ş. ve Ünal, Y. (2003). Arazi ve Arsa Düzenlemesi Metoduna İlişkin Olumsuz Önyargı. İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi: A Mimarlık, Planlama, Tasarım, 2(1), 111-118. Web Sayfası: http://itudergi.itu.edu.tr/index.php/itudergisi_a/article/viewFile/1001/903. Erişim Tarihi: 12.11.2019.
• 24.2.1984 Tarih ve 2981 Sayılı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun (1986, 23 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı:19173). Erişim Tarihi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/19130.pdf .
• 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2016, 26 Nisan) Resmi Gazete (Sayı: 29695). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/04/20160426-11.htm .
• Belediye Yapı ve Yollar Kanunu (1933, 21 Haziran). Resmi Gazete (Sayı:2433). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2433.pdf.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (2011, 4 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: 27984 (Mükerrer)). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/07/20110704M1-1.htm.
• İmar Kanunu (1956, 16 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı:9359). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/9359.pdf.
• İmar Kanunu (1985, 9 Mayıs). Resmi Gazete (Sayı:18749) Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3194.pdf.
• Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun (2010, 13 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı:27640). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/07/20100713-1.htm.
• Van Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı, 2016.