The Examination of Studies Among Gifted Readers and Their Educational Needs Erken Okumada Özel Yetenekli Çocuklara Yönelik Araştırmaların İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 16 - 35, 01.06.2019

Abdullah Eker , Hakan Sarı

Öz

Erken çocukluk dönemindeki temel gelişimsel alanlarından birisi de dil gelişimi alanıdır. Dil gelişimi
kavramı; konuşma, dinleme, okuma ve yazma süreçlerini içeren şemsiye bir kavramdır. Bu çalışmada
bu gelişimsel alanlardan okuma beceri gelişiminde üstün yetenekli olan ve erken gelişim gösteren
bireyler incelenmiştir. Üstün zekâlı olarak tanılanan ve aynı zamanda yaş düzeyinin üstünde, yüksek
okuma performansı gösteren bireyler üstün zekâlı okuyucular olarak tanımlanmaktadır. Alanyazındaki
ilgili araştırmalar kırk yıllık bir geçmişe dayanmaktadır. Bu süreçte yapılan araştırmalar, üstün zekâlı
okuyucuların özelliklerini çok yönlü incelemiş, birçok tanım ve yaklaşım ortaya koymuş,
gereksinimlere yönelik eğitimsel uygulamalar, stratejiler ve modeller geliştirmişlerdir. Bu çalışmanın
amacı ilgili alanyazın taranarak üstün zekâlı okuyuculara ilişkin alanyazında nelerin yapıldığının
ortaya koymak, alanyazını çok yönlü inceleyerek nitel olarak değerlendirmek ve gelecek araştırma
gereksinimlerine yönelik önerileri belirlemektir.

Anahtar Kelimeler

special education

Kaynakça

• Abilock, D. (2004). Alpine flowers. Knowledge Quest, 33(2), 8–9
• Anderson, M. A., Tollefson, N. A., & Gilbert, E. C. (1985). Giftedness and reading: A cross-sectional view of differences in reading attitudes and behaviors, Gifted Child Quarterly, 29, 186–89
• Baş, Ö. (2009). Üstün Zekâlı Olduğu Varsayılan Beş Yaşında Bir Çocuğun Okuma Becerisi Üzerine Durum Çalışması, Yayınlanmamış doktora araştırması, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Anabilim Dalı
• Baştürk, M. (2004). Dil Edinim Kuramları ve Türkçe’nin Anadili Olarak Edinimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Bates, G. (1984). Developing reading strategies for the gifted: a research based approach. Journal of Reading, 27, 590-593.
• Bozkurt, S.(2007). Okul Öncesi Dönemde Öğretmenleri Tarafından Yaşıtlarına Göre Üstün ve Özel Yetenekli Olarak Aday Gösterilen Çocukların Gelişim Özelliklerinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
• Brooks, B. (1985). An Evaluatıon of The Effectıveness of A Traınıng Program In Verbal Comprehension For Black Gıfted Students (Abılıty, Mınorıty, Readıng), High Ability Studies, 24, 130-147
• Cavkaytar, S. (2010). Dengeli okuma yazma yaklaşımının Türkçe öğretiminde uygulanması: İlköğretim 5. Sınıfta bir eylem araştırması, Anadolu Üniversitesi Engelliler Entegre Yüksekokulu Yayınları; no. 4.
• Dağlıoğlu H.E., (2010) Erken çocukluk Eğitimi, Bölüm 9, (edit. İ.H. Diken), Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara
• Demirel, Ö. (2000). Türkçe öğretimi. (2. Baskı). Pegem Akademi Yayınları, Ankara
• Dole, J. A., & Adams, P. J. (1983). Reading curriculum for gifted readers: A survey. Gifted Child Quarterly, 27, 64–72.
• Duke, N. (2000). 3.6 minutes per day: The scarcity of international texts in first grade. Reading Research Quarterly, 35, 202–224.
• Fehrenbach, C. R. (1991). Gifted/average readers: Do they use the same reading strategies? Gifted Child Quarterly, 35, 125–127.
• Gay, L. R., ve Airasian, P. (2000). Educational research: Competencies for analysis and application (6. Baskı). Upper Saddle River, NJ: Merrill
• Hafenstein, N. , (1986). The Relationship of Intellectual Giftedness, Information-Processing Style, and Reading Ability in Young Gifted Children (early chıldhood, intellıgence), High Ability Studies, 26, 34-52
• Halsted, J. (1994). Some of my bestfriends are books: Guiding giftedreaders from pre-school to highschool. (2nd ed.). Scottsdale, AZ:Great Potential Press. from http://www.eric.ed.gov
• Hunsaker L.S., Nielsen A., Bartlett B., (2010). Correlates of Teacher Practices Influencing Student Outcomes in Reading Instruction for Advanced Readers, Gifted Child Quarterly, 54, 273-284
• Jackson, N. E. (1991). Are early readers gifted? Storrs, CT: The National Research Center on the Gifted and Talented.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F. Ve Sever, S. (1995) Türkçe öğretimi, Engin Yayınevi, Ankara
• Kingore, B. (2001). Gifted kids,gifted characters, and great books. Gifted Child Today, 24(1), 30–32.
• Kottke S. C., (2006). Five Readers Browsing: The Reading Interests of Talented Middle School Boys, Gifted Child Quarterly, 50, 132-149
• Kürkçüoğlu, B.Ü., (2010) Erken çocukluk Eğitimi, Bölüm 4, (edit. İ.H. Diken), Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara Levande, D., (1999). Gifted Readers and Reading Instruction, California Association for the Gifted (CAG) Communicator, volume 30, number 1, from http://www.hoagiesgifted.org
• Leana, M.Z., (2005). Üstün Zekalı ve Normal Çocuklarda Yönetsel Fonksiyonlar: Londra Kulesi Testi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim dalı
• Lynn A. Olson, James R. Evans, and Wade T. Keckler Mason, J. & Au, K.(1990). Reading instruction for today. New York: Harper Collins.
• Mills, J. R., & Jackson, N. E. (1990). Predictive significance of early giftedness:The case of young gifted reading. Journal of Educational Psychology, 82, 410–419.
• Moore, M. (2005). Meeting the Educational Needs of Young Gifted Readers in the Regular Classroom, Gifted Child Today Magazine, 28, 40-52
• Olson A.L., Evans R.J., Keckler T.W., (2006). Precocious Readers: Past, Present, and Future, Journal for the Education of the Gifted, 30, 205-235 Pardo, L.S., (2004). What every teacher needs to know about compheresion. The Reading Teacher, 58, 272-280
• Pfeiffer S.I., (2008). Handbook of Gifted Education, Springer Publications, Florida
• Reis, S. M., Gubbins, E. J., Briggs, C. J., Schreiber, F. J., Richards, S., Jacobs, J. K., (2004). Reading instruction for talented readers: Case studies documenting few opportunities for continuous progress. Gifted Child Quarterly,48, 315–338.
• Reis, S. M., Renzulli, J. S., (1989). Developing challenging programs for gifted readers. The Reading Instruction Journal, 32, 44–57.
• Renzulli, J. (1988). The multiple menu model for developing differentiated curriculum for the gifted and talented. Gifted Child Quarterly, 32, 298-309
• Roark, J.C. (1988), Effects of two methods of teaching reading--direct and facilitating instruction on gifted students' creative reading ability, High Ability Studies, 28, 23-35
• Sarı, H. ve Pürsün, T. (2016). Özel Eğitimde Etkili Kaynaştırma Bütünleştirme, Nobel Atlas Yayınevi
• Snowling J.M. , Hulme C., (2005), The science of reading: A handbook, Blackwell publishing, Oxford
• Sutherland, M., (2005), Gifted and Talented in the early years, Paul Chapman Publishing, London
• Suveren, S. (2006) Anasınıfına Devam Eden Çocuklar Arasından Üstün Yetenekli Olanların Belirlenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı.
• Stainhorp R., Hughes D.(2004) An Illustrative Case Study of Precocious Reading Ability, Gifted Child Quarterly, 48, 107-121
• Uzun, M. (2004) 1. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi: Üstün Yetenekli Çocuklar El Kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Van Tassel-Baska, J., (1998), Excellence in Educating Gifted&Talented Learners, Love Publishing Company, Denver
• Van Tassel-Baska, J., & Brown, E. F.(2001). An analysis of gifted education curriculum models. In F. A. Karnes, & S. M. Bean (Edit.), Methods and materials for teaching the gifted. Waco, TX: Prufrock Press.
• Vosslamber, A. (2002). Gifted readers: Who are they and how can they be served in the classroom? Gifted Child Today, 25(2), 14–21.
• Weber, L. C., Terence W. C, ( 2006). Promoting Reading: Using eBooks With Gifted and Advanced Readers, Gifted Child Today, 29, 56-65
• Wood F. P. , (2008) Reading Instruction with Gifted and Talented Readers: A Series of Unfortunate Events or a Sequence of Auspicious Results, Gifted Child Quarterly, 31, 16-25
• Yıldırım A. ve Şimşek, H. (2006) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (5. Baskı). Seçkin Yayınevi, Ankara
• Zeyrek, D.(2006) Dilbilim, Temel Kavramlar, Sorunlar, Tartışmalar. “Dil Edinimi” (sh. 137-149) A.Kocaman (Edt.), Dil Derneği Yayınları, Ankara
• http://www.kidsource.com/kidsource/content/guiding_gifted_reader.html. (Erişim Tarihi: 22.04.2018)
• http://www.mcf.gov.bc.ca/icm/pdfs/icm_user_guide_2006.pdf (Erişim Tarihi: 09.08.2018)