EĞİTİMDE DİJİTAL ÖYKÜ ARAŞTIRMALARININ İNCELENMESİ VE DİJİTAL ÖYKÜ ARAÇLARININ SINIFLANDIRILMASI

Yıl 2023, Cilt: 27 Sayı: 2, 437 - 456, 08.08.2023

Cahide Ünal Hüseyin Çakır

Öz

Teknolojinin gelişimi ile birlikte “Dijital öykü” güçlü bir öğretme aracı olarak önem kazanmaya başlamıştır. Dijital öykü, belirli bir konuya yönelik bilgiyi sunmak amacı ile metin, görüntü, ses, video ve müzik gibi çoklu ortam araçlarının bir araya getirilerek sunulması şeklinde tanımlanabilir. Bu çalışmanın amacı dijital öykü yönteminin kullanıldığı yüksek lisans, doktora tezleri ile makaleleri incelemek ve bu araştırmalarda kullanılan dijital öykü araçlarını sınıflandırmaktır. Bu amaçla ulusal tez merkezinde yüksek lisans ve doktora tezleri ile ulusal ve uluslararası dergilerden dijital öykü ile ilgili makaleler ve bunlarda kullanılan dijital öykü yazılımları incelenmiştir. İncelenen seksen bir araştırmanın sonucunda dijital öykü araçlarının sayısının fazla olmasına rağmen öğretmenlerin daha çok masaüstü programlarını kullandığı tespit edilmiştir. Dijital öykü okul öncesinden üniversiteye kadar eğitimin her kademesinde ve alanında çalışıldığı görülmektedir. Bu çalışmada internette var olan ve eğitimde dijital öykü yöntemini kullanan tez ve makalelerde ismi geçen toplam otuz beş dijital öykü aracı da incelenmiştir. Bu yazılımlar belirlenirken konu ile ilgili makale ve tezlerde en çok kullanılan yazılımlara öncelik verilmiştir. Bu çalışma dijital öykü araçlarını kullanımlarına göre sınıflandırarak ve bu araçların özelliklerini, kullanım alanlarını belirleyerek öğretmelerin dijital öykü çalışmalarına uygun araçları seçmelerine yardımcı olacaktır. Öğretmenlerin dijital öykü oluşturmak için bu yazılımları kullanabilmeleri, bu yazılımların özelliklerini ve kullanım amaçlarını bilmelerine bağlıdır.

Anahtar Kelimeler

dijital öykü, web 2.0, eğitim teknolojileri

Kaynakça

• Aktay, S, Keskin, T. (2016). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) İncelemesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2 (3), 27-44. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ekuad/issue/28248/300311.
• Alabay, A. (2015). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Ve Öğrencilerinin Eba (Eğitimde Bilişim Ağı) Kullanımına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Alkan, A. (2019). Özel Yetenekli Öğrencilerin e-Öykü Oluşturma Deneyimlerine Ait Görüşleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(30), 288 - 300. 10.29329/mjer.2019.218.17.
• Atıcı, B. & Yürük, S. E. (2017). Dijital Öykü Temelli Değerler Eğitimi Materyallerinin Öğrencilerin Değer Kazanımına Etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1) , 0-0. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/trkefd/issue/27304/287421
• Bilici, S. & Yılmaz, R. M. (2021). Research Trends in Educational Digital Story Studies: 2008-2019. Cukurova University Faculty of Education Journal, 50 (2), 614-648. DOI: 10.14812/cuefd.822000.
• Büyükcengiz, M. (2017). Dijital öyküleme metodunun ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersi akademik başarı, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Cücü, M. (2014). Fatih projesine ilişkin öğrenci, öğretmen ve yönetici görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Çıralı, H. (2014). Dijital Hikâye Anlatımının Görsel Bellek Ve Yazma Becerisi Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Demirer, V. (2013). İlköğretimde e-öyküleme kullanımı ve etkileri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Elmas, R., & Geban, Ö. (2012). 21. Yüzyıl Öğretmenleri için Web 2.0 Araçları. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1),243-254.
• Eroğlu, A. & Okur, A. (2022). Dijital Hikâye Anlatımının Ortaokul 7. Sınıf Öğrencilerinin Hikâye Yazma Kaygıları Üzerindeki Etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 51 (234) , 1529-1552. DOI: 10.37669/milliegitim.824215.
• Eskimen, A. D., & Erdoğdu, F. (2021). Dijital Hikâye Hazırlayan Türkçe Öğretmen Adaylarının Hızlı İçerik Geliştirme Öz Yeterlilik ve Motivasyon Düzeylerinin Belirlenmesi. MSGSÜ Sosyal Bilimler, 1(23), 523-544.
• Ersözlü, U., & Yalçınalp, S. Türkiye’de 2016-2020 Yılları Arasında Dijital Öykü Araştırmaları Üzerine Sistematik İnceleme. Proceedings Book, 242.
• Fasi, M. (2011). Digital storytelling in education. U. o. Kansas, Ed.
• Ferretti, S., Salomoni, P., Roccetti, M., Mirri, S., & Muratori, L. A. (2010). At the Crossroads of Web and Interactive Multimedia: an Approach to Merge the Two Realms, Proc. CCNC 2009, Las Vegas (USA), IEEE.
• Gider, B. (2019). Bireysel ve işbirlikli dijital öyküleme uygulamalarının üstün zekalı öğrencilerin yazma performansına ve dil gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli.
• Gözen, G.,& Cırık, İ. (2017). Dijital öykülemenin okul öncesi çocukların sosyal-duygusal davranışlarına etkisi. Elementary Education Online, 16(4). doi:10.17051/ilkonline.2017.358215.
• Hung, C. M., Hwang, G. J., & Huang, I. (2012). A project-based digital storytelling approach for improving students' learning motivation, problem-solving competence and learning achievement. Educational Technology and Society, 15(4), 368-379.
• Kabaran, G. G., Karalar, H., Aslan Altan, B., & Altıntaş, S. (2019). In-service and preservice classroom teachers in digital story workshop. Cumhuriyet International Journal of Education, 8(1), 235-257.
• Karakoyun, F. (2014). Çevrim içi ortamda oluşturulan dijital öyküleme etkinliklerine ilişkin öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Kaptan, S. (1995). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kieler, L. (2010). A reflection: Trials in using digital storytelling effectively with the gifted. Gifted Child Today, 33(3), 48-52.
• Kildan, A. O., & Incikabi, L. (2015). Effects on the technological pedagogical content knowledge of early childhood teacher candidates using digital storytelling to teach mathematics. Education 3-13, 43(3), 238-248.
• Korucu, A. T. (2020). Fen eğitiminde kullanılan dijital hikâyelerin öğretmen adaylarının akademik başarısı, sayısal yetkinlik durumları ve sorgulama becerileri üzerindeki etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 352-370.
• MEB, (2018). Eğitimde fırsatları artırma teknolojiyi iyileştirme hareketi projesi (FATİH). Proje hakkında. 10 Eylül 2018 tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/ adresine erişildi.
• Quah, C. Y., & Ng, K. H. (2022). A systematic literature review on digital storytelling authoring tool in education: January 2010 to January 2020. International Journal of Human–Computer Interaction, 38(9), 851-867.
• Okumus, A. (2020). The perceptions and preferences of 8th grade students in digital storytelling in English. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 7(2), 585-604.
• Özüdoğru, G. (2017). Dijital öykülemenin Türkçe öğretmeni adaylarının derse katılımı ile yazılı anlatım ve bilişim teknolojileri kullanım öz yeterliklerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Robin, B. R. (2006). The Educational uses of digital storytelling. C. Crawford vd. (Ed.), Proceedings of Society for Information Technology & Teacher Education International Conference, 709-716. Chesapeake, VA: AACE.
• Robin, B. R. (2008). Digital storytelling: A powerful technology tool for the 21st century classroom. Theory Into Practice, 47(3), 220-228.
• Robin, B. ve McNeil, S. (2013). The evolution of digital storytelling technologies: From PCs to iPads and e-Books. R. McBride ve M. Searson (Ed.), Proceedings of Society for Information Technology & Teacher Education International Conference 2013 (s. 1712-1720). Chesapeake, VA: AACE.
• Sancar-Tokmak, H., & Yanpar-Yelken, T. (2015). Effects of creating digital stories on foreign language education pre-service teachers’ TPACK self-confidence. Educational Studies, 41(4), 444-461.
• Sevli, O. (2011). Bulut Bilişim Ve Eğitim Alanında Örnek Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Sheneman, L. (2010). Digital storytelling: How to get the best results. School Library Monthly, 27(1), 40-42.
• Smeda, N., Dakich, E., & Sharda, N. (2012). Digital storytelling with Web 2.0 tools for collaborative learning. In A. Okada, T. Connolly, & P. Scott (eds.), Collaborative learning 2.0: Open educational resources (pp. 145-163). Hershey: IGI Global.
• Smith, J. (2018). An action research investigation into an early childhood digital storytelling-based solution. (Unpublished doctoral dissertation).
• Snelson, C., & Sheffield, A. (2009). Digital storytelling in a Web 2.0 world. Proceedings of the Technology, Colleges & Community Worldwide Online Conference, 159-167. 18.09.2012 tarihinde http://etec.hawaii.edu/proceedings/ 2009/snelson.pdf adresinden erişilmiştir.
• Turgut, G., & Kışla, T. (2015). Bilgisayar destekli hikâye anlatımı yöntemi: Alanyazın araştırması. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 97-121.
• Turgut, G. (2015). Okul Öncesi Eğitimi İçin Geliştirilen Hikâye Oluşturma Yazılımına Yönelik Görüşlerin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Anabilim Dalı, İzmir.
• Ulu, H. (2021). Türkiye’deki Dijital Öyküleme Çalişmalarinin Eğilimi . Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama , 11 (2) , 256-280 . DOI: 10.17943/etku.850209.
• Ulum, E. (2017). Yedinci sınıf öğrencilerinin fen bilimleri konularında dijital öykü hazırlama deneyimleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. MErsinÜniversitesi, Mersin.
• Rosenthal Tolisano, S. (2009). How-to-guide: digital Storytelling, Tools for Educators. Retrieved October, 10, 2012.
• Wang, S., & Zhan, H. (2010). Enhancing teaching and learning with digital storytelling. International Journal of Information and Communication Technology Education (IJICTE), 6(2), 76-87.
• Wilson, C. (2018).http://elab.athabascau.ca/workshop/digital-storytelling adresinden 13.12.2020.tarihinde erişilmiştir.
• Xu, Y., & Ahn, J. (2010, March). Effects of writing for digital storytelling on writing self-efficacy and flow in virtual worlds. In Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (pp. 2118-2125). Association for the Advancement of Computing in Education (AACE).
• Yang, Y. T. C., & Wu, W. C. I. (2012). Digital storytelling for enhancing student academic achievement, critical thinking, and learning motivation: A year-long experimental study. Computers and Education, 59(2), 339-352.
• Yılmaz, Y, Üstündağ, M, Güneş, E. (2017). Öğretim materyali olarak dijital hikâye geliştirme aşamalarının ve araçlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (3) , 1621-1640 . DOI: 10.17240/aibuefd.2017.17.31178-338851.
• Yılmaz, F. G. K., Özdemir, B. G., & Yaşar, Z. (2018). Using digital stories to reduce misconceptions and mistakes about fractions: An action study. International Journal of Mathematics Education in Science and Technology, 49(6), 867-898. https://doi.org/10.1080/0020739X.2017.1418919.
• Yiğit, N., Altun, T., Alev, N., Dertlioğlu, K., & Bülbül, M. Ş. (2007). Öğretim Amaçlı Web Sitelerinin Değerlendirilmesine Yönelik Bir Ölçek Tasarımı, 1. Ulusal İlköğretim Kongresi, 15-17 Kasım.