İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN TOPLUMSAL ALANDA YAŞADIKLARI İLETİŞİM SORUMLARI: KKTC ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 93 - 108, 16.12.2023

Meltem Haksız , Cahit Nuri

Öz

Bu araştırmanın amacı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lefkoşa ilçesinde yaşayan işitme yetersizliği olan bireylerin toplumsal alanlarda yaşadıkları iletişim güçlüklerine ilişkin görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lefkoşa ilçesinde yaşayan işitme yetersizliği olan 20 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma bulgularına yarı-yapılandırılmış görüşmelerinden elde edilen veriler analiz edilerek ulaşılmıştır. Araştırma sonucuna göre katılımcıların hastane, devlet dairesi, banka, restoran ve kafelerde iletişim problemi yaşadıkları belirlenmiştir. Yaşanılan bu iletişim probleminin başında doktor, sağlık personeli, restoran personeli, devlet dairesindeki yetkili kişilerin ve banka personelinin sözlü dil aktarımında ve işaret dilinin bilinmemesinden dolayı problemler yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Son olarak özellikle bankalarda telefonla iletişimde yaşanan güçlüklerde yaşandığı dikkat çekmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşitme yetersizliği, toplumsal alan, iletişim, iletişim sorunları

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Proje Numarası

Yoktur.

Teşekkür

Yoktur.

Kaynakça

• Akçamete, G., & Gürgür, H. (2009). İşitme yetersizliği olan çocukların eğitimi. Genel eğitim okullarında özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde [In Special education and students with special education needs in general education schools](ss. 441-473). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Akyürek, G., Kaya Öztürk, L., & Gürlek, S. (2023). Demografik faktörlere göre engelli bireylerin toplumsal katılım ile çevre algılarının karşılaştırılması: Kesitsel bir araştırma. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 84-94.
• Antia, S. D., Jones, P. B., Reed, S., & Kreimeyer, K. H. (2009). Academic status and progress of deaf and hard-of-hearing students in general education classrooms. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 14(3), 293-311.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Deretarla, E. (2000). A study on reading comprehension skills of third grade students with normal hearing and hearingimpaired students in an inclusive school (Unpublished master’s thesis). Hacettepe University, Ankara.
• Demir, N., & Tiryaki, E. N. (2014). Ortaokulda öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 6(2), 9-24.
• Fatih, A., & Albayrak, M. (2022). Acil durumlarda engelliler ve erişilebilirlik. Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 15(1), 40-45.
• Gopinath, B., Tang, D., Tran, Y., Burlutsky, G., Russell, J., & Mitchell, P. (2023). Food insecurity and hearing loss are interrelated: A cross-sectional population-based study. The Journal of Nutrition, Health & Aging, 27(4), 251-256.
• Güldenoğlu, B. (2012). İşiten ve işitme engelli öğrencilerin kelime işlemleme ile okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Ünivesitesi, Ankara, Türkiye.
• Girgin, M. C. (2006). İşitme engelli çocukların konuşma edinimi eğitiminde dinleme becerilerinin önemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 7(01), 15-28.
• Jiya, A. N., Opoku, M. P., Nketsia, W., Dogbe, J. A., & Adusei, J. N. (2022). Achieving financial inclusion for persons with disabilities: Exploring preparedness and accessibility of financial services for persons with disabilities in Malawi. Journal of Disability Policy Studies, 33(2), 92-102.
• Kölemen, C. Ş. (2022). İşitme engelli öğrencilerin dijital okuryazarlık becerisine ilişkin algıları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 21-30.
• Kargın, T., Güldenoğlu, B., & Miller, P. (2014). İşiten ve işitme engelli okuyucuların harf işlemleme ve kelime işlemleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 14(6), 2213-2238.
• McLeod, R. (2019). Deaf and hard of hearing accessibility at drive-through restaurants. Western Michigan University; Lee Honors College.
• M.E.B. (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik (23937 Mükerrer sayılı), Resmî Gazete.
• McKee, M. M., Winters, P. C., Sen, A., Zazove, P., & Fiscella, K. (2015). Emergency Department utilization among Deaf American Sign Language users. Disability and Health Journal, 8(4), 573–578. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2015.05.004
• Nicholas, J. G., & Geers, A. E. (2007). Will they catch up? The role of age at cochlear implantation in the spoken language development of children with severe to profound hearing loss. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 50(4), 1048-1062.
• Pinsonnault-Skvarenina, A., Hotton, M., Sharp, A., Chauvette, L., Tremblay, É., Choquette, R., & Lacerda, A. B. M. (2022). Communication during the COVID-19 pandemic: the hearing-impaired perspective. International Journal of Audiology, 1-11.
• Reis, V. D. S. L., & Santos, A. M. D. (2019). Knowledge and experience of Family Health Team professionals in providing healthcare for deaf people. Revista CEFAC, 21(1), 1-8.
• Spencer, P. E. (2004). Individual differences in language performance after cochlear implantation at one to three years of age: Child, family, and linguistic factors. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 9(4), 395-412.
• Sarıkaya, E., & Uzuner, Y. (2013). İşitme engelli çocukların okuma-yazma öğrenmelerine ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 31-61.
• Tomblin, J. B., Oleson, J. J., Ambrose, S. E., Walker, E., & Moeller, M. P. (2014). The influence of hearing aids on the speech and language development of children with hearing loss. JAMA Otolaryngology–Head & Neck Surgery, 140(5), 403-409.
• Valleley, R. J. & Shriver, M. D. (2003). An examination of the effects of repeated readings with secondary students. Journal of Behavioral Education, 12(1), 55-76.
• Vermeir, P., Vandijck, D., Degroote, S., Peleman, R., Verhaeghe, R., Mortier, E., ... & Vogelaers, D. (2015). Communication in healthcare: a narrative review of the literature and practical recommendations. International Journal of Clinical Practice, 69(11), 1257-1267.
• Young, G. A., & Killen, D. H. (2002). Receptive and expressive language skills of children with five years of experience using a cochlear implant. Annals of Otology, Rhinology & Laryngology, 111(9), 802-810.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.