ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ GELİŞİM ÖZ YETERLİKLERİ ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 2, 455 - 468, 31.08.2021

Hasan Hüseyin Kılınç Emin Tamer Yenen

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin mesleki gelişim öz yeterliklerini ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir araç geliştirmektir. Bu amaçla 5’li likert tipinde 28 maddeden oluşan taslak bir ölçek hazırlanmıştır. Ölçek araştırmacılar tarafından Nevşehir il merkezindeki okullarda görev yapmakta olan 258 öğretmene uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda 20 maddeden oluşan dört faktörlü bir ölçek geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçeğin faktör yük değerleri .46 ile .85 arasında değişirken, madde test korelasyon değerleri .44 ile .77 arasında değişmektedir. Faktörler; “öğretimsel gelişim”, “kurumsal gelişim”, “kişisel gelişim” ve “alansal gelişim” olarak isimlendirilmiştir. I. faktörün Cronbach Alpha güvenirlik değeri .86, açıkladığı varyans %17.775, II. Faktörün Cronbach Alpha güvenirlik değeri .89 ve açıkladığı varyans %16.019, III. Faktörün Cronbach Alpha güvenirlik değeri .88 ve açıkladığı varyans %13.410 ve IV. Faktörün Cronbach Alpha güvenirlik değeri .78 ve açıkladığı varyans %10.941 olarak bulunmuştur. Ölçeğin açıkladığı toplam varyans ise % 58.145 olarak tespit edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analiz sonucunda dört faktörlü modelin uyum iyiliği değerleri GFI= .91, AGFI= .86, SRMR= .080, NFI=.93, NNFI=.95, CFI=.96, X2/sd=2.69, RMSEA=.081 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak geliştirilen ölçeğin öğretmenlerin mesleki gelişim öz yeterliklerini ölçebilecek düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

mesleki gelişim, öğretmen, öz yeterlik, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Akçay-Kızılkaya, H., & Özdemir, S. M. (2012, Eylül). Öğretmenlerin mesleki gelişim etkinliklerine katilim durumlarının, mesleki gelişime yönelik tutumları ve mesleki doyumları ile ilişkisi. II. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Bolu, Türkiye. Balbağ, M. Z., Yenilmez, K., & Turgut, M. (2017). Personal Professional Development Efforts Scale for Middle School Mathematics Teachers: An Adaptation Study. International Journal of Instruction, 10(4), 325-342. https://doi.org/10.12973/iji.2017.10419a Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. (3. Baskı). Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık. Bandura, A. (1993). Percieved self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychology, 28(2), 117-148. Barlow, A. T., Frick, T. M., Barker, H. L., & Phelps, A. J. (2014). Modeling Instruction: The Impact of Professional Development on Instructional Practices. Science Educator, 23(1), 14-26. Borko, H. (2004). Professional development and teacher learning: Mapping the terrain. Educational Researcher, 33(8), 3–15. Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (11. Baskı). Ankara, PegemA Yayıncılık. Chacon, C. T. (2005). Teachers’ perceived efficacy among English as a foreign language teachers in middle schools in Venezuela. Teaching and Teacher Education, 21(3), 257-272. Darling-Hammond, L., Wei, R. C., Andree, A., Richardson, N., & Orphanos, S. (2009). Professional learning in the learning profession:a status report on teacher development in the United States and abroad. Oxford, OH, National Staff Development Council 12. http://learningforward.org/docs/pdf/nsdcstudy2009.pdf Adresinden 20.11.2018 tarihinde alınmıştır. Day, C., & Sachs, J. (2004). International handbook on the continuing professional development of teachers. Berkshire: Open University Press, McGraw Hill Education. Desimone, L. M., Porter, A. C., Garet, M. S., Yoon, K. S., & Birman, B. F. (2002). Effects of professional development on teachers’ instruction: Results from a three-year longitudinal study. Educational evaluation and policy analysis, 24(2), 81-112. Elçiçek, Z. (2016). Öğretmenlerin mesleki gelişimine ilişkin bir model geliştirme çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep. Everling, K. (2013). Professional development and self-efficacy of Texas educators and the teaching of English language learners. International Journal of Humanities and Social Science, 3(19), 1-8. Evers, A. T., Kreijns, K., & Van der Heijden, B. I. (2016). The design and validation of an instrument to measure teachers’ professional development at work. Studies in continuing education, 38(2), 162-178. Fackler, S., & Malmberg, L-E. (2016). Teachers' self-efficacy in 14 OECD countries: Teacher, student group, school and leadership effects. Teaching and Teacher Education 56, 185-195. Fretz, B. R., Garibaldi, A. M., Glidden, L. M., McKeachie, W. J., Moritaugu, J. N., & Quina, K. (1993). The compleat scholar: Faculty development for those who teach psychology. Handbook for enhancing undergraduate education in psychology, 93-122. Garet, M. S., Porter, A. C., Desimone, L., Birman, B. F., & Yoon, K. S. (2001). What makes professional development effective? Results from a national sample of teachers. American educational research journal, 38(4), 915-945. Goodwin, A. L., & Kosnik, C. (2013). Quality teacher educators= quality teachers? Conceptualizing essential domains of knowledge for those who teach teachers. Teacher Development, 17(3), 334-346. Grant, M. R., & Keim, M. C. (2002). Faculty development in publicly supported two-year colleges. Community College Journal of Research & Practice, 26(10), 793-807. Guskey T. R., & Passaro, P. D. (1994). Teacher efficacy: A study of construct dimensions. American Educational Research Journal, 31, 627-643. Hien, T. (2009). Towards an EffectiveTeachers Professional Development in DFLSP- CFL-VNU. http://cnx.org/content/m28730/1.1/ adresinden 30.09.2018 tarihinde alınmıştır. Jovanova-Mitkovska, S. (2010). The need of continuous professional teacher development. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2921-2926. Kabakçı, I. (2005). Araştırma görevlilerinin mesleki gelişime yönelik bakış açıları: Eğitim fakülteleri örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eskişehir. Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin öz-yeterlik ve kolektif yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195-227. Lawler, P. A., & King, K. P. (2000). Planning for effective faculty development: Using adult learning strategies. Florida: Krieger Publishing Company. Loucks-Horsley, S., & Stiegelbauer, S. (1991). Using knowledge of change to guide staff development. In. A. Lieberman & L. Miller (Eds.), Staff Development for Education in the 90s: New Demands, New Realities. New Perspectives (2nd ed.) New York: Teachers College Press. Midgley, C., Feldlaufer, H., & Eccles, J. S. (1989). Change in teacher efficacy and student self task-related beliefs in mathematics during the transition to junior high school. Journal of Educational Psychology, 81(2), 247-258. Mizell, H. (2008). Self¬ efficacy and professional development. https://learningforward.org/docs/default-source/pdf/mizellremarks12_08.pdf?sfvrsn=0 Moeini, H. (2003). A need analysis study for faculty development programs in METU and structural equation modeling of faculty needs. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Odabaşı, H. F., & Kabakçı, I. (2007, Mayıs). Öğretmenlerin mesleki gelişimlerinde bilgi ve iletişim teknolojileri. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu, Bakü, Azerbaycan. Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (2. Baskı). Eskişehir, Kaan Kitapevi. Ravhuhali, F., Mashau, T. S., Kutame, A. P., & Mutshaeni, H. N. (2015). Teachers’ professional development model for effective teaching and learning in schools: What works best for teachers?. International Journal of Educational Sciences, 11(1), 57-68. Reese, S. (2010). Bringing effective professional. Techniques, 85(6), 38-43. Schemelleh-Engel, K., Moosbbrugger H., & Muller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Test of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psyohological Research Online, University of Koblenz-Landau, 8(2) 23-74 Shakura, K. S., Mohamed, M., & Ali, A. B. (2016). Professional development of teachers scale (DDTS): Using confirmatory factor analysis. International Journal of Science and Research, 5(18) 1510-1515. DOI: 10.21275/ART20161270 Smith, C., & Gillespie, M. (2007). Research on professional development and teacher change: Implications for adult basic education. Review of adult learning and literacy, 7(7), 205-244. Soine, K. M., & Lumpe, A. (2014). Measuring characteristics of teacher professional development. Teacher development, 18(3), 303-333. Sparks, D., & Loucks-Horsley, S. (1989). Five models of staff development for teachers. Journal of Staff Development, 10(4): 40-57 Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th Ed.). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon. Torff, B., Sessions, D., & Byrnes, K. (2005). Assessment of teachers’ attitudes about professional development. Educational and Psychological Measurement, 65(5), 820-830. Tschannen-Moran, M., & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing and elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805. Zein, M. S. (2017) Professional development needs of primary EFL teachers: perspectives of teachers and teacher educators. Professional Development in Education, 43(2), 293-313.