Cunta Sonrası Dönemde Yunanistan’da Yeni Demokrasi ve Pasok Partilerinin Kuruluş Süreçleri ve Dış Politikaları

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 51 - 67, 27.03.2025

Ünsal Başak

https://doi.org/10.59886/tsbder.1534289

Öz

Bu çalışmada 1974 yılında gerçekleşen Kıbrıs Barış Harekâtı sonucu Yunanistan’daki askeri cuntanın çökmesinden sonra merkez sağı temsil eden Yeni Demokrasi Partisi ile milliyetçi-sol bir politika izlemeyi vaat eden PASOK partilerinin kuruluş süreçleri ve o dönemki temel dış politika ilkeleri incelenecektir. Çalışma kapsamında ağırlıklı olarak Yunanca kaynaklar kullanılmıştır. Çalışmada Yeni Demokrasi Partisi ile PASOK’un Yunanistan’daki siyasi kaos ortamında nasıl kurulduğu incelenerek, dönemin siyasi atmosferinin de yansıtılması amaçlanmıştır.

Karamanlis Yeni Demokrasi Partisi’ni kurarken hem ülkedeki askeri rejim karşıtlarından hem de ekonomik gidişattan memnun olmayan geniş halk kitlelerinden destek almaya özen göstermiştir. Ayrıca, Türkiye ile Kıbrıs sorunu nedeniyle yaşanabilecek bir savaşı engellemek ve Avrupa Birliği’nin her koşulda Yunan dış politikasının birinci önceliği olması konusunda büyük çaba sarf etmiştir Karamanlis’in 1974 yılında oluşturduğu bu temel ilkeler günümüzde dahi Yeni Demokrasi Partisi’nde önemli etkilere sahiptir.

PASOK ise dış politikada kuruluşundan itibaren popülizme önem veren Papandreu’nun Türkiye karşıtı politikalarını temel almıştır. Bu kapsamda Karamanlis in soğukkanlı politikalarına karşılık Papandreu ise, Yeni Demokrasi’yi vatana ihanetle suçlayacak kadar ağır söylemlerde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yeni Demokrasi, PASOK, Yunanistan, Karamanlis, Papndreou

Kaynakça

• Anastasiadi,Y. (1993). Singhroni Politiki İstoria Tis Eladas (1974-1992). Selanik: Maliaris Yayınları.
• Aristotelous, A. (1983). Greece and Turkey: Searching For Security In Post War Europa. Royal. United Services Institute for Defence Studies, 128.
• Arnavitakis, D. (2007). O Konstantinos Karamanlis Ke İ Epohi Tu. Atina: Ekdosi Musio Benaki.
• Bakalopulos, K. (2005). İstoria Tis Eladas Epitomi Sintetiki. Atina: Ekdosi Stamulis
• Balenakas, G. (1989). Eisagoyi Stin Eliniki Eksoteriki Politiki 1949-1989. Selanik: Ekdosi Paratiritis.
• Bratakos, A. (2002). İ İstoria Tis Neas Demokratias. Atina: A.Livani Yayınları
• Clogg, R. (1983). Greece In The 1980’s. Londra: Mcmillan Press.
• Coufoudakis, V. (1985). Greek-Turkish Relations, 1973-1983: The View From Athens. International Security, IX (4).
• Coulumbis, T. (2003). Greece In The Twentieth Century. Londra: Frank Cass Yayınları.
• Crampton, J. (2007). 2.Dünya Savaşı’ndan Sonra Balkanlar. İstanbul: Yayın Odası Yayımları.
• Çaparas, S. (1995). İ Politiki İgesia Ke İ Kseni Sti Nea İstoria Tis Elladas, Cilt 4 , Atina: Nea Sinora Yayınları.
• Hristopulos, A. (2005). Konstantinos Karamanlis Yeyonata Ke Kimena. Atina: Ekdosi İnstituto Dimokratias Konstantinos Karamanlis.
• Iraklidis, A. (2007). Aspondi Yitonas Elada Turkia İ Dieneksi Aigeiou. Atina: Sideris Yayınları. Kathimerini, 29 Eylül 1974
• Kartakis, E. (1993). O Karamanlis Tis Metapolitefsis Oi Megales Premvasis 1974-1992. Atina: Ekdosis Roes.
• Kerasidis, D. (2006). To Neo Eliniko Kratos :İstoria Politiki İkonomia. Selanik: Maliaris Yayınları.
• Kılıçoğlu, Ç. (2010). Albaylar Cuntası Döneminde Yunanistan’ın Türkiye Politikası (1967-1974). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara.
• Kırlıdökme, U. (2010). Ulus Devlet Oluşturmada Yunanistan Örneği: Büyük Ülkü-Megali İdea. Atatürk Yolu Dergisi, 46(2010), 401-424.
• Kitroeff, A. (1997). Andreas G. Papandreou, A Brief Political Biography. Journal of The Hellenic Diaspora, XXIII (1).
• Kouris, N. (1997). Elada–Tourkia O Pentikontaetis Polemos. Atina: Nea Sinora Yayınları
• Mitsotakis, K. (2006). İ Simpligates Tis Eksoterikis Politikis. Atina: Pataki Yayınları.
• Louis, G. (1985). Papandreou’s Foreign Policy. Foreign Affairs, Vol.LXIII .
• Lyrintzis, H. (2005). The Changing Party System: Stable Democrasy, Contested Modernization. West European Politics, XXVIII (2).
• Manousakis, G. (1989). İ Eksoteriki Politiki Tis Elados Kata Tin Periodon 1980-1989. Atina: E.Lambrinos Yayınları.
• Maragos, N. (1987). Karamanlis-Etzevit. Atina. Ekdosi Epikerotita.
• Melokopides, C. (1987). The Logic of Papandreou’s Foreign Policy. International Journal, XLII (3).
• Mavrogordatos, G. (2012). The English Party In Greece 1821-1940. John Kitmer (Ed). British Greek Relations Aspects of Their Recent History. Atina: İdrima Tis Vulis Ton Elinon
• Nikolaydis, D. (2011). Elines Enantion Elinon. Atina: Arhetipo Yayınları.
• Paraskevopulos, P. (1986). O Karamanlis Sta Hronıa 1974-1985. Atina:Futrakis Yayınevi. Ünsal BAŞAK
• 64 Rallis, Y. (1990). Politikes Ekmistiries. Atina: Proskinio Yayınları.
• Raptis, M.N. (1996). Andreas G. Papandreou 31 Hronia Politikis Dimiurgias. Atina:Elinika Gramata Yayınları.
• Rizas, S. (2009). Managing A Conflict Between Allies: United States Policy Towards Greece and Turkey in Relation to The Aegean Dispute, 1974-76. Cold War History, IX (3).
• Svolopulos, K. (1992). İ Eliniki Eksoteriki Politiki 1900-1945. Atina: Estia Yayınları.
• Tsirnari, E. (2014). Megali İdea Ke Elinottomanismos, Yenisi, Ekseliksi, Singritiki Analisi.
• [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] Makedonya Üniversitesi, Balkanlar, Slavlar ve Doğu Çalışmaları Enstitüsü, Selanik.
• Valinakis,Y. (1989). Eisagoyi Sti Eliniki Eksoteriki Politiki (1949-1988). Selanik: Paratiritis Yayınları,
• Veremis, T. (2009). Megali Elines. Cilt 3, Atina: SKAİ Yayınları.
• Vulgaris, Y. (2009). İ Elada Apo Tin Metapolitefsi Sti Pangosmiopiisi. Atina: Polis. To Vima, 29 Eylül 1974.