Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Saldırganlık ve Öfke Düzeyleri ile Psikolojik Performansları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 3, 460 - 475, 31.12.2024

Tarkan Havadar , Arslan Kalkavan , Metin Ozlu

https://doi.org/10.15314/tsed.1520079

Öz

Bu araştırmanın amacı, Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin saldırganlık ve öfke düzeyleri ile psikolojik
performansları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2023-2024 eğitim öğretim yılında Kafkas
Üniversitesi Sarıkamış spor bilimleri fakültesindeki öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın
örneklemini Kafkas Üniversitesi Sarıkamış spor bilimleri fakültelerinde okuyan kadın ve erkek olmak üzere toplam
öğrenci 473 oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları iki bölümden oluşmaktadır. Birinci
bölümde katılımcıların demografik özellikleri belirlemek için “Kişisel Bilgi Formu” ikinci bölümde ‘Sporda
Saldırganlık ve Öfke Ölçeği-SSÖÖ” ile Sporda Psikolojik Performans Değerlendirme Ölçeği (SPPDÖ)”
kullanılmıştır. Veri analizin de Non-parametrik tekniklerden yararlanılmıştır.
Araştırmanın bulgularına göre; Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin cinsiyet, yaş, sınıf, bölüm ve spor branşı
değişkenleri kullanılarak saldırganlık ve öfke düzeyleri ile psikolojik performansları arasındaki potansiyel ilişkinin
anlaşılmasını amaçlamıştır. Yapılan analizlerde, Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin cinsiyet ve öfke alt
boyutunda Kadın öğrencilerin öfke düzeylerinin, erkeklere göre; yaş grubu ve saldırganlık alt boyutunda 21-23
yaş grubu ile 27 yaş ve üzeri grubu arasında; saldırganlık düzeyinde, anlamlı bir fark bulunmuştur. Ayrıca 21-23
yaş grubu, diğer yaş gruplarına göre daha düşük bir güdülenme düzeyine sahip olduğu diğer alt boyutlarda
anlamlı bir farka rastlanmamıştır. üniversite öğrencilerinin cinsiyet, yaş ve spor dalı gibi demografik faktörlerin,
öfke ve saldırganlık gibi psikolojik faktörlerde anlamlı farklılıklar oluşturduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Üniversite, Saldırganlık, Öfke, Öğrenciler, Psikolojik Performans

An examination of the relationship between aggression and anger levels and psychological performance of students at a Faculty of Sports Sciences

Öz

Background and purpose: This study aims to examine the relationship between aggression and anger levels and the psychological performance of students studying at the Faculty of Sports Sciences, ensuring the development and control of the emotional differences in aggression and anger of university students while doing sports. Methods: The sample of the research consists of a sufficient number of students from Kafkas University Sarıkamış Faculty of Sports Sciences who were selected using the random sampling method and calculated according to statistical techniques during the 2023-2024 academic year. A total of 473 students, female (n= 194) and male (n= 279), studying at Kafkas University Sarıkamış Faculty of Sports Sciences, participated in the study. Results: The results of the research show the variables of gender, age, year, department, and sports branch variables of sports sciences students. When examined according to the gender variable, it was found that the rate of female participants was 41.0% and the rate of male participants was 59.0%. When the age variable was examined, it was found that the largest age group was the participants between the ages of 21-23 (56.7%), while the participants aged 27 and over constituted the smallest group (2.7%).When the year variable was examined, it was found that the majority of the participants were in the 4th year (40.6%). According to the department variable, it was found that the number of students participating was higher in sports management (evening education) (11.8%). The highest participation was in the field of Sports Management (Regular Education) with 46.3%. When the sports variable was examined, it was determined that participants do individual sports (50.1%) and team sports (49.9%). Conclusion: This study aimed to understand the potential relationship between aggression and anger levels and the psychological performance of Faculty of Sports Sciences students. Results show that there are emotional and psychological differences between gender groups, age groups, grade levels, and department variables. It is noteworthy that gender-based emotional differences emerge, especially in the anger sub-dimension, and that different levels of emotional characteristics were determined between age groups in terms of aggression, motivation, and self-confidence.

Anahtar Kelimeler

University, Aggression, Anger, Students, Psychological Performance

Etik Beyan

Çalışmamız Kafkas Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Etik Kurulu tarafından onaylandı (Tarih: 09.07.2024, karar no: 41). Çalışma uluslararası bildirge, kılavuz vb uygun gerçekleştirilmiştir. (Olgu sunumu için: Hasta/yakınlarına bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatılmış olup çalışma uluslararası bildirge, kılavuz vb uygun gerçekleştirilmiştir. Derleme için: Etik kurul onayı gerekmez. Etik Komite Onayı: Çalışmamız Kafkas Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Etik Kurulu tarafından onaylandı (Tarih: 09.07.2024, karar no: 41). Çalışma uluslararası bildirge, kılavuz vb uygun gerçekleştirilmiştir. (Olgu sunumu için: Hasta/yakınlarına bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatılmış olup çalışma uluslararası bildirge, kılavuz vb uygun gerçekleştirilmiştir.

Kaynakça

• 1. Ağlamaz T. Lise öğrencilerinin saldırganlık puanlarının kendini açma davranışı, okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba öğrenim düzeyi ve ailenin aylık gelir düzeyi açısından incelenmesi [yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2006.
• 2. Arslanoğlu C. Farklı bölümlerde öğrenim gören beden eğitimi ve spor yüksek okulu öğrencilerinin empatik eğilim düzeyleri ve saldırganlık ilişkisinin incelenmesi [yüksek lisans tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2012.
• 3. Aydoğan H, Konaş Y. Sporda psikolojik performans değerlendirme ölçeği geliştirme çalışması. Spor Eğitim Dergisi. 2022;6(1):74-87.
• 4. Baker ÖE, Bıçak B. Üniversite öğrencilerinin psikolojik sorunları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi. 2006.
• 5. Bandura A, Barbaranelli C, Caprara GV, Pastorelli C. Self-efficacy pathways to childhood depression. J Pers Soc Psychol. 1999;35:1110-9.
• 6. Bandura A. Regulation of cognitive processes through perceived self-efficacy. Dev Psychol. 1989;25(5):729-35.
• 7. Bandura A. Social foundation of thought and action: a social cognitive theory. Englewood Cliffs: Prentice Hall; 1986.
• 8. Bostancı N, Çoban Ş, Tekin Z, Özen A. Üniversite öğrencilerinin cinsiyete göre öfke ifade etme biçimleri. Kriz Dergisi. 2006;14(3):9-18.
• 9. Butler RJ, Hardy L. The performance profile: theory and application. Sport Psychol. 1992;6:253-64.
• 10. Büyükyazı G, Saraçoğlu S, Karadeniz G, Çamlıyer H. Sedanterler ve veteran atletlerin çeşitli değişkenlere göre atılganlık düzeylerinin karşılaştırılması. Gazi Beden Eğit Spor Bilim Derg. 2003;8:13-24.
• 11. Çengiz R, Koçak F, Sunay H. Investigation of the level of anger and impulsive behavior of the high school of physical education and sports students. Spormetre. 2018;16(1):29-38.
• 12. Çeşit C. Müzik eğitimi alan ve almayan lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 2019;(9):70-89.
• 13. Cicchetti D. Aşırı stres altında dayanıklılık: çok katmanlı bir bakış açısı. World Psychiatry. 2010;9(3):145-54.
• 14. Cin H, Yılmaz BH, Ektirici A. Sporcularda öfke ve saldırganlık algısının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. CBÜ Beden Eğit Spor Bilim Derg. 2022;17(2):230-43.
• 15. Çobanoğlu G. Takım sporları ve bireysel sporlar yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin incelenmesi [yüksek lisans tezi]. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
• 16. David-Ferdon C, Vivolo-Kantor AM, Dahlberg LL, Marshall KJ, Rainford N, Hall JE. Comprehensive technical package for the prevention of youth violence. Atlanta: National Center for Injury Prevention and Control, Centers for Disease Control and Prevention; 2016.
• 17. Demirhan M. Kendini açma düzeyleri farklı genel lise öğrencilerinin bazı değişkenler açısından saldırganlık düzeylerinin incelenmesi [yüksek lisans tezi]. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2002.
• 18. Doğan İ, Doğan PK, Kayışoğlu NB. Beden eğitimi öğretmeni adaylarının saldırganlık düzeylerinin incelenmesi: Batı Karadeniz örneği. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2017;2(3):1-16.
• 19. Elmas L, Yüceant M, Ünlü H, Bahadır Z. Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile psikolojik iyi oluş durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sportive. 2021;4(1):1-17.
• 20. Erdoğan ÇH, Bahadır Z. Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 2016;(7):33-48.
• 21. Erşan E, Doğan O, Doğan S. Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin sosyodemografik açıdan değerlendirilmesi. Cumhuriyet Med J. 2009;31(3):231-8.
• 22. Ferri J, Schmidt J, Hajcak G, Canli T. Neural correlates of attentional deployment within unpleasant pictures. NeuroImage. 2013;70:268-77.
• 23. Fiyakalı CN. Anne-babası boşanmış ve boşanmamış lise öğrencilerinin sürekli öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzlarının bazı değişkenler açısından karşılaştırılması [yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2008.
• 24. Fouad NA, Guillen A, Harris-Hodge E, Henry C, Terry S. Need, awareness, and use of career services for college students. J Career Assess. 2006;14:407-20.
• 25. Freedman JL, Sears DO, Carlsmith JM. Sosyal Psikoloji. İstanbul: Ara Yayıncılık; 1989.
• 26. Göktaş Z, Medeni MB, Diker S. Balıkesir Üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin öfke düzeyi ve öfke tarzlarının incelenmesi. In: 17th International Sport Sciences Congress; 2019; p. 78-83.
• 27. Gürbüz B, Kural S, Özbek O. Sporda saldırganlık ve öfke ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 2019;6(2):206-17.
• 28. Kacur M, Atak M. Üniversite öğrencilerinin sorun alanları ve baş etme yolları: Erciyes Üniversitesi örneği. Erciyes Üniv Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2011;31(2):273-97.
• 29. Karasar N. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2009.
• 30. Karasar N. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları; 2011.
• 31. Kaynak A, Tunç E. Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep Üniv Eğitim Bilim Derg. 2013;5(2):85-104.
• 32. Kelly GA. The psychology of personal constructs. New York: Norton; 1955.
• 33. Kobasa SC, Maddi SR, Khan S. Hardiness and health. J Pers Soc Psychol. 1982;42(1):168-77.
• 34. Koruç Z, Bayar P. MMPI ile sporcuların kişiliklerinin araştırılması. Ankara; 1990.
• 35. Kurtoğlu, E.. Lise öğrencilerinde gözlenen saldırganlık düzeylerinin otomatik düşünceler, cinsiyet ve sınıf düzeyi açısından incelenmesi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü), 2009.
• 36. Leary MR, Twenge JM, Quinlivan E. Interpersonal rejection as a determinant of anger and aggression. Pers Soc Psychol Rev. 2006;10(2):111-32.
• 37. Loehr J. Mental toughness training for athletes: achieving athletic excellence. New American Library; 1986.
• 38. López RL, Levy JJ. Student athletes' perceived barriers to and preferences for seeking counseling. J Coll Couns. 2013;16:19-31.
• 39. Lubker JR, Visek AJ, Watson JC, Singpurwalla D. Athletes' preferred characteristics and qualifications of sport psychology practitioners: a consumer market analysis. J Appl Sport Psychol. 2012;24:465-80.
• 40. Moreland JJ, Yang J. Collegiate athletes' mental health services utilization: a systematic review. J Sport Health Sci. 2018;7(1):58-69.
• 41. Onur B. Gelişim psikolojisi: yetişkinlik, yaşlılık ve ölüm. Ankara: İmge Yayınları; 2000.
• 42. Özgider C, Akgün O. Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin şiddet ve saldırganlık düzeyleri üzerine bir inceleme. Spor Eğitim Derg. 2021;5(3):24-35.
• 43. Özmen A. Öfke: kuramsal yaklaşımlar ve bireylerde öfkenin ortaya çıkmasına neden olan etmenler. Ankara Üniv Eğitim Bilimleri Fakültesi Derg. 2006;39(1):39-56.
• 44. Öztürk YM. Aktif spor yapan ve yapmayan spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin sporda şiddet eğilimi ve saldırganlık davranışlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi [yüksek lisans tezi]. Bartın: Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2019.
• 45. Sadi S. Farklı branşlarda spor yapan sporcuların saldırganlık, öfke düzeylerinin fair-play davranışları üzerine etkisinin incelenmesi [yüksek lisans tezi]. Bartın: Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2024.
• 46. Şahinler Y, Ulukan M, Ulukan H. Covid-19 sürecinde fiziksel aktivite yapan spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Derg. 2020;3(1):171-84.
• 47. Shih YL, Lin CY. The relationship between action anticipation and emotion recognition in athletes. Cogn Process. 2016;17(3):259-68.
• 48. Slaby RG, Guerra NG. Cognitive mediators of aggression in adolescent offenders: I. Assessment. Dev Psychol. 1998;24(4):580-8.
• 49. Spielberger CD, Krasner SS, Solomon EP. The experience, expression, and control of anger. New York: Springer; 1988.
• 50. Suveren S. Sporu teşvik eden ekonomik ve sosyal faktörler. Gazi Eğitim Fakültesi Derg. 1991;7:191-9.
• 51. Türkçapar, Ü., & Eroğlu, H.. Bireysel ve takım sporu yapan bireylerin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, 2023; 8(2), 244-257.
• 52. Türker Ü. Temel okçuluk eğitiminin dikkat ve konsantrasyon yetisine etkisi. Gümüşhane Üniv Sağlık Bilimleri Derg. 2022;11(4):1491-506.
• 53. Tutkun E, Güner BÇ, Ağaoğlu SA, Soslu R. Takım sporları ve bireysel sporlar yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin değerlendirilmesi. Spor Performans Araştırmaları Derg. 2010;1(1):23-9.
• 54. Uzun RN, Bayansalduz M, Gül M, Şahin T. Defansif ve ofansif sporcuların sporda saldırganlık ve öfke eğilimlerinin karşılaştırılması. Spor Performans Araştırmaları Derg. 2022;13(3):297-306.
• 55. Webb TL, Miles E, Sheeran P. Dealing with feeling: a meta-analysis of emotion regulation strategies. J Appl Psychol. 2012.
• 56. Yaşartürk F, Akay B, Kul M. Üniversite öğrencilerinin serbest zaman faaliyetlerine yönelik engel ile baş etme ve saldırganlık davranışlarının incelenmesi. CBÜ Beden Eğit Spor Bilim Derg. 2022;17(2):216-29.
• 57. Yöndem ZD, Bıçak B. Öğretmen adaylarının öfke düzeyi ve öfke tarzları. Uluslararası İnsan Bilimleri Derg. 2008;5(2).