ENFLASYON İLE İŞSİZLİĞİN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİLERİ: TÜRKİYE’NİN DÜZEY 2 BÖLGELERİ İÇİN BİR UYGULAMA

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 2, 381 - 398, 03.08.2022

Canan Sancar Melike Atay Polat

Öz

Bu çalışmada, işsizlik, enflasyon ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki olup olmadığı Türkiye’nin 26 adet Düzey 2 bölgesi ölçeğinde 2007-2018 dönemi için panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmanın bulguları hem bölgelerin geneli hem de Düzey 2 bölgeleri açısından farklılıklar göstermektedir. Çalışmanın Havuzlanmış Ortalama Grup (PMG) tahmincisi sonuçlarına göre, Düzey 2 bölgelerinin genelinde uzun dönemde işsizlik oranındaki %1’lik bir artış ekonomik büyümeyi %0.218 oranında artırmaktadır. Bununla birlikte, uzun dönemde enflasyon oranındaki %1’lik artış ekonomik büyümeyi %0.217 oranında azaltmaktadır. Çalışmanın Emirmahmutoğlu ve Köse nedensellik testi sonuçları; TRA1, TRB2, TRC2, TR10, TR31, TR72, TR83 ve TR90 düzey 2 bölgelerinde ekonomik büyümeden işsizliğe doğru tek yönlü, TRC1 ve TR52 Düzey 2 bölgelerinde işsizlikten ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğunu göstermiştir. TR81 Düzey 2 bölgesinde ekonomik büyüme ve işsizlik arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu gözlemlenmiştir. Enflasyondan ekonomik büyümeye doğru nedensellik ilişkisinin TRB1, TR21 ve TR31 dışındaki 23 Düzey 2 bölgesinin tamamı için geçerli olduğu görülmüştür. TR61 Düzey 2 bölgesinde ise enflasyon ve ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi mevcuttur. TR31, TR33, TR42, TR61, TR63 Düzey 2 bölgelerinde işsizlikten enflasyona doğru tek yönlü ve ayrıca TRA1, TRB2, TR83 ve TR90 Düzey 2 bölgelerinde enflasyondan işsizliğe doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Düzey 2 bölgelerinin genelinde ekonomik büyümeden işsizliğe ve enflasyondan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü; işsizlik ve enflasyon arasında ise çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu görülmüştür. Çalışmanın sonuçları, İşsizlik ve enflasyonla mücadelede ve ayrıca hedeflenen ekonomik büyüme oranlarının yakalanmasında Düzey 2 bölgelerinin bölgesel gelişmişlik yapısını ve değişkenler arasındaki nedensellik ilişkilerini dikkate alan iktisat politikası uygulamalarının gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

işsizlik, Enflasyon, Ekonomik Büyüme, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Ademola, A., & Badiru, A. (2016). The Impact of Unemployment and Inflation on Economic Growth in Nigeria (1981–2014). International Journal of Business and Economic Sciences Applied Research, 9(1), 1-9.
• Akay, H. K., ve Aklan, N. A., Çınar, M. (2016). Türkiye Ekonomisinde Ekonomik Büyüme Ve İşsizlik. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(1), 209-226. doi:- Doi: http://dx.doi.org/10.11611/JMER775
• Akcan, A. T. (2018). İstihdam Oluşturmayan Büyümenin Türkiye Ekonomisinde Geçerliliği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(2), 171-183.
• Akyazı, H. ve Ekinci, A. (2009). Enflasyon Hedeflemesi, Büyüme ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Bankacılar Dergisi(68), 3-19.
• Al-Eid, S. J., & Esa Bahdi. (2012). Measure the impact of economic growth on the unemployment rate in the Palestinian territories For the period 1996 -2011. Researcher Magazine(11), 23-34.
• Alhdiy, F. M., Johari, F., Daud, S. N., & Rahman, A. A. (2015). Short and Long Term Relationship between Economic Growth and Unemployment in Egypt: An Empirical Analysis. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(4 S3). doi:10.5901/mjss.2015.v6n4s3p454
• Aydın, F. F. (2019), G7 Ülkerinde Sosyal Harcamaların Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ek Sayı, 91-107.
• Barro, R. J. (1995). Inflation and Economic Growth. NBER Working Paper No. 5326, 1-36.
• Bölükbaş M. (2019). Türkiye’de ekonomik büyümenin enflasyon ve işsizlik ile ilişkisi: Bölgeler düzeyinde bir araştırma. Tesam Akademi Dergisi, Türkiye Ekonomisi Özel Sayısı, 185-211. http://dx.doi.org/10.30626/tesamakademi.584294 Bayraktutan, Y. ve Alancıoğlu, E. (2019). Kentleşme-Büyüme İlişkisi: Brıcs-T İçin Bir Analiz. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1841-1848.
• Ceylan, S. ve Şahin, B. Y. (2010). İşsizlik Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinde Asimetri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2), 157-165.
• Chen, M., Zhang, H., Liu, W., & Zhang, W. (2014). The Global Pattern of Urbanization and Economic Growth: Evidence from the Last Three Decades. PLOS ONE, 8(9), 1-15.
• Çiçek, S. (2009). Küreselleşme Ve Enflasyon: Küresel Çıktı Açığı Hipotezi – Türkiye Örneği. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 7-153.
• Dritsaki, C., & Dritsaki, M. (2012). Inflation, Unemployment and the NAIRU in Greece. Procedia Economics and Finance, 1, 118 – 127.
• Dritsaki, C., & Dritsaki, M. (2013). Phillips curve inflation and unemployment: an empirical research for Greece. nt. J. Computational Economics and Econometrics, 3(1/2), 27-42.
• Emirmahmutoğlu, F. ve Köse, N. (2011) “Testing for Granger Causality in Heterogeneous Mixed Panels”, Economic Modelling, 28: 870-876.
• Enders, Walter (1995), Applied Econometric Time Series, New York: Wiley.
• Essandah, O. K., Islam, M., Kakinaka, M. (2020). Linking International Trade and Foreign Direct Investment to CO2 Emissions: Any Differences between Developed and Developing Countries?, Sciences of the Total Environment, 712, 1-10.
• Feldmann, H. (2012). Inflation volatility and unemployment in industrial countries. Applied Economics, 44(1), 49-64. doi:https://doi.org/10.1080/00036846.2010.498369
• Fischer, S. (1993). The role of macroeconomic factors in growth. Journal of Monetary Economics, 32(3), 485-512. doi:https://doi.org/10.1016/0304-3932(93)90027-D
• Güven, E. A. ve Ayvaz, Y. (2016). Türkiye'de Enflasyon ve İşsizlik Arasındaki İlişki: Zaman Serileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 241 - 262.
• Güven, S. ve Mert, M. (2016). Uluslar arası Turizm Talebinin Eşbütünleşme Analizi: Antalya İçin Panel ARDL Yaklaşımı. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), 133-152.
• Harris, R., & Silverstone, B. (2001). Testing for asymmetry in Okun's law: A cross−country comparison. Economics Bulletin, 5(2), 1−13. Kao, C. (1999). Spurious Regression and Residual-Based Tests for Cointegration in Panel Data. Journal of Econometrics, 90, 1-44. Kar, B. B. ve Kar, M. (2018). Finansal Gelişme ve Gelir Eşitsizliği: BRICS Ekonomileri İçin Dinamik Heterojen Bir Yaklaşım, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 27-46.
• Karabulut, Ş. (2019). Türkiye'de Ekonomik Büyüme ve Enflasyon İlişkisi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 171-184.
• Karaçor, Z., Özer, H. ve Saraç, T. B. (2011). Enflasyon Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi:Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama (1988-2007). Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), 29-44.
• Karagöl, E., Aybaykal, E., ve Ertuğrul, H. M. (2005). Türkiye’de Enflasyon İle Gsyih Arasındaki İlişkinin Kointegrasyon Yöntemiyle İncelenmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3(4), 52 - 63.
• Karanassou, M., Sala, H., & Snower, D. J. (2006). Phillips Curves and Unemployment Dynamics: A Critique and a Holistic Perspective. IZA Discussion Paper No. 2265, 2-43.
• Karikari-Apau, E., & Abeti, W. (2019). The Impact of Unemployment on Economic Growth in China. Munich Personal RePEc Archive(MPRA Paper No. 96228), 2-28.
• Kopuk, E. (2019). İşsizlik ve Enflasyonun Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: 1988-2019 Dönemi Türkiye İncelemesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi(Özel Sayı), 11-22. doi:DOI: 10.21733/ibad.769528
• Köse, Z. (2016). Türkiye ekonomisinde 2003-2014 döneminde ekonomik büyüme işsizlik ve enflasyon ilişkisi. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(1), 54-71.
• Levin A., Lin, C.F., & Chu C. (2002). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties. Journal of Econometrics, 108, 1–24.
• Levine, L. (2013). Economic Growth and the Unemployment Rate. Washington, DC: Congressional Research Service, Federal Publications, No: 7-5700 1-12.
• Liddle, B., & Messinis, G. (2013). Which comes first—urbanization or economic growth? Evidence from heterogeneous panel causality tests. Munich Personal RePEc Archive(MPRA Paper No. 53983), 1-19.
• Im, K. S., Peseran, M. H., & Shin, Y. (2003). Testing For Unit Roots in Heterogeneous Panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53-74.
• Lo, D. Y. (2010). Urbanization and Economic Growth: Testing for Causality. 16th Annual Pacific Rim Real Estate Conference(January 24th – 27th), (s. 1-25). Wellington, New Zealand.
• Lucas, R. (1973). Some International evidence on Output-Inflation Tradeoffs”. American Economic Review(63), 326-334. Maddala, G., & Wu, S. (1999). A Comparative Study of Unit Root Tests with Panel Data and A New Simple Test. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 62, 631-652.
• Mallik, G., & Chowdhury, A. (2001). Inflation And Economic Growth: Evidence From Four South Asian Countries. Asia-Pacific Development Journal, 8(1), 123-135.
• Mallik, G., & Chowdhury, A. (2001). Inflation And Economic Growth: Evidence From Four South Asian Countries. Asia-Pacific Development Journal, 8(1), 123-135.
• Mohseni, M., & Jouzaryan, F. (2016). Examining the Effects of Inflation and Unemployment on Economic Growth in Iran (1996-2012). Procedia Economics and Finance, 381 – 389.
• Neanidis, K. C., & Savva, C. S. (2013). Macroeconomic uncertainty, inflation and growth: Regime-dependent effects in the G7. Journal of Macroeconomics(35), 81-93.
• Neely, C. J. (2010). Okun’s Law: Output and Unemployment. Economic SYNOPSES,Federal Reserve Bank of St. Louis(4), 1-2. Özçelik, Ö., & Uslu, N. (2017). Ekonomik Büyüme, İşsizlik Ve Enflasyon Arasındaki İlişkinin Var Modeli İle Analizi:Türkiye Örneği (2007 - 2014) (Ekev Akademi Dergisi, 21(69), 31-51.
• Özer, M. O. (2020). "Türkiye’de Enflasyon ve İşsizlik Oranları Arasındaki Uzun Dönemli İlişkinin Analizi: Phillips Eğrisine Fourier Yaklaşımı". Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(39), 179-192.
• Öztürk, S. ve Emek, M. L. (2016). 1996-2006 Yılları Nisan ve Ekim Ayları Verileriyle Türkiye İçin Phillips Eğrisi Analiz. Balkan Journal of Social Science, 5(10), 64-74.
• Öztürk, S., & Öztürk, H. (2019). Kentleşme Gelişiminin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Iğdır Ünüversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(17), 677-694.
• Pesaran, M. Hashem; Yongcheol Shın; Ron P. Smıth (1999), “Pooled mean group estimation of dynamic heterogeneous panels.”, Journal of the American Statistical Association, Vol.94, No.446, 621-634.
• Petek, A., Aysu, Y. (2017). Philips Curve: Turkey Case (1980-2015). Journal of Current Researches on Business and Economics., 7(1), 53-64.
• Phillips, A. W. (1958). The Relation Between Unemployment and the Rate of Change of Money Wage Rates in the United Kingdom, 1861-1957. Economica, 25(100), 283-299.
• Phiri, A. (2014). Nonlinear co-integration between unemployment and economic growth in South Africa. Managing Global Transitions, 12(4), 303–324.
• Rissman, E. R. (1986). What is the natural rate of unemployment? Economic Perspectives, Federal Reserve Bank of Chicago,(10), 3-17.
• Salman, G., Uysal, D. (2019). Türkġye’de Enflasyon ve İşsizlik Arasındakġ İlişkininTespiti: 2006:Q1-2018:Q2 VAR Model Analizi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 3(1), 1-20.
• Samuelson, P. A., & Nordhaus, W. D. (2009). Economics. New York: Mcgraw-Hill/Irwin.
• Sancar, C. ve Sancar, C. (2017). The Econometrical Analysis of The Relationshıp Between Urbanisation And Economic Growth (The Case of EU Countries And Turkey). Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1(19), 1–24.
• Sarı, V. İ., Gökyurt, F., ve Doğan, T. (2019). Nüfus Yoğunluğu ve Kentsel İşlevler İle Türkiye'de İlçelerin Kentleşme Düzeyinin Ölçülmesiİ. Sayı: 1, Ankara: T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü.
• Seyfried, B. L., & Ewing, B. T. (2001). Inflation Uncertainty and Unemployment: Some International Evidence. The American Economist, 45(2), 33-39.
• Soylu, Ö. B., Çakmak, İ. ve Okur, F. (2018). Economic growth and unemployment issue: Panel data analysis in Eastern European Countries. Journal of International Studies, 11(1), 93-107. doi:10.14254/2071-8330.2018/11-1/7
• Şahin, B. E. (2019). Türkiye’de Enflasyon Ve İşsizlik Arasındaki İlişkinin Vektör Hata Düzeltme Modeli İle Analizi. Mali Çözüm, 29(152), 63-75.
• Temurlenk, M. S., Başar, S. (2012). Türkiye İçin Enflasyonu Hızlandırmayan İşsizlik Oranı (NAIRU) Tahmini. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 71-83.
• Thayaparan, A. (2014). Impact of Inflation and Economic Growth on Unemployment in Sri Lanka: A Study of Time Series Analysis. Global Journal of Management and Business Research: B Economics and Commerce( Double Blind Peer Reviewed International Research Journal), 13(5), 45-54.
• Toker, K. ve Gürel, S. P. (2019). "Enflasyon- Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde Mundell-Tobın Etkisinin Analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(36), 335-348.
• Umair, M., & Ullah, R. (2013). Impact of GDP and Inflation on Unemployment Rate: A Study of Pakistan Economy in 2000-2010. International Review of Management and Business Research, 2(2), 388-400.
• Üzar, U. ve Akyazı, H. (2018). Ekonomik Büyüme Ve İşsizlik Arasındaki İlişkinin Oecd Ülkeleri Düzeyinde Ekonometrik Bir Analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 463-479.
• Yapraklı, S. (2007). “Enflasyon ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye için Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Analizi”. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 10(2), 288-289. , Yardımcıoğlu, F. ve Gülmez, A. (2013). OPEC Ülkelerinde Hollanda Hastalığı: Petrol Fiyatları ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Bir Analizi, Sosyoekonomi, 2013-1, 117-140.
• Yelwa, M., O.K. David, O., & Omoniyi, E. (2015). Analysis of the Relationship between Inflation, Unemployment and Economic Growth in Nigeria: 1987-2012. Applied Economics and Finance, 2(3), 102-109.
• Yüksel, S. (2016). Rusya Ekonomisinde Büyüme,İşsizlik ve Enflasyon Arasındaki Nedensellik İlişkileri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(614), 43-57.
• Zagler, M. (2003). A Vector Error Correction Model of Economic Growth And Unemployment In Major European Countries And An Analysis Of Okun's Law. Applied Econometrics and International Development, 3(3), 93-118.
• Zelekha, Y. (2010). Is There a Long-Term Effect. The IUP Journal of Monetary Economics, 1(2), 46-54.