Özel Eğitimde Teknoloji Kullanımının Belirlenmesine Yönelik Çalışmaların İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 36 - 55, 19.08.2020

Zöhre Serttaş , Semih Çalışkan Gönül Akçamete

Öz

Bu araştırmanın genel amacı özel eğitimde teknoloji kullanımının belirlenmesine yönelik içerik analizi yapılmasıdır. Araştırma 2018-2019 Bahar döneminde yapılmıştır. Yapılan çalışmalar incelendiğinde makalelerde, en çok özel eğitimde yardımcı teknolojiler ve eğitim-öğretim ortamında kullanılan öğretim teknolojileri konusu araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini, özel eğitim ve öğretim teknolojileri alanındaki yapılan makaleler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise, 2008- 2019 yılları arasında özel eğitimde yardımcı teknolojiler ve öğretim teknolojileri alanında scholar veritabanında yayınlanmış 61 tane makaleden meydana gelmektedir. Öncelikle araştırmacılar tarafından özel eğitim ve teknoloji kapsamında makalelere yer veren dergiler tespit edilmiş ve makaleler incelenmiştir. İncelenen araştırmalarda nicel yöntemlere, araştırma deseni olarak da taramalara daha çok yer verildiği görülmektedir. İncelenen araştırmalarda veri toplama aracı olarak daha çok anket ve deneysel araştırma yöntemleri tercih edilmiştir. Elde edilen sonuçların gelecek çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Özel Eğitim, Teknoloji Kullanımı, Özel Eğitim ve Teknoloji

Kaynakça

• Acartürk, C., & Yücel Yıldırım, C. (2006). Görme Engelliler İçin Web Sayfalarında Erişilebilirliğin Sağlanması. Ab, 6, 9-11.
• Anne T. O., Krista, D. G., Timothy, J. N., & Peggy, A. E. (2010). Teacher Value Beliefs Associated With Using Technology: Addressing Professional And Student Needs. Computers & Education, 55, 1321–1335.
• Aruk, İ. (2008). Bilişim Teknolojilerinin Zihinsel Engellilerin E-Eğitiminde Kullanılması Ve Örnek Bir Uygulama Geliştirilmesi.
• Bartsch, R. A.,&Cobern, K. M. (2003). Effectiveness Of Powerpoint Presentations İn Lectures. Computers&Education, 41(1), 77-86.
• Baş, F. B. (2015). Bir Mobil İşaret Dili Uygulaması: Mtids.
• Bauer, M. W. (2000). Classical Content Analysis: A Review. Qualitative Researching With Text, İmage And Sound, 131-151.
• Brackenreed, D. (2008). Assistive Technology As An Accommodationfor A Student With Milddi Sabilities: The Case Of Alex. Exceptionality Education International, 18(2), 69-81.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods İn Education.
• Çakır, H., Çetin, Ş., & Abidin, B. A. Ş. (2012). İşitme Engellilere Yönelik Dinamik Web Sayfasının Geliştirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 6(2), 1.
• Çal, C. (2011). İşitme Engelliler İçin Uzaktan Eğitim Amaçlı, Web Tabanlı Bir Arayüz Tasarımı Ve Uygulaması.
• Çatak, A. A.,&Tekinarslan, E. (2008). Powerpoint Programında Hazırlanan Okuma Materyalinin 12-13 Yaşlarında Kaynaştırma Programına Devam Eden Hafif Düzeyde Zihinsel Engelli Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Becerisine Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Çavdar, A. D., Çavdar, T., Kulak, F., & Torun, A. Farklı Kullanıcı Türleri İçin Akıllı Ev Tasarımları Ve Teknolojilerinin Sınıflandırılması.
• Doğan, İ., & Akdemir, Ö. (2015). Özel Eğitimde Bilgisayar Destekli Öğretim: Üç Durum Çalışması. Journal Of Higher Education & Science/Yüksekögretim Ve Bilim Dergisi, 5(2).
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2003). How To Design And Evaluate Research İn Education. Mcgraw-Hill Higher Education.
• Gökmen, C., Tekinarslan, E., & Tekinarslan, İ. Ç. (2015). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Bilgisayarda Eğitsel CD İzleme Becerisinin Öğretiminde Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Gür, P., Serttaş, Z., & Bicen, H. Determination Of The Opinions Of Special Education Students On The Use Of Distance Education Certificate Programs For Individuals With Hearing, Visibility And Physical Disabilities.
• Gürbulak, N., & Esgin, E. Özel Eğitimde Hareket Tabanlı Teknolojilerin Kullanımı.
• Haksız, M. (2014). Investigation Of Tablet Computer Use İn Special Education Teachers’ Courses. Procedia-Social And Behavioral Sciences, 141, 1392-1399.
• Işılak, A. H., & Baydere, Ş. (2011). Kablosuz Duyarga Ağları İle Engelli İnsanlar İçin Akıllı Ev Uygulamaları. Türkiye Bilişim Vakfı Bilgisayar Bilimleri Ve Mühendisliği Dergisi, 4(1 (Basılı 4).
• Kaan, A. R. I. K. (2016). Zihinsel Engelliler Öğrencilerin Öğretim Ortam Tasarımlarının İncelenmesi. V. Sakarya’da Eğitim Araştırmaları Kongresi, 117.
• Kapıdere, M., & Babür, O. (2013). Görme Engelliler İçin Sesli Bilgisayar Klavyesi. Akademik Bilişim.
• Karal, H., Şılbır, L., & Küçüksüleyman, N. (2009, May). İşitme Engelli Bireylerin Türkçe’de Ek Kullanabilme Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Öğrenme Ortamı Tasarımı Desıgnıng A Learnıng Envıronment For Developıng Hearıng Dısabled People’s Skılls In Usıng Preposıtıons And Tense Suffıxes In Turkısh Language. In Proceedıngs Of 9 Th Internatıonal Educatıonal Technology Conference.
• Kargın, T. (2010). Öğretimin Uyarlanması. İlköğretim’de Kaynaştırma Uygulamaları. Ankara: Kök Yayınları.
• Kaya, Z., Anay, M. Ö., & Girgin, M. C. (2015). Anadolu Üniversitesi Engelliler Entegre Yüksekokulu Mezunlarının Sosyal Paylaşım Ağları Yoluyla İzlenmesi Süreci. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Kaygısız, E. G., Keskin, İ., & Oğuz, N. (2011). Görme Ve İşitme Engellilerin Üniversite İnternet Sayfalarına Erişebilirliği (Yedi Üniversite İnternet Sayfası Üzerinde Bir Değerlendirme).
• Keser, N., & Kapıdere, M. Bilgisayar Destekli Animasyonların İşitme Engelli Öğrencilerin Akademik Başarılarına Etkileri.
• Kınar, Ö. (2016). Bedensel Engellilerin Kamusal Alanda Ulaşılabilirliği:“Engelsiz Dünya” Mobil Uygulamasının Sosyal Sorumluluk Projesi Olarak İncelenmesi.
• Kışla, T. (2008). Özel Eğitim Öğretmenlerinin Bilgisayar Tutumlarının İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 9(2).
• Koruyan, K. (2015). Canlı İnternet Yayınları İçin Otomatik Konuşma Tanıma Tekniği Kullanılarak Alt Yazı Oluşturulması. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 8(2), 111.
• Kurtdede Fidan, N. (2008). İlköğretimde Araç Gereç Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri.
• Kuzu, A., Cavkaytar, A., Çankaya, S., & Öncül, N. (2013). Zihin Engelli Bireylerin Ebeveynlerinin Kullanımına Yönelik Geliştirilen Mobil Beceri Öğretimi Yazılımına Yönelik Katılımcı Görüşleri. Anadolu Journal Of Educational Sciences International, 3(2).
• Mülayim, A. (2017). Bedensel Engelliler İçin Mutfaklarda Hareketli Mobilya Ve Ekipmanlarının Tasarlanması. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 6(3), 912-920.
• Özdemir, O., & Keser, H. (2017). İşitme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Eğitimlerinde Bilgisayar Destekli Kelime Öğretim Materyali Kullanımının İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 1-25.
• Özdemir, Ö. G. D., Karaman, S., Özgenel, C., & Özbolat, A. R. Zihinsel Engellilere Yönelik Robot Destekli Öğrenme Ortamlarında Etkileşim Alternatiflerinin Belirlenmesi.
• Özgüç, C. S.,&Cavkaytar, A. (2014). Teacheruse Of İnstructionaltechnology İn A Specialeducationschoolforstudentswithintellectualdisabilities: A Casestudy. Turkish Online Journal Of Qualitativeın Quiry, 5(1), 47-59.
• Rotter, K. (2006). Creatinginstructionalmaterialsforallpupils: Try Cola. Intervention İn School Andclinic, 41(5), 273-282.
• Seferoğlu, S. S. (2006). Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Tasarımı. Pegem A Yayıncılık.
• Sel, İ., Hanbay, D., & Karbatak, M. (2011). Beyin Bilgisayar Arayüzleri İçin Türkçe Metinden Konuşma Sentezleme Sistemi. Elektrik-Elektronik Ve Bilgisayar Sempozyumu.
• Sezer, B. (2011). Bilişim Teknolojilerinin Eğitime Kaynaştırılması: Önem, Engeller Ve Ülkemizde Gerçekleştirilen Projeler. Xvı. Türkiye İnternet Konferansı, 12-18.
• Subaşıoğlu, F. (2008). Üniversitelerin Bilgi Ve Belge Yönetimi Bölümleri’nin “Engellilik Farkındalığı” Üzerine Bir Araştırma. Bilgi Dünyası, 9(2), 399-430.
• Sümer , S., Çetin , M. (2018). Zihinsel yetersizliği olan bireylerin dinlediklerini anlama düzeyleri üzerinde geleneksel hikaye okuma ve dijital hikaye kullanımının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. EducationSciences (NWSAES),13(1), 44-55.
• Şahin , F.,Çakır, R. (2018). Çoklu Ortam Materyallerinin Okuma-Yazma Güçlüğü Çeken Öğrencilerin Okuma-Yazma Becerileri Üzerinde Etkisi1Journal of Instructional Technologies &Teacher Education,7(2), 75-90.
• Tezcan, C. (2012). Zihinsel Engelli Çocuklara Web Destekli Uzaktan Eğitim Sistemi Kurulması: Matematik Ve Fen Bilgisi Dersleri Uygulaması.
• Uçar, Ö. (2007). Engelli Çocuklar İçin Yapay Zekâ Tabanlı Eğitim-Destek Araçları Geliştirilmesi.
• Uzun, F. D., Gülen, Ş. B., Uzun, C., Çakır, H., Çağıltay, K., Karasu, N., & Akıllı, G. (2013). Beden Hareketleriyle Kontrol Edi Len Kinect Teknolojisinin Zihinsel Engelli Öğrenciler Açısından Eğitimde Kullanım Potansiyeli. 7. Uluslararası Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, 6-8.
• Wembler, A. (2010). The Apple İpadandtheera Of Ubiquitouscomputing [Web Logmessage]. Http://Andrewembler.Com/Apple/The-Appleipad-And-The-Era-Of-Ubiquitous-Computing Adresinden Ulaşılmıştır.
• Yalçınkaya, Ö. (2012). Eğitilebilir Zihinsel Engelli Çocuklarda Web Destekli Uzaktan Eğitim Sistemi İle Sosyal Beceri Öğretiminin Bilgisayar Ortamında Geliştirilmesi.
• Yalçınkaya, Ö., Uçar, Ö., & UÇAR, E. Web Destekli Uzaktan Eğitim Sistemi İle Eğitilebilir Zihinsel Engelli Çocuklara Sosyal Beceri Öğretimi.
• Yavaş, M., Eryılmaz, S., &Alabay, N. (2001). Bilgisayar Teknolojileri Kullanımı (Bilgisayar Okur Yazarlığı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yayla, A. G. A., Korkmaz, H., & Buldu, A. Konuşma Tanıma Teknolojisi Kullanarak Devre Analizi Uygulama Arayüzü.
• Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, L., & Cömertpay, Ö. (2016). Sessizliğin Sesi Olabilmek Adına Bir Önerme: Qr Kod Baskılı Giysiler. Kış Wınter 2016• Sayı Issue 1 5, 193.
• Yıldız, S. (2010). Bilgi Ve İletişim Teknolojileri Yoluyla Özürlüler İçin Geleceğe Bir Kapı Açmak. Journal Of International Social Research, 3(11).
• Yilmaz, M. (2007). Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Teknoloji Eğitimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1).
• Zencir, M. B., Kutlutürk, L., & Subaşıoğlu, F. (2017). Türkiye'deki Üniversite Kütüphanelerinde Engellilere Yönelik Hizmetler: Web Sayfaları Bağlamında Bir İnceleme. Dtcf Dergisi, 57(1).